Appelbomen zonder bloemen?

Op de meeste appelbomen zijn de bloemknoppen nu goed zichtbaar. Toch lijken ze bij sommige bomen te ontbreken, terwijl ze vorig jaar toch veel vruchten gaven!

Foto 01: Bloemen in rozeknop stadium bij de appel 'Mantet' (Een zomerappel geïntroduceerd in 1929 die ca 2 weken voor James Grieve rijpt)

Foto 02: Eenjarige twijg met talrijke bloemknoppen en mooie rode bladeren bij de roodvlezige appel 'Niedwetzkyana'.

MOGELIJKE OORZAKEN VAN HET ONTBREKEN VAN BLOEMEN?
- Rasafhankelijk. Sommige rassen zoals Alkmene, Discovery, James Grieve en Jonathan geven jaarlijks veel bloemen.
- Een beurtjaar door een te grote vruchtdracht vorig jaar en/of door de vruchten te lang aan de boom te laten hangen. Gevoelig voor beurtjaren zijn o.a. Schone van Boskoop en Elstar.
- Onevenwichtige (sterke) groei door een te rijke stikstofbemesting (N-meststof).
- Te sterke groei doordat de entplaats in de grond zit. Er worden wortels boven de entplaats gevormd zodat de groei abnormaal sterk wordt.
- Voorkom een te sterke groei! Verwijder bij de wintersnoei niet te veel bloemknoppen. Snoei zo NIET terug tot op bladknoppen (= groeistimulerend).
- Een te zwakke groei. De verlengenis van de gesteltakken en harttak zou jaarlijks minstens 20 cm moeten groeien.
- Onvoldoende of geen kaliummeststof (patentkali) in de grond. Vooral op lichte gronden (zandgrond) kan er een tekort aan kalium zijn.
- Een standplaats waar onvoldoende zonlicht komt of u hebt te dicht bij elkaar geplant.
- Een te dicht in elkaar gegroeid bomen zijn ook nadelig.

HOE DIT PROBLEEM VOORKOMEN?
- Laat de vruchten bij rijpheid (herfst) niet te lang aan de bomen hangen. Pluk ze allemaal af en bewaar ze op een koele plaats. (Koelkast, kelder, ...)
- Zorg ervoor dat het zonlicht alle takken en al het vruchthout kan bereiken. Boven in de boom dient u regelmatig te dikke takken (= lichtverstoorders) weg te nemen.
- Snoei concurrerende begroeiing die licht wegnemen van uw bomen regelmatig in.
- Besteed aandacht aan een gepaste bemesting (voorjaar) en op zandgrond dient u mogelijk in juni/juli opnieuw bij te mesten. De eenjarige verlengenis zou jaarlijks 15 tot 30 cm mogen groeien
- Strooi in september een dun laagje compost onder uw bomen om het bodemleven te verbeteren.
- Jaarlijks worden er op diverse plaatsen praktische lessen ivm wintersnoei en zomersnoei van fruitbomen gegeven. Volg een aantal snoeidemonstraties zodat u de snoei ook correct kan uitvoeren.

WAT KAN U NU DOEN BIJ EEN LAAGSTAM APPELBOOM ZONDER BLOEMKNOPPEN?
- Doe nu een correctie van de wintersnoei en breng meer licht in de boom!
Snoei te dikke takken boven in de boom terug tot ca 5 cm van de harttak. Snoei het vruchthout aan de gesteltakken terug tot op enkele knoppen.
- Controleer of de entplaats nog goed zichtbaar is. De entplaats (= opvallende verdikking aan de stam onderaan) zou minstens 10 cm BOVEN de grond moeten zitten.
Verwijder alle aarde die de entplaats raakt. Eventuele wortels die aan of boven de entplaats zitten worden verwijderd.
Maak de boom met bindbuis vast aan de steunpaal zodat hij niet omver kan vallen.
- In juni dient u zomersnoei te doen, waarbij overtollige scheuten aan de snoeiwonden verwijderd worden.
- In de maand juni kan u geschikt vruchthout (aan de gesteltakken en aan de harttak) horizontaal uitbuigen, zodat er meer bloemknoppen gevormd worden.

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM SNOEIEN VAN APPELBOMEN:
Appelbomen eenvoudig snoeien in de winter.
Appelbomen 'Jonagold' en 'Jonagored' snoeien.
Appelbomen 'Elstar' snoeien.
Appel-leivormen snoeien.
Snoeikalender per maand voor fruitsoorten (fruitstruiken, fruitbomen, druiven en kleinfruit).
Wortelsnoei als groeiregeling en om meer vruchten te bekomen (Volledig artikel).
Groente- en Fruit Encyclopedie met snoeiinformatie van fruitbomen en kleinfruit.

Volg de dagelijkse berichten en tips ivm bijzondere tomaten en fruit op twitter! https://twitter.com/gdekinder
Twee keer per maand fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: snoeien, fruit snoeien, snoeikalender, fruitsnoeikalender, fruit snoeien in maart, fruit snoeien maart, fruitbomen snoeien maart, snoeien maart, snoeien tijdstip, snoeien in maart, snoeigids

Zonder moestuin toch tomaten kweken?

De eigen gezaaide tomatenplantjes kan u nu mogelijk reeds oppotten. Overdag is het voldoende warm in de kas/serre, maar 's nachts is een goede bescherming tegen mogelijke vorst noodzakelijk. Als de nachttemperatuur lager dan 5°C is er geen groei bij uw plantjes, met uitzondering van bepaalde koudetolerante rassen.
U kunt in de kas een kleine plastiektunnel maken over de opgepotte tomaten. Vliesdoek en een verwarmingstoestel helpen de plantjes de nacht overleven!
Hebt u geen kas of moestuin dan moet u de opgepotte plantjes binnen voor een raam plaatsen! Geef de plantjes zoveel mogelijk licht!

Ook vandaag kan u nog binnenshuis zelftoppende tomatenplanten zaaien!
Onderstaande foto's zijn niet van dit jaar, maar van een vorig teeltseizoen.



Paprikarassen op foto: 'Earliest Red', 'Healthty' en 'Minibell' (KLIK OP DE AFBEELDING OM DEZE TE VERGROTEN)






Op de foto's:
'Budai Torpe', 'Ida Gold', 'Tiny Tim', 'Tom Red' en 'Whipper Snapper'.

Ook als u geen moestuin (groentetuin) hebt kan u op beschutte plaatsen tomaten en paprika's kweken! Er zijn enkele tomaten- en paprikarassen die een dwergachtige, compacte groei hebben en die gemakkelijk op het terras, balkon, veranda of vensterbank kunnen gekweekt worden. Meestal hebben ze een korte groeiperiode en geven op enkele maanden tijd talrijke middelgrote of kleine vruchten.
De rijpe vruchten zijn erg sierlijk en bovendien nog lekker van smaak.
Geschikte paprikarassen zijn o.a. 'Bell Pepper', 'Earliest Red', 'Healthy', King North' en 'MiniBell'.

Geschikte pottomaten zijn o.a. 'Balcon Zauber', 'Budai Torpe', 'Cerise Jaune', 'Fuzzy Wuzzy', 'Ida Gold', 'Napoli', 'Pendulina', 'Red Alert', 'Siberian Early', 'Solgold', 'Tiny Tim', 'Tom Red' en 'Whipper Snapper'.

Geef pottomaten de eerste weken NIET teveel water, want dan kunnen de worteltjes afsterven en de bladeren vergelen!
In maart en april hou je die tomatenplantjes best in een kas/serre (of veranda) waar het lichtrijk en warm is (12-20°C.)
Rond half april kunnen de planten bij zonnig weer al enkele uren buiten staan. Breng ze 's avonds terug binnen want ze verdragen geen koude! Kijk uit voor verbranding door te felle zon als de planten de eerste dagen buiten komen.
Zodra het gevaar op nachtvorst definitief voorbij is kunnen de planten buiten blijven staan. (Meestal rond begin/half mei).

Tomaten en paprika's vragen een zonnige, beschutte (droge), warme standplaats. Net zoals andere terras- en kuipplanten moeten ze regelmatig water en meststoffen (NPK) krijgen.
Meer lezen over bijzondere tomatenrassen.
Vergeten te zaaien? Tomaten zaaien kan net nog gebeuren, mits het zeker deze week te doen en de gezaaide tomatenzaden warm te houden (20-25°C.). Het is nu te laat om paprika's voor openluchtteelt te zaaien.
Zie ook de vorige blogs over het zaaien en inpotten van bijzondere tomaten.

Twee keer per maand fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: balkontomaat, pottomaat, pottomaten, tomaten potten, potteelt tomaten, terras tomaten, pot tomaat, pot tomaten, tomaten kuipen, hanging baskets, tomaten in potten, balkon

Gele kornoelje met eetbare bessen (Cornus mas).

KENMERKEN.
Cornus mas een winterbloeiende gele kornoelje met rode bessen. In 2014 bloeide de gele kornoelje in februari, nog voor de Forsythia.
Groeihoogte 1,5 tot 3 meter.
De Cornus mas of eetbare kornoelje is een mooie, traaggroeiende winterbloeiendebloeiende boom/heester/haagplant, welke ook bruikbaar is als fruitgewas of als losgroeiende haag.
Het snoeien is niet of slechts beperkt nodig.
De rijpe bessen zijn geschikt voor verwerking tot jam/gelei, confituur en vruchtenmoes.
Vanaf 2-3 jaar na het planten kan je, mits een goede bestuiving, de eerste vruchten verwachten.
De gele bloemen dragen gele pollen. De gele kornoelje heeft is een belangrijke bijenplant. (Hoge nectar- en pollenwaarde voor de bijen).

VERMEERDEREN VAN GELE KORNOELJE.
Te vermeerderen door middel van zaaien, afleggen en stekken.
Het stekken gebeurt bij voorkeur door middel van zomerstekken in de maanden mei, juni en augustus of september. De steklengte is 6 tot10 cm en de stekken worden gestoken in aangekochte stekgrond.
Winterstekken kunt u in november nemen. (Wisselvallige beworteling).

PLANTTIPS.
Deze Cornus verdraagt goed stads- en fabriekslucht.
De gele kornoelje heeft een voorkeur voor kalkrijke vochtige grond.
De plantafstand als heester is 2-3 (4,5) m. Plantafstand als haagplant is 1 meter.
Voorkeur voor zonnige standplaats.
Ook te planten aan de rand van een snoepbos.
De Cornus mas tolereert droge gronden, maar de bessen zijn dikker op vochthoudende (humusrijke) gronden.

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM CORNUS MAS:
Gele kornoelje met eetbare bessen.
Gele of eetbare kornoelje (Cornus mas) planten.
Snoeien van Cornus mas in de snoeikalender.
Stekken van de Cornus mas in de stekkalender.
Groente- en fruit encyclopedie met info over rassenkeuze, teelt en verzorging van alle fruitsoorten.

Twee keer per maand fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: Cornus mas, eetbare kornoelje, gele Cornus, gele kornoelje, gele cornus, eetbare cornus, kornoeljebessen, Cornus mas kornoelje, Cornaceae

Witziektepluimen op appelbomen en sierappels verwijderen.

Foto 01: Echte meeldauw op jonge appelscheuten (Podosphaera leucotricha) vanaf april. (Uitzonderlijk ook reeds einde maart 2014)

Foto 02: Links: Jonge scheut op de appelboom 'Mantet' die volledig aangetast is door echte meeldauw. Rechts: Gezonde bladeren zijn mooi groen van kleur; breek de aangetaste scheuten weg en doe ze op de compost.
KLIK OP DE AFBEELDING OM DEZE GROTER TE MAKEN!

KENMERKEN VAN DEZE SCHIMMEL.
Op de appelbomen is deze schimmel half april reeds opgemerkt. Later gaat deze schimmelziekte ook over op de vruchten. (Netvormige verruwing).
Bij tamelijk warm weer met een beetje vocht ('s morgens) is er meer aantasting mogelijk.
Indien er vorig jaar een zware aantasting van echte meeldauw (witziekte) was, dan kan u dit jaar opnieuw vroeg aantastingen verwachten.

VOORKOM UITBREIDING VAN ECHTE MEELDAUW.
Controleer vanaf april tot begin juli wekelijks uw appelbomen! Verwijder en vernietig telkens de aangetaste scheuten zodat de kans op uitbreiding kleiner wordt.
Een preventieve bestrijding is mogelijk door regelmatig te behandelen met spuitzwavel. Sommige appelrassen zijn gevoelig voor zwavel en bij hoge temperaturen mag er niet behandeld worden.

VATBARE RASSEN.
Aangetaste bomen groeien zwakker, vormen minder bloemknoppen en de vruchten blijven kleiner.
Erg vatbaar zijn o.a. 'Alkmene', 'Jonathan', 'Idared', 'Jonagold', 'Mantet', 'Santana' en 'Summerred'.

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM APPELBOMEN - MALUS DOMESTICA:
Preventie van ziekten en plagen. .
Ziekten en plagen op appelbomen (index).
Witziektepluimen op appelbomen en sierappels nu verwijderen.
Groente- en Fruit Encyclopedie met verzorgingstips voor appelbomen en kleinfruit

Ook sierappels, kwee en sommige perenrassen kunnen aangetast worden door de echte meeldauwschimmel. Plant bij voorkeur rassen die minder vatbaar zijn voor deze schimmel.

Volg de dagelijkse berichten voor uw fruittuin op twitter! http://twitter.com/gdekinder
Twee keer per maand fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: Malus domestica, plantenziekten appel, Echte meeldauw, meeldauw appel, Podosphaera, Podosphaera leucotricha, witziekte, witziekte appel, bladschimmel appelbomen, plantenziekte appel

Uitzaaien van gelaagstapelde zaden.

Zaden van pitfruit- en steenfruitbomen werden in het najaar of winter bewaard in potten opdat ze niet zouden uitdrogen ofwel om remstoffen af te breken.

Foto 1: pot met gelaagstapelde zaden.

Foto 2: perzikstenen uitleggen in zaaivoortje. Om de grond luchtiger te maken kan er wit zand in de grond gemengd worden.

Foto 3: jonge perzikzaailingen.

Zaden van fruitbomen die voor de winter verzameld en gepast bewaard zijn kunnen nu in volle grond op een zaaibed uitgezaaid worden. Maak de grond op voorhand zaaiklaar.
De zaailingen zijn meestal sterkgroeiend en zijn te gebruiken als onderstam voor halfstam- en hoogstambomen.
Perzikzaailingen zijn te gebruiken als onderstam voor andere perzik- en nectarinerassen. Sommige rassen behouden hun typische eigenschappen na het zaaien en kan u ook zonder te enten laten uitgroeien.

HET VOORKOMEN VAN VOGELSCHADE:
Tegen vogelvraat kunnen de zaaibedden afgedekt worden met vliesdoek, flodderplastiek of vogelafweernetten.

AANBEVOLEN ZAAIAFSTAND:
De zaaiafstand is afhankelijk van de hoeveelheid zaad per m2 en het kiemingspercentage. De rijafstand is 50 tot 70 cm. (Afstand in de rij 5 tot 10 cm)
Onder invloed van de weersomstandigheden kan het aantal zaailingen per bed sterk uiteenlopen.

ZAAIWIJZE:
Opdat de kiemwortel recht omlaag zou groeien, legt men kastanjes steeds op dezelfde manier neer. De dofgekleurde plek ("de plaat"), komt naar beneden.
Walnoten legt men met de naad verticaal. Legt men deze zaden anders, dan groeit de wortel met een kromming naar beneden. Bij het rooien geeft dit meer kans op wortelbreuk.
Perzikstenen worden ca 5 cm diep gezaaid en de stenen kan u voor het zaaien eerst een nacht in water laten weken.
Later wordt op de rechte wortelhals van de zaailingonderstammen een ander ras geënt.
Kleinere zaden worden met zand uitgezaaid (bosbomen of sierbomen)
Men kan breedwerpig of op lijnen zaaien. Dit volgens de plantensoort. Elke methode heeft zijn voor- en nadelen.

AFDEKKEN VAN DE ZADEN MET GROND:
Na het uitzaaien worden de zaden bedekt met grond (1 tot 1,5 x de zaaddikte).

BESCHERMEN TEGEN DICHTSLAAN, UITDROGEN EN VORST:
Dit is vooral van belang bij het uitzaaien van houtige gewassen.
U moet voorkomen dat de grond dichtslaat bij zware regenval. De in het najaar gezaaide percelen kan men afdekken met takken, strooisel, gaatjesplastic of met agryldoek.
Tegen felle zon en scherpe (uitdrogende) oostenwind kan men eveneens afschermen. O.a. belangrijk bij Acer en Amelanchier.
In het voorjaar moet men soms beschermen tegen lentenachtvorst
Zaaibedden worden ook onder plastic kappen aangelegd.
Het afschermen van kweekbakken kan gebeuren met rietmatten, glas, gaatjesplastic en agryldoek.

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM ZAAIEN:
Zaaien en oculeren van perzikbomen - Prunus persica.
Zaaien van pawpaw en exotische fruitsoorten zaaien.
Kiwi's kan u zelf ook zaaien.
Zaden laagstapelen geeft een betere kieming.
Vroegrijpende tomaten zaaien in maart.
Driebladige citroen (Poncirus) zaaien.
Weblinks planten vermeerderen (stekken, afleggen en zaaien).
Houtige fruitplanten vermeerderen door zaaien, stekken en afleggen.
Zaaien van diverse fruitsoorten.
Betekenis van moeilijke woorden opzoeken (vaktaal, tuintaal).
Meer lezen over het planten en verzorgen van fruitsoorten in de Groente & Fruit Encyclopedie

Twee keer per maand fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: zaaien fruit, laagstapelen zaden, zaden stratificeren, fruit zaaien, onderstammen zaaien

Rupsen van de wintervlinder nu bestrijden!

De eerste rupsen (van 4 mm grootte) van de wintervlinder werden deze week opgemerkt.

De rupsen van de kleine wintervlinder (Operophtera brumata) en grote wintervlinder kunnen vele bladeren, bloemknoppen en vruchtjes beschadigen. (Foto 1)
Bloemtrossen worden aan de bodem aangevreten.
De meeste rupsen laten zich einde mei (begin juni) neerdalen naar de grond om zich daar te verpoppen.

Vroegbloeiende en middenvroegbloeiende rassen lijken meer schade op te lopen van de kleine wintervlinder.
Ook is er meer schade aan kortstelige rassen dan bij langstelige rassen. 'Schone van Boskoop' (keukenappel) en 'Saint Remy' worden veel aangetast.
Fruitbomen nabij een loofbos (eiken en wilgen) hebben een grotere kans op schade.

Het tijdstip voor een eerste behandeling is meestal bij de bloei van de vroegste appelrassen (o.a. 'Schone van Boskoop') en een dagtemperatuur vanaf 15°C.
In sommige gevallen worden de bomen bijna volledig kaal gevreten, waardoor het in mei opnieuw winter lijkt te zijn. Dergelijke bomen lopen opnieuw uit en hebben later heel zwakke bloemknoppen, waardoor er een jaar later een misoogst kan zijn.

PREVENTIEMAATREGELEN.
- Kleine vogels zoals mezen ruimen veel rupsen op. Hang mezenkastjes omhoog aan de bomen!
- Kippen die onder de bomen lopen ruimen ook veel rupsen op.
- In de maanden april en mei de bomen behandelen (spuiten) met een bacteriepreparaat van Bacillus thuringiensis (Bt), zoals o.a. Xentari WG.
Dit product werkt het best bij een temperatuur vanaf 15°C. Bij zware aantastingen is een tweede behandeling nodig.
Dit biologische product mag vanaf augustus 2012 in België niet meer verkocht worden aan particulieren. Enkel beroeps-fruittelers kunnen dit biologisch product nog bekomen.

NUTTIGE WEBLINKS IVM DE WINTERVLINDER:
Lijmbanden of rupsenlijm aanbrengen..
Afgevreten bladeren, bloemen en vruchten door de wintervlinder (mei)
Rupsen van de wintervlinder nu bestrijden!
Struiken en hagen planten om ziekten en plagen te voorkomen.
Ziekten en plagen op fruitbomen en houtig kleinfruit.
Groente- en Fruit Encyclopedie met snoeiinformatie van trosbessen en ander houtig kleinfruit.

Volg de dagelijkse berichten voor uw fruittuin op twitter! http://twitter.com/gdekinder
Twee keer per maand fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: kleine wintervlinder, grote wintervlinder, vraatschade wintervlinder, wintervlinder, Operophtera, Operophtera brumata, vraatschade rupsen, wintervlinder Xentari

Nazorgen bij het planten van fruitbomen geven een betere hergroei!

Foto's:
Kruisbes op stam met mulch van hakselhout.
Geënte boom met boomonderdelen.
Appelboom aan bamboe vastgemaakt met bindbuis.

DIRECT NA HET PLANTEN.
Om een optimale hergroei van fruitbomen en houtig kleinfruit te bekomen kan je best alles vastmaken aan de steunstok met boomband of bindbuis.
Fruitbomen en geleid kleinfruit vastmaken aan een steunpaal (steunstok) geeft de beste hergroei. Het bindmateriaal mag later niet insnoeren, dus hou hiermee rekening.
Voor een goede hergroei moeten fruitbomen losjes vastgemaakt worden aan een boompaal of aan de lei-draden.
Controleer de geënte fruitbomen op hun plantdiepte en afstand van de paal. De entplaats (griffelplaats) moet minstens 10 cm boven de grond staan (Laagstam). Een kleine correctie is nu nog mogelijk.
De bomen mogen NIET schuren tegen de boompaal of tegen de lei-draden. Schuurwonden kunnen bij appelbomen kankeraantasting veroorzaken! De bomen moeten ca 10 cm (voetbreedte) van de boompaal geplant worden.
In Vlaanderen komen de bomen bij voorkeur aan de oostzijde van de paal. Door de overheersende westenwind waaien ze dan weg van de paal.
Op droge grond zal u direct na het planten water geven. Bij het planten in het voorjaar kan het nodig zijn van wekelijks water te geven.

LATERE ZORGEN.
- Mulchen.
Door te mulchen op de boomspiegel (plantstrook) wordt het uitdrogen van de grond en onkruidgroei voorkomen. Bij jonge bomen is een boomspiegel van 50 x 50 cm per boom voldoende. Later kan de boomspiegel beter vergroot worden naar 80 x 80 cm.
Laagstam-fruitbomen en kleinfruitstruiken die volledig in het gras staan groeien minder goed en geven sommige jaren geen vruchten doordat ze meer schade van lentenachtvorst hebben.
- Voorkom vraatschade.
Breng een bescherming aan tegen vraatschade van konijnen, hazen en vee.
- Voorkom het insnoeren van de etiketten/ labels.
Controleer of de etiketten niet kunnen insnoeren. Eventueel kan u de etiketten verwijderen en een plantschema maken van de bomen.
Meer lezen over nazorgen bij het planten van fruitbomen en fruitstruiken.

Moeilijke woorden? Meer lezen over tuintaal, vaktaal.
Bij een late aanplanting in het voorjaar kan het gewenst zijn wekelijks water te geven.
Jonge fruitbomen worden best in maart-april gesnoeid. Laat bij pas geplante fruitbomen niet te veel zijtakken en bloemknoppen staan, want dit is nadelig voor een goede hergroei. Soms wordt er aangeraden alle bloemen te verwijderen.
Lees meer over het snoeitijdstip en de snoei van fruit in maart.

Twee keer per maand fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? In een volgende blog kan je meer lezen over boompalen/steunpalen.
Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: boompaal, fruitbomen vastmaken, hergroei fruitbomen, nazorgen fruitbomen, fruitbomen planten, planten fruitbomen, fruitbomen leiden, verzorging jonge fruitbomen, beschermen fruitbomen

Kiwi's en kiwibessen planten in de tuin.

KENMERKEN VAN KIWI- EN KIWIBESSENPLANTEN.
Breng meer kleur en smaak in uw tuin met een niet-alledaagse fruitsoort, de kiwibes (Actinidia arguta).
Deze zoete, groene bessen (minikiwi's) rijpen vanaf half september gedurende een drietal weken.
De bessen zijn rijk aan vitaminen, nuttige mineralen en antioxidanten.

PLANTTIPS.
Kiwibessen zijn gemakkelijke klim- en leiplanten die wel enige steun vragen. Een pergola of een zonnige muur (schutting) met horizontale draden zijn zeer geschikt. Deze bijzondere fruitsoort moet bestoven worden door een mannelijke kiwibes.
Er zijn ook twee parthenocarpe kiwibessen die zonder mannelijke bestuiver vruchten geven:
-'Issai', met kleine groene bessen.
-'Kokuwa', met groene vruchtjes zonder zaden
De tweeslachtige (zelfbestuivende) 'Issai' kan u ook zoals frambozen waaiervormig leiden aan horizontaal gespannen draden.

KIWIBESSEN ZIJN VATBAAR VOOR LENTENACHTVORST!
- In maart en april zijn de jonge scheuten erg gevoelig voor lentenachtvorst!
Bescherm de uitgelopen planten 's avonds en 's nachts met vliesdoek (groeidoek). Overdag kan u die beter het beschermmateriaal verwijderen.
Als er nachtvorst wordt voorspeld dan kan u planten in pot kan u ook 's avonds binnen zetten en 's morgens (vanaf 10u) opnieuw buiten zetten.
- Planten waar de jonge scheuten bevroren zijn lopen nadien opnieuw uit, maar bloemen en vruchtjes moet je direct niet meer verwachten.
- Een zwarte, vochtige en gesloten grond onder de kiwibessen zorgt ook voor een bescherming tot -3°C. Maak de boomstrook vrij van alle concurrerende begroeiing (gras, onkruid, ...). Maak de grondoppervlakte nat zodat de grond overdag meer warmte kan opnemen en 's nachts die warmte opnieuw kan afgeven.
Gras naast de kiwibessen dient u kort af te maaien en op een hellend perceel zorgt u ervoor dat op het laagste punt de koude weg kan zakken.
- Nieuw aangekochte jonge planten die enkele dagen in een verwarmde ruimte stonden zijn bijzonder gevoelig voor bevriezen!

GEZONDE GROEI.
In openlucht zijn kiwibessen weinig vatbaar voor schimmelziekten en insectenaantastingen, waardoor gewasbehandelingen meestal niet nodig zijn.
Meer lezen over kiwibessen, kiwiberry of minikiwi (Actinidia arguta).

Vanaf maart zijn kiwibessen (plantgoed) redelijk gemakkelijk te vinden in tuincentra en fruitkwekerijen.
Een overzicht van kwekerijen waar u plantgoed van kiwibessen en fruitstruiken kan bekomen.
De zelfbestuivende kiwibes 'Issai' is ook te gebruiken om in een grote pot of kuip op een zonnig terras te houden.

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM KIWI EN KIWIBESSEN:
Kiwi's en kiwibessen snoeien (januari).
Kiwi's kan u zelf ook zaaien.
Kiwibessen mooi aanbinden. Laat de scheuten niet winden.
Kiw's en kiwibessen planten als leiplant in de tuin.
Vitaminerijke kiwibessen plukken (september)!
Zelfbestuivende kiwibessen in de tuin planten.
Kiwibessen in de tuin planten en verzorgen. (Nieuw venster)
Meer lezen over de verzorging van kiwi's en kiwibessen in de Groente & Fruit Encyclopedie (Auteurs: Luc Dedeene & Guy De Kinder)

Twee keer per maand fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief. De volgende nieuwsbrief wordt op 1 april verstuurd.
Labels: Actinidia arguta, kiwi, kiwi bes, kiwiberry, kiwibessen, kiwi's planten, kiwibessen planten, planten kiwibessen, kiwi berry, gladde kiwi, minikiwi, arguta kiwi, planten kiwibes, planten kiwiberry

Entelingen uitplanten en beschermen!

WAT?
De losse geënte, niet-uitgelopen onderstammen (= handveredelingen) worden in maart-april uitgeplant en in volle grond uitgeplant.
Onderstammen waarvan de ent al bladeren vertoond, kunnen beter tot begin mei binnen gehouden worden.
Laat de wortels niet uitdrogen tijdens het planten, maar leg ze tijdelijk in het water. Bij droog weer en droge grond kan je best even aangieten met water.

NAZORGEN BIJ ALLE GEËNTE BOOMPJES.

Foto 01: Geënte kersonderstammen en één gelukte oculatie in het midden.
Wildopslag die nu zichtbaar is kan u best tijdelijk laten staan als saptrekker zodat het sap sneller bij de enten komt.
Bij de gelukte oculaties kan u de wildopslag uitdunnen zodat de oculatie beter zichtbaar wordt. (Zie middenste boompje op de foto)
Vanaf 15 april tot juli wordt de wildopslag uitgedund en later volledig verwijderd. De entwas en het bindmateriaal wordt ook gecontroleerd.
Vanaf juni kan U steunmateriaal plaatsen om rechte bomen te bekomen.

Door de geënte onderstammen tijdig uit te planten op een voedzame grond bekomt men de meest optimale groei. Een ruime plantafstand geeft een vlakke (= horizontale) takkenstand, zodat de bomen sneller productief worden.
Meer lezen over het uitplanten van geënte onderstammen.

NUTTIGE WEBLINKS.
Bij goed weer overdag (+12°C) kunnen vanaf nu ook in openlucht onderstammen terplaatse geënt worden. Voor het omenten van oude fruitbomen of druivenplanten kan je beter wachten tot begin of half april.
Meer lezen over planten vermeerderen door middel van oculeren, enten, griffelen en chip-budding.
Geoculeerde onderstammen afknippen in maart.
Vroeger en meer vruchten met de juiste onderstam.

Twee keer per maand fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: planten vermeerderen, onderstammen, enteling, enten, uitplanten onderstammen, uitplanten enten, bescherming enten, entelingen uitplanten, uitplanten entelingen

Economische crisis? Kweek zelf gemakkelijke fruitsoorten.

WAAROM?
Plant en pluk gezond (klein)fruit uit uw eigen tuin!
Plant gemakkelijke, productieve fruitsoorten in uw fruit- of siertuin.
Het is een groene investering die zichzelf snel kan terugverdienen, mits de juiste fruitsoorten en de gepaste plantafstand te kiezen.

WELKE?
Kies gemakkelijke fruitsoorten en fruitrassen die productief zijn en geen gewasbeschermingsproducten nodig hebben.
De uiterlijke kwaliteit is mogelijk wat minder dan winkelfruit, maar de betere smaak zal dat wel goed maken.

HOEVEEL?
Het is aan te raden niet te veel planten van dezelfde soort te planten, zodat u geen overvloed aan fruit moet oogsten, die u toch niet op kan krijgen.
Invriezen en verwerken tot jam, confituur, vruchtensap en vruchtenmoes is dan een oplossing.

WEINIG PLAATS?
Hebt u weinig plaats en is uw grond niet te nat? Kies dan voor kleinfruit en eventueel ook steenfruit.
In de winkel kost kleinfruit en steenfruit (abrikoos, perzik, pruim) meer dan pitfruit (appel en peer).

De meest aanbevolen kleinfruitsoorten voor een kleine tuin zijn rode trosbessen, witte trosbessen, herfstframbozen, taybessen en Japanse wijnbessen.
Geeft u toch de voorkeur aan appelbomen en u hebt heel weinig plaats? U kunt dan zgn "minitrees' planten, met als rassen 'Moonlight', 'Red Lane' en 'Sunlight'. Plantafstand 50 tot 80 cm.
Herfstframbozen, taybessen, vijgen en kiwibessen 'Issai' kan u ook in potten op uw terras of balkon kweken!
Ook sommige (zelftoppende) tomatenrassen kan u gemakkelijk in potten en bloembakken kweken: o.a. Balcon Zauber, Cerise Jaune, Tiny Tim en Whipper Snapper.

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM SNELDRAGENDE EN GEMAKKELIJKE FRUITSOORTEN:
Internetadressen waar u plantgoed van fruitbomen en fruitstruiken kan bekomen.
Gemakkelijke en snel producerende fruitsoorten.
Herfstframbozen planten in de tuin.
Kleinfruitsoorten voor kleine tuinen.
Mini-appelbomen of kolombomen.
Optimale plantafstanden voor fruitbomen en fruitstruiken.
Zelfbestuivende pruimenbomen planten in kleine tuinen.
Zelftoppende tomaten zaaien tot 31 maart!
Meer praktische teelttips voor fruitsoorten en bijzondere tomaten kan u lezen op onze FB-pagina.
Groente- en Fruit Encyclopedie met zaai, plant- en onderhoudstips voor fruitsoorten en bijzondere tomaten.
Planten en bomen in potten dient u bij strenge nachtvorst binnen te plaatsen (koele ruimte) ofwel moet u de wortelkluit beschermen tegen bevriezen.
Jonge scheuten van kiwibessen (Actinidia arguta) zijn gevoelig voor lentenachtvorst! U kan deze planten 's avonds en 's nachts beschermen met vliesdoek!

Volg de dagelijkse berichten voor uw fruittuin op twitter! http://twitter.com/gdekinder
Twee keer per maand fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: economische crisis moestuin, fruitrassen, fruitverwerking, gemakkelijkste fruitsoorten, gemakkelijke fruitsoorten, dummies fruitsoorten, fruit voor dummies

Laatste bijzondere tomaten zaaien!

Ondanks de lichte nachtvorst kunnen we binnen nog steeds zaaien! Tomaten voor openluchtteelt worden tussen 10 en 25 (31) maart gezaaid.
De laatste tomaten voor vollegrondsteelt (buitenteelt) moeten nu dringend binnenshuis op een warme plaats gezaaid worden. (Ca 20- 25°C.). Meestal kiemen de zaden na 4 tot 7 dagen.


Na de kieming laten we de temperatuur dalen tot ca 18°C en geven de jonge plantjes veel licht. Zaaikisten met gekiemde plantjes kan u bij zonnig weer overdag in de kas/serre plaatsen en 's avonds terug binnen brengen.

Wanneer jonge tomatenplantjes oppotten?
Eerder gezaaide tomatenplantjes die reeds één echt blad vertonen kunnen afzonderlijk opgepot worden. De aanbevolen temperatuur is 12 tot 18°C. Lager dan 5°C is er geen groei.
Geef niet te veel water in het begin, zodat de wortelontwikkeling optimaal kan verlopen. Laat de grond regelmatig goed opdrogen.
Kijk uit voor verbranding door felle zon na het inpotten, want de jonge plantjes zijn nog erg kwetsbaar! (Leg gedurende 2 dagen vliesdoek over de opgepotte plantjes.)

Zaai of plant ook bijzondere smaakvolle tomaten met fruitsmaken!
Dit jaar werden er door mij 35 verschillende bijzondere tomatenrassen gezaaid.
Rode of roze vleestomaten: Carol Chyco's Large Paste, Coeur de Boeuf, Druzba, Erdie's Family Oxheart, Chinese Red Oxheart Peach,..
Gele, geelgroene of geeloranje vleestomaten: o.a. Orange King, ..
Groene vleestomaten: o.a. Aunt Ruby Green, ..
Zwarte, zwartbruine of bruine vleestomaten: Amazone Chocolate, Black Cherry,...
Ossenhart vleestomaten: Coeur de Boeuf, Erdie's Family Oxheart, Chinese Red Oxheart Peach,
Zelftoppende tomaten (potten en kuipen): Balcon Zauber, Chinese Yellow Pot Cherry, Tiny Tim, Whipper Snapper, .
Romatypen (Pepervormige of ovaalvormige tomaten): Napoli VF (= type San Marzano), Jujube Cherry, ...
Cherry- of kerstomaten:
- Geel (of geelgroen): Cerise Jaune, Grappa Gallice, ..
- Rood: Jujube, Red Sun, Rodthip, Tabtimdaeng, Tigrette Cherry, ..
- Purper/paars: Blueberry Cherry, Purple Thai Cherry Plum
- Zwart of bruin: Black Cherry, ..
- Roze: Whipper Snapper (potteelt),..
Laagblijvende en zelftoppende tomaten voor potten of bloembakken, met een groeihoogte van 15 tot 30 cm: Tiny Tim, Whipper Snapper (roze cherry).
Halfhoge zelftoppende tomaten voor grote pottten of emmers (Groeihoogte ca 40-80 cm): Balcon Zauber, Siberian Early, Solgold, ...
Zeer vroegrijpende tomaten (Ideaal voor beschermde openluchtteelt): Black Cherry, Nadja, Solgold, ...
Late en zeer laat rijpende (vlees)tomaten (Ideaal voor kas- of serreteelt): Amazone Chocolate, Coeur de Boeuf, Earls Faux, Erdie's Family Oxheart, Longkeeper, ...

Plantgoed bekomen?
Van sommige tomatenrassen is er vanaf half april een beperkte hoeveelheid beschikbaar om te ruilen. Neem tijdig contact op!
Probeer eens een voordracht/lezing ivm tomatenteelt bij te wonen! Zie agenda van onze nieuwsbrief voor meer data en plaatsen...

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM BIJZONDERE TOMATEN:
Overzicht van bijzondere tomatenrassen (zwarte, bruine, witte, gele, oranje, rode en groene tomaten. Stamtomaten, struiktomaten, roma en kerstomaten).
Buitentomaten nu zaaien of oppotten!
Fotoreportage van bijzondere tomaten (Zie album 2013) Er zijn honderden verschillende oude tomatenrassen.
Romatomaten van klein tot groot in diverse kleuren!
Tomaten in diverse kleuren. Tomaten moeten niet rood zijn. (Indeling)!
Tomaten zaaien van 10 tot 25 maart!
Meer praktische teelttips voor tomaten en andere groenten kan u lezen op de FB-pagina van plantaardig.com.
Groente- en Fruit Encyclopedie met zaai, plant- en onderhoudstips voor tomaten.
-
Meer teeltinformatie van tomaten en andere groenten lezen op plantaardig.com.
Twee keer per maand fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
labels: cherrytomaten, cocktailtomaten, dwergtomaten, gele tomaten, hangtomaten, Kerstomaten, oranje tomaten, vleestomaten, bijzondere tomaten, tomaten met fruitsmaak

Zure kersen, morellen of krieken zijn zelfbestuivend! (Prunus cerasus)

Door de zachte winter hebben de bomen reeds opgezwollen knoppen, zodat u de nodige zorg aan het planten moet besteden!

Foto 01: jonge zure kersenboom met dikke knoppen. Bescherm de grond tegen het uitdrogen door de grondoppervlakte te bedekken met (halfverteerd) hakselhout. Zure kersenbomen houden niet van te natte grond, zodat een afwateringsgreppel nuttig kan zijn.

Zure kersen, zoete kersen, pruimen, perziken, abrikozen en nectarines behoren allen tot de groep steenfruit (Prunus-soorten).


KENMERKEN VAN ZURE KERSENBOMEN.
Zure kersen/ morellen/ kriekenbomen -Prunus cerasus - zijn zeer gemakkelijk te kweken op een beperkte plaats.
Deze fruitbomen of fruitstruiken blijven relatief klein.
Kruisbestuiving is meestal niet nodig, zodat één enkele fruitboom reeds zeer productief kan zijn.
Het boomvolume van zure kersen is veel kleiner dan bij zoete kersen.
Zure kersen geven veel lange, dunne, afhangende twijgen.

PLANTTIPS VOOR ZURE KERSEN OF KRIEKENBOMEN - Prunus cerasus
Geschikt voor volle zon, halfschaduw en schaduw. Deze bomen kunnen zelfs aan de noordzijde van een muur geplant worden, maar de vruchten zijn dan nog zuurder en de vatbaarheid voor bloesemmonilia kan groter worden.
Bij voorkeur planten op een winderig en open perceel, zodat de bloemen snel opdrogen.
Voorkeur voor een eerder droge, goed doorlatende grond en een bodem pH van 6,0 tot 6,5 (licht zuur). Op natte gronden zijn er meer schimmelaantastingen.
De meest optimale boomgroei krijg je door te planten tussen oktober en december. Indien het na een vorstperiode opnieuw zachter weer is dan kan u terug bomen planten.
Kies bij voorkeur bomen die weinig vastbaar zijn voor bloesemmonilia en zorg dat de boom na regen snel kan opdrogen door op een winderige plaats te planten.
Zure kersenbomen verdragen geen bodemherbiciden! Gronden waar onkruidbestrijdingsmiddelen gebruikt werden geven een slechte boomgroei.

SNOEIEN EN VERMEERDERING.
Voor een gezonde groei moeten kriekenbomen regelmatig gesnoeid worden.
Bij jonge bomen zal u einde april de te laag hangende takken verwijderen zodat u een stam van ca 50 (60) cm lengte bekomt.
Gesnoeide zure kersenbomen hebben meestal een langere levensduur.
Snoei de bomen na de oogst in augustus, zodat de wonden snel kunnen genezen. Deze steenfruitbomen mogen ook vanaf half april gesnoeid worden.
Zure kersen zijn moeilijk of niet te vermeerderen door stekken. Ze worden daarom vermeerderd door enten en oculeren op een kersonderstam.

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM ZURE KERSEN:
Fruitsoorten die je in de schaduw kan planten.
Index diverse steenfruitsoorten - Prunus-soorten.
Meer lezen over de snoei van zure kersen/ kriekenbomen.
Meer lezen over de rassenkeuze, teelt en ziekten van zure kersen of krieken (Prunus cerasus).
Snoeien van zure kersenbomen in augustus.
Teeltfiche van zure kersen met teeltinformatie.
Zure kersenbomen of kriekenbomen planten.
Zure kersenbomen of kriekenbomen zijn zelfbestuivend.
Groente- en Fruit Encyclopedie met complete teeltinformatie voor zure kersen en alle andere fruitsoorten.

Twee keer per maand fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: kriekeboom, kriekelaar, kriekenboom, kriekensnoei, morel, morellen, zure kersen, zure kersen snoei, zurekersen, fruitbomen planten, zure kersen planten, bestuiving zure kersen

Geoculeerde onderstammen afknippen.

Uitleg bij afbeelding: 01. gesneden oculatie; 02. T-snede in de onderstam; 03. Oculatie op de onderstam; 04. Oculatie toegebonden 05. Losgesneden bindmateriaal 06. Het afknippen van de onderstam doet de oculatie uitlopen

Foto: afknippen onderstam boven de gelukte (kers)oculatie.
KLIK OP DE AFBEELDING OM DEZE GROTER TE MAKEN!

WAAROM ENTEN OP EEN ONDERSTAM.
Bijna alle fruitbomen worden vermeerderd door enten of oculeren.
Door te enten op een zwakgroeiende onderstam bekomen we een kleine boom die snel vruchten geeft.
Bij het enten hebben alle nakomelingen dezelfde eigenschappen als de moederplant.

VERZORGING OCULATIES.
Oculaties en entingen vragen een gepaste verzorging om goed te kunnen uitgroeien.
Geoculeerde onderstammen worden in het maart afgeknipt zodat de oculaties kunnen uitlopen. (Zie nr 6 op de afbeelding). Een gelukte oculatie kan u herkennen doordat de knop opvallend groot en gezwollen is. Ook is de schors van het schildje mooi groen.
Bij de onderstammen waar de oculatie niet-gelukt is wordt er niet gesnoeid. Deze onderstammen kunnen binnenkort opnieuw geënt worden.

TIP.
Onderstammen waar de oculatie mislukt is kunnen dit voorjaar opnieuw geënt worden.
Vanaf einde maart of begin april tot einde mei kunnen bij goed weer de voorjaarsentingen in openlucht gedaan worden.

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM OCULEREN, CHIPBUDDEN EN ENTEN OP ONDERSTAMMEN:
Engelse griffel of verbeterde plakgriffel.
Enthout of griffelhout knippen en koel bewaren.
Fruitbomen omenten met de kroongriffel.
Geoculeerde onderstammen afknippen in maart.
Kiwi's enten is niet moeilijk.
Oculeren, oogenten, chipbudding, enten en onderstamsoorten.
Oculeren en chip-budding op onderstammen.
Oogenten of chipbudden op onderstammen.
Onderstamsoorten en te enten fruitsoorten.
Onderstamkeuze voor de verschillende fruitsoorten.
Overzicht van de diverse entmethoden.
Plakenten of copuleren van onderstammen.
Tips voor het oculeren.
Verwantschap en plantenfamilie bij het enten en oculeren.
Vroeger en meer vruchten met de juiste onderstam.

Twee keer per maand fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden via email ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: planten vermeerderen, afknippen geoculeerde onderstammen, afknippen oculaties, oculeren, schildgriffelen, verzorgen oculaties, oculaties afknippen, oculaties onderstammen

Buitentomaten nu zaaien of oppotten (Lycopersicon esculentum).

In sommige (gespecialiseerde) tuincentra kan je zaden van bijzondere tomatenrassen aanschaffen.
Indien u geen tomaten zaait, maar ze liever als plantgoed aankoopt, dan ben je beperkt tot gangbare rassen (meestal hybriden), met een gewone smaak en vorm.

Foto 1: Tomatenzaaikist met plantjes die voldoende groot zijn om afzonderlijk op te potten. Vroegrijpende tomatenrassen: Balcon Zauber, Jujube, Nadja, Orange Queen, Siberian, Solgold, Tiny Tim en Whipper Snapper.


Foto 2: Twaalf verschillende tomatenrassen in één isomokist gezaaid. De opkomst is prima.


Foto 3: Opgepotte tomatenplantjes (De foto is van een vorig jaar)


Foto 4: Verschillende kleuren, vormen en smaken van bijzondere tomaten. Te oogsten vanaf 16 juni tot september (oktober).

TOMATEN VOOR OPENLUCHTTEELT NU ZAAIEN.
De periode 10 maart tot 25 (31) maart is ideaal om buitentomaten te zaaien.
Zaai uw tomatenzaden in een zaaikistje in speciale zaaigrond. Plaats het zaaikistje op een temperatuur van 20 tot 25°C. (Binnenshuis zaaien).
Na de kieming hebben de zaailingen veel licht nodig!

WAAROM PLANTJES OPPOTTEN?
De zaaigrond bevat meestal onvoldoende voedingsstoffen. In de potgrond zitten meer voedingsstoffen voor een optimale groei.
De plantjes komen verder van elkaar te staan en krijgen dus meer licht zodat ze steviger worden.
Elk plantje krijgt meer grond beschikbaar zodat er minder frequent water moet gegeven worden.
Zwakke en misvormde plantjes worden verwijderd, zodat u enkel de sterkste planten overhoudt.

TIJDSTIP VAN OPPOTTEN.
Zodra het eerste (en tweede) echte blad zichtbaar is worden de planten afzonderlijk ingepot in speciale (luchtige) potgrond.
Als de plantjes alleen twee kiemblaadjes hebben zijn ze nog te zwak om verspeend te worden. Sommige kenners raden aan te wachten met oppotten tot de planten twee echte bladeren vertonen.

TIPS VOOR HET VERSPENEN EN/OF OPPOTTEN.
- Wacht met verspenen tot er twee echte bladeren zichtbaar zijn. (2 kiemblaadjes + 2 echte bladeren)
- Maak de tere plantjes voorzichtig los met een stokje of vork.
- Neem de plantjes vast met één van de zaadlobben (klein blaadje onderaan)
- Gebruik aangekochte (nieuwe) potgrond die licht vochtig gemaakt werd.
- Plaats de jonge plantjes zo diep mogelijk, maar de twee zaadlobben moeten net boven de grondoppervlakte blijven.
- Druk voorzichtig aan en giet even aan met water op kamertemperatuur.
- Bescherm de plantjes twee dagen tegen felle zon met vliesdoek (of krantenpapier).
- Ingepotte plantjes kan u best enkele dagen op 15 tot 18°C houden, daarna mag de temperatuur dalen naar 10-15°.
- In de koude kas/serre kan het 's nachts nog te koud zijn, zodat bescherming tegen de koude nodig is. (Vliesdoek, winterfolie, noppenfolie, ...)

PASSENDE NAZORGEN.
Zeer belangrijk is dat gekiemde en opgepotte plantjes zoveel mogelijk licht krijgen.
Ook mag de opkweektemperatuur dalen naar 18 tot 20°C., zodat de plantjes steviger worden (= afharden of acclimatiseren). In een koude kas/serre kan het 's nachts te koud worden, zodat extra bescherming noodzakelijk is!
Regelmatig luchten en enkel 's morgens (licht warm) water geven, zodat de planten snel opdrogen en gezond blijven.
In deze periode is dagelijks water geven niet nodig, laat de grond regelmatig eens opdrogen.
Bij het zaaien en oppoten van meerdere (verschillende) tomatenrassen vraagt de etikettering speciale aandacht. Bijzondere tomaten hebben speciale vormen, kleuren en smaken. Er zijn zelfs tomaten met een fruitsmaak!
Probeer ook eens een voordracht/lezing ivm tomaten bij te wonen! Kijk in de agenda van onze nieuwsbrief voor data en plaatsen...

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM BIJZONDERE TOMATEN:
Overzicht van bijzondere tomatenrassen (zwarte, bruine, witte, gele, oranje, rode en groene tomaten. Stamtomaten, struiktomaten, roma en kerstomaten).
Tomaten in diverse kleuren. Tomaten moeten niet rood zijn!
Tomaten in diverse vormen. Tomaten moeten niet rond zijn!
Tomaten zaaien van 10 tot 25 maart!
Vroegrijpende zelftoppende tomaten voor openluchtteelt NU zaaien!
Meer lezen over de kenmerken van bijzondere tomatenrassen.
Groente- en Fruit Encyclopedie met zaai- en verzorgingstips voor tomaten en andere groenten.
Verspenen van tomaten voor dummies. (Nieuwe venster)

Volg de dagelijkse berichten en tips ivm bijzondere tomaten op twitter! http://twitter.com/gdekinder
Twee keer per maand fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: tomaten zaaien, tomaten inpotten, zaaien tomaten, inpotten tomaten, oppotten tomaten, tomaten oppotten, verspenen tomaten, bijzondere tomaten zaaien, buitentomaten zaaien

Zelftoppende tomaten zaaien?

De meeste tomatenrassen die je in de handel kan vinden groeien stamvormig (= indeterminate) op tot een hoogte van 1,5 of 2 meter.

Zelftoppende of determinate tomaten zijn bijzonder geschikt om in potten, kuipen en bloembakken te kweken.

KENMERKEN.
Afhankelijk van het ras worden zelftoppende tomatenplanten slechts 20 tot 80 cm hoog.
De okselscheuten (dieven) moeten hier NIET verwijderd worden.
Sommige tomatenrassen toppen zichzelf zodat de zijscheuten plots uitlopen. Men noemt deze zelftoppende/determinate of struikvormige tomatenrassen.
Deze groep van tomaten mag je niet dieven, want dan heb je maar weinig vruchten.

DIVERSE KLEUREN EN SMAKEN BIJ DE ZELFTOPPENDE TOMATENRASSEN.
Zelftoppende tomatenrassen zijn bijzonder geschikt voor potteelt of teelt in kuipen:
Bali, Balkonzauber, Budai Torpe, Buissonante, Cerise Jaune, Fuzzy Wuzzy, Grushovka, Ida Gold, Napoli VF, Olomic, Orange,
Pendulina, Red Alert, San Marzanon Nano, Siberian, Sugar Baby, Thai Pink Egg, Thai Pink Cherry, Tiny Tim, Tom Red,
Ventura, Washington Cherry, Whipper Snapper, White Bush, ...

ZAAIEN.
Indien u zelf tomatenplanten wil kweken in uw tuin dan kan je die best tussen 10 en 20 (25) maart op een warme plaats voorzaaien!
Tomaten die je nu zaait kunt u rond begin (half) mei buiten plaatsen.
Op zoek naar een degelijk en praktisch tuinboek als handleiding voor een geslaagde moestuin?
Uitvoerige informatie over de rassenkeuze, teelt en verzorging van tomaten (en talrijke andere groenten) kan u vinden in de "Groente & Fruit Encyclopedie". Zie weblinks!
Probeer ook eens een voordracht/lezing ivm tomaten bij te wonen! Zie in de agenda van onze nieuwsbrief voor meer data en plaatsen...

TIPS VOOR HET VERSPENEN EN/OF OPPOTTEN.
- Wacht met verspenen tot er twee echte bladeren zichtbaar zijn.
- Maak de tere plantjes voorzichtig los met een stokje.
- Neem de plantjes vast met één van de zaadlobben (klein blaadje onderaan)
- Gebruik aangekochte (nieuwe) potgrond.
- Plaats de jonge plantjes zo diep mogelijk, maar de twee zaadlobben moeten net boven de grondoppervlakte blijven.
- Druk voorzichtig aan en giet even aan met water op kamertemperatuur.
- Bescherm de plantjes twee dagen tegen felle zon met vliesdoek (of krantenpapier).
- Ingepotte plantjes kan u best enkele dagen op 15 tot 18°C houden, daarna mag de temperatuur dalen naar 10-15°.
Nuttige Tip!
Verspenen van tomaten voor dummies. (Nieuwe venster)

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM BIJZONDERE TOMATEN:
Overzicht van bijzondere tomatenrassen (zwarte, bruine, witte, gele, oranje, rode en groene tomaten. Stamtomaten, struiktomaten, roma en kerstomaten).
Tomaten in diverse kleuren. Tomaten moeten niet rood zijn!
Tomaten in diverse vormen. Tomaten moeten niet rond zijn!
Tomaten zaaien van 10 tot 25 maart!
Vroegrijpende tomaten voor openluchtteelt NU zaaien!
Groente- en Fruit Encyclopedie met zaai- en verzorgingstips voor tomaten en andere groenten.

Twee keer per maand fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
labels: determinate tomaten, zelftoppende tomaten, struiktomaten, struikvormige tomaten, tomaten niet dieven, determinate tomatoes, struik tomaten

Leivormen van peren snoeien!

Gewone peren en leiperen kan u ook in maart snoeien. De bloemknoppen en bladknoppen zijn nu heel goed uit elkaar te herkennen. Bloemknoppen zijn opvallend dik, rond en witachtig. Bladknoppen zijn smal en puntig van vorm.
Nachtvorst is geen probleem om nu te snoeien.

Foto 01: leivorm van peren (gelijkend op een zgn "Palmette Verrier", met twee "U-vormen" of Y-vormen in elkaar. Deze is niet eenvoudig om zelf te maken en vraagt een flinke constructie van hulpmiddelen.

Foto 02: verticale snoer met peren met vruchthout rechtstreeks op de stam, zonder gesteltakken. Geschikt voor productieve peren- en appelrassen.

Foto 03: verticale snoeren van pruimenbomen als fruithaag langs de oprit. (Foto 18 maart 2014)

Foto 04: verticale snoeren van perzik- en pruimenbomen als fruithaag (Foto 18 maart 2014)

WAAROM SNOEIEN?
Om een goed gevormde en sierlijke boom te bekomen.
U bekomt minder vruchten, maar de aanwezige vruchten kunnen groter worden.
Een luchtig gesnoeide boom is minder vatbaar voor ziekten en plagen.
Een gesnoeide perenboom draagt ook beneden in de boom veel vruchten. (Van nature uit is de groei in de kop het sterkste).
Het zonlicht kan alle overblijvende takken goed bereiken en slapende knoppen kunnen hierdoor geactiveerd worden.

WANNEER LEIPEREN SNOEIEN?
Leiperenbomen worden een drietal keer per jaar gesnoeid.
De snoei bestaat hier uit wintersnoei en zomersnoei.
De wintersnoei kunt u doen vanaf januari tot begin april. Zwakgroeiende leiperen snoeit u in januari en sterkgroeiende leiperen snoeit u in maart of begin april.
De zomersnoei wordt gedaan in de maanden juni en juli.

AANBEVOLEN ZWAKGROEIENDE PERENRASSEN.
Belle de Jumet, Bonne Louise d'Avranches, Comtesse de Paris, Concorde, (Conference), Dubbele Flip, Durondeau, Gieser Wildeman, Josephine de Malines, Légipont (Charneux), ...

SOORTEN KNOPPEN.
- Bladknoppen bevatten enkel bladeren. Ze zijn klein, smal en puntig van vorm.
- Gemengde knoppen bevatten bloemen én bladeren. Ze zijn opvallend dik, rond en witachtig van kleur. In de snoeitaal spreekt men meestal van bloemknoppen, maar men bedoelt dan gemengde knoppen.
- Slapende knoppen of adventief knoppen. Als deze knoppen geprikkeld worden tot uitlopen dan kunnen deze bladeren en scheutgroei geven. Slapende knoppen kan u doen uitlopen door een tak af te zagen of door in maart (begin april) te kerven boven die knoppen.

SNOEITIPS VOOR LEIPEREN.
- Probeer de leiperenboom luchtig te houden.
- Respecteer de algemene vorm respecteren door de hoofdstam te laten groeien zoals de leivorm voorziet.
- Knip de zijscheuten buiten dit gestel af op 4-5 bladknoppen (ogen) om vruchthout te bekomen. Zijscheuten op deze zijscheuten gaan eraf na twee bladknoppen.
- Snoei de overige twijgen weg.
- In plaats van alle onbruikbare twijgen weg te snoeien kan u ook sommige (goed geplaatste) scheuten of twijgen leiden en horizontaal uitbuigen. Door het uitbuigen worden er meer bloemen aangelegd.
- Ontbreekt er vruchthout dan kan u in maart boven de slapende knoppen kleine kerfjes (insnijdingen) maken met een kleine metaalzaag.

NAZORGEN.
- Bij de vruchtdunning in juni/juli zorgt u ervoor dat er slechts één vrucht per 10 cm overblijft.

VORMING VAN NIEUWE TWIJGEN BEVORDEREN?
Indien er vruchthout ontbreekt dan kan u NU (in maart) met een scherp mes of metaalzaagje BOVEN de slapende knoppen een kleine inkeping maken. (= "kerven")
Plaatsen waar er vruchthout ontbreekt kan u ook opvullen door in april enten en oculaties te plaatsen. (= "stekelvarkensgriffel" of "steekgriffel" )

PLANTTIPS.
Leiperen met een stam van ca 2 (1,5) meter lang moet u minstens 2 meter van de erfscheiding planten. Halfstam- en hoogstamperenbomen staan meestal op perenzaailingen als onderstam.
Leiperen met een stam van 0,50 meter moet u op minstens 0,50 meter van de erfscheiding planten. Laagstamperenbomen staan op de onderstam 'Kwee Eline', 'Kwee C' of 'Kwee A'. De plantafstand in de rij is 0,5 (0.6) meter. De rijafstand (= afstand tussen twee rijen) is 2 tot 3 (3,5) meter.

De entplaats ("paardeknie"-vormige knobbel aan de stam) moet minstens 10 cm boven de grond komen. De wortels komen net onder de grondoppervlakte.
Maak de leiperenboom vast aan een boompaal of aan horizontale draden zodat de groei optimaal kan verlopen en de boom niet scheef waait.
De meeste perenrassen hebben kruisbestuiving van een ander ras nodig, zodat u beter twee of drie verschillende bomen kan planten.
Op de meeste plaatsen is de grond redelijk droog, zodat u best bij het planten extra water moet geven. Tot de bomen goed hergroeien kan je best wekelijks opnieuw water geven.
Vanaf half mei kan u de grondoppervlakte onder de boom (= boomstrook, zwarte strook, boomspiegel) kan afdekken met een dun laagje compost en wat hakselhout.

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM PERENBOMEN:
Bestuiving bij perenbomen is belangrijk.
Perenbomen kort bij elkaar planten geeft minder snoeiwerk.
Perenbomen planten en bestuiving.
snoeien van perenbomen. (Nieuwe venster)
Snoeien van het perenras 'Josephine de Malines' (Nieuwe venster)
Wintersnoei van peren voor dummies.
Zwakgroeiende perenbomen snoeien (o.a. Josephine de Malines).
Groente- en Fruit Encyclopedie met uitvoerige snoeiinformatie voor perenbomen.

Volg de dagelijkse berichten en tips ivm fruit op twitter! http://twitter.com/gdekinder
Twee keer per maand fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: leiperenbomen snoeien, leiperensnoei, snoei peren, snoeien perenbomen, snoeien Pyrus, leiperenbomen wintersnoei, leivormen snoeien

Voorjaarsenting met de Engelse griffel.

WAAROM ENTEN.
Het enten wordt toegepast op planten die moeilijk te stekken zijn of waarvan de eigenschappen verloren gaan bij het zaaien.
Door op zwakgroeiende onderstammen te enten bekomt u kleine fruitbomen die vroeg productief zijn.

TIJDSTIP VAN ENTEN.
Binnen kan u enten vanaf januari tot einde maart. De opgepotte onderstammen van kiwi's, druiven, noten, appel en peer kunnen zodra ze goed in groei zijn geënt worden met enthout in rust.
In openlucht kunt u bij goed weer op vaststaande onderstammen enten vanaf 16 maart (of 1 april) tot einde mei. U moet wel over enthout in rust beschikken, anders is de kans op vergroeien klein.
Bij voldoende warm weer en bij steenfruit kan ook rond 15 maart reeds geënt worden.
Probeer bij het enten in openlucht te felle zon, uitdrogende oostenwind en regen te vermijden.

HOE ENTEN?
Verschillende entmethode zijn mogelijk.
De lukking met Engelse of verbeterde plakgriffel is meestal zeer goed. De wonden groeien snel en heel goed toe. Deze entwijze is toe te passen als handveredeling en op vaststaande onderstammen (openlucht).
Bij sommige beginners en weinig aandachtige personen is er met de Engelse griffel meer gevaar om in de vingers te snijden!
Net zoals bij de gewone plakgriffel worden de onderstammen schuin aangesneden. Vervolgens wordt er een bijkomende kleine insnijding (inkeping) gemaakt in het eerste snijvlak. Men begint die inkeping op ongeveer 1/3 van de hoogste punt te snijden. Bij vaststaande onderstammen kan je dit makkelijk doen door het mes min of meer verticaal naar beneden te duwen. Men schuift ent en onderstam zo in elkaar dat de cambiumlagen minstens aan één kant raken. De inkepingen van ent en onderstam worden in elkaar geschoven en houden alles goed bij elkaar.
Probeer (tijdelijk) een saptrekker te laten staan op de onderstam. Deze saptrekker zorgt voor een betere groei van de ent.

NODIGE HULPMIDDELEN.
Warme of koude (zwarte) entwas.
Een kleine schildersborstel om de entwas te smeren.
Bindmateriaal. Eén van de volgende bindmaterialen is voldoende: flexiband (blauwe rekkers), papierplakband, buddytape (zeer dunne rekbare plastiekfolie) en raffia.

NAZORGEN BIJ HET ENTEN.

Foto 01: enting toegebonden met flexiband.

Foto 02: enting en ent toegebonden met buddytape. Dit bindmateriaal beschermt de ent tegen uitdroging.

Ent en onderstam worden stevig tegen elkaar gebonden met papierplakband, flexiband of buddytape.
Tegen het uitdrogen van de ent wordt het enttopje ingesmeerd met entwas, bijenwas of paraffine (kaarsvet). De entplaats wordt nauwkeurig ingesmeerd zodat er geen water kan indringen.
Entingen die in de kas/serre zijn gemaakt, worden op een plaats met hoge luchtvochtigheid bewaard. U kunt ze beschermen met groeidoek/vliesdoek tegen het uitdrogen en felle zon.
In openlucht is een bescherming meestal niet nodig, behalve voor perzik- en nectarine-entingen.
Eventuele saptrekkers (jonge scheut op de onderstam) worden na enkele maanden verwijderd.
Controleer regelmatig of er geen wonden zichtbaar zijn in de geënte onderstam en smeer deze dicht met entwas.

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM OCULEREN, CHIPBUDDEN EN ENTEN OP ONDERSTAMMEN:
Engelse griffel of verbeterde plakgriffel.
Enthout of griffelhout knippen en koel bewaren.
Fruitbomen omenten met de kroongriffel.
Geoculeerde onderstammen afknippen in maart.
Kiwi's enten is niet moeilijk.
Oculeren, oogenten, chipbudding, enten en onderstamsoorten.
Oculeren en chip-budding op onderstammen.
Oogenten of chipbudden op onderstammen.
Onderstamsoorten en te enten fruitsoorten.
Onderstamkeuze voor de verschillende fruitsoorten.
Overzicht van de diverse entmethoden.
Plakenten of copuleren van onderstammen.
Tips voor het oculeren.
Verwantschap en plantenfamilie bij het enten en oculeren.
Vroeger en meer vruchten met de juiste onderstam.

Twee keer per maand fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: planten vermeerderen, fruitbomen vermeerderen, engelse enting, Engelse griffel, engelse verbeterde plakgriffel, verbeterde plakgriffel