Snoeien van pruimenbomen (Prunus domestica).

Foto 01: verwijderen van een rugtwijg.
Foto 02: vruchttwijgen horizontaal uitbuigen met touw. Zorg dat het touw niet kan insnoeren!

Pruimenbomen waarvan de vruchten al geoogst zijn mag je nu reeds snoeien.
De meeste steenfruitsoorten kunnen tot ca midden september nog gesnoeid worden! Probeer dit werk bij een zonnige en droge dag uit te voeren! Verwijder ook alle verdroogde of beschimmelde vruchten die nog in de boom hangen.
De vroegrijpende pruimenrassen 'June Blood', 'Opal' en 'Sanctus Hubertus' zijn hier reeds enkele dagen geoogst.

'Opal' pruimen zijn erg zoet en zijn erg aantrekkelijk voor wespen. Iets onrijpe vruchten kan u goed verwerken tot jam/confituur.

Voorbeelden van steenfruit (Prunussoorten) zijn o.a. pruimenbomen, kersenbomen (zure- en zoete kersen), kerspruimen, perzikbomen, nectarinebomen, amandelbomen en abrikozen.

TE VERWIJDEREN BIJ DE SNOEI.
- Wildopslag van de onderstam (Onderaan de stam)
- Takken aan de stam die lager dan 50 cm zitten.
- Sterk groeiende rugtwijgen op de gestel- en vruchttakken
- Steilgroeiende twijgen of takken aan de harttak
- Kruisende takken
- Te laag doorhangende takken die teveel licht wegnemen. Bij laagstambomen kan u de takken aan de stam tot ca 70 cm hoogte verwijderen.
- Afgebroken takken

Een te hoog groeiende hoofdtak (harttak) kan je ook wat inkorten zodat de boom wat lager wordt.
Probeer het aantal weggesnoeide takken te beperken tot maximaal 1/3 van het aantal. In dun hout terugsnoeien is beter dan in dikke takken te snoeien.
Behoud steeds de takkraag, snoei dus niet vlak langs de stam. Dit is noodzakelijk om een goede overgroeiing van de wonde te bekomen en rotten van de stam te vermijden.
Snoei niet meer dan 20% van de bladmassa weg in één snoeibeurt. Zo blijft de boom groeikrachtig en voorkom je dat hij last krijgt van waterlot.
Bij 'Victoria' pruimen kan je beter zo weinig mogelijk snoeien, want dit ras verdraagt snoei niet zo goed. (Gevaar op afsterven van de boom).

UITBUIGEN ALS GROEIREMMING.
Verlengingen van gesteltakken kan u best iets uitbuigen zodat ze bijna horizontaal groeien.
Buig bij drie- en 4-jarige pruimenbomen de gesteltakken/draagtakken uit tot een hoek van 65-85° t.o.v. de harttak/ stam. Bij jonge pruimenbomen mag de stand 65° zijn.
Doe dit uitbuigen op een warme, zonnige dag dan is er minder takbreuk!
Meer lezen over het snoeien en verzorgen van steenfruitsoorten.

PRUIMENBOMEN TE OUD OF ZWAAR BESCHADIGD?
U kan dergelijke bomen vervangen door nieuwe pruimenbomen welke je kan planten in november-december.
Verwijder direct na de oogst (of begin augustus) de oude bomen en verwijder daarbij zoveel mogelijk boomwortels.
Na het rooien maak je de grond effen en nadat de grond wat aangezakt is kan u op de toekomstige plantplaats een groenbemester zaaien. Goede groenbemesters die met hun wortels verticaal de grond losmaken zijn tuinbonen, bladrammenas en japanse haver.
In de winter kan u de groenbemester afmaaien en op die plaats nieuwe fruitbomen planten.

NUTTIGE WEBLINKS IVM PRUIMENBOMEN (Prunus domestica):
Snoeien en uitbuigen van pruimenbomen (volledig artikel)!
Veel kleuren en smaken bij de vroege pruimen.
Groente- en Fruit Encyclopedie met teeltinformatie van tomaten en andere groenten.

GRATIS NIEUWSBRIEVEN MET TIPS ONTVANGEN?
Deze blogberichten ELKE DAG in uw mailbox? Schrijf je hier in om DAGELIJKS deze blogberichten met praktische tips voor de fruittuin in uw mailbox te ontvangen. (U ontvangt een bevestigingsmail, welke moet bevestigd worden)
Maandelijks tips voor de fruittuin in uw mailbox? Schrijf je hier in om één keer per maand de (gratis) Fruit-ABC nieuwsbrief te ontvangen.
Volg de dagelijkse berichten en praktische tips op twitter! http://twitter.com/gdekinder

labels: pruimen snoeien, pruimenbomen snoeien, snoeien pruimen, snoeien pruimenbomen, snoeien pruimen bomen, snoeien Prunus domestica, Prunus domestica, Prunus domestica snoei

Hoogstamfruitbomen combineren met landbouw: agroforestry of boslandbouwsysteem.

Vlaamse landbouwers kunnen een subsidie aanvragen wanneer zij op eenzelfde perceel een landbouwteelt combineren met het aanplanten van bomen.
Wat de subsidie betreft: voor dit jaar (2015) is de inschrijvingsperiode vanaf 31 juli tot 18 september. Waarschijnlijk komt er volgend jaar een nieuwe inschrijfperiode.
Agroforestry is een boslandbouwsysteem waarbij men landbouw met hout- of fruitproductie combineert.

Foto 01: Ananas Reinette is een zeer lekkere appel voor hoogstambomen.

Foto 02: hoogstamfruitbomen in een weide geplant. (Enjoy te Melden, Oudenaarde op 7/10/2012 ism RLVA)

Door creatief om te gaan met schaarse ruimte bekomt de landbouwer een meer vruchtbare bodem, minder erosie en minder windschade.
Als hoogstambomen kan men ook hoogstamfruitbomen nemen, maar ook hakhout zoals hazelaars, tamme kastanje en els.
Bomenrijen op een landbouwperceel verhogen de biodiversiteit en er zijn meer nuttige insecten aanwezig die in bepaalde teelten plagen helpen te bestrijden.

CRITERIA VOOR AGROFORESTRY. (Om in aanmerking te komen voor de subsidie)
Om in aanmerking te komen voor de subsidie moet het landbouwperceel minsens 50 are (5000m²) groot zijn.
Er moeten minstens drie rijen bomen aangeplant worden.
De plantdichtheid mag variëren van 30 tot 200 bomen op 10 000m² (1 ha).
Het boslandbouwsysteem moet minstens 15 jaar toegepast worden op het perceel.
Enkel hoogstambomen komen in aanmerking. Laagstam- en halfstamfruitbomen komen niet in aanmerking voor deze subsidie.
Het perceel moet dit jaar en vorig jaar gebruikt zijn voor landbouw.
Nieuwe inschrijvingen voor subsidie van een nieuwe aanplant moeten tussen 31 juli en 18 september aangevraagd worden via het e-loket van het Agentschap voor Landbouw en Visserij. www.landbouwvlaanderen.be

WAT IS EEN HOOGSTAMBOOM?
1) Een fruit- of sierboom met minimum 2 meter onvertakte stam voor de kroon begint.
2) Een (bos)boom die op een hoogte van één meter boven het maaiveld een stamomtrek van één meter heeft.

WELKE FRUITSOORTEN VOOR AGROFORESTRY?
Enkel hoogstam(fruit)bomen komen in aanmerking.
Interessante fruitsoorten voor dit boslandbouwsysteem zijn walnoten (okkernoten), appelbomen, perenbomen en pruimenbomen.
Stambomen van hazelnoten geënt op boomhazelaar-onderstam zijn mogelijk ook toegestaan om van die subsidie te kunnen genieten.
Kies zoveel mogelijk ziektetolerante fruitrassen en hou er rekening mee dat de meeste fruitsoorten kruisbestuiving nodig hebben.
Op te natte gronden kan u beter GEEN steenfruitsoorten (pruimen en kersen) planten. Enkel perenbomen verdragen een iets te natte grond. Planten op verhoogde bedden kan een oplossing zijn voor natte gronden.

Infobronnen:
Aanvragen voor 20 ha nieuwe boslandbouw in 2014
Aanplantsubsidie voor boslandbouwsystemen - agroforestry (Aan te vragen vanaf 28 juli 2014 voor de aanplanting najaar 2014 - voorjaar 2014)
Vergroening van het Gemeenschappelijke Landbouwbeleid (GLB) met agroforestry of het boslandbouwsysteem (VILT bericht).
Onderzoek en advies in land- en tuinbouw (inagro) en Wervel (agroforestry) .

PLANTAFSTANDEN VOOR HOOGSTAMFRUITBOMEN.
Normaal worden hoogstammige bomen op minimum 2 meter van de scheidingslijn geplant. Afhankelijk van de gemeente kan dit verschillen.
De onderlinge plantafstand is meestal 8-12 meter. Appels, kersen en gewone walnoten/ okkernoten vragen de grootste plantafstand.
De boomrijen worden bij voorkeur geplant in de Noord-Zuid richting.

SNOEIEN VAN JONGE BOMEN. (Bron: Nieuwsbrief "Agroforestry juli 2015)
Op een droge (zomerse) dag kan u aan de slag met stokzagen en snoeischaren om bij bomen van verschillende leeftijden de juiste takken weg te snoeien met het oog op een rechte, takvrije stam. Vijf vuistregels voor een optimaal resultaat:
1. Als je kwaliteitshout wilt produceren is begeleidingssnoei noodzakelijk.
2. Doe begeleidingssnoei in de zomer, zo genezen de snoeiwondes sneller en beter.
3. Behoud steeds de takkraag, snoei dus niet vlak langs de stam. Dit is noodzakelijk om een goede overgroeiing van de wonde te bekomen en rotten van de stam te vermijden.
4. Snoei niet meer dan 20% van de bladbiomassa weg in één snoeibeurt. Zo blijft de boom groeikrachtig en voorkom je dat hij last krijgt van waterlot.
5. Een absolute prioriteit; snoei dubbele toppen (de dominantste behouden) en sterk omhoog gaande takken weg.

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM PLANTEN VAN HOOGSTAMFRUITBOMEN:
Aanbevolen plantafstanden voor fruitbomen, kleinfruit, noten en druiven.
Optimale plantafstanden voor fruitbomen.
Combinatieteelten bij fruitsoorten. Goede en slechte buren. (Nieuwe venster)
Agroforestry, boslandbouwsysteem. Landbouwteelt combineren met aanplanten van bomen.
Lexicon (vaktaal) over de bestuiving bij fruitbomen.
Groente- en Fruit Encyclopedie met bestuivingstabellen van alle fruitsoorten.

labels: agroforestry, boslandbouw, fruitbomen agroforestry, fruitbomen boslandbouw, hoogstamfruitbomen agroforestry

Taybessen of tayberry (braambozen) snoeien en leiden (Rubus 'Tayberry').

Taybessen gelijken op reuzeframbozen en rijpen meestal in het begin van juli.


Taybessen voor de snoei.


Taybessen na snoei en aanbinden.

Taybessen (= een soort van "reuzeframbozen") worden in juli geplukt.
Bramen en taybessen geven vooral vruchten op jonge stengels die het vorige jaar gevormd zijn (= eenjarige twijgen).
Taybessen (Rubus 'Tayberry') worden op dezelfde wijze als bramen gesnoeid.

Door het langdurige droge weer (maart-juli 2015) zitten er veel spintmijten op de bladeren van de taybessen. Een luchtige snoei zorgt ervoor dat de meeste ervan verwijderd worden.

SNOEITIJD:
Zodra de oogst gedaan is kan u ze best snoeien (= Snoeien na de oogst). Het snoeien kan op verschillende tijdstippen gedaan worden: einde juli, augustus ofwel in februari-maart.
Direct na de oogst snoeien heeft de voorkeur. De overige jonge twijgen kunnen dan mooi omhoog geleid worden en groeien gezonder.
Snoei niet tijdens extreem warm weer (+30°C.).
Snoeikalender voor alle fruitsoorten.

SNOEITIPS.
Om de gestekelde taybessen te snoeien of te leiden kan u best handschoenen aandoen.
Bij de jaarlijkse snoei worden alle oude takken die vruchten hebben gedragen volledig verwijderd. Ze zijn te herkennen aan de zijtakken met verdroogde vruchten.
Gebruik voor de oude takken weg te snoeien een goede takkenschaar, want de oude takken zijn soms 5 cm dik!
De jonge (eenjarige) twijgen worden daarna uitgedund tot er 5 - 6 stuks per lopende meter overblijven.
Het uitdunnen van jonge scheuten of twijgen is nodig om een luchtig gewas te bekomen dat minder ziektegevoelig is. Gestekelde bramen kan je beter uitdunnen tot 4-5 stuks per lopende meter.

LEIDEN VAN TAKKEN NA DE SNOEI.
Na de snoei worden de overige (jonge) bramentakken waaiervormig omhoog geleid en losjes vastgemaakt.
Eventuele zijtakken worden op 2-3 knoppen ingekort (= ca 10 cm). Te lange aangebonden takken worden ongeveer 15 cm boven de bovenste draad afgesnoeid.
De ongestekelde mutant is gemakkelijker te leiden dan de gestekelde taybes.
Jonge scheuten die op de grond blijven liggen gaan aan de toppen wortelen tijdens de winterperiode. (Zgn. "topafleggers").

Taybessen, tayberry een kruising van bramen en frambozen.

Eén keer per maand fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de gratis Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: braamboos, braambozen, kruising braambes en framboos, Rubus 'Tayberry', snoeien kleinfruit, snoeien taybes, tayberry, Taybes, taybes snoeien

Snoeien van zure kersen/ kriekenbomen (Prunus cerasus).

De laatste zure kersen/krieken geplukt? Denk dan even aan de snoei van de bomen...

Door snoei (vooral door het uitbuigen) worden de kersenbomen vlugger vruchtbaar. (Normaal zijn kriekenbomen reeds vroeg vruchtbaar!)
Op gesnoeide kersenbomen zijn de zure kersen (krieken) dikker en rijpen gelijkmatiger.
Ongesnoeide bomen zijn moeilijker te plukken.
Door te snoeien kan men een hogere plukprestatie verkrijgen.
Oudere bomen blijven langer gezond en vruchtbaar.
Jaarlijks gesnoeide zure kersenbomen zijn minder vatbaar voor bloesemmonilia, een gevreesde taksterfteschimmel bij zure kersen.
Het is gemakkelijker de bomen te beschermen met een net tegen de vogels.
Door regelmatig zieke twijgen (Monilia) weg te knippen, voorkomt u verdere uitbreiding en afsterven van de zure kersenboom. Ook sierprunussen zijn erg vatbaar voor Monilia!

SNOEITIJDSTIP.
Zure- en zoete kersenbomen mogen enkel tussen half april en half september gesnoeid worden. Bomen die in de winter gesnoeid worden zijn erg vatbaar voor bacteriekanker!
Volgens sommige kenners kan u best 1 tot 2 weken na de oogst snoeien.
Snoei op een droge, warme dag zodat de snoeiwonden snel opdrogen.
Snoei niet als het extreem warm (+30°C) is.
Als de grond te nat is kan u beter het snoeien uitstellen tot in een droge periode.
Indien u snoeit op een droge dag dan is wondbehandeling meestal niet nodig.

SNOEITIPS.

Verwijder wekelijks de zieke twijgen en verwijder telkens 20 cm gezond hout.
Beperk de hoogte van de boom en snoei de kop eventueel terug tot op een lagerstaande tak.
Neem zoveel mogelijk de steil groeiende twijgen en takken weg.
Dun het vruchthout bovenin de boom uit.
Snoei te lang vruchthout bovenin de boom goed terug zodat er meer licht onderin de boom komt.
Vervang het ouder vruchthout (lange afhangende twijgen) door jong vruchthout, kort bij de harttak of draagtak.
Bij het verwijderen van te steil groeiende takken laat u steeds een kleine stomp staan.
Verwijder te laag zittend vruchthout zodat u een stam van ca 50 (60)cm bekomt.

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM ZURE KERSEN:
Plukken van zure kersen of krieken.
Teeltfiche van zure kersen met teeltinformatie.
Snoeien van een zure kersenboom of kriekenboom (Prunus cerasus).
Snoeien van een zoete kersenboom (Prunus avium cv's).
Groente- en Fruit Encyclopedie met complete teeltinformatie voor zure kersen en alle andere fruitsoorten.

Zure kersenbomen of kriekenbomen kan u ook in de schaduw planten. De bomen zijn zelfbestuivend zodat het aanplanten van één boom voldoende is.

Witbuik-kersen kan u ook oculeren of enten op een (jonge) zure kersenboom. Ze bloeien gelijk en de Witbuiken worden bestoven door de zure kersen. (Zie foto van de rijpe zoete- en zure kersen op één boom)

Volg de dagelijkse berichten en tips ivm bijzondere tomaten en fruit op twitter! https://twitter.com/gdekinder
Maandelijks fruittips ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.

Bijmesten met Kalium op lichte gronden.

Mogelijk is er op lichte gronden (zandgrond) een uitspoeling van mineralen na de zware regenval van de laatste dagen.
De voedingsstof kalium (K) spoelt gemakkelijk uit en is dan niet meer beschikbaar voor een optimale groei.

Kaliumgebrek bij druiven 'Boskoops Glory'

Druivenbladeren vertonen een rode bladrand als er een tekort aan kalium (K) is. Sommige rassen zijn meer gevoelig.
Op lichte gronden kan de voedingsstof kalium (K) gemakkelijk uitspoelen.

Druiven, trosbessen, appelbomen, mispelbomen en tomaten zijn gevoelig voor kaliumtekort.
Tomaten kleuren en smaken beter als er voldoende kalium aanwezig is. Een teveel aan kalium in de grond geeft meer risico op neusrot!

Let op! Geeft niet teveel kalium. Een teveel aan kalium in de grond kan magnesiumtekort veroorzaken.
Gronden waar enkel in het vroege voorjaar meststoffen werden gestrooid kunnen nu een tekort aan kalium hebben. Op kleigronden en leemgronden spoelen meststoffen niet gemakkelijk uit en is bijmesten dikwijls overbodig!
Een tekort aan kalium kan bruine bladranden, abnormale bladverkleuring en zelfs bladval veroorzaken.
Als er voldoende kalium aanwezig is dan zijn de planten beter bestand tegen strenge winters. Alle twijgen rijpen beter af.
Zie ook fruitblog van mei over dit onderwerp: bladvergeling bij druiven
Meer lezen over bemesten van fruitstruiken en fruitbomen.
Aardbeiplanten in tuingrond met teveel kalium krijgen wortelverbranding en verbrande bladranden.

Grond die teveel zouten (o.a. kalium) bevat kan bij druiven lamsteligheid veroorzaken.
Grond van tomatenplanten die teveel kalium bevat kan meer neusrot ontstaan.
Trosbessen kan je in het voorjaar bijmesten met houtasse, welke ook rijk is aan kalium. (Dosering: ca één emmer houtasse voor 10 meter trosbessen). Opgelet: houtasse bevat ook veel kalk en kan irriteren in de ogen!
Tip:
Oorzaken van het afstervan van jonge druivenstokken.

Maandelijks fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: bijmesten kalium, gebrek kalium, kaliumgebrek, potasgebrek, bijmesten potas, kalium gebrek, gebrek kalium

Gevaar voor valse meeldauw bij druiven (Peronospora)

Door de regen van de laatste dagen is er meer infectiegevaar van sommige schimmelziekten!

De valse meeldauwschimmel of Plasmopara (Peronospora) viticola ontstaat vooral bij langdurig regenweer. Deze "natweer-schimmelziekte" komt enkel op druiven (Vitis vinifera) voor.

Op de bovenkant van druivenbladeren ontstaan purperrode vlekken, die later geel en vervolgens bruin worden. Aan de onderkant van het blad zitten plekken met pluizige grauwwitte schimmelgroei. De infectie kan zich uitbreiden, waardoor grote stukken of zelfs een heel blad kunnen verkleuren en afsterven. Later ontstaan er bruine, verdroogde bessen. Vochtige omstandigheden zijn nodig om te kunnen ontkiemen. (= nat weerschimmel)

Een regenrijke periode en een te gesloten gewas kan meer aantasting geven van valse meeldauw.

De meeste oude druivenrassen zijn erg vatbaar voor valse meeldauw. Nieuwe rassen zijn dikwijls ziektetolerant, maar vraag het bij aankoop toch even na!
De symptomen van valse meeldauw (Oidium) kunnen verward worden met die van echte meeldauw. Bij echte meeldauw zit de schimmel op de bovenzijde van het blad en barsten de druiven open.
Meer lezen over valse meeldauw.
GEVOELIGE RASSEN.
- De oude druivenrassen (en eveneens Dornfelder en Boskoop's Glory) zijn erg vatbaaar voor valse meeldauw.
- De nieuwe druivenrassen zijn meestal tolerant. o.a. Esther, Birstaler Muskat, Lidi, Nelly, Muskat Bleu, Hecker, Kalina, Evita en Sophie.

PREVENTIEMAATREGELEN.
Een gepaste zomersnoei geeft een luchtig gewas dat na regen snel kan opdrogen!
- Laat niet meer dan 20 (25) trossen aan een volwassen plant staan.
- Probeer per draagspoor slechts 1 stevige scheut met 1 tros te behouden.
- Maak de overblijvende scheuten (met tros) vast aan de draden en laat ca 15 (20) cm afstand tussen elke scheut.
- Knip elke scheut die een tros draagt op ca 4 bladeren boven de tros af.
- De okselscheuten die onder de tros staan knip je in op 1 blad.
- De okselscheuten die boven de tros staan worden allemaal verwijderd.

Behalve valse meeldauw kan ook echte meeldauw en abnormale bladverkleuringen voorkomen. Meer lezen over ziekten en plagen bij druiven (Vitis vinifera).

Lees meer over het krenten (uitdunnen) van druiventrossen.

Het is niet altijd eenvoudig om ziekten en plagen op cultuurplanten te determineren.
Een overzicht van nuttige weblinks plantenziekten en plagen: diagnose, voorkoming en biologische bestrijding bij fruit, groenten en sierplanten.
Op druiven kan er ook echte meeldauw voorkomen, maar dit is eerder een "droogweer-schimmel".

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM SNOEIEN VAN DRUIVEN - VITIS VINIFERA:
Druivenbladgalmijt of pokkenziekte op druiven voorkomen.
Druiventeelt, druivenrassen, snoei en verzorging (index Vitis vinifera - artikels).
Echte meeldauw of witziekte (Oidium) op druiven voorkomen.
Okselscheuten van druiven inkorten of verwijderen (juli-augustus)?
Valse meeldauw op druivenbladeren bij regenweer.
Teeltwerkzaamheden bij druiven.
Uitdunnen en aanbinden van jonge druivenscheuten.
Groente- en fruit encyclopedie met info over rassenkeuze, teelt en verzorging van druiven.

Een goed uitgevoerde zomersnoei waarbij de scheuten goed uitgedund worden is een middel om aantasting van valse meeldauw te voorkomen. Beperk het aantal trossen per plant zodat de bessen beter kunnen uitgroeien.
Zorg ervoor dat de bladeren na een regenbui zo snel mogelijk kunnen opdrogen!
Aangetaste bladeren en bessen kan u best zo goed mogelijk verwijderen. Indien er te weinig gezonde bladeren overblijven dan kan u de okselscheuten op 1 of 2 bladeren insnoeien, zodat er toch voldoende gezond blad overblijft.

Maandelijks fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: druiven valse meeldauw, druiven vitis vinifera valse meeldauw, plantenziekten, valse meeldauw, wingerd valse meeldauw, Vitis vinifera, plantenziekte

Vroege zomerappels zijn nu reeds rijp! (Malus domestica cv's)

Momenteel zijn de Stark Earliest en de Mantet overrijp en vallen op de grond.


Foto's van vroege zomerappels:
1. 'Stark Earliest' een kleinvruchtige zomerappel.
2. 'Mantet' appel
3. 'Discovery'
4. 'Transparente Blanche' (Oogstappel)
5. 'Sunrise' een nieuwe knappende zomerappel.

6. Earligold

In de meeste winkels kan je enkele nog appels van vorig jaar vinden.
Heb je het geluk van zelf enkele appelbomen in uw tuin te hebben dan kan je meestal wel genieten van vers geplukte appels! Sommige personen die een allergie voor appels uit de winkel hebben, kunnen wel eigen gekweekte appels eten. Dat maakt het extra interessant om zelf enkele appelbomen aan te planten!
Vroegrijpe zomerappels:
- Co-op 32 (PRISTINE): geel en dikwijls met oranje blos. Gelijkt op de Oogstappel, maar blijft langer stevig.
- Discovery: roodgestreepte platte appel; zoetzuur (Ook zeer goede bestuiver. Wordt gemakkelijk aangetast door wespen.
- Lena: geelgroen; roodgestreepte blos
- Mantet: groengeel, soms licht rode blos; zoetzuur
- Earligold (syn. Nico): geelgroen; vorm van Golden Delicious. Blijft stevig na de pluk.
- Starks Earliest: groengeel met rode blos; tamelijk klein
- Sunrise: geel met rode blos; matig groot
- Transparente Blanche (syn. Oogstappel): groengeel, lichtzuur. Wordt na de pluk snel melig. (Prima bestuiver voor Schone van Boskoop en andere vroegbloeiende appelrassen)

Appels die aangetast zijn door de appelmade (fruitmot) zijn iets vroeger rijp dan onbeschadigde appels. Ruim aangetaste appels regelmatig op en gebruik ze voor verwerking (appelmoes, appeltaart) of geef ze aan de kippen.

HOE TESTEN OF EEN APPEL PLUKRIJP IS.
Neem de appel met de volle hand vast en breng hem omhoog. Als de vrucht gemakkelijk loskomt van de boom is hij plukrijp.
Snij de appel middendoor en controleer de kleur van de pitten. Als de pitten nog volledig wit zijn dan is het te vroeg om te plukken.
(Wormstekige vruchten zijn altijd vroeger rijp)

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM APPELBOMEN:
Fruitmot of appelmade bij appels ook te voorkomen met insectenvallen/seksvallen en fruitmot-feromonen!
Overzicht van vroege zomerappels (Malus domestica).
Preventie van ziekten en plagen op fruitbomen.
Schade van de appelzaagwesp aan vruchten.

Fruitsoorten die onrijp mogen geoogst worden.
Schurft op uw appel- en perenbomen. Oorzaken, preventie en bestrijding.
Ziekten en plagen bij appelbomen (kanker, bloedluis en schurft).
Groente- en Fruit Encyclopedie met verzorgingstips voor fruitbomen en kleinfruit.

Ontbreekt een passende bestuiver bij uw appelboom? Probeer dan een tweede of derde appelras op uw boom te oculeren. De maand augustus is ideaal om dit werk toe te passen. In de agenda van onze nieuwsbrief vindt u adressen waar u oculeerlessen kan volgen.
Volg de dagelijkse berichten en tips ivm bijzondere tomaten en fruit op twitter! https://twitter.com/gdekinder.

Maandelijks tips ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf Je NU In Voor De GRATIS Fruit-ABC Nieuwsbrief.
Labels: Malus domestica, vroege appels, vroegrijpe appels, zomerappels, zomerappel, oogstappel, juli appel, vroegrijpe appel

Vroege pruimen plukken (Prunus domestica cv's)!

Door het koude voorjaar in 2015 was de bloei iets later dan de vorige jaren en is de oogst ook enkele dagen later.
Tijdens de bloei van de pruimenbomen was het abnormaal droog waardoor vermoedelijk de bloemen minder aantrekkelijk waren voor de bijen.
Er wordt komend weekend veel regen en wind voorspeld zodat u beter vandaag zoveel mogelijk kan plukken!

Foto 01. Prunus salicina - Japanse pruim 'Kaapse pruim' (syn. 'June Blood'), een zeer vroeg rijpende bloedpruim (bloedrood sap).
Dit jaar (2015) is Opal het meeste productief en het lekkerste van smaak

OOGSTTIJD VAN PRUIMEN.
De vroegste rassen worden dit jaar vanaf half juli geoogst. De laatrijpende pruimenrassen worden einde september geplukt.
De vroegste pruimenrassen waren dit jaar rijp op 15 juli 2015.
Afhankelijk van de grondsoort, pruimenras en seizoen kan dit bij u vroeger of later zijn.
Vroeger werden Japanse pruimen ook in de kas/ serre geteeld om een teeltvervroeging te krijgen.
Zeer vroeg rijpende pruimen zijn o.a. 'Early Laxton', 'Early Rivers', 'Kaapse Pruim' (syn. 'June Blood'), 'Opal' en 'Sanctus Hubertus'. Door de overvloedige regen zijn op vele plaatsen de barstgevoelige Opal verloren gegaan.

Foto 02: Opal voor het plukken

Foto 03: Geplukte Opal. (Het is moeilijk om deze vruchten met steel te plukken)

Foto 04: Geplukte Sanctus Hubertus

TIPS VOOR HET PLUKKEN.
De meeste pruimenrassen moeten in meerdere keren geplukt worden.
Voor een goede bewaring kan u best de vruchten mét steel plukken. (Is soms moeilijk bij Opal)
Pluk enkel vruchten die mals aanvoelen en zoet smaken. Vruchten die onrijp geplukt worden, kunne wel mals worden maar blijven zuur smaken.
Iets onrijp geplukte vruchten zijn bijzonder geschikt om te verwerken tot confituur/jam. Onrijpe vruchten zijn rijk aan pectine, waardoor de jam beter kan geleren ("dikken").
Laat bij voorkeur de vruchten niet te lang aan de pruimenboom hangen. De vruchten worden wel veel lekkerder en zoeter, maar de kans op een beurtjaar wordt groter! (Uitputting van de fruitboom)
Leg tijdens de pluk de intacte vruchten direct in lage doosjes. Beschadigde en afgevallen vruchten verzamelt u apart om direct te verwerken.

MOGELIJKE PROBLEMEN BIJ DE PRUIMENPLUK.
Verwijder zo spoedig mogelijk alle beschimmelde vruchten! Beschimmelde en verdroogde vruchten zijn een belangrijke besmettingsbron van gezonde vruchten. Laat geen beschimmelde vruchten onder de boom liggen, want met het opspatten van de regen kunnen de laaghangende takken met vruchten besmet worden!
Voorkom takbreuk en pluk tijdig de dikste en bijna rijpe vruchten om te verwerken tot jam/confituur.
Bij een te late pluk is er meer beschadiging door vogels en wespen. Hang tijdig wespenvallen in de boom.
Sommige pruimenrassen barsten gemakkelijk bij regenachtig weer: o.a. 'Opal', 'Reine-Claude Crottée' en 'Conducta'
Bij langdurig droog weer barst 'Sanctus Hubertus' gemakkelijk.
Wespen kunnen de rijpe vruchten van 'Opal' snel vernietigen, dus laat die vruchten niet te lang hangen!
Meer lezen over het oogsten van pruimen - Prunus domestica.

NUTTIGE WEBLINKS IVM PRUIMENBOMEN (Prunus domestica):
Barsten van pruimen na overvloedige regenval.
Veel kleuren en smaken bij de vroege pruimen
Voorkomen van lentenachtvorstschade aan fruitbloesems.
Snoeien en uitbuigen van pruimenbomen (volledig artikel)!
Groente- en Fruit Encyclopedie (Auteurs: Luc Dedeene & Guy De Kinder) met uitvoerige snoeitips voor pruimenbomen.

De geoogste pruimen kan je halveren, ontpitten (steen verwijderen) en rauw invriezen om later te verwerken.

Ontbreekt een passende bestuiver bij uw pruimenboom? Probeer dan een tweede of derde pruimenras op uw pruimenboom te oculeren. De maand augustus is ideaal om dit werk toe te passen.

Maandelijks fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Volg nu de dagelijkse berichten en tips ivm fruit & bijzondere tomaten op twitter! https://twitter.com/gdekinder

Labels: Japanse pruimen, plukken pruimen, plukken steenfruit, pruimen plukken, Prunus domestica, Prunus salicina, vroege pruimen, vroegrijpende pruimen

Zomerframbozen na de oogst snoeien (Rubus idaeus).

Zomerframbozen geplant op antiworteldoek. (Foto 1)
Frambozen na de snoei en na het aanbinden. (Foto 2)

Foto 03 Frambozenras 'Glenn Ample' in Brogdale

WAAROM FRAMBOZENPLANTEN SNOEIEN?
Door frambozenplanten te snoeien bekomt u grotere en gezonde bessen die gemakkelijker te plukken zijn.
De takken die bessen hebben gegeven krijgen gele & bruine bladeren en enkele weken later sterven die takken volledig af.
Luchtig gesnoeide planten groeien gezonder en zijn minder onderhevig aan schimmelaantastingen.

SNOEITIJD.
Snoeitijdstip: Snoei zomerframbozen na de oogst in juli ofwel in de winter (vanaf december tot ca 1/2 maart).
Snoei niet als het extreem warm is, maar wacht dan enkele dagen tot het minder warm is.
Snoei bij voorkeur enkele dagen na de oogst, zodat de overblijvende jonge scheuten meer licht krijgen.

Rubus idaeus-frambozelaar is houtig kleinfruit dat gemakkelijk te kweken is en weinig plaats vraagt.
Zomerframbozen vrezen te natte gronden of gronden met een slechte structuur en kunnen zelfs afsterven! Herfstframbozen verdragen iets beter slechte groeiomstandigheden.

SNOEIEN VAN ZOMERFRAMBOZEN:
Na het wegsnoeien van de oude takken worden de jonge frambozenscheuten aangebonden.
Oude (dode) takken hebben talrijke zijtakjes gekregen en mogelijk hangen er nog wat verdroogde bessen aan.
Snoei de oude takken tot tegen de grond weg.

Verwijder de dunne scheuten en bind ca 8 dikke scheuten aan per m.

Meer lezen over het snoeien van zomerframbozen (= eenmaaldragende frambozen).

LATERE ZORGEN.
Verzamel alle resterende (slechte) vruchten en geef deze aan de kippen en voorkom zo uitbreiding van de Aziatische fruitvlieg.
In de winter (december - maart) worden de aangebonden scheuten ca 15 cm boven de bovenste draad afgeknipt (= ca op 160 cm hoogte). Eventuele zijtakken worden op twee knoppen afgesnoeid (= ca 8 cm).

Filmpje van de frambozensnoei (Rob Herwig).

Maandelijks fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf Je Hier In Voor De Fruit-ABC Nieuwsbrief.
Labels: Rubus idaeus, snoeien zomerframbozen, zomerframbozen snoeien, frambozen leiden, frambozen aanbinden, frambozen uitdunnen, eenmaaldragende frambozen, zomerframbozen, snoei Rubus idaeus

Onderstammen voorbereiden op oculeren (schildgriffelen).

Hebt u zaailingen of opslag van fruitbomen staan waarop u een ander fruitras wil zetten dan kan dat binnenkort gedaan worden.
Om succesvol dit werkje te doen moet u dat nu voorbereiden.

ENTEN, OCULEREN en ONDERSTAM?
De onderstam is het deel van een fruitboom dat onder de entplaats zit.
De meeste pitfruit- en steenfruitbomen worden geënt op een onderstam. Pitfruitbomen zijn appel, peer, mispel en kweepeer. Steenfruitbomen zijn kers, abrikoos, pruim en perzik.

Oculeren wordt ook wel oogenten genoemd.
Oculeren is het bevestigen van een stukje bast met een knop (oog) aan een boom of op een onderstam, op een zodanige wijze dat ze met elkaar kunnen vergroeien.

Ook kiwi's en kiwibessen kunt u vermeerderen door oculeren of schildgriffelen.

Het oculeren zelf kunt u best nog even uitstellen tot ca begin augustus.


Foto 01. Knip de onderste zijtakjes van de te oculeren onderstam weg, zodat u onderaan een mooie stam bekomt. Doe dit werkje op een droge dag zodat de snoeiwonde snel kan genezen.

PLANTENSOORTEN TE VERMEERDEREN DOOR OCULEREN.
Zie weblink "Onderstamsoorten en te enten fruitsoorten"

VOORBEREIDING.
Fruitboomonderstammen die geoculeerd worden in augustus kunnen nu reeds voorbereid worden: opschonen, onkruidvrij maken, bijmesten en eventueel extra water geven.
Om een goede groei te bekomen kunnen de onderstammen opgeschoond worden. Dit wil zeggen dat je alle zijtakken tot een hoogte van ca 20 (30) cm verwijderd.

Onkruidvrij maken kan door middel van wieden en hakken (schoffelen). Regelmatig schoffelen zorgt ervoor dat de grond minder uitdroogt.

Met de U-schoffelhak kan je ook wortelonkruiden zoals distels en paardebloemen volledig uit de grond halen.
Deze u-schoffelhak heeft een lange steel zodat bukken niet nodig is. (Zie foto boven). Meer info: http://www.polet.be/

Als de grond te droog is (voorjaar & zomer 2015) dan kan je best 1x per week flink water geven.
Na een regenperiode is het goed om de grond te schoffelen en/of te hakken goed. Oppervlakkig losgemaakte grond is luchtiger en kan beter opwarmen. Op natte toegeslagen grond is de plantengroei slecht en vertonen ze gele bladeren.

Tenslotte kan op lichtere gronden (zandgrond) bijgemest worden met een stikstofrijke meststof. (vb. kippenmest en duivenmest bevat veel stikstof). Veel regen zorgt ervoor dat op lichte gronden de stikstof (en kalium) uitspoelt.
Een bemesting met een stikstofmeststof (N) stimuleert de bladgroei zodat de schors van de onderstam beter loskomt.

Meer uitleg over de gebruikte moeilijke woorden? Lees meer bij "Definitie van tuinbouw- en tuintaal".

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM OCULEREN, CHIPBUDDEN EN ENTEN OP ONDERSTAMMEN:
Oculeren, oogenten, chipbudding, enten en onderstamsoorten.
Oculeren en chip-budding op onderstammen.
Oogenten of chipbudden op onderstammen.
Onderstamsoorten en te enten fruitsoorten.
Onderstamkeuze voor de verschillende fruitsoorten.
Overzicht van de diverse entmethoden.
Plantensoorten die u op elkaar kan oculeren of enten.
Tips voor het oculeren.
Verwantschap en plantenfamilie bij het enten en oculeren.
Vroeger en meer vruchten met de juiste onderstam.

De bestuiving van uw appel-, peren- en kersenbomen kunt u verbeteren door een tweede en derde ras te oculeren op uw bestaande fruitboom.
Het oculeerwerk zelf kan u best vanaf augustus toepassen.

Maandelijks fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: oculeren onderstammen, onderstammen enten, schildgriffelen, voorbereiden oculeren, enten met 1 oog, occuleren, fruitbomen vermeerderen, oculeren kiwi, oculeren kiwibes

Geelbruine bladvlekken en bladverdroging bij tomaten? (Fulvia fulva)

Vochtig en fris weer zijn gunstig voor de ontwikkeling van deze bladschimmel.
Een kas/serre (of tunnel) die 's morgens te lang gesloten blijft is ideaal voor aantastingen door deze schimmel!


Klik op de afbeelding om deze te vergroten!
De oorzaak is de bladvlekkenschimmel Fulvia fulva, syn. Cladosporium fulvum. (Eng.: Leaf mold)

KENMERKEN:
Op de tomatenbladeren (Lycopersicon esculentum) zijn geelbruine vlekken zichtbaar, die al snel afsterven. Aan de onderkant van deze vlekken bevindt zich olijfgroen tot bruin gekleurd schimmelpluis.
Bladstelen, stengels en vruchten worden niet aangetast. Aan de onderzijde van het blad produceert de schimmel na enige tijd opnieuw vele sporen.
Bij een ernstige aantasting kan de productie gevoelig afnemen. Vruchten worden niet aangetast en zijn normaal te gebruiken.

LEVENSWIJZE:
Deze schimmel overwintert (vermoedelijk) als spore in de kasconstructie. De sporen kunnen onder droge omstandigheden na negen maanden nog kiemen.
Bij het kiemen spelen de luchtvochtigheid en de temperatuur een rol. Een hoge luchtvochtigheid is gunstig voor de uitbreiding van de schimmel. Als de temperatuur boven de 20°C komt, wordt het kiemen van de schimmelsporen geremd.
Een koel, vochtig klimaat met weinig luchtbeweging is het gunstigste voor de ontwikkeling van deze schimmel.

PREVENTIE:
Kies tomatenrassen die zoveel mogelijk tolerant zijn aan deze ziekte. Sommige F1-hybriden worden NIET aangetast door deze schimmelziekte. Oude tomatenrassen en oude hybriden worden dikwijls wel aangetast.
Bij het begin van aantasting kan u best dagelijks de aangetaste bladeren wegsnijden of wegbreken. Laat de zieke bladeren niet in de omgeving liggen!
Voorkom dat de bladeren elkaar overgroeien en zorg voor een luchtig gewas.
Verwijder alle bladeren onder de 1ste (onderste) vruchttros. Probeer bij die bladsnoei per keer niet meer dan 3 bladeren te verwijderen.
Kies bij het planten voor een ruime plantafstand en plant niet te kort bij het glas.
Vermijd het nat worden van de bladeren. (Bij het gieten, onder geopende ramen, ...). Geef enkel 's morgens water!
Zorg dat de planten 's morgens zo snel mogelijk kunnen opdrogen en voorkom druppelvorming op de bladeren. ('s Morgens kan je de planten in een kas/serre even droog schudden.)
Een ventilator in de serre/kas kan helpen om de ziekte te voorkomen, maar eenmaal aanwezig dan worden de schimmelsporen ermee verspreid.
Ruim in de winter nauwkeurig alle bladresten op en reinig (ontsmet) goed de serre of tunnel.
Verwijder regelmatig de aangetaste bladeren.

BESTRIJDING:
Voer een chemische bestrijding uit met erkende scheikundige producten. De gebruikte producten moeten afgewisseld worden om resistentie te voorkomen. Hou rekening met de veiligheidstermijn bij het gebruik van de producten.

Verwarring is soms mogelijk met een aantasting door de tomatenplaag of aardappelplaag (Phytophtora infestans), maar de schade valt meestal nog mee.
Behalve de hier besproken schimmelziekte (Fulvia fulva, syn. Cladosporium f.) kan er soms ook Septoria lycopersici voorkomen. Deze Septoria-bladvlekkenschimmel veroorzaakt grijszwarte vlekjes (5-6 mm doorsnede).
-
Het is niet altijd eenvoudig om ziekten en plagen op cultuurplanten te determineren.
Een overzicht van nuttige weblinks plantenziekten en plagen: diagnose, voorkoming en biologische bestrijding bij fruit, groenten en sierplanten.

NUTTIGE WEBLINKS IVM BIJZONDERE TOMATEN
Bladvlekkenziekte op tomatenplanten.
Neusrot op tomaten kan je NU voorkomen!
Rijpen van tomaten bevorderen
Fotoalbum bijzondere tomaten (2014 en 2015).

Overzicht van bijzondere tomatenrassen (zwarte, bruine, witte, gele, oranje, rode en groene tomaten. Stamtomaten, struiktomaten, roma en kerstomaten).
Speciale zelf te kweken en bijzondere tomatenrassen (raskenmerken A-M).
Groente- en Fruit Encyclopedie met teeltinformatie van tomaten en andere groenten.

In openlucht kunnen de stamtomaten (indeterminate planten) tussen 12 en 20 juli getopt worden zodat de overblijvende trossen beter uitgroeien. Bij de auteur van deze blog werden de planten op 11 juli 2015 getopt.
Controleer regelmatig op aantasting van de bladvlekkenziekte. De eerste aantasting werd op 13 juli opgemerkt.
Teeltinformatie van tomaten en andere groenten lezen op plantaardig.com.

Maandelijks nieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf Je Hier In Voor onze Nieuwsbrief.
Labels: Bladvlekkenziekte, bladvlekkenziekte tomaten, Cladosporium fulvum, Fulvia fulva, Leaf mold, Lycopersicon esculentum, plantenziekten, tomaten bladvlekkenziekte, bladvlekken tomaten

Vruchten die narijpen mogen iets onrijp geplukt worden!

Foto: Vroegrijpende zomerappels die iets onrijp mogen geplukt worden (Stark Earliest, Mantet, Discovery, Oogstappel/Transparente Blanche, Sunrise)
Op dit ogenblik (15 juli 2015) zijn de eerste appels 'Mantet' eetrijp. Ook de perzikrassen Amsden (witvlezig) en Springcrest (geelvlezig) zijn nu eetrijp.

Foto 02: Geoogste abrikozen 'Kuresia', perzik 'Springcrest' en vroegrijpende pruimen (Opal en Sanctus Hubertus) (foto van 17/7/2015)
Vogels kunnen de bijna rijpe perzikvruchten beschadigen, zodat u ze beter "iets onrijp" afplukt. (Schilkleur is optimaal en de vruchten voelen iets zacht aan)

Foto 03: vogelschade aan abrikozen 'Kuresia' (foto 17/7/2015)

Om vogel- en wespenschade te voorkomen overwegen sommigen van de vruchten onrijp af te plukken. Bij sommige fruitsoorten mag/moet het fruit iets onrijp geplukt worden.
Niet alle fruitsoorten mogen onrijp afgeplukt worden, want dat kan erg nadelig zijn voor de kleur en smaak.
Te vroeg geplukt fruit heeft onvoldoende of geen rode kleur, blijft smaakloos, rimpelt snel en de vruchtsteel is gebroken of ontbreekt.
Sommige fruitsoorten (o.a. pruimen, kersen en druiven) worden wel mals bij het rijpen, maar hun typische (lekkere) smaak krijgen ze niet meer.
Iets onrijp geplukte fruitsoorten bevatten meer pectine en zijn bijzonder geschikt voor verwerking tot jam/confituur: o.a. kruisbessen, pruimen, appel, peer, kweepeer, perzik en nectarine. (Onrijpe kruisbessen verwerkt in saus zouden slechte vetten afbreken)
Iets onrijp geplukte (zomer)appels zijn zeer geschikt voor verwerking tot moes. Iets onrijp geplukte (zomer)peren kunt u ook stoven (koken) zoals stoofperen/keukenperen.
Pluk de vruchten altijd af mét de volledige vruchtsteel. Vruchten zonder steel bederven snel.
Iets onrijp geplukte vruchten bewaren niet lang en kunt u best snel verwerken of opeten (bij rijpheid).
FRUITSOORTEN DIE WEL NARIJPEN:
- abrikozen
- perziken
- nectarine
- appels
- peren
- kweeperen
- mispels
- kaki, sharonvrucht
- kiwi, kiwibes
- (tomaten)
Deze vruchten mogen iets onrijp afgeplukt worden en tijdens het narijpen worden ze zoeter en smakelijk. Iets onrijp geplukte vruchten zijn langer bewaarbaar.
Van de vroegst rijpende kruisbessen, witte- en rode trosbessen, blauwe bessen 'Reka', perzik 'Amsden' en tomaten werd er door de auteur van deze blog reeds geoogst dit jaar (einde juni 2014)

FRUITSOORTEN DIE NIET NARIJPEN: (Deze vruchten worden wel zachter van structuur maar ze worden niet zoeter van smaak)
- Pruimen
- Kersen (zoete- en zure kersen)
- Druiven
- Aardbeien
- Houtig kleinfruit: braambes, framboos, taybes, trosbessen (witte-, rode- en zwarte bessen), jostabessen, kruisbessen, blauwe bessen
- Vijgen
- Moerbei
- Vlier
De vruchten worden wel zachter van structuur, maar ze worden niet zoeter bij het narijpen.
Pluk deze vruchten als ze mooi gekleurd, zacht en smakelijk zijn.
Wespenschade voorkomen met wespenval.
Druiven (Vitis vinifera) beschermen met beschermzakjes tegen vogel- en wespenvraat.
Van de vroegste appelrassen zijn nu 'Mantet' en 'Stark's Earliest' reeds rijp.
Zomerappels die nu (bijna) rijp zijn.

Uitvoerige informatie over al deze fruitsoorten kan u vinden in de "Groente & Fruit Encyclopedie".
Meer lezen over de Groente & Fruit Encyclopedie (Auteurs: Luc Dedeene & Guy De Kinder)

Maandelijks fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
labels: vruchten narijpen, fruit narijpen, fruitsoorten die narijpen, fruit onrijp plukken, vogelschade fruit, wespenschade fruit, lijst fruitsoorten die narijpen

Vroegrijpende pottomaten (zelftoppend) in openlucht (Lycopersicon esculentum).

De eerste smaakvolle en kleurrijke (kers)tomaten zijn ongeveer 14 dagen rijp!

Foto 01: '42 Days'

Foto 02: 'Cerise Jaune'

Foto 03: Pottomaat 'Pendulina' (gele vruchten)

Foto 04: Pottomaat 'Whipper Snapper' in bloembak (Rozerode kerstomaten)

Foto 05: Pottomaat 'Whipper Snapper' in grote bloempot van 10 liter(Rozerode kerstomaten)

Dit jaar (2015) was 'Whipper Snapper' de eerste om enkele rijpe vruchtjes te tonen op 22 juni 2015
KLIK OP DE AFBEELDING OM DEZE GROTER TE MAKEN!
De iets hoger groeiende 'Budai Torpe' en 'White Bush' dragen voorlopig enkele onrijpe (groene) vruchten.
In volle grond onder plastiekkappen staan hier ook de zelftoppende 'Martin Amish' en 'Yellow Taxi' met onrijpe vruchten.

De meeste vroegrijpende pottomaten geven nu reeds hun eerste rijpe vruchten. Het zijn meestal kers- of cocktailtomaten.
Vroegrijpend en zelftoppend (struikvormige groei) zijn o.a. 'Buissonante', 'Cerise Jaune', 'Ida Gold' (oranje), 'Pendulina' (geel), 'Red Alert' (rood), 'Sugar Baby' (rood), 'Thai Pink Cherry', 'Thai Pink Roma', 'Tiny Tim' (rood), 'Tumbler Yellow Tom' (geel), 'Tom Red' (rood), 'White Bush' en 'Whipper Snapper' (roze).

Om de rijping te bevorderen kan er ONDER de tros een beetje blad geplukt worden. Verwijder ook regelmatig bladeren die de grond raken.
Door het zonnige en (meestal) droge weer van de laatste weken groeien de planten zeer gezond.
Ook bemesten met een kaliumrijke (vloeibare) meststof is gunstig om de rijping te bevorderen.
Water geven doet u best 's morgens, zodat de plant droog de nacht in kan gaan.
Bladeren die langdurig nat blijven, worden gemakkelijker aangetast door schimmelziekten.
Laat de potkluit ook af en toe wat opdrogen, zo voorkomt u bladvergeling en wortelsterfte.
Probeer te voorkomen dat de bladeren een ganse nacht verwelkt hangen, want dan is er gevaar voor neusrot. Zie weblink ivm neusrot!
Pottomaten zijn ook geschikt voor gebruik in bloembakken op de vensterbank (Zie foto van 'Whipper Snapper')
Meer lezen over bijzondere tomatenrassen (zwarte, bruine, witte, gele, oranje, rode en groene tomaten).

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM BIJZONDERE TOMATEN.
Bladvlekkenziekte op tomatenplanten.
Neusrot op tomaten kan je NU voorkomen!
Rijpen van tomaten bevorderen
Vroegrijpende pottomaten in 2014.

Fotoalbum bijzondere tomaten (2014 en 2015).
Overzicht van bijzondere tomatenrassen (zwarte, bruine, witte, gele, oranje, rode en groene tomaten. Stamtomaten, struiktomaten, roma en kerstomaten).
Speciale zelf te kweken en bijzondere tomatenrassen (raskenmerken A-M).
Het verhaal van neusrot in het lang (groenteninfo-Luc Dedeene).
Groente- en Fruit Encyclopedie met teeltinformatie van tomaten en andere groenten.

In openlucht kunnen de stamtomaten (indeterminate planten) tussen 12 en 20 juli getopt worden zodat de overblijvende trossen beter uitgroeien. Bij de auteur van deze blog werden de planten op 11 juli 2015 getopt.
Controleer regelmatig op aantasting van de bladvlekkenziekte. De eerste aantasting werd op 13 juli opgemerkt.

Maandelijks tips ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf Je Hier In Voor De Fruit-ABC Nieuwsbrief.
Labels: pot tomaten, pottomaat, pottomaten, vroeg rijpe pottomaten, vroege tomaten, vroegrijpe tomaten, vroege tomaten, Whipper Snapper, 42 days, struiktomaten,

Barsten van vruchten na regen (pruim, appel, peer, kersen, tomaten, ...).

Foto 1: barsten van vruchten bij pruim 'Opal'.

Foto 2: barsten van vruchten bij tomaat 'Cherokee Chocolate'.
De laatste dagen is er een beetje regen gevallen en nu barsten sommige vruchten.
Voor het barsten van vruchten zijn meerdere oorzaken mogelijk:
- Verschil in rasgevoeligheid: zoete (pruimen)rassen met een dunne, weinig elastische vruchtschil barsten het gemakkelijkste.
- Overvloedige regen na een droge periode. Op niet-gedraineerde grond is er meer schade.
- Op te sterk bemeste (zand)grond kan er meer schade zijn na overvloedige regen.
Pruimen, kersen (en andere vruchten) kunnen barsten door een osmoseproces en/of door te hoge worteldruk.
1) OSMOSEPROCES:
De vruchten nemen onder vochtige omstandigheden water door de schil op en barsten.
De concentratie van o.a. suikers in de vrucht is groter dan in het water op de schil, waardoor het water in de vrucht dringt.
Indien de druk op de schil van binnenuit te groot wordt, dan scheurt de schil. Bij sommige rassen is de schil meer elastisch en deze zijn dan beter bestand tegen de druk die de schil van binnenuit krijgt.

2) WORTELDRUK:
De opname van bodemwater (via de wortels) kan zo hoog zijn dat de vruchten te veel water toegevoerd krijgen en daardoor barsten.
Op niet-gedraineerde grond en op zandgronden is de worteldruk na zware regenval zeer groot.
Zware regenval na een lange droge periode zorgt voor een heel hoge worteldruk en toevoer van water naar de vruchten.

PREVENTIE (Hoe voorkomen)?
- Plant op zandgronden (of op gronden met kans op tijdelijk wateroverlast) geen gevoelige (pruimen)rassen waar de vruchtschil weinig elastisch is. De meeste 'Reine-Claude typen' pruimen zijn erg barstgevoelig!
- Geef niet te veel meststoffen in het voorjaar.
- Wortelsnoei kan mogelijk helpen, maar geeft later meer wortelopslag.
- Er zijn ook producten in de handel die op de pruimen- en kersenvruchten kunnen gespoten worden en die zorgen voor een meer elastische vruchtschil. (Te gebruiken vóór de regen)
- Zorg voor een evenwichtige, rustige groei.
- Geef regelmatig water en voorkom dat de groei stilvalt door droogte.
- Neem bij pottomaten de onderschaal (tijdelijk) weg in een regenperiode.
- Probeer barstgevoelige rassen te beschermen tegen de regen --> Regenkap.

BARSTGEVOELIGE RASSEN.
Gevoelige pruimenrassen die zeer gemakkelijk barsten: Ontario, Opal, Reine Claude Crottée, Reine Claude Verte, Reine Claude d'Oullins, Reine Claude d'Althan, Sanctus Hubertus, Utility, Voyageur, ...
Tolerante pruimenrassen die NIET of minder gemakkelijk barsten: Victoria (Queen Victoria), Mirabellen, Belle de Louvain, Monsieur Hatif, Vroege Tolse, Sainte Catherine, Altesse Simple, ...
Barstgevoelige tomatenrassen zijn o.a. Cherokee Chocolate, Big White Pink Stripes, Great White en Green Doctors.

Een overzicht van pruimenrassen volgens rijptijd.
Bij pruimen is er ook aantasting door de pruimenmot (pruimenmade) en pruimenzaagwesp mogelijk.
Diagnose, voorkoming en biologische bestrijding bij fruitsoorten.
Fotoalbum bijzondere tomaten (2015).

GEBARSTEN VRUCHTEN VERWIJDEREN OF GEBRUIKEN?
- Bijna eetrijpe pruimen die gebarsten zijn kan je best direct plukken en verwerken tot jam/confituur ofwel ontpitten en invriezen.
De gebarsten pruimen gaan na enkele dagen beschimmelen en zijn een infectiebron voor intacte vruchten in de omgeving. Laat geen afgevallen vruchten onder uw fruitbomen liggen!
Gebarsten pruimen beschimmelen later en dit u kan dit best goed opvolgen! Vruchtrot bij pruimen en kersen dringend verwijderen!
- Onvolgroeide appels, peren en nectarines kunnen barsten, maar deze wonde geneest meestal en je mag ze laten hangen. Vooral het perenras 'Beurré Hardy' barst gemakkelijk.
- De (bijna) plukrijpe tomaten kunnen barsten na regen of bij onregelmatige watergiften. Erg barstgevoelig zijn o.a. de tomatenrassen 'Cherokee Chocolate', 'Great White' en ...
Probeer de kas/serre vooral 's morgens extra te luchten zodat het condens op de vruchten zo snel mogelijk kan opdrogen.
- De meeste oude kersenrassen zijn erg gevoelig voor barsten bij regen. De oorzaken zijn gelijkaardig aan deze bij pruimen.

Uitvoerige informatie over het snoei, rassenkeuze, teelt en verzorging van fruitsoorten kan u vinden in de "Groente & Fruit Encyclopedie". Meer lezen over de Groente & Fruit Encyclopedie (Auteurs: Luc Dedeene & Guy De Kinder)

GRATIS NIEUWSBRIEVEN MET TIPS ONTVANGEN?
Deze blogberichten ELKE DAG in uw mailbox? Schrijf je hier in om DAGELIJKS deze blogberichten met praktische tips voor de fruittuin in uw mailbox te ontvangen. (U ontvangt een bevestigingsmail, welke moet bevestigd worden)
Volg de dagelijkse berichten en praktische tips op twitter! http://twitter.com/gdekinder

labels: ziekten en plagen fruit, barsten pruimen, scheuren pruimen, Prunus domestica, barsten kersen, barsten peren, pruimen barsten, groeistoornis pruimen,

Rijping van tomaten bevorderen?

Door het lichte regenweer van de laatste dagen is er een kleine groeiachterstand bij de openluchttomaten. Meestal hangen er veel (kleine) tomaten aan de plant, maar de rijping wil niet beginnen.
Warm en nat weer is ideaal voor een aantasting van schimmelziekten zoals de tomatenplaag/aardappelplaag en bladvlekkenziekte. Controleer regelmatig uw planten!

Foto 1: Struikvormige (zelftoppende) '42 Days' in een plantenbak. (Cocktailtomaat). Vruchtgrootte 3-6cm.

Foto 2: Struikvormige/zelftoppende 'Whipper Snapper' in pot (Roze kerstomaat met een vruchtgrootte van 2,5-4cm). Verwijder bij regenweer de schaal onder de pot!

Foto 3: Jujube Cherry, een romavormige kerstomaat voor kas/serreteelt en voor openluchtteelt.

Foto 4: Nadja, een zeer vroegrijpende stamtomaat is een aanrader voor openlucht! Vruchtgrootte 5-6 cm.

Foto 5: Black Krim met (ongewenste) groenkraag door bladeren boven de tros te verwijderen. (Beter geen bladeren boven de trossen verwijderen)

WANNEER MAG U DE EERSTE RIJPE VRUCHTEN VERWACHTEN?
Voor de vroegrijpende planten, die bij het planten een bloemtros vertoonden, kan u 60 tot 70 dagen rekenen vanaf planten tot oogsten.
Voor de laatrijpende rassen en hybriden moet u meestal 80-100 dagen wachten voor u kan oogsten.
Laatrijpende tomatenplanten (Coeur de Boeuf, Brandywine, ...) in openlucht die vandaag nog geen bloemtrossen of vruchten dragen worden bij voorkeur opgeruimd. Ze gaan dit jaar toch geen rijpe vruchten meer geven. (In de kas/serre krijgen dergelijke planten nog een maand extra tijd).

MAATREGELEN OM DE OOGST TE VERVROEGEN.
- Plant vroegrijpende tomatenrassen die slechts 60 dagen nodig hebben vanaf planten tot oogsten.
Vroege rassen rijpen veel sneller dan late rassen. Vroege rassen zijn o.a. '42 days' (foto 1), 'Black and Red Boar', 'Glacier', ''Gregory Altai', Ida Gold', 'Matina', 'Nadja', 'Red Alert', 'Stupice', 'Sungold' en 'Whipper Snapper' (foto 2).
- Verwijder alle bladeren ONDER de onderste tros met volgroeide vruchten. Verwijder GEEN bladeren boven de vruchten want dan is er meer kans op groenkragen!
- Zorg voor een luchtig gewas door bij de stamtomaten regelmatig de dieven te verwijderen. Bij de struikvormig groeiende tomaten kunt u een beperkt aantal (1 of 2) dieven/okselscheuten laten groeien.
- In openlucht kunt u tussen 10 en 20 juli de planten intoppen: ca 3 bladeren boven de bovenste tros de kop insnoeien/wegsnoeien. Nota: De auteur van deze blog heeft op 11 juli 2015 de meeste tomatenplanten onder plastiekkappen ingetopt.
- In de koude kas/serre kan het toppen op 20 augustus gebeuren. Door enkele planten vroeger te toppen gaan die sneller rijpe vruchten geven.
- Een beetje kaliummeststof strooien en deze oppervlakkig inwerken. (vb. patentkali, vinasse kalium) Let op! --> Teveel kalium kan neusrot bevorderen!
- De grond regelmatig oppervlakkig hakken of schoffelen.
- Laat in openlucht vanaf 14 (20) juli geen nieuwe bloemtrossen meer groeien, want die vruchten groeien meestal niet meer uit.
- Top de planten op 3 bladeren boven de bovenste (vrucht)tros.
- Dicht bij elkaar staande bladeren kunt u inkorten of soms verwijderen, mits er minstens 5 of 6 gezonde (en volledige) bladeren overblijven per tros.
- Probeer slechts twee of drie trossen te behouden per plant.
- Wortelsnoei kan de rijping ook bevorderen. Er is na wortelsnoei meer gevaar op neusrot, dus watergifte is dan belangrijk ...
- Zorg voor een zonnige en warme standplaats.
- Op lichte grond (zandgrond) is de rijping sneller dan op zware grond (kleigrond en leemgrond).
- In een kas/serre is de rijping sneller dan bij openluchtteelt.
- Planten in (zwarte) potten en emmers rijpen sneller dan deze in volle grond. Plaats deze potten tijdelijk in een lichtrijke, droge ruimte. De potten zouden 10 tot 12 liter (of meer) potgrond moeten bevatten.
Meer lezen over vroegrijpende en bijzondere tomatenrassen.

DIVERSE GROEIVORMEN.
Behalve stamtomaten (= indeterminate tomaten) zijn er ook struikvormige- of zelftoppende tomaten (= determinate tomaten).
Struikvormige tomaten groeien met meerdere stammen en deze kunnen ook erg veel vruchten produceren. Struikvormige tomatenrassen zijn o.a. 42 Days, Idagold, Whipper Snapper, Red Alert, Ace, Bell Star, Grushofka, Napoli, Olomic, Sugar Baby, Thai Pink Egg, Ventura en Tom Red. Zie weblinks bij de vroegrijpende pottomaten!
Bij de struikvormige tomaten in potten en bloembakken zijn op dit moment rijp: 42 Days, Cerise Jaune, Pendulina en Whipper Snapper.

PLANTENZIEKTEN BIJ TOMATEN.
- Tomatenbladeren van oude rassen zijn erg gevoelig voor regen en vertonen snel schade van bladvlekkenziekte. Ze vertonen eerst zwarte vlekjes en worden later geel. Voor de afrijping van de vruchten is dat geen probleem.
Lees meer bij "bladvlekkenziekte op tomatenbladeren". Zie weblinks bij de vroegrijpende pottomaten! In de serre/kas werd de eerste aantasting van bladvlekkenziekte gezien op 13 juli 2015.
- Werk niet aan de planten als deze nat staan, want dan is er meer gevaar op tomatenplaag! In de kas/serre kan u 's morgens de tomatenplanten even droog schudden.
Tomatenbladeren die nat worden kunnen aangetast worden door de aardappelplaag - Phytophtora infestans. Let op voor lekken in de kas/serre want daar ontstaat eerst tomatenplaag!
- Als er te weinig water wordt gegeven of als er teveel scheikundige meststoffen werden gegeven kan er onderaan de vruchten neusrot ontstaan. Indien de temperatuur in de kas/serre hoger dan 30°C stijgt dan is er ook meer gevaar op neusrot --> Let op bij extreem zonnig & warm weer!
- Een tekort aan bepaalde voedingsstoffen doet bladverkleuringen ontstaan.
- Planten kunnen veel bloemen dragen en toch maar weinig (tomaten)vruchten geven. Zie weblinks bij de "vroegrijpende tomaten"!

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM BIJZONDERE TOMATEN:
Vroegrijpende tomaten in kas of serre
Fotoalbum bijzondere tomaten (2015).
Overzicht van bijzondere tomatenrassen (zwarte, bruine, witte, gele, oranje, rode en groene tomaten. Stamtomaten, struiktomaten, roma en kerstomaten).
Speciale zelf te kweken en bijzondere tomatenrassen (raskenmerken A-M).
Groente- en Fruit Encyclopedie met teeltinformatie van tomaten en andere groenten.

GRATIS NIEUWSBRIEVEN MET TIPS ONTVANGEN?
Deze blogberichten ELKE DAG in uw mailbox? Schrijf je hier in om DAGELIJKS deze blogberichten met praktische tips voor de fruittuin in uw mailbox te ontvangen. (U ontvangt een bevestigingsmail, welke moet bevestigd worden)
Maandelijks tips voor de fruittuin en bijzondere tomaten in uw mailbox? Schrijf je hier in om één keer per maand de Fruit-ABC nieuwsbrief te ontvangen.
Volg de dagelijkse berichten en praktische tips op twitter! http://twitter.com/gdekinder

Labels: tomaten, Lycopersicon esculentum, vroege tomaten, rijping bevorderen van tomaten, vroeg rijpe tomaten, tomaten oogsten, intoppen tomatenplanten, rijpen tomaten