Teelt, snoei en verzorging van fruitbomen, druiven, kleinfruit, noten en bijzondere fruitsoorten. Bijzondere tomaten. Volgtip: www.fruitabc.be
vrijdag 30 april 2010
Uitbuigen takken van Boskoopappelbomen.
Na het uitbuigen zouden de gesteltakken van de appelboom 'Schone van Boskoop' en 'Rode Boskoop' onder het horizontale door moeten zitten en dit zonder de zgn. "kattenruggen".
Het uitbuigen kan je doen met touw. Zorg dat je voldoende grote lussen gebruikt, die niet kunnen ingroeien.
De gesteltakken en vruchttakken moet je zodanig uitbuigen/ afbuigen, zodat ze als een (open) paraplu naar beneden hangen. Zijhout/ vruchthout aan de gesteltakken horizontaal uitbuigen.
Doe dit uitbuigen bij een warme dag, want anders breken er takken af.
Te steil ingeplante takken zijn moeilijk uit te buigen en kan u beter wegsnoeien.
Meer lezen over uitbuigen bij de appel 'Schone van Boskoop'.
Let op! De meeste andere appelrassen mogen niet zo diep uitgebogen worden! Bij de meeste andere appelrassen moeten de takken een horizontale stand krijgen.
Twee keer per maand fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Bijna dagelijks wordt er hier een berichtje over fruit of tomaten gepost. Volg nu deze FruitABC-blog mee op.
donderdag 29 april 2010
Schurftinfectie op appel- en perenbomen?
Regenachtig en warm weer zijn ideaal voor aantastingen door de schurftschimmel. Appelschurft (Venturia inaequalis) en perenschurft (Venturia pirina) tasten eerst de bladeren en later de vruchtschil aan. Sommige appel- en perenrassen zijn bijzonder vatbaar en kan u beter niet planten in uw eigen tuin, tenzij u regelmatig preventief wil behandelen. Regenachtig en warm weer zijn gunstig voor een infectie. Tijdens een lange periode van droog schraal weer (zoals in april 2010) is er minder bladinfectie van de schurftschimmel.
Zeer vatbare appelrassen zijn o.a. 'Braeburn', 'Gloster', 'Golden Delicious', 'Granny Smith', 'Jonagold' en 'Summerred'.
Ook sommige sierappels zijn erg vatbaar voor schurft en kunnen zorgen voor extra infectie bij de eetappels!
Weinig vatbare appelrassen die geen gewasbescherming nodig hebben zijn o.a. 'Alkmene', 'Colapuis', 'Co-op33' (PRISTINE), 'Discovery', 'Lena', 'Otava', 'President van Dievoet' en 'Prima'.
Biologische bestrijding of preventie: Zorg dat de bladeren snel opdrogen. Hoe langer het blad nat blijft, des te groter is de infectie. Snoei de bomen luchtig.
Plant enkel weinig vatbare rassen en zorg dat de groei niet te sterk is. Plant geen (vatbare) commerciële appelrassen maar laat dit over aan de beroepskwekers!
Meer lezen over schurft op appel- en perenbomen.
Het is niet altijd eenvoudig om ziekten en plagen op cultuurplanten te determineren.
Een overzicht van nuttige weblinks plantenziekten en plagen: diagnose, voorkoming en biologische bestrijding bij fruit, groenten en sierplanten.
Twee keer per maand fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Opendeur Pito Mechelen op zo 2 mei 2010
Zondag 2 mei 2010: Open Tuindag in de tuinbouwschool van Mechelen (PITOM & PTS)
De Mechelse tuinbouwschool zet de deuren wijd open voor haar klassieke 'opendeurdag'.
Waar? Antwerpsesteenweg 145 te B-2800 Mechelen
Uren: 10.00 tot 17.30
Hebt u interesse in dieren, milieu, bloemsierkunst of plantenteelt kom dan zeker eens naar "PITO-land"!
Rondleidingen langs de fruitsoorten. Mogelijkheid tot het stellen van vragen in de diverse afdelingen. Verkoop van eenjarige perkplanten en kuipplanten.
Meer informatie over deze opendeurdag in Pito Mechelen.
De Mechelse tuinbouwschool zet de deuren wijd open voor haar klassieke 'opendeurdag'.
Waar? Antwerpsesteenweg 145 te B-2800 Mechelen
Uren: 10.00 tot 17.30
Hebt u interesse in dieren, milieu, bloemsierkunst of plantenteelt kom dan zeker eens naar "PITO-land"!
Rondleidingen langs de fruitsoorten. Mogelijkheid tot het stellen van vragen in de diverse afdelingen. Verkoop van eenjarige perkplanten en kuipplanten.
Meer informatie over deze opendeurdag in Pito Mechelen.
Blauwe bessen, koningin der bessen in tuin en keuken!
De blauwe bosbes (Vaccinium corymbosum) is de "Koningin der bessen" in tuin en keuken, omwille van haar bijzondere kwaliteiten:
* De struik geeft sierlijke, opvallende wit - roze bloemen tijdens de maanden april - mei.
* Tijdens de maanden juli - augustus, nodigen de opvallende donkerblauw berijpte bessen je uit tot proeven.
* In de herfst kan je niet naast de zeer opvallende vuurrode bladeren kijken.
De rijpe bessen zijn een zeer gezonde lekkernij om vers te eten. Ze zijn eveneens in talrijke gerechten te verwerken. Bij ijskreem en gebak zorgen ze voor een unieke smaak en kleur.
Ook een teelt in grote potten of kuipen is mogelijk. De blauwe bes-planten hebben een grote sierwaarde op je terras.
Een biologische en geïntegreerde teelt is zeer goed mogelijk. Voor de liefhebber kan de teelt zonder bespuitingen!
Vaccinium corymbosum (blauwe bes) en vossebessen (Vaccinium vitis-idaea), behoort tot de Ericaceae (heidekruidfamilie). Net zoals de andere Heidekruidachtigen (Rhododendron, Erica, Calluna) vragen blauwe en vossenbessen zure grond. Mits op de gepaste grond geplant te zijn, komen er weinig problemen voor bij blauwe bessen.
Bij rijpheid moeten de bessen goed beschermd worden tegen vogelvraat.
Blauwe (bos)bessen zouden verschillende geneeskundige eigenschappen hebben: tegengaan verouderingsproces, voorkomen van bepaalde kankers, werkzaam tegen bepaalde infecties op de urinewegen, verbeteren van het korte termijngeheugen en het leveren van snelle energie.
Op natte, zure tuingronden kan u zelf ook cranberry planten en oogsten. Cranberry's zijn bijzonder gezond en zouden geneeskrachtige eigenschappen hebben. Zie artikel Cranberry en gezondheid
Meer lezen over blauwe bessen, bosbessen, vossenbes en cranberry.
Bijna dagelijks wordt er hier een berichtje over fruit of tomaten gepost. Volg nu deze bijzondere FruitABC-blog mee op.
woensdag 28 april 2010
Appelbes (Aronia), een vitaminerijke besheester.
Aronia of appelbes een winterhard nuttig gewas voor fruitliefhebbers, geschikt voor vitaminerijk vruchtensap.
De sierheester Aronia of appelbes is een bekende verschijning binnen het openbaar groen. Maar dat de Appelbes ook voor de particuliere tuin interessant is, is minder bekend. Vanwege de goede gezondheid is bet bovendien een kansrijk gewas voor de geïntegreerde boomteelt. Voor de boomkwekerij liggen er dan ook meer mogelijkheden.
Aronia is een bladverliezende heester uit de rozenfamilie, die van nature voorkomt in het oosten van Noord-Amerika. De sierwaarde ontleent hij aan de witte bloesem in april-mei, het gezonde donkergroene blad dat later een felle, meestal rode herfstkleur krijgt en de eetbare rode of zwarte bessen.
Er bestaan twee soorten en de hybride daarvan. Aronia melanocarpa is een vrij kleine, vrijwel onbehaarde struik met zwarte bessen. Aronia arbutifolia wordt hoger, heeft rode bessen die lang aan de plant blijven en is sterk behaard. De hybride Aronia x prunifolia is meestal ook behaard en heeft auberginekleurige bessen.
Van de hybride zijn in de afgelopen jaren veel nieuwe cultivars in de handel gekomen, die als fruitgewas worden geteeld.
Meer lezen over de appelbes (Aronia).
dinsdag 27 april 2010
Passiebloemen of passievruchten in warme, zonnige tuinen.
Passiflora edulis of passievrucht met een drietallig blad is heel geschikt als klimplant en als kuipplant.
De rimpelige, rijpe vruchten zijn erg aromatisch als je ze vers kan afplukken.
Deze kleurrijke, klimmende fruitsoort vraagt een zonnige, warme standplaats en moet meestal binnen overwinteren. Mits een goede winterbescherming en een zachte winter overleeft deze bijzondere klimmende fruitsoort het buiten ook.
Overdag kunnen deze planten al buiten staan, maar kijk uit voor verbranding door de felle zon. Nachtvorst is mogelijk tot ca 10 mei, waardoor je 's avonds de planten beter kan binnen brengen.
De laatste winter was de vorst strenger dan andere jaren, waardoor op vele plaatsen de planten bevroren zijn.
De purpervruchtige rassen zijn meestal zelfbestuivend, terwijl de gele rassen meestal kruisbestuiving nodig hebben.
Meer lezen over de passievruchten.
Bijna dagelijks wordt er hier een berichtje over fruit of tomaten gepost. Volg nu deze bijzondere FruitABC-blog mee op.
maandag 26 april 2010
Vraatschade door kruisbessenbladwesp!
De bastaardrupsen van de kruisbessenbladwesp (Nematus / Scopolii ribesii) zijn ongeveer 2,5 cm lang en lichtgroen met zwarte vlekjes. Ze kunnen einde april of begin mei op korte tijd alle bladeren van kruisbessen/ stekelbessen opeten. (Ribes uva-crispa). De rode, witte en zwarte trosbessen worden meestal NIET aangetast.
De verschillende bladetende rupsen kunnen biologisch bestreden worden met het bacteriepreparaat Bacillus thuringiensis aizawai.
Ook kunnen sterk geurende planten in de nabijheid een aantasting sterk verminderen of soms voorkomen. Bladeren en scheuten (dieven) van tomaten die op of onder de planten gelegd worden kunnen aantastingen van deze bastaardrupsen voorkomen.
Helpen deze maatregelen niet of zijn ze onvoldoende? Controleer dan dagelijks uw kruisbessen, verzamel alle rupsen in een emmer en geef ze nadien aan de kippen. Gewoon de bastaardrupsen platdrukken kan natuurlijk ook. De eitjes zitten langs de bladnerven (bladonderzijde) en door die weg te wrijven komen ze niet meer uit.
Meer lezen over het gezond houden van de fruittuin.
Naast vraatschade kan er ook bladval en Amerikaanse kruisbessenmeeldauw voorkomen op kruisbessen.
Een overzicht van alle mogelijke problemen op kruisbessen.
Het is niet altijd eenvoudig om ziekten en plagen op cultuurplanten te determineren.
Een overzicht van nuttige weblinks plantenziekten en plagen: diagnose, voorkoming en biologische bestrijding bij fruit, groenten en sierplanten.
Twee keer per maand fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
zondag 25 april 2010
Snoeien van perzikbomen en krulziekte
Het jaarlijks snoeien van perzik- en nectarinebomen is nuttig om de bomen gezond, groeikrachtig en in een mooie vorm te houden. Door perzikbomen te snoeien worden ze verjongd en blijven ze langer leven. Door te snoeien komt er meer licht onderin de boom, zodat daar ook bloemen en vruchten komen. Perziken, nectarines en amandelbomen zijn nauw verwant aan elkaar en worden op dezelfde manier en op dezelfde manier en hetzelfde tijdstip gesnoeid. De beste periode om perziken en ander steenfruit te snoeien is tussen half april en begin (half) september. Probeer op een warme, droge dag te snoeien.
Meer lezen over het snoeien van perzikbomen en nectarinebomen.
De hergroei van geplante perzikbomen valt soms tegen en afsterven komt af en toe voor. Jonge pas geplante perzikbomen worden goed teruggesnoeid om een optimale hergroei te bekomen. Laat bij deze bomen zo weinig mogelijk (of geen) vruchten staan.
Perzikbomen bloeien zeer vroeg en zijn hierdoor erg gevoelig voor lentenachtvorst.
Meer lezen over het planten van ziektetolerante perzikbomen.
Lees meer over het snoeitijdstip en de snoei van fruit in de snoeikalender.
Perzikbomen die in maart geen preventieve behandeling kregen, tegen de krulziekteschimmel, vertonen nu dikwijls misvormde bladeren. Verwijder zo vlug mogelijk de aangetaste bladeren van zodra je de eerste symptomen ziet. Bij zware aantastingen kunnen alle bladeren aangetast worden en ontstaat een ernstige groeiverzwakking.
Meer lezen over het voorkomen van krulziekte op perzik- en nectarinebomen.
Twee keer per maand fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Tomaten planten en voorbereiding op het uitplanten.
Tomaten zijn erg gevoelig voor koude en nachtvorst. Een temperatuur lager dan 5°C moet vermeden worden. Nog beter is het de temperatuur boven de 10° te houden. Ook een te hoge temperatuur (hoger dan 28°C. is ongunstig).
Zodra de nachten warmer (zonder nachtvorst) worden, kan men de voorbereidingen treffen om de planten uit te planten.
Planten die binnenshuis opgekweekt werden moeten men eerst laten wennen aan meer zonlicht en een lagere (nacht)temperatuur. Ook planten die al verschillende dagen of weken in de kas of serre staan moet men afharden. (Afharden = laten wennen aan een lagere temperatuur en drogere lucht).
Plaats de planten voldoende ruim uit elkaar, zodat de bladeren elkaar niet overgroeien. Probeer zoveel mogelijk te verluchten.
Planten die binnen gestaan hebben moet u de eerste dagen beschermen tegen de felle zon. Leg de eerste dagen wat groeidoek (vliesdoek) over de planten.
Planten die gemakkelijk omver vallen bij het open zetten kunnen best gesteund worden met een steunstokje.
Probeer niet dagelijks water te geven, maar laat de potkluit af en toe wat opdrogen.
Planten waarvan de wortels onderaan uit de pot komt kunnen af en toe even verplaatst worden, zodat te sterke groei vermeden wordt.
Planten in een te kleine pot kan men in een grotere pot ompotten.
In de kas of serre kunnen vanaf nu afgeharde tomatenplanten uitgeplant worden. Voor het uitplanten wordt de potkluit goed nat gemaakt.
Goed plantgoed van tomaten heeft volgende kenmerken:
- donkergroen, normaal gevormd blad
- stevige (dikke) stengel
- bloemtros net zichtbaar, maar de bloemen nog NIET open.
- goed vertakte wortels die uit de pot komen
Laatrijpende tomatenrassen aanbevolen voor kas(serre)teelt: Ace, Alicante, American Tree, Black Cherry, Black Krim, Brandywine Red, Brandywine Yellow, Coeur de Boeuf, Dix Doigts de Naples, Great White en Old Wyandotte.
Aanbevolen tomaten voor (beschermde) openluchtteelt: Barnaulski, Budai Torpe en Matina, Stupice.
Voor het uitplanten onder bescherming in openlucht kan u beter wachten tot het gevaar op nachtvorst volledig voorbij is, namelijk tot ca 10 (15) mei,
Meer lezen over speciale zelf te kweken en bijzondere tomatenrassen.
Zie ook vorige blogonderwerpen over bijzondere tomaten!
Bijna dagelijks wordt er hier een berichtje over fruit of tomaten gepost. Volg nu deze bijzondere FruitABC-blog mee op.
zaterdag 24 april 2010
Pawpaw, een bijzondere fruitsoort!
Pawpaw, een bijzondere fruitsoort die ook in onze tuin kan groeien.
Het is een bladverliezende, in de herfst mooi verkleurende boom of struik van 5 tot 7 m hoog. Voor 2 bomen, die je nodig hebt voor de kruisbestuiving, heb je normaal een oppervlakte nodig van 4 x 5 m.
De pawpawvrucht is 5 tot 15 cm lang. De vrucht heeft de vorm van een dikke worst of is aardappelvormig.
Ze is heel lekker en smaakt een beetje naar banaan. Ze is rijk aan eiwitten, vitamine-C en vitamine-A. Het is een echt voedzame en vitaminerijke vrucht, die tot 450 g kan wegen, afhankelijk van het ras.
Ze is heel lekker als ze volledig rijp is. De vrucht bevat 2 rijen met veel boonvormige zaden.
Meer lezen over de pawpaw (Asimina triloba).
vrijdag 23 april 2010
Combinatieteelten: goede en slechte buren.
Geurende kruiden en groenten kunnen bepaalde vliegen en muggen verjagen.
Oost-Indische Kers (Tropaeolum) onder appelbomen zorgt ervoor dat aantastingen door bladluizen en wollige bloedluis meestal beperkt blijven. Oost-Indische kers kan nu in potjes op een warme plaats gezaaid worden. Vanaf half mei kan deze ook terplaatse gezaaid worden.
Afrikaantjes (Tagetes) in de omgeving van tomatenplanten zorgen ervoor dat sommige wortelaaltjes bestreden worden. Tagetes kunnen binnen op een warme plaats voorgezaaid worden ofwel kan er rond half mei terplaatse (in openlucht) gezaaid worden.
De geur van tomatenbladeren (Lycopersicon esculentum) naast kruisbessen (Ribes uva-crispa) zorgt ervoor dat de schade door de bastaardrupsen van de kruisbessenbladwesp beperkt blijft (Nematus ribesii).
Zelf gekweekt fruit smaakt het best! Het is belangrijk dat, bij de aanleg van de fruittuin, gelet wordt op de keuze van de verschillende fruitsoorten, want de grond wordt door het intensief telen gemakkelijk uitgeput.
Maak daarom de juiste keuze uit de verschillende fruitsoorten om zo ziekten en plagen te vermijden en om een grotere opbrengst te garanderen. Een natuurlijke moestuin laat planten, dieren en insecten in harmonie met elkaar leven. Vervelende onkruidgroei is beter te beheersen.
Meer lezen over goede en slechte buren voor fruitsoorten (Combinatieteelten & tussenteelten).
Uitvoerige informatie over combinatieteelten kan u vinden in de "Groente & Fruit Encyclopedie".
Meer lezen over de Groente & Fruit Encyclopedie (Auteurs: Luc Dedeene & Guy De Kinder, Kosmos Uitgevers)
Meer lezen over de betekenis van wetenschappelijke plantennamen in het plantenboek "ABC van het plantenlatijn. Betekenis van botanische namen".
Bijna dagelijks wordt er hier een berichtje over fruit of tomaten gepost. Volg nu deze bijzondere FruitABC-blog mee op.
donderdag 22 april 2010
Tomaten in potten of bloembakken kweken.
Hebt u geen moestuin? Kweek dan laagblijvende, zelftoppende dwergtomaten in bloembakken of bloempotten!
Laagblijvende kers- en cocktailtomaten die niet gediefd moeten worden zijn o.a. Ida Gold, Orange, Red Alert, Tom Red en Whipper Snapper.
Halfhoog opgroeiende stamtomaten geschikt voor grote potten zijn o.a. Budaï Torpe, Glacier en Sprite
Gebruik bij voorkeur een luchtige, voedzame geraniumpotgrond. Regelmatig water geven en bijmesten indien nodig.
Bij warm weer kunnen de potten overdag al buiten gezet worden.
Let op bij het plots blootstellen aan directe zon, want verbranding is mogelijk! U kan best de planten geleidelijk aan laten wennen aan de zon ofwel de eerste dagen afdekken met vliesdoek.
Van sommige tomatenrassen is er nog een beperkte hoeveelheid planten over om te ruilen.
Meer lezen over speciale zelf te kweken en bijzondere tomatenrassen.
Zie ook vorige blog(s) over bijzondere tomaten!
Bijna dagelijks wordt er hier een berichtje over fruit of tomaten gepost. Volg nu deze bijzondere FruitABC-blog mee op. http://feedproxy.google.com/fruitABC
woensdag 21 april 2010
Wollige bloedluis bij appelbomen vraagt aandacht!
Wortelopslag of wildopslag van de onderstam regelmatig verwijderen.
Wollige bloedluizen zijn "wollige luizen", doordat ze bedekt zijn met watte-achtige wasafscheidingen, waaronder de kolonies worden gevormd. Bij het platdrukken blijft een bruinrood sap aan uw vingers kleven.
Bij aantasting door appelbloedluis ontstaan woekeringen (appelbloedluiskanker) en barsten in het oude hout. Daardoor ontstaan secundaire aantastingen die kunnen leiden tot het afsterven van het aangetaste gedeelte. Wollige bloedluis kan soms erg storend zijn.
Vorig jaar problemen gehad met deze speciale bladluizen? Zaai of plant Oost-Indische kers (Tropaeolum) onder uw appelbomen (Malus domestica).
Wollige bloedluis wordt geparasiteerd door Aphelinus mali, een kleine wesp.
Oorwormen kunnen verschillende soorten luizen opruimen. Maak nu schuilplaatsen voor oorwormen in de bomen. Hang stenen potten gevuld met stro in de bomen, waarin de oorwormen een nest kunnen vormen. Ook bussels bamboestengels zijn geschikt als nestplaats voor oorwormen.
Een mechanische bestrijding kan ook door met een droge schildersborstel wekelijks de wollige bloedluizen weg te borstelen. Knip ook alle wildopslag van de onderstammen diep weg, want hierop gaat de wollige bloedluis overwinteren.
Meer lezen over de wollige bloedluis en de biologische bestrijding.
De appelonderstammen 'MM111' en 'MM106' worden minder of niet aangetast door de wollige bloedluis.
Meer lezen over onderstammensoorten voor fruitbomen.
Het is niet altijd eenvoudig om ziekten en plagen op cultuurplanten te determineren.
Een overzicht van nuttige weblinks plantenziekten en plagen: diagnose, voorkoming en biologische bestrijding bij fruit, groenten en sierplanten.
Twee keer per maand fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
dinsdag 20 april 2010
Tak- en bloesemsterfte (Monilia) bij zure kersen (kriekenbomen) en pruimenbomen.
Droge takken vanaf april tot augustus door Monilia laxa en Monilia fructigena
Tak- en bloesemsterfte komt veel voor bij zure kersen/ krieken (Prunus cerasus). Soms worden ook pruimenbomen (Prunus domestica & Prunus salicina), abrikozen (Prunus armeniaca), amandelboompje (Prunus triloba) en Japanse sierkersen (Prunus serulata cv's) aangetast en kunnen zij de ziekte overbrengen naar zure kersenbomen in de omgeving.
Sommige zure kersenrassen zoals o.a. 'Noordkrieken' zijn meer vatbaar voor bloesemsterfte dan andere. Er bestaan ook rassen die minder vatbaar zijn.
Meteen na de bloei verdorren de bladeren aan het uiteinde van verschillende dunne twijgen. Het aantal verdroogde, bruine bladeren neemt geleidelijk toe.
De infectie gebeurt bij regenachtig weer tijdens de bloei.
Een preventieve behandeling met schimmelwerende middelen (contactfungiciden) moet bij het begin en tijdens de bloei gebeuren. Gebruik enkel erkende producten om uw fruitbomen te behandelen! Drie behandelingen zijn meestal voldoende: als de bloemen in witte bloemknopstadium zijn, in volle bloei en als de bloei net gedaan is. Vatbare zure kersen- en pruimenbomen worden preventief behandeld.
Verwijder al de verdroogde vruchten die nog in de boom hangen, ze zijn een belangrijke infectiebron! Vernietig deze vruchtenmummies want ze bevatten talrijke schimmelsporen.
Meer lezen over tak- en bloesemsterfte (Bloesemmonilia - Monilia laxa, Monilia fructigena)
Biologische bestrijding: een zeer regelmatige snoei kan uitbreiding ook voorkomen. Probeer wekelijks de zieke twijgen weg te knippen en te verbranden of mee te geven met de groencontainer. Knip steeds 15-20 cm gezond hout mee weg! Controleer vanaf de bloei (einde april) wekelijks uw bomen. Ontsmet uw snoeischaar na gebruik.
Luchtig gesnoeide kriekelaars zijn minder vatbaar dan ingesloten, dichtgroeiende bomen/struiken. Zorg voor een luchtige standplaats en snoei uw boom luchtig, zodat de bloemen snel kunnen opdrogen.
Lees meer over het snoeitijdstip van zure kersen in de snoeikalender.
Sommige zure kersenrassen zijn meer vatbaar dan andere. Gebruik voor nieuwe aanplantingen enkel ziektetolerante rassen.
Een goede standplaats waar de bomen snel kunnen opdrogen na regen voorkomt ook problemen.
Meer lezen over het planten van zure kersen en aanbevolen ziektetolerante rassen.
Meer lezen over zure kersen (teeltfiche).
Het is niet altijd eenvoudig om ziekten en plagen op cultuurplanten te determineren.
Een overzicht van nuttige weblinks plantenziekten en plagen: diagnose, voorkoming en biologische bestrijding bij fruit, groenten en sierplanten.
Twee keer per maand fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Bijna dagelijks wordt er hier een berichtje over fruit of tomaten gepost. Volg nu deze bijzondere FruitABC-blog mee op.
maandag 19 april 2010
Bestuiving van appelbomen vraagt aandacht!
De meeste appelbomen (Malus domestica) hebben kruisbestuiving van een ander gelijkbloeiend appelras nodig. Niet alle appelrassen bloeien tegelijk en hebben even goed stuifmeel. Vroege bloeiers zijn 'Transparente Blanche' (Oogstappel), 'Stark Earliest' en 'Schone van Boskoop'. Zeer late bloeiers zijn 'Sterappel', 'Court-Pendu', 'Keuleman', 'La Paix', 'Melrose' en 'Reinette de France'.
Appelrassen met slecht stuifmeel kunnen geen ander appelras bestuiven. Slecht stuifmeel hebben o.a. 'Schone van Boskoop', 'Jacques Lebel' en 'Reinette de France'.
Summerred geeft ook zonder bestuiving vruchten, maar is bijzonder vatbaar voor schurft en is daarom zeker geen aanrader. Een goede bestuiving geeft grotere en meer vruchten. Een ideale bestuiver moet op jonge leeftijd bloemen geven en in de omgeving geplant zijn. Vroege en rijkbloeiende appelrassen voor het middentijdse seizoen zijn o.a. 'Alkmene', 'Colapuis', 'Discovery', 'Elstar', 'James Grieve'. Voor meer info zie bestuivingstabel.
Meer lezen over de bestuiving van appelbomen.
Er zijn zomer-, herfst- en winterappelrassen. Door meerdere appelrassen bij elkaar te planten is er een goede kruisbestuiving, betere vruchtzetting en krijgt men meer en grotere vruchten.
Vooral zomer- en herfstappels mag u niet teveel aanplanten, want ze zijn niet of nauwelijks bewaarbaar!
Laat en onregelmatig productief zijn 'Schone van Boskoop' en 'Sterappel'
'Braeburn' en 'Earlybrae' zijn meer geschikt voor beroepsfruittelers.
Meer lezen over appelrassen voor laag-, half- en hoogstam.
Jonge en oudere appelbomen kunnen nu nog gesnoeid worden. Laat snoeien is meer groeiremmend dan vroeg snoeien.
Hebt u geen passende bestuiver in de omgeving staan? Haal dan enkele takjes appelbloesem (van een andere appelras met goed stuifmeel) bij een kennis en zet deze in wat water onder de boom. Met wat geluk is de bestuiving voor één jaartje opgelost en kan u toch oogsten.
Meer lezen over appelbomen, snoei en ziekten.
zondag 18 april 2010
Snoeien van pruimenbomen.
Op de meeste plaatsen staan de pruimenbomen nu in bloei.
Staat er teveel vruchthout in uw pruimenbomen? Dan kan je nu het vruchthout zonder bloemen wegsnoeien.
Ongeschikt vruchthout dat meestal verwijderd mag worden:
- Verticaal groeiende twijgen.
- Abnormaal lange twijgen
- Buikhout (= vruchthout onder de takken dat geen licht krijgt)
- Twijgen die geen bloemen dragen en die later teveel licht wegnemen van het onderstaande vruchthout met bloemen
- Concurrenten van de verlengenissen (Tweede en derde sterke twijg naast het uiteinde van de koptwijg).
- Wildopslag van de onderstam moet volledig weggenomen worden.
Opgelet!
Probeer nooit tot tegen de stam takken of twijgen weg te snoeien, maar laat steeds 3 tot 10 cm staan.
Bij een boom zonder bloemen mag je niet alle onvruchtbare twijgen verwijderen. Laat voldoende horizontaal groeiende twijgen staan aan de middentak en de gesteltakken.
Goed vruchthout groeit ongeveer horizontaal.
Kies een droge dag uit voor de snoei, zodat de snoeiwonden snel kunnen opdrogen.
Meer lezen over het snoeien en uitbuigen van pruimenbomen (Prunus domestica).
zaterdag 17 april 2010
Speciale tomaten zijn lekker!
Speciale tomaten zijn erg lekker, maar tot 2 keer duurder in de winkel!
Vroegrijpende tomaten rijpen reeds vanaf begin juli en de kans op oogstverlies door schimmelziekten is meestal kleiner. Voor openluchtteelt zijn deze vroegrijpende tomatenrassen meer aan te raden dan laatrijpende vleestomaten.
Voor kas- of serreteelt is een combinatie van vroegrijpende en laatrijpende tomatenrassen interessant. Zo bent u verzekerd van eigen tomaten vanaf einde juni tot november.
Als u speciale tomaten koopt in de winkel dan kunnen deze dubbel zo duur zijn, maar ze geven veel terug qua smaak!
De goedkoopste tomaten worden in bulk (los) verkocht.
In winkels zijn de duurste tomaten kerstomaten, cocktailtomaten en smaaktrostomaten (1 tot 2 x duurder dan los verkochte tomaten)
De overige tomaten zitten in prijs zowat tussenin: Kumatotomaten, pruimtrostomaten, San Marzano minitomaten en kerstomaten.
San Marzanotomaten hebben erg dik vruchtvlees en bevatten weinig sap en zaden. Hierdoor zijn ze bijzonder geschikt voor Italiaanse sausen. De mini-San Marzanotomaatjes zijn erg zoet en superlekker!
De meeste tomatensoorten kan uzelf ook kweken. Kies dan vooral de bijzondere tomaten uit zoals kerstomaten, cocktailtomaten en mini-romatomaatjes.
Voor openluchtteelt zijn vooral de vroegrijpende tomatenrassen een aanrader!
Bijzondere lekkere kerstomaten op stam zijn o.a. 'Black Cherry', Jujube Cherry, Sprite, ...
Kerstomaten voor pot- en kuipteelt: Sprite, Tom Red, Whipper Snapper, ...
Roma- of pruimtomaten op stam: Barnaulski, De Berao, Dix Doigts de Naples, Golden Egg, Jujube Cherry, Purple Russian, Ildi, Sprite, ...
Osseharttomaten (type Coeur de Boeuf): Coeur de Boeuf, Herman's Yellow, ...
Dikke (laatrijpende) vleestomaten met bijzonder fijne smaak: African Beefsteak, Brandywine Red, Brandywine Yellow, Coeur de Boeuf, Great White, Herman's Yellow (= gele ossehart), Old Wyandotte, ...
Vroegrijpende tomaten: Barnaulski, Budai Torpe, Glacier, Golden Girl, Orange, Ida Gold, Red Alert, Sprite, Stupice, Sungold, Tom Red, Whipper Snapper
Bijzonder geschikt voor potteelt (Vroegrijp, laagblijvend en niet dieven/ zelftoppend): Budai Torpe, Ida Gold, Orange, Red Alert, Tom Red, Whipper Snapper, ...
Zwarte of zwartbruine tomaten: Black Cherry, Black Krim, Purple Russian, ...
Witte tomaten: Great White
Meer lezen over speciale zelf te kweken en bijzondere tomatenrassen.
Zie ook de vorige blogs over het zaaien en inpotten van bijzondere tomaten.
Bijna dagelijks wordt er hier een berichtje over fruit of tomaten gepost. Volg nu deze bijzondere FruitABC-blog mee op.
vrijdag 16 april 2010
Vraatschade van taxuskever aan kuipplanten!
Vanaf april tot half mei is er veel wortelvraat door de larven van de gegroefde lapsnuitkever. Vanaf half mei tot einde augustus is er door de volwassen kevers veel vraatschade aan de bladranden. Een vorstvrije kas (serre) is gunstig voor het overleven van vele volwassen kevers en larven. Sommige planten zijn bijzonder aantrekkelijk voor de taxuskever. Aardbeien, blauwe bessen, druiven, vijgen, kiwi's, taybessen en frambozen zijn meestal erg gegeerd door de taxuskever. Vooral planten die langer dan twee jaar in pot staan, worden gemakkelijk aangetast.
Controleer planten die slecht gegroeid hebben door ze even uit hun pot of kuip te halen. De roomkleurige larven zitten in de grond en vreten aan de wortels.
Scheikundige bestrijdingsmiddelen (insecticiden) geven niet altijd een goed resultaat. De biologische parasitaire aaltjes zijn zeer geschikt om op een milieuvriendelijke manier een goede bestrijding te bekomen.
Indien de larve aangetroffen wordt in de grond dan kan u best ALLE grond verwijderen, de wortels proper spoelen met water en ze in nieuwe potgrond oppotten. De aanbevolen periode om kuipplanten te verpotten (ompotten) is in maart, maar het kan nu in april ook nog gebeuren.
Doe de besmette grond niet in uw tuin of op uw composthoop, want dan worden de problemen nog groter!
Meer lezen over de gegroefde lapsnuitkever of taxuskever en de preventie ervan.
Amerikaanse Meeldauw op kruisbessen
Deze schimmelziekte kan voorkomen op kruisbessen/ stekelbessen (Ribes uva-crispa) en op zwarte trosbessen (Ribes nigrum). Vooral de oudere rassen zijn erg vatbaar. Nieuwe kruisbessenrassen zijn meestal ongevoelig.
De veroorzaker van meeldauw (Podosphaera mors-uvae) overwintert op de jonge twijgen en in de knoppen waaruit in het voorjaar besmette scheuten groeien. Hieruit komen sporen vrij die bij een hoge luchtvochtigheid en warm weer (18-25°C.) voor nieuwe infecties zorgen.
Biologische bestrijding: zorg voor een goede verluchting in het gewas door een luchtige uitdunningssnoei toe te passen. Plant geen kruisbessen onder of tussen bomen, want na regen blijven ze langdurig nat. Aangetaste scheuten regelmatig wegknippen en vernietigen. Plant geen oude, vatbare rassen maar kies voor nieuwe tolerante ziektetolerante rassen!
Bestrijding: Een preventieve behandeling vanaf het begin van de bloei met spuitzwavel. Regelmatig (om de 10 dagen) opnieuw behandelen.
Na het einde van de bloei opnieuw behandelen.
Zorg dat het product goed doordringt in het gewas en hou rekening met de veiligheidstermijn van het product.
Meer lezen over Amerikaanse meeldauw (witziekte) op kruisbessen en zwarte trosbessen.
Behalve Amerikaanse meeldauw kan er soms ook bladval optreden. Ook vraatschade van rupsen komt vaak voor.
Meer lezen over ziekten en plagen bij kruisbessen en trosbessen.
Het is niet altijd eenvoudig om ziekten en plagen op cultuurplanten te determineren.
Een overzicht van nuttige weblinks plantenziekten en plagen: diagnose, voorkoming en biologische bestrijding bij fruit, groenten en sierplanten.
donderdag 15 april 2010
Lentenachtvorst bij fruitbomen in bloei!
De komende nachten wordt er opnieuw nachtvorst voorspeld. Tijd dus om maatregelen te nemen om schade aan uw planten en fruitbloesems te voorkomen.
Lentenachtvorst kan de geopende fruitbloesems beschadigen! Hierdoor is er een grote kans op een misoogst. Niet-geopende bloesems verdragen iets meer vorst.
Steenfruitbomen (abrikoos, amandel, nectarine, perzik, kers, pruim) bloeien vroeger dan pitfruit (appel, peer) en zijn dan ook gevoeliger voor bevriezen van de bloemen.
Tijdens de bloei zijn diverse fruitsoorten heel gevoelig voor koude. Vroegbloeiende fruitsoorten hebben meer kans op vorstschade dan laatbloeiende fruitsoorten. Vroegbloeiende fruitsoorten zijn abrikozenbomen, perzikbomen, nectarinebomen, amandelbomen, pruimenbomen, sleedoorn en kersenbomen. Sommige fruitsoorten bloeien reeds rond half maart en de bloesems lopen dan meer risico op bevriezen. Gesloten bloemknoppen verdragen een lichte nachtvorst.
Perenbomen bloeien vroeger dan appelbomen en zijn dan ook gevoeliger voor bevriezen van de bloemen.
Kiwibessen (Actinidia arguta) in winterrust (= zonder bladeren) verdragen vorst tot -20°C. Eénmaal uitgelopen (jonge bladeren) worden ze wel vorstgevoelig en moeten ze beschermd worden tegen de vorst. Jonge, aangekochte kiwiplanten die bij aankoop reeds uitgelopen zijn moeten goed beschermd worden tegen de vorst. Deze kiwibesplanten kan u beter begin mei in volle grond uitplanten.
Maak de boomspiegel (zwarte strook onder bomen en struiken) vandaag onkruidvrij. Leg een dunne laag GFT-compost op de boomspiegel. Indien u een hak of schoffel gebruikt, zorg dan dat de grond opnieuw gesloten komt te liggen. Is de grond erg droog en los maak hem dan eens goed vochtig.
Een zwarte, gesloten en vochtige ondergrond kan veel warmte (2 tot 3°C.) uitstralen 's nachts, zodat schade door lentenachtvorst voorkomen wordt. Gras onder en nabij vroegbloeiende bomen & struiken wordt zo kort mogelijk afgemaaid en het gras wordt verwijderd.
Voor de bloei mag je GEEN mulch van hakselhout of schors aanbrengen! Wacht hiermee tot NA de bloei.
Meer lezen over het voorkomen van lentenachtvorstschade aan fruitbloesem.
Twee keer per maand fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Witziektepluimen op appelbomen verwijderen.
Echte meeldauw op jonge appelscheuten (Podosphaera leucotricha) vanaf april. Op de appelbomen is deze schimmel reeds opgemerkt. Later gaat deze schimmelziekte ook over op de vruchten.
Controleer vanaf april tot begin juli wekelijks uw appelbomen! Verwijder en vernietig telkens de aangetaste scheuten.
Bij tamelijk warm weer met een beetje vocht ('s morgens) is er meer aantasting mogelijk. Indien er vorig jaar een zware aantasting van echte meeldauw (witziekte) was, dan kan u dit jaar opnieuw vroeg aantastingen verwachten.
Aangetaste bomen groeien zwakker, vormen minder bloemknoppen en de vruchten blijven kleiner.
Een preventieve bestrijding is mogelijk door regelmatig te behandelen met spuitzwavel. Sommige appelrassen zijn gevoelig voor zwavel en bij hoge temperaturen mag er niet behandeld worden.
Meer lezen over preventie van ziekten en plagen.
Behalve echte meeldauw kan er ook schurft voorkomen. Hiervoor is er regenachtig, warm weer nodig.
Meer lezen over ziekten en plagen bij appelbomen (kanker, bloedluis en schurft).
Het is niet altijd eenvoudig om ziekten en plagen op cultuurplanten te determineren.
Een overzicht van nuttige weblinks plantenziekten en plagen: diagnose, voorkoming en biologische bestrijding bij fruit, groenten en sierplanten.
Twee keer per maand fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
woensdag 14 april 2010
Rode vlekjes op perenbladeren --> Perenpokziekte!
Perenbladgalmijt/perenpokziekte, met als wetenschappelijke naam Phytoptus pyri (syn. Epitrimerus pyri), wordt veroorzaakt door jonge mijten die plantensap van peren opzuigen.
De mijten overwinteren tussen de schubben van perenblad- en bloesemknoppen.
Vanaf de vroege lente ontstaan op de jonge perenbladeren kleine, groene wratjes die rond half of eind april rood verkleuren en later zwart worden.
Bij een kleine aantasting is het voldoende de aangetaste bladeren en scheuten te verzamelen en te verbranden.
Bij zware aantastingen behandelen met spuitzwavel. In het voorjaar tijdens het uitloop van de knoppen een bespuiting uitvoeren. Indien nodig een tweede bespuiting uitvoeren vlak voor de bloei.
Meer lezen over de perenpokziekte (Perenbladgalmijt).
Behalve de pokziekte zijn perenbomen soms ook vatbaar voor roestschimmel en voor schurft.
Meer lezen over ziekten en plagen bij perenbomen (Pyrus communis).
Het is niet altijd eenvoudig om ziekten en plagen op cultuurplanten te determineren.
Een overzicht van nuttige weblinks plantenziekten en plagen: diagnose, voorkoming en biologische bestrijding bij fruit, groenten en sierplanten.
Twee keer per maand fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
dinsdag 13 april 2010
Pruimenbomen snoeien en uitbuigen
Afb.: Uitbuigen van takken met touw. Gebruik een knoop die niet kan insnoeren.
Pruimen behoren tot de groep steenfruit. Nauw verwante steenfruitsoorten zijn mirabellen, abrikozen, perziken, pluots, nectarine en amandelbomen.
Pruimenbomen vragen in het algemeen weinig onderhoud en zijn relatief gemakkelijk te kweken en te snoeien. Meestal kunnen de pruimenbomen verder met een beperkte snoei. Door de pruimenbomen te snoeien krijgt u een mooiere boomvorm, iets minder vruchten en minder takken die afbreken. De vruchten kunnen beter uitgroeien en smaken lekkerder door deze snoei. Sommige pruimenrassen kan u beter zo weinig mogelijk snoeien, doordat ze kunnen afsterven bij zware snoei. Het snoeien in de winter wordt algemeen afgeraden bij steenfruit.
Snoeien van pruimenbomen mag enkel gebeuren tussen half april en half september. Dikwijls wordt na de pruimenpluk in augustus de nodige snoei toegepast. Snoei pruimenbomen en ander steenfruit NOOIT in de winterperiode!
Kies een warme, droge dag uit voor de snoei zodat de snoeiwonden snel kunnen opdrogen.
Het uitbuigen van gesteltakken en vruchthout doet u best bij een warme dag. Meestal streeft men een horizontale stand na. Te steil groeiende takken breken gemakkelijk af bij het uitbuigen en kan u beter wegsnoeien.
Meer lezen over het snoeien en uitbuigen van pruimenbomen.
Lees meer over het snoeitijdstip en de snoei van fruit in de snoeikalender.
maandag 12 april 2010
Bestuiving van perenbomen vraagt aandacht!
De meeste peren hebben kruisbestuiving van een ander gelijkbloeiend perenras nodig. Niet alle peren bloeien tegelijk en hebben even goed stuifmeel.
De gekende 'Conference' geeft ook zonder bestuiving vruchten.
Een goede bestuiving geeft grotere en meer vruchten. Een ideale perenbestuiver moet op jonge leeftijd bloemen geven en in de omgeving geplant zijn. Laat productieve perenrassen zijn o.a. 'Beurré Hardy' en 'Doyenné du Comice'. Vroeg productieve en dus goede perenbestuivers zijn o.a. 'Concorde', 'Conference', 'Comtesse de Paris' en 'Durondeau'. Voor meer info zie bestuivingstabel.
Meer lezen over de bestuiving van perenbomen.
Er zijn zomer-, herfst- en winterperenrassen. Volgens hun gebruik heeft men smaakvolle eetperen en stoof- of keukenperen. Door meerdere perenrassen bij elkaar te planten is er een goede kruisbestuiving, betere vruchtzetting en krijgt men meer en grotere vruchten. Pyrus communis 'Verdi', een bewaarpeer heeft als merknaam SWEET BLUSH.
Plant niet teveel bomen van hetzelfde ras, want perenbomen kunnen veel vruchten produceren. Vooral zomer- en herfstperen mag u niet teveel aanplanten, want ze zijn niet of nauwelijks bewaarbaar!
Laat en onregelmatig productief zijn 'Beurré Hardy' en 'Doyenné du Comice'. Als bestuiver zijn deze twee rassen dan ook niet aan te raden.
Meer lezen over perenrassen voor laag-, half- en hoogstam.
Jonge en oudere perenbomen kunnen nu nog gesnoeid worden. Laat snoeien is meer groeiremmend dan vroeg snoeien.
Meer lezen over perenrassen, bestuiving, planten en snoei.
Twee keer per maand fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
zondag 11 april 2010
Leifruit van bramen en frambozen.
Bramen (Rubus fruticosus), frambozen (Rubus idaeus), Japanse wijnbes (Rubus phoenicolasius) en taybessen (Rubus 'Tayberry') zijn in de fruit- en siertuin te gebruiken als leivorm. Ze zijn geschikt om te leiden in kleine en grote tuinen. Het leiden van de lange takken kan nu in april nog gebeuren.
Herfstframbozen en taybessen kunnen ook in grote potten of kuipen geteeld worden. Het planten in volle grond of in potten en kuipen kan nu in april nog steedes gebeuren!
Herfstframbozen geven het eerste groeijaar reeds vruchten.
De grond mag voor bramen goed vochtig zijn, terwijl voor frambozen de grond beter wat droger is. Lentenachtvorst is door de late bloei geen probleem.
De snoei is eenvoudig uit te voeren bij deze zachtfruitsoorten en vraagt weinig kennis of ervaring.
Braambessenstruiken en frambozen zijn leiplanten en kunnen best mooi geleid worden langs horizontaal gespannen draden. Jaarlijks worden de oudste takken weggesnoeid en vervangen door stevige, jonge twijgen.
Het geslacht Rubus behoort tot de Rosaceae (Rozenfamilie) en onderfamilie roosachtigen. Er zijn ook diverse kruisingen (hybriden) van bramen en frambozen: taybessen en braambozen.
Meer lezen over de Rubus-soorten van braambessen, frambozen, braambozen, Japanse wijnbes en taybessen.
Twee keer per maand fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
zaterdag 10 april 2010
Trosbessen en kruisbessen geven snel vruchten!
BLOEMEN VAN DE RODE AALBESSEN.
BLOEMEN VAN DE KRUISBESSEN OF STEKELBESSEN.
JOSTABESSEN RIJPEN IN JULI.
De rode- en witte trosbes (Ribes rubrum), kruisbes (Ribes uva-crispa) en jostabes (Ribes 'Josta') zijn bessensoorten die allen tot de familie Grossulariaceae (bessenfamilie) behoren. Ze worden tot de groep "Houtig kleinfruit" of het "zachtfruit" gerekend. Ze zijn zeer winterhard en geven kort na het planten reeds een eerste oogst. Ze zijn geschikt voor grote, kleine en zelfs heel kleine tuinen. Vooral als leiplant zijn deze zachtfruitsoorten geschikt.
De meeste trosbessenbessen zijn eenvoudig te vermeerderen door middel van winterstekken/ houtstekken.
Lees meer over het stekken in de stekkalender.
Deze Ribessoorten zijn eenvoudig te kweken en vragen slechts weinig plaats en onderhoud. Ze zijn eenvoudig te snoeien en geven snel vruchten op een kleine plaats. Geschikt voor de sier- en fruittuin. De grond mag niet te nat zijn.
Veel oude kruisbessenrassen zijn vatbaar voor Amerikaanse meeldauw. Er bestaan ook nieuwe kruisbessenrassen die NIET aangetast worden.
Meer lezen over trosbessen, kruisbessen en jostabessen.
Momenteel staan de trosbessen en kruisbessen in bloei. Hou de grond onder de bessen onkruidvrij, zwart en gesloten om schade door lentenachtvorst te voorkomen.
Indien nodig kunnen deze bessen ook nog gesnoeid worden.
Lees meer over het snoeitijdstip en de snoei van fruit in de snoeikalender.
Uitvoerige informatie over de rassenkeuze, teelt en verzorging van kleinfruit kan u vinden in de "Groente & Fruit Encyclopedie".
Meer lezen over de Groente & Fruit Encyclopedie (Auteurs: Luc Dedeene & Guy De Kinder, Kosmos Uitgevers)
vrijdag 9 april 2010
Zelfbestuivende kiwibessen in de tuin.
Kiwibessen (Actinidia arguta) zijn heel gemakkelijk te kweken in warme, beschutte tuinen!
Breng meer kleur en smaak in uw tuin met een minder alledaagse fruitsoort, de kiwibes. Het is een opvallend sierlijke klimplant die ook in de siertuin een plaats mag hebben.
De zoete, groene, onbehaarde bessen (minikiwi's) rijpen vanaf begin/ half september gedurende een drietal weken. Ze zijn te eten zonder te pellen en zijn bijzonder rijk aan vitamine C.
Kiwibessen zijn gemakkelijke klim- en leiplanten die wel enige steun vragen. Een pergola of een zonnige muur (schutting) met horizontale draden zijn zeer geschikt. Ze vragen een gematigd en vochtig zomerklimaat in openlucht.
Deze bijzondere fruitsoort kan best bestoven worden door een mannelijke kiwibes. Er bestaat ook een zelfbestuivende kiwibes Actinidia arguta 'Issai' die zonder bestuiver ook vruchten geeft. Met een extra mannelijke bestuiver worden de bessen dikker. Deze zelfbestuiver 'Issai' kan ook in een grote pot op uw terras gekweekt worden.
Kiwibessen zijn opvallend weinig vatbaar voor schimmelziekten, waardoor biologische teelt mogelijk is. De druifachtige bessen zijn rijk aan vitaminen, nuttige mineralen en antioxidanten.
In winterrust is de kiwiberry bijzonder winterhard. Eenmaal uitgelopen (april) zijn de jonge delen wel vorstgevoelig. Indien de jonge delen bevriezen, dan is er geen oogst dat jaar en hergroeien de planten normaal. Volwassen planten kunnen tot 30 kg bessen produceren. Bij dreigende nachtvorst kan je best een vliesdoek aanbrengen als beschutting. Overdag verwijder je best die bescherming, want anders lopen de knoppen nog sneller uit.
Meer lezen over kiwibessen of kiwiberry.
Vanaf maart en april zijn kiwibessen op diverse plaatsen te bekomen. Lees meer over adressen waar de kiwibessen/ kiwiberry (Actinidia arguta) te bekomen is.
Uitvoerige informatie over de rassenkeuze, teelt en verzorging van kiwibessen kan u vinden in de "Groente & Fruit Encyclopedie".
Meer lezen over de Groente & Fruit Encyclopedie (Auteurs: Luc Dedeene & Guy De Kinder, Kosmos Uitgevers)
donderdag 8 april 2010
Gele kornoelje met eetbare bessen.
Cornus mas een winterbloeiende gele kornoelje met rode bessen
Cornus mas of eetbare kornoelje is een mooie, traaggroeiende winterbloeiendebloeiende boom/heester/haagplant, welke ook bruikbaar is als fruitgewas.
De gele kornoelje heeft een voorkeur voor kalkrijke vochtige grond. Vanaf 2-3 jaar na het planten kan je, mits een goede bestuiving, de eerste vruchten verwachten.
Deze Cornus verdraagt goed stads- en fabriekslucht.
De rijpe bessen zijn geschikt voor verwerking tot jam/gelei, confituur en vruchtenmoes.
Meer lezen over de gele of eetbare kornoelje (Cornus mas).
Het snoeien is niet of slechts beperkt nodig.
Lees meer over het snoeien van Cornus mas in de snoeikalender.
woensdag 7 april 2010
Fruit kweken op het terras.
Sommige kleinfruitsoorten zijn ook in potten, kuipen of emmers te kweken.
Vooral herfstframbozen, taybessen, vijgen en blauwe bosbes hebben weinig teeltproblemen en geven een snelle bessenproductie. (Op foto gele en rode herfstframbozen in pot)
Trosbessen, frambozen en taybessen zijn goedkoop in aanschaf en zijn bijzonder goed winterhard.
Een gepaste watergifte, bemesting en verzorging is wel noodzakelijk. Ook moeten de planten voldoende zonlicht krijgen.
Druiven zijn minder geschikt om in potten te kweken, tenzij enkel de sierwaarde belangrijk is.
Meer lezen over fruitsoorten in potten.
Uitvoerige informatie over de rassenkeuze, teelt en verzorging van alle fruitsoorten kan u vinden in de "Groente & Fruit Encyclopedie".
Meer lezen over de Groente & Fruit Encyclopedie (Auteurs: Luc Dedeene & Guy De Kinder, Kosmos Uitgevers)
dinsdag 6 april 2010
Druiventakken horizontaal buigen (Guyot-systeem)
In januari werd er één tak op 8 knoppen afgeknipt en een tweede tak op 2 knoppen ingesnoeid. De tak met 8 knoppen (ca 1 meter lengte) wordt nu ongeveer horizontaal uitgebogen en vastgemaakt aan de onderste horizontale steundraad. (Zie tekening 3)
Doe dit uitbuigen bij een warme dag zodat er minder gevaar is op breken! (Vandaag zou het zonnig en warm weer worden...)
Bij jonge planten kan je best de onderste knoppen verwijderen (Knoppen die lager dan 50 cm staan)
Druivenrassen die gevoelig zijn voor echte meeldauw (witziekte) kunnen al behandeld worden met spuitzwavel. Beter kunnen gevoelige druivenrassen opgeruimd worden en vervangen worden door een druivenras dat tolerant is voor echte meeldauw en geen extra behandelingen nodig heeft. Er zijn meerdere witte, blauwe en rode eetdruiven verkrijgbaar voor openluchtteelt die geen of nauwelijks gewasbescherming nodig hebben. (Op foto 2: witte tafeldruif 'Evita')
Geef de voorkeur aan druivenrassen die op een onderstam geënt zijn. Ze geven een veel sterkere groei en dragen sneller trossen.
De maand april is heel geschikt om nog druiven uit te planten.
Druiven telen volgens het Guyot-systeem (enkele of dubbele Guyot) geeft grotere trossen en dikkere bessen. Ook zijn de druiventrossen gemakkelijker te beschermen met vogelnetten.
Meer lezen over druivenrassen, teelt en mogelijke ziekteproblemen.
Uitvoerige informatie over de rassenkeuze, teelt en verzorging van kiwibessen kan u vinden in de "Groente & Fruit Encyclopedie".
Meer lezen over de Groente & Fruit Encyclopedie (Auteurs: Luc Dedeene & Guy De Kinder, Kosmos Uitgevers)
maandag 5 april 2010
Verwantschap en familie bij het enten.
VEREDELEN VAN VERSCHILLENDE PITFRUITSOORTEN OP ELKAAR.
VEREDELEN VAN VERSCHILLENDE STEENFRUITSOORTEN OP ELKAAR.
ENTEN OP EEN ONDERSTAM.
ENTEN OP EEN TUSSENSTAM EN OP EEN ONDERSTAM ALS ER ONVOLDOENDE VERWANTSCHAP IS.
Sommige plantensoorten kan men vlot op elkaar enten/griffelen. De eerste voorwaarde is dat de te enten planten van dezelfde plantenfamilie zijn (vb. Rosaceae of rozenfamilie). Daarnaast moeten ze ook tot dezelfde onderfamilie behoren. (vb. pitvruchten). Soms is dezelfde onderfamilie nog niet voldoende, maar moeten ze nog nauwer verwant zijn. Dit is onder meer het geval bij pruimen en kersen. Indien ze zonder problemen onderling op elkaar te enten zijn, dan zijn ze goed verenigbaar. Soms gebruikt men een tussenstam van een ander ras om problemen met verenigbaarheid op te lossen.
De meeste pitvruchten zijn goed verenigbaar bij het enten.
Het steenfruit kan men in 2 groepen indelen. Het "klein-steenfruit of kers-achtigen" (zoete kers, zure kers en sierkers) is enkel onderling verenigbaar. De overige steenfruitsoorten zijn meestal goed met elkaar verenigbaar.
Van de vruchtgroenten zijn tomaten, aubergine en paprika onderling op elkaar te enten. Geënte tomaten hebben een gezonder wortelgestel en produceren meer vruchten.
Meer lezen over verwantschap en plantenfamilie bij het enten.
Taxonomische indeling van de fruitsoorten in het plantenrijk: klasse, orde, plantenfamilie, onderfamilie, ...
Meer lezen over de situering van fruitsoorten in het plantenrijk.
Meer informatie over het veredelen, griffelen, oculeren op een onderstam.
Wetenschappelijke plantennamen hebben een betekenis. Lees hierover meer in "ABC van het plantenlatijn. Betekenis van botanische namen."
Twee keer per maand fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
zondag 4 april 2010
Plakgriffelen van tomatenplantjes.
Een eenvoudige en gemakkelijk aan te leren griffelmethode is de gewone plakgriffel of copulatie. Deze entmethode is vanaf april toe te passen als op vaststaande onderstammen in openlucht of op (tomaten)planten in pot. Het enten wordt veel toegepast bij (houtige) plantensoorten die men bijna niet kan stekken. De meeste fruitbomen worden vermeerderd door enten. Voor beginners zijn appel- en perenboompjes het gemakkelijkste te enten. Perzik- en abrikoos zijn moeilijker te enten. Tomaten zijn redelijk gemakkelijk te enten.
Men snijdt de onderstammen onderaan schuin aan. Het snijvlak moet schuin, recht en ongeveer 1-3 cm lang zijn. (De lengte van het snijvlak is afhankelijk van de dikte van de onderstam) De ent of griffel wordt eveneens schuin en recht aangesneden.
De ent wordt met bindmateriaal vastgemaakt aan de onderstam. Als bindmateriaal kan men papierplakband (schildersplakband), elastiek of clips gebruiken. Fruitboomonderstammen die men in openlucht ent moet men waterdicht insmeren met entwas. Bij het enten van tomaten wordt geen entwas gebruikt.
Ook voor het enten van tomaten is de gewone plakgriffel te gebruiken. Om de ent op de onderstam te houden gebruikt men speciale clips. Met deze clips mag de onderstam slechts 2-3 mm dik zijn. Als men ander bindmateriaal gebruikt dan mag de onderstam en ent ca 1 cm dik zijn. (Bij 1 cm dikke onderstammen kan men ook de verbeterde plakgriffel gebruiken)
Tijdelijk beschermen tegen verwelken met een afgesneden plastieken fles en vliesdoek. Na een week zijn ent en onderstam reeds samengegroeid en kan men geleidelijk afharden. (= Wennen aan een lagere luchtvochtigheid en lagere temperatuur)
Meer lezen over de gewone plakgriffel of copulatie.
Zie ook de blog over plakenten als handveredeling in januari.
De meeste bijzondere tomatenrassen zijn te enten op een onderstam. Geënte tomaten groeien beter, produceren meer en zijn te planten in serres (kassen) waar reeds meerdere jaren tomaten hebben gegroeid. Tot nu is er geen nadelig effect van het enten op de smaak. Bij sommige oude tomatenrassen is er geen productievermeerdering bij de geënte planten. (Onderstam Resistar)
Zie ook de vorige blogs over het zaaien van bijzondere tomaten.
Meer lezen over bijzondere tomatenrassen.
Uitvoerige informatie over het zaaien, rassenkeuze, teelt en verzorging van tomaten kan u vinden in de "Groente & Fruit Encyclopedie".
Meer lezen over de Groente & Fruit Encyclopedie (Auteurs: Luc Dedeene & Guy De Kinder, Kosmos Uitgevers)
zaterdag 3 april 2010
Onderstamsoorten en te enten fruitsoorten.
FRUITBOOM MET TUSSENSTAM EN ONDERSTAM.
APPELONDERSTAMMEN VAN STERK NAAR ZWAK.
Niet alle fruitsoorten behoren tot dezelfde familie en onderfamilie. Er is een nauwe verwantschap nodig opdat de enting kan lukken.
Onderstammen worden gebruikt om gemakkelijk bepaalde planten te vermeerderen. Ook blijven fruitsoorten kleiner op sommige onderstamsoorten en geven ze sneller vruchten.
De maand april is ideaal om in openlucht diverse entingen te doen op onderstammen. De onderstammen komen goed in de groei, de sapstroom is goed en het cambium is actief zodat het aan elkaar groeien van ent en onderstam vlot gebeurd.
Meer lezen over onderstamsoorten.
Niet alle planten kunnen zomaar op elkaar geënt worden. Er moet voldoende verwantschap zijn tussen ent en onderstam. Soms gebruikt men een tussenstam om een betere vergroeiing of een mooiere stam te krijgen.
Ook moet er een scherp, proper entmes gebruikt worden en moet alles waterdicht gemaakt worden met entwas of paraffine (kaarsvet).
Meer lezen over veredelen (enten, oculeren) en onderstammen.
Omenten met kroongriffel voor meer vruchten.
OMENTEN VAN FRUITBOMEN DOOR MIDDEL VAN DE KROONGRIFFEL.
GEBRUIK VAN ENTWAS BIJ HET ENTEN.
Bestuiving en vruchtzetting verbeteren bij fruitbomen d.m.v. kroonenten.
U kan zelf de bestuiving verbeteren, door een 2de of 3de ras te enten op uw fruitboom. Appelbomen met twee verschillende rassen noemt men duo-appelbomen.
Een makkelijke en veilig toe te passen entmethode bij het omenten is de kroongriffel. De lukking met deze methode is meestal goed.
De griffelwonden groeien traag en soms minder goed toe. Deze methode is bruikbaar voor zeer dikke onderstammen of voor iets oudere om te enten appelbomen.
De bestuiving en vruchtzetting kan hiermee opvallend verbeteren. Men kan snel opnieuw oogsten van deze fruitbomen. Men kan ook bijvoorbeeld meerdere appelrassen op één appelboom enten. Deze entmethode is enkel toe te passen op vaststaande onderstammen die goed groeien. De maand april is de beste maand om dit werkje toe te passen!
Meer lezen over het omenten van fruitbomen met de kroongriffel.
Ook de stekelvarkensgriffel of steekgriffel kan gebruikt worden voor het omenten van bomen.
Lees meer over alle methoden van enten en oculeren van onderstammen.
vrijdag 2 april 2010
Fruitbomen groeistart bij planten...
Geef uw fruitbomen een goede start bij het planten!
Ruim planten, matig bemesten en snoeien geeft de fruitbomen een betere hergroei.
Elke winter worden er fruitbomen en fruitstruiken geplant.
Een fruittuin met herinplant vraagt wat extra aandacht voor het planten. Herinplant is als u opnieuw fruitbomen of kleinfruit plant waar eerder reeds fruitsoorten stonden.
Tagetes (afrikaantjes) hebben een aaltjesdodende werking en kunnen deze maand op een warme plaats gezaaid worden. (Zie afbeelding van Tagetes patula)
Meer lezen over fruitsoorten optimaal laten hergroeien na het planten.
Zie ook blog "Nazorgen bij het planten van fruitbomen"