Winterentingen van onderstammen binnen toepassen.

 Tijdens slechte weersomstandigheden (stormwind, regen, wintervorst) kan er ook nuttig binnenwerk gebeuren. Het is interessant om nu te enten of om de voorbereidingen te doen op het enten.

Bijna alle fruitbomen worden op een onderstam geënt. Dat enten kan je nu ook binnen (in een schuur, garage en keuken) toepassen.

Probeer eens een praktische entles (workshop) en een voordracht enten bij te wonen! In februari en maart zijn er entlessen in Nederland en Vlaanderen die je kan bijwonen! Voor adressen en data zie onze FruitABC-nieuwsbrief (Zie link onderaan dit bericht)

TIJDSTIP VOOR WINTERENTINGEN.
Winterentingen kunnen vanaf januari tot einde maart binnen gedaan worden!
Vooral bij slecht weer (vorst, regen, veel wind) kan dit werkje binnen uitgevoerd worden.

WAAROM FRUITBOMEN ENTEN?
Het enten wordt toegepast op planten die moeilijk te stekken zijn of waarvan de eigenschappen verloren gaan bij het zaaien.
Door op zwakgroeiende onderstammen te enten bekom je kleinere fruitbomen die vroeg productief worden.  --> laagstam
Indien je op sterkgroeiende onderstammen (vb. zaailingen) ent, dan bekom je grote bomen die pas laat productief worden. --> hoogstam
Je kan ook enten om mooie stamvormen of treurvormen te bekomen. Sommige zwakgroeiende rassen groeien horizontaal over de grond. Door deze op een stam, van bijvoorbeeld één meter lengte, te enten bekom je een boompje met hangende takken. (Bijvoorbeeld stamrozen en treurrozen)
Meer lezen over te gebruiken soorten van onderstammen bij het enten, griffelen of oculeren.

ZWAK GROEIENDE ONDERSTAMMEN VOOR DE KLEINSTE BOMEN EN VROEGSTE PRODUCTIE.
Appelonderstammen 'M9', 'RN29', 'M27'

Peeronderstam 'Kwee A', 'Kwee MC' en 'Kwee Eline' (= Q-ELINE) die iets sterker groeit dan Kwee C. Nieuw is de onderstam Pyrus communis 'Pyrodwarf' die na enkele jaren geen steunpaal meer nodig heeft. De groeisterkte van Pyrodwarf is middelmatig, vergelijkbaar met Kwee Adams.
[Zwakgroeiende perenrassen zoals 'Olivier des Serres' en 'Seigneur d'Esperen' kan je enten op de matig sterk groeiende 'Kwee MA. Eventueel tussenstam van Le Curé, Beurré Hardy of Doyenné du C gebruiken]

Kersonderstam 'GiSelA 5' en 'GiSelA 3': geschikt voor grote laagstambomen van zoete kersen op goed ontwaterde gronden.

In kleine tuinen kan je best vroeg productieve bomen op zwakgroeiende onderstammen aanplanten.

NAZORGEN.
De losse onderstammen (zonder potkluit) kan je na het enten inkuilen ofwel uitplanten.

WELKE PLANTEN ENTEN?
Op voorhand opgepotte onderstammen van kiwi's, druiven, noten, appel en peer kunnen zodra ze goed in groei zijn geënt worden met enthout in rust. Onderstammen die goed in groei zijn hebben veel bladeren, doordat ze in een verwarmde ruimte stonden. De in pot staande onderstammen worden tot begin mei binnen gehouden (= einde vorstgevaar) en kunnen dan in openlucht uitgeplant worden. Het enten van walnoten/okkernoten is zeer moeilijk en kan je beter aan professionelen overlaten!
Het enten van in groei getrokken kiwizaailingen gaat meestal gemakkelijk en de lukking is meestal goed.
Niet alle planten kunnen zomaar op elkaar geënt worden. Er moet voldoende verwantschap zijn tussen ent en onderstam.
Ook tomatenrassen met een zwak (ziektegevoelig) wortelgestel kunnen geënt worden op speciale sterkgroeiende tomatenonderstammen. De groei en productie van deze geënte tomatenplanten zal dan toenemen.
Tomatenplanten kunnen ook geënt worden op aardappelen, zodat je aardappels én tomaten kan oogsten. Voor sommige moestuinliefhebbers is dit opnieuw actueel, nadat het 40 jaar geleden in een Vlaamse tuinbouwschool reeds werd gedaan.

NODIGE MATERIALEN.
Onderstammen.
Enttwijgen of griffels in rust (Bladknoppen nog gesloten).
Een proper en scherp mes.
Een scherpe snoeischaar.
Bindmateriaal (ent-elastiekjes, papierplakband, mediafilm, parafilm, ...)
Entwas, lacbalsem of paraffine (kaarsvet).

ENTMETHODEN.
Als entmethode kan de plakgriffel, Engelse griffel en spleetgriffel gebruikt worden.
Bij al deze methoden moet de groeilaag (cambium) van aangesneden ent en onderstam mooi tegen elkaar aansluiten.

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM OCULEREN, CHIPBUDDEN EN ENTEN OP ONDERSTAMMEN:
Onderstamkeuze voor de verschillende fruitsoorten.

Overzicht (index) van de diverse entmethoden.


BOEKENTIP voor EEN SUCCESVOLLE FRUITTUIN

Meer lezen over "Gemakkelijk fruit. Fruit uit eigen tuin, terras en balkon" (Auteur Guy De Kinder, Kosmos Uitgevers).

Groente- en Fruit Encyclopedie met snoeiinformatie van fruitbomen en kleinfruit. In deze (herwerkte) druk werden alle snoeiadviezen aangevuld. Ook kan je een handige snoeikalender raadplegen.

Volg de dagelijkse berichten en praktische tips op Facebook! Liefhebbers van fruit en fruitteelt
Eén keer per maand fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? 
Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.

Een workshop enten kan je volgen te o.a. Diest, Frederiksoord (NL), Lochristi, Mechelen, Melle, Oedelem, Oudenburg, Wevelgem en Zemst. Meer info in de FruitNieuwsbrief.

TIP!
Laatste fruitnieuwsbrief downloaden.
Labels: planten vermeerderen, enten onderstam, handveredeling, soorten van onderstammen, tafelenting, winterentingen, onderstammen, onderstammen enten, winterenting, onderstam enten

Fruitsoorten stekken in februari

Fruitsoorten die gemakkelijk wortelen kan je in februari en maart nog stekken. Voor de meeste soorten heb je geen kas/serre nodig.

Afbeelding 01. Stekkalender fruitsoorten met een overzicht van planten die je per maand kan stekken. KLIK OP DE AFBEELDING OM DEZE GROTER TE MAKEN. Een volledige stektabel kan je zien bij de weblinks!

Wacht tot de moederplanten ontdooid zijn voor je stekhout verzameld! Lichte nachtvorst is geen probleem om overdag stekhout te verzamelen. Het stekhout kan je op een beschutte plaats (binnen) verwerken tot stekken.

Het vermeerderen van fruitsoorten of onderstammen door stekken wordt zoveel mogelijk in de juiste maand toegepast en is eenvoudig op te zoeken in de "Fruit ABC-Stekkalender". 

Afbeelding 02. Soorten winterstekken: gewone stek, krukstek en hielstek.

Houtig kleinfruit, druiven en onderstammen kan je eenvoudig vermeerderen door stekken. Ook vele sierheesters/sierstruiken kan je nu stekken.

Foto 3: winterstekken van rode trosbessen

Winterstekken of houtstekken worden in de rustperiode (december-februari), zonder bladeren genomen.

TE STEKKEN IN FEBRUARI: 

aardbeiboom (Arbutus unedo), blauwe bessen (Vaccinium c.), druiven (Vitis vinifera), duindoorn (Hippophae r.), 

gele alpenbes (Ribes odoratum, syn. Ribes aureum), Japanse sierkwee/dwergkwee (Chaenomeles japonica), 

jostabes (Ribes 'Jostaberry'), kiwibessen/ kiwiberry (Actinidia arguta), Olijf (Olea e.), vijg (Ficus carica), 

trosbessen (Ribes nigrum, Ribes rubrum), zilverbes/ olijfwilg (Elaeagnus) en zwarte vlier (Sambucus nigra). 

Deze periode is minder geschikt om kruisbessen of stekelbessen (Ribes uva-crispa) te stekken, omwille van soms lager slagingspercentage, maar bij sommige rassen valt dat nog mee.

Sommige fruitsoorten zoals vijgen, moerbei en druiven kan je best onder glas (kas) stekken, maar de meeste soorten kunnen ook als winterstek in openlucht ingekuild worden.

Gewortelde stekken van Ribes odoratum 'Brecht' kan je gebruiken als onderstam voor kruisbessen en trosbessen. (Stekenten is ook mogelijk).

WORTELSTEKKEN.

Wortelstekken kan je nemen van bottelrozen (Rosa pendulina), bramen (Rubus fruticosus) en frambozen (Rubus idaeus). Neem geen wortelstekken van de doornloze braam 'Thornless Evergreen', want dan bekom je gestekelde planten!

STEKTIPS.

Snoei niet aan planten die bevroren staan, maar wacht tot ze (in de namiddag?) ontdooid zijn.

Snoeihout kun je tijdelijk inkuilen/inlegeren (of in een vorstvrije ruimte leggen) om er later stekken van te maken. 

Foto 04: winterstekken van rode bes in P9-potten gevuld met stekgrond.

Foto 05: stekken van Ribes 'Jahn's Prairie' (ongestekelde stekelbes) 

Gebruik om te stekken in potten luchtige stekgrond of een mengsel van potgrond en zand.

Heb je geen ervaring met stekken, start dan met gemakkelijke plantensoorten zoals trosbessen en jostabessen. Zie weblink "stekken van trosbessen".

Gebruik bij voorkeur gezonde, stevige (lange) eenjarige twijgen om stekken te maken.

De aanbevolen steklengte is meestal 15-20 cm. (Blauwe bessen 8-10cm)

Foto 06: ingekuilde winterstekken van druiven.

De stekken kun je (tijdelijk) inkuilen op een beschutte plaats (1/3 van de steklengte boven de grond). In maart of april kun je de stekken afzonderlijk uitplanten. 

Plantensoorten die gemakkelijk wortelen kun je in februari-maart reeds uitplanten, mits de grond niet te nat of bevroren is. (Zie foto hieronder)

Foto 07: Uitplanten van winterstekken van rode- en witte trosbessen 

Ga naar een snoeiles/snoeidemonstratie van kleinfruit en vraag of je wat snoeihout mag meenemen. Data en plaatsen van snoeilessen kan je vinden in de FruitABC-nieuwsbrief! (Zie webink "Maandelijks fruittips ontvangen")

Vele sierheesters zoals o.a. vlinderstruik (Buddlea), Cornus (kornoelje), pluimhortensia (Hydrangea paniculata), sierbes (Ribes sanguineum) en Chinees klokje (Forsythia) kunnen op een gelijkaardige manier gestekt worden zoals de vernoemde fruitsoorten.

Niet alle planten worden op dezelfde manier gestekt. Sommige planten zoals moerbei, vijgen en kruisbessen wortelen moeilijk en vragen extra aandacht.

Het is niet altijd eenvoudig om cultuurplanten te vermeerderen door stekken. Soms zijn er andere vermeerderingsmethoden nodig zoals oculeren, enten, marcotteren of afleggen.

Ook op internet is nog veel extra informatie over het stekken, afleggen, marcotteren, oculeren en enten te vinden. Zie weblinks.

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM STEKKEN VAN PLANTEN:

Winterstekken: methoden, tijdstip en tips. 

Fruitsoorten vermeerderen door stekken (index-pagina). Werkwijze bij het stekken van houtige planten. 

Stekkalender voor ALLE fruitsoorten. 

Weblinks i.v.m. het vermeerderen van planten. Zaaien, stekken, afleggen, marcotteren, oculeren en enten. 

BOEKENTIPS. --> meer info

Groente- en Fruit Encyclopedie met snoeiinformatie van fruitbomen en kleinfruit. Met aangepaste snoeiadviezen en snoeikalender.

Uitvoerige informatie over het snoeien kan je vinden in de "Groente & Fruit Encyclopedie". Het snoeien van elke fruitsoort wordt er uitgelegd aan de hand van tekeningen, tekst en foto's. Meer lezen. 

Betekenis & oorsprong van de gebruikte wetenschappelijke plantennamen in het plantenwoordenboek "ABC van het plantenlatijn. Betekenis van botanische namen". Lees meer.

Foto 08: Weinig of niet gestekelde kruisbes 'Larell' in grote pot op het terras.

De FruitABC-nieuwsbrief verschijnt één keer per maand. In de nieuwsbrief van januari vind je teelttips, snoeitips en vermeerderingstips voor alle fruitsoorten. 

Maandelijks tips voor de fruittuin in uw mailbox ontvangen? Nog geen abonnee? Schrijf je hier in om één keer per maand de GRATIS Fruit-ABC nieuwsbrief te ontvangen. 

Aanbevolen om te volgen op de sociale media:

Volg de dagelijkse berichten en praktische fruittips op twitter! 

Facebook Liefhebbers van fruit & fruitteelt. Lees meer. 

Labels: plantenvermeerdering, stekkalender, planten vermeerderen, stekken in februari, fruit stekkalender, fruit stekken februari, fruitsoorten stekken februari, vermeerderen planten, winterstek

Perenbomen snoeien voor dummies (laagstam).

 Snoei bij voorkeur als het overdag niet vriest. 

Heb je geen ervaring met het snoeien van perenbomen wacht dan tot begin/half maart om te snoeien, dan zijn de bloemknoppen beter zichtbaar. Volg eens een praktische snoeiles! (Data en plaatsen in onze Fruit-ABC-nieuwsbrief)

Door het zachte winterweer zijn de bloemknoppen groter dan andere jaren, zodat je beter NU in februari reeds kan snoeien!

BOOMKENMERKEN.

Perenbomen zijn meestal laat vruchtbaar in vergelijking met andere fruitsoorten. 

Afhankelijk van het perenras is er ook nog een groot verschil in vruchtbaarheid.

Laat productief, sterk groeiend en dus ook moeilijker te snoeien zijn o.a. 'Doyenné du Comice' en 'Beurré Hardy'. Als bestuiver zijn beide rassen ook minder aan te raden.

Vroeg productief en ook gemakkelijker te snoeien en te vormen zijn o.a. 'Bonne Louise d'Avranches', 'Conference', 'Concorde', 'Durondeau', 'Belle de Jumet', 'Supertrévoux', 'Uta' en 'Comtesse de Paris'.

Niet alle perenrassen worden op dezelfde manier gesnoeid. 

'Josephine de Malines' is een oud perenras dat gevoelig is voor beurtjaren.

Pas de snoei aan volgens de groeikracht en aan het aantal bloemknoppen.

Het zonlicht moet alle takken goed kunnen bereiken en de entplaats moet boven de grond zitten!

ONDERSTAMMEN VOOR PERENBOMEN.

Laagstamfruitbomen op de onderstam 'Kwee C' , 'Kwee Eline' en 'Kwee Adams' geven sneller vruchten. 

Perenbomen op de onderstam 'Kwee A' geven later hun vruchten. 

Zaailingonderstammen voor halfstam- en hoogstambomen geven meestal pas na 6-10 jaar vruchten.

Perenonderstammen van zwak naar sterk: 'Kwee C', 'Kwee Eline', 'Kwee Adams', 'Kwee A', Pyrodwarf en perenzaailingen.

KENMERKEN VAN EEN GOED GEVORMDE PERENBOOM.

Een goed gevormde perenboom heeft onderaan 3 tot 5 gesteltakken, vruchthout (aan de gesteltakken en boven de gesteltakken) en een kop die boven de gesteltakken uit steekt.

De gesteltakken staan in een stand van ca 45 tot 65° t.o.v. de harttak. (De harttak is de middentak boven de stam).

Vruchthout heeft bij voorkeur een horizontale stand.

De groeiwijze van appelperen of Aziatische peren gelijkt goed op deze van gewone (zwakgroeiende) perenbomen.

SNOEITIJDSTIP VOOR LAAGSTAM PERENBOMEN.

Perenbomen kun je snoeien vanaf januari tot einde maart (begin april).

Vroeg in de winter (januari) snoeien stimuleert de groei en laat in de winter snoeien (maart) is licht groeiremmend. 

Snoei in januari de zwakgroeiende en meest productieve perenrassen. (o.a. 'Bonne Louise d'Avranches' en 'Conference')

Snoei in februari of maart de sterkgroeiende, minder productieve perenrassen zoals 'Beurré Hardy' en 'Doyenné du Comice'.

Lichte vorst is geen probleem om oudere perenbomen te snoeien. 

Jonge bomen (jonger dan 4 jaar oud) kan je beter in maart of april snoeien.

De bloemknoppen en bladknoppen zijn beter te herkennen als je in maart snoeit. 

Bij het wegsnoeien van zware takken in maart en april worden er meer bloemknoppen beschadigd dan bij het snoeien in januari.

Bij laat productieve en sterkgroeiende perenbomen is het nuttig van laat (maart-april) te snoeien. Weinig productieve bomen kan je herkennen doordat er weinig bloemknoppen aanwezig zijn.  

Hebt je weinig ervaring met perenbomen te snoeien? Wacht dan tot (begin) maart om uw bomen te snoeien. De bloemknoppen zijn dan beter zichtbaar en eventuele snoeifouten geven minder problemen. Bij het verwijderen van snoeihout breken er in maart meer bloemknoppen af!

VOORBEREIDING OP DE PERENSNOEI.

Verwijder eerst de steil-groeiende (en te dikke) takken bovenin de boom. Concurrenten worden ook verwijderd.

Bij een goed gesnoeide fruitboom staat het vruchthout kort bij de gesteltakken en kan het zonlicht alle takken bereiken. Streef een piramidale boomvorm na.

Een goed gesnoeide, luchtige fruitboom is minder vatbaar voor schimmelziekten en heeft een langere levensduur.

SNOEITIPS VOOR LAAGSTAM PERELAARS.

- Zorg ervoor dat de 3-5 gesteltakken enkelvoudig zijn, dus zo weinig mogelijk vertakt.

- De eenjarige twijg op het uiteinde van de gesteltakken wordt op 3 bladknoppen ingesnoeid. Bij voorkeur is dit niet hoger dan ca 1,2 m boven de grond.

- Probeer 3 eenjarige twijgen te behouden op elke gesteltak. Deze twijgen staan bij voorkeur opzij ingeplant.

- Buig de overblijvende eenjarige twijgen op de gesteltakken horizontaal uit en snoei ze niet in. Buig deze twijgen onder andere takken. (Een twijg die horizontaal groeit zal meer bloemknoppen aanmaken.) Sommige kenners buigen geen eenjarige twijgen af en verkiezen eenjarige twijgen die schuin omhoog groeien.

- Het wegnemen of uitdunnen van kleine takjes zorgt voor grotere vruchten.

- Een dikkere tak boven de vier gesteltakken wordt bijna volledig verwijderd. (Laat een kleine stomp van 10-15 cm staan).

- Het beste vruchthout is twee-, drie- en soms vierjarig. Vooral korte twijgjes (1 tot 20 cm lang) geven veel bloemknoppen.

- Bloemknoppen (gemengde knoppen) zijn dik en rond, terwijl bladknoppen smal en puntig (scherp) zijn. (Zie foto hierboven)

- Van het tweejarig vruchthout wordt het eenjarige (lange) deel steeds weggsnoeid. Sommige kenners laten voorbij het tweejarige hout een eenjarige klik van ca 5-8 cm staan.

- Indien de boomkop te hoog wordt dan kan je terugsnoeien tot op een lagerstaande meerjarige vruchttak. Dat terugsnoeien kan je ook rond half juni doen, dan is de groeiremming groter.

Probeer eens een praktische (fysieke) snoeiles van perenbomen bij te wonen! In de FruitABC-nieuwsbrief worden de data en plaatsen opgegeven waar snoeilessen worden gegeven. In februari en maart zijn er op vele plaatsen praktische snoeilessen en voordrachten ivm fruit die je kan volgen!

NUTTIGE WEBLINKS IVM HET PLANTEN VAN PERENBOMEN.

Overzicht van diverse perenrassen, bestuiving, planten en snoei. Indexpagina. 

Onderstamsoorten voor fruitbomen. 

Snoeikalender voor alle fruitsoorten. 

BOEKENTIP voor EEN SUCCESVOLLE FRUITTUIN. 

Meer lezen over "Gemakkelijk fruit. Fruit uit eigen tuin, terras en balkon" (Auteur Guy De Kinder, Kosmos Uitgevers). 

Groente- en Fruit Encyclopedie (Auteurs: Luc Dedeene & Guy De Kinder) met praktische tips voor alle fruitbomen. 

Bloemknoppen van peren rond 10 april.

Eén keer per maand fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen?  Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.  

Labels: perenbomen snoeien, perensnoei, snoei peren, snoeien perenbomen, snoeien Pyrus, perenbomen wintersnoei, perenbomen, wintersnoei, Pyrus communis, snoeien peren, fruitbomen snoeien

Fruit-ABC Nieuwsbrief van 1 februari 2023

KLIK OP DE AFBEELDING OM DEZE GROTER TE MAKEN!

Er werd opnieuw een Fruit-ABC-Nieuwsbrief met praktische fruitinformatie verstuurd (6 pagina's)!

Deze nieuwsbrief is ook op smartphone en tabet-pc te lezen.

Onderwerpen in de nieuwsbrief van 1 februari:

SNOEI.

Fruitsoorten te snoeien in februari.

Rode trosbessen als rechte snoer (fruithaag) snoeien.

Laagstam perenbomen snoeien.

VERMEERDERING.

Fruitsoorten en onderstammen te stekken in februari. 

Winterentingen van onderstammen (binnen).

PLANTEN.

Kweeperen.

Ongestekelde en/of stekelarme kruisbessen (stekelbessen).

Foto: Bijna ongestekelde 'Freedonia' kruisbes.

ONDERHOUD.

Schuilplaatsen voor oorwormen maken.

ALLERLEI.

Fruitige tuintips voor februari.

Tomaten moeten niet rood en rond zijn!

AGENDA  

Knipsel uit de agenda.

Lezingen/voordrachten, lessen en workshops over snoeien, enten, planten, teelt en verzorging van fruit en bijzondere tomaten. 

KLIK OP DE AFBEELDING OM DEZE GROTER TE MAKEN!

TuinAgenda: tuinbeurzen, snoeilessen, snoeidemonstraties, workshop snoeien, entlessen, fruitinfo, online voordrachten ivm fruit, online voordracht tomatenteelt.

Probeer eens een praktische snoei- en entles bij te wonen! In februari zijn er vele snoei- en entcursussen in Nederland en Vlaanderen. Data en plaatsen staan in de agenda van deze nieuwsbrief.

BOEKENTIPS voor EEN SUCCESVOLLE FRUITTUIN. Goed voor vele jaren tuinplezier!!
Meer info over deze fruitboeken.

(foto cover boek)

"Gemakkelijk fruit. Fruit uit eigen tuin, terras en balkon" (Auteur Guy De Kinder, Kosmos Uitgevers). Lees meer. 

(foto cover boek)

Groente en Fruit Encyclopedie (Auteurs Luc Dedeene & Guy De Kinder, 10de druk). Lees meer. 

De FruitABC-nieuwsbrief verschijnt één keer per maand. In de nieuwsbrief van januari vind je teelttips, snoeitips en vermeerderingstips voor alle fruitsoorten.

Maandelijks tips voor de fruittuin in uw mailbox ontvangen? 

Nog geen abonnee? Schrijf je hier in om één keer per maand de GRATIS Fruit-ABC nieuwsbrief te ontvangen. Met talrijke uit-tips om te leren snoeien en enten! (workshops, cursussen)

Tip! Tijdelijk kan je deze nieuwsbrief hier downloaden.

Fotoverslag van enkele weinig of niet gestekelde kruisbessen.

Ribes 'Jahn's Prairie'

Ribes uva-crispa 'Captivator'

Nieuw vanaf 22/02/22 de vernieuwde website www.fruitabc.be 
Bijna een jaar online :-)

Aanbevolen om te volgen op de sociale media:

Volg de dagelijkse berichten en praktische fruittips op twitter! 

Facebook Liefhebbers van fruit & fruitteelt. Lees meer. 

labels: snoeien rode trosbes snoeren, snoeien peren, ongestekelde kruisbessen, trosbessen haag, kolombomen, plakenten, fruitnieuwsbrief, moestuin