vrijdag 10 november 2023

Fruitbomen en fruitstruiken op natte grond planten?

 


Door de langdurige regenval kan de grond tijdelijk te nat zijn om te planten. U kunt dan beter enkele dagen of weken (of maanden) wachten met planten tot de grond wat droger is. Plant geen fruitsoorten in waterzieke grond!
De meeste fruitbomen worden ziek en kunnen afsterven wanneer ze voor een lange periode met hun wortels in het water staan.
Sommige fruitsoorten kunnen toch overleven op tijdelijk te natte grond.
Probeer natte grond eerst zoveel mogelijk te ontwateren door afwateringsgrachten (greppels) open te maken en verhoogde bedden te maken. Maak tijdelijke greppels (of een wadi) zodat zichtbare plassen water snel verdwijnen.

NIET AANGERADEN OP NATTE GROND.
Het planten van appelbomen is af te raden op te natte gronden, tenzij je voor een betere waterafvoer zorgt. Appelbomen worden op natte grond erg vatbaar voor vruchtboomkanker en er ontstaat wortelsterfte. Vooral appelbomen op 'M9' en 'M26' verdragen geen wateroverlast.
De meeste rassen van kruisbessen/stekelbessen hebben het moeilijk op natte (klei)grond. Wil je toch kruisbessen planten, kies dan voor voldoende grote planten (in verschillende rassen) en in pot.
Ook druiven en steenfruitsoorten zoals kersen, krieken (zure kersen), pruimen en perzik doen het NIET goed op te natte grond.
Op iets te natte grond sterven zomerframbozen af, terwijl de herfstframbozen soms in leven blijven.

GRONDVERBETERING.
Een te natte grond kan verbeterd worden door te draineren naar een wadi ofwel door lokaal afwaterings-greppels te graven tussen de boomrijen.
Met de grond uit de greppels kunnen er verhoogde bedden gemaakt worden, waarop fruitbomen en fruitstruiken geplant worden.

Staand water kan ook veroorzaakt worden door harde, ondoordringbare (ijzer en klei)lagen in de grond en die kan je doorbreken door om de 3-5 meter een verticale drainageput van ca 1 meter diep te maken. Vul deze putten (10-15 cm doorsnede) op met gebusselde twijgen.
Kleigronden zijn zware gronden die verbeterd kunnen worden door grof (scherp) zand, lavagruis en organisch materiaal (champignonmest, champost, compost, ...) toe te voegen.

FRUITSOORTEN DIE HET (redelijk) GOED DOEN OP NATTE GRONDEN.
- Braambes - Rubus fruticosus
- Japanse wijnbes - Rubus phoenicolasius
- Cranberry - Vaccinium macrocarrpon
- Hazelaar - Corylus avellana, diverse rassen.
- Herfstframbozen - Rubus idaeus 'Polka' (Op te natte grond ontstaat structuurbederf en dan sterven herfstframbozen ook af).
- Kweeperen - Cydonia oblonga rassen zoals o.a. 'Champion', 'Lescovacs', ...
- Mispelbomen - Mespilus germanica
- Perenbomen - Pyrus communis, diverse rassen op kwee onderstam. (Laagstam peren)
- Zwarte vlier- Sambucus nigra
- Zwarte trosbes (Ribes nigrum) en Jostabes (Ribes x Jostaberry)
- Krentenboompje - Amelanchier
- Lijsterbes - Sorbus

Italiaanse els (Alnus incana) en zwarte els (Alnus glutinosa) geplant als windschut aan de oostzijde van het fruitperceel, verdragen heel goed natte gronden.

In het algemeen moet je bij de rassenkeuze streven naar ziektetolerante en vroegrijpende fruitrassen.
De meeste fruitsoorten hebben ook kruisbestuiving nodig, zodat je minimaal twee verschillende, gelijkbloeiende bomen van dezelfde soort moet planten. Kruisbestuiving is erg belangrijk bij het planten van fruitbomen.

PLANTTIPS VOOR NATTE GROND.
Maak de ondergrond goed los zoals in een vorige blog beschreven staat.
Maak op de rijrichting "ruggen" van minimaal 20 cm hoog en plant uw bomen hier op. Dek de "rug" af met een laag champost (of half verteerd hakselhout) tegen het uitdrogen.
Plant NIET te diep! De wortels moeten net onder de grondoppervlakte komen! Te diep planten zorgt ervoor dat uw fruitbomen moeilijk hergroeien en zelfs kunnen afsterven.

BOEKENTIP voor EEN SUCCESVOLLE FRUITTUIN.
Meer lezen over "Gemakkelijk fruit. Fruit uit eigen tuin, terras en balkon" (Auteur Guy De Kinder, Kosmos Uitgevers).
Groente- en Fruit Encyclopedie (Auteurs: Luc Dedeene & Guy De Kinder) met praktische tips voor alle fruitbomen.

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM FRUITSOORTEN OP NATTE GRONDEN:
Cranberry planten in de tuin.
Hazelaar aanplanten en snoeien.
Kweeperen planten in de tuin.
Leifruit van bramen en taybessen.
Snoeikalender voor alle fruitsoorten.
Vlierbessen planten.
Kleinfruit voor te natte grond.
Plant fruitboompjes op heuveltjes als je natte grond hebt.

Volg de berichten en tips ivm bijzondere (plaagtolerante) tomaten en fruit op twitter! https://twitter.com/gdekinder .
Bent u actief op FB? volg de groep "Liefhebbers van fruit en fruitteelt" voor dagelijkse tips.

Maandelijks praktische fruittips ontvangen in uw mailboxSchrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.

Labels: natte grond fruittuin, fruittuin op natte grond, fruittuin voor natte grond, kleinfruit voor natte grond, fruit voor natte grond

maandag 6 november 2023

Fruitonderstammen vermeerderen door stekken

 Heb je plannen om later zelf fruitboompjes te maken d.m.v. enten of oculeren? Dan kan je NU onderstammen vermeerderen door stekken ofwel bestellen (kopen) bij sommige boomtelers.


Deze herfstperiode is meest geschikt voor het vermeerderen van onderstammen door middel van winterstekken/ houtstekken.

STEKTIJD.

Tijdens de maanden november en december. 

Sommige kenners nemen in september of oktober stekken van onderstammen omdat de beworteling dan beter zou verlopen. (Snoeihout dat verwijderd wordt bij het oculeren kan als stekhout gebruikt worden)

Neem bij voorkeur stekken VOOR er strenge (winter)vorst is geweest. Wintervorst heeft een nadelige invloed op het vormen van wortels.


Stek van de laagstampeer-onderstam (Kwee) gemaakt van snoeihout dat bij het oculeren (augustus) verwijderd werd. 

Dit jaar  heb ik opnieuw Cydonia oblonga 'Kwee A' gestekt op 4 november. Stekken van Malus appelonderstam (MM 106) werden op 31 oktober gemaakt en ook in P9 potten gestoken.
De stekken werden in zwarte potten (P9) gevuld met recyclage potgrond gestoken en die potten werden gewoon buiten geplaatst. 

PLANTENSOORTEN.

Fruitboomonderstammen van peer, kers en pruim. De onderstam is het onderste deel van een (geënte) fruitboom dat de wortels draagt. De entplaats wordt bij het planten altijd boven de grond gehouden.

Onderstammen van peer zijn Kwee A, Kwee Adams, Kwee C en Kwee Eline. (Pyrus 'Pyrodwarf' kan je niet vermeerderen dmv stekken)

Een te stekken onderstam voor kersen is Prunus avium 'Colt'.

Een te stekken onderstam voor laagstam pruimenbomen is 'Saint Julien A' (Dit jaar gestekt op 28 september in P9-potten)

Zwakgroeiende appelonderstammen voor laagstam M9, B9 en M27. (Meestal gebruikt men hier de vermeerderingsmethode "afleggen" of men neemt stekken tijdens de zomerperiode.)
Volgens sommige kenners is ook de appelonderstam MM106 goed te vermeerderen dmv winterstekken.

Onderstammen voor stamboompjes van trosbessen en kruisbessen: gele alpenbes (Ribes odoratum 'Brecht').

Druifonderstammen (o.a. '5BB' en 'SO4') zijn moeilijk of niet te bekomen in Nederland en België. In Duitsland zijn de verschillende druifonderstammen wel te bekomen.

STEKTIPS.

Gebruik stevige eenjarige twijgen om er hielstekken of gewone stekken uit te knippen. 

De aanbevolen steklengte is 15 tot 25 (30) cm. Knip de stekken bovenaan net boven een knop schuin af. Stekken met een hiel (of voet) wortelen volgens sommige kenners beter dan zonder hiel.
Stekken van een potlood-dikte zijn het beste.

De houtige winterstekken worden in bussels gebonden, geëtiketteerd en tijdelijk ingelegerd op een schaduwrijke plaats in openlucht. 

Je kan ook enkele stekken plaatsen in een doorgesneden plastiek fles gevuld met stekgrond om de beworteling te versnellen. Plaats die fles met stekken op een lichtrijke plaats bij een temperatuur van ca 15°C.

In maart worden de houtstekken/winterstekken afzonderlijk op hun definitieve plaats uitgeplant. De winterstekken wortelen beter als ze op zwarte plastiekfolie uitgeplant worden.


VERMEERDERINGSTECHNIEKEN.

Onderstammen van kiwi's (Actinidia deliciosa) en pawpaw (Asimina triloba) zijn meestal niet te vermeerderen door stekken maar wel door zaaien. Onderstammen voor hoogstam appel en peer worden gezaaid.

De meeste appelonderstammen worden vermeerderd door middel van afleggen en/of marcotteren door aanaarden.

Op de jonge gewortelde fruitboomonderstammen kan je later diverse rassen van fruit enten.

Bij druiven wordt er op de stekken (of pas gewortelde stek) een ent geplaatst (= stekenten of stenten).

TIP! Bij sommige boomtelers kan je begin november onderstammen bestellen om daar later zelf op te enten. Bestel ze voor 15 november! 

NUTTIGE WEBLINKS IVM HET VERMEERDEREN VAN FRUITBOOM-ONDERSTAMMEN:

Meer lezen over winterstekken/ houtstekken van onderstammen.

Fruitsoorten vermeerderen door stekken (index-pagina).

Stekkalender voor alle fruitsoorten

Verwantschap en familie bij het enten van fruitbomen. Meer lezen.

Facebook groep- Liefhebbers van fruit & fruitteelt.  Volgtip!

BOEKENTIP voor EEN SUCCESVOLLE FRUITTUIN. 


Meer lezen over "Gemakkelijk fruit. Fruit uit eigen tuin, terras en balkon" (Auteur Guy De Kinder, Kosmos Uitgevers). 

Groente- en Fruit Encyclopedie (Auteurs: Luc Dedeene & Guy De Kinder) met praktische tips voor alle fruitbomen.

Volg eens een voordracht en/of workshop ivm stekken van fruitsoorten/onderstammen. In de fruit-nieuwsbrief (rubriek "agenda") lees je er meer van. Eén keer per maand de fruitnieuwsbrief met praktische fruittips ontvangen? Schrijf je hier in voor de maandelijkse Fruit-ABC nieuwsbrief. 

labels: winterstekken kwee, winterstekken onderstammen, winterstekken pruimonderstammen enten, onderstammen stekken, vermeerderen van onderstammen

woensdag 1 november 2023

Fruitnieuwsbrief van 1 november 2023

 KLIK OP DE AFBEELDING OM DEZE GROTER TE MAKEN!

Er is opnieuw een GRATIS Fruit-ABC-Nieuwsbrief van 4 bladzijden met praktische fruitinformatie beschikbaar. Deze nieuwsbrief (pdf) is ook op smartphone en tablet pc te lezen.

Onderwerpen die in de nieuwsbrief van november besproken worden:

SNOEIEN.

Fruitsoorten die je kan snoeien in november. 

Licht verstorende takken bij laagstam pitfruitbomen NU (op een droge dag) wegnemen.


VERMEERDERING. 

Te stekken in november.


PLANTEN. 

Optimale plantafstanden voor fruitsoorten.

Plantplannen voor kleinfruit?


ONDERHOUD. 

Kiwi’s niet te vroeg plukken! Pluk uw kiwi's na de eerste vorst.



ALLERLEI. 

Fruitige tuintips voor november.


AGENDA.

Lessen, workshops, voordrachten/lezingen ivm fruit, fruit tentoonstellingen & proefdagen van appels, peren en noten.

Volg eens een workshop stekken en/of een praktische snoeiles of voordracht ivm fruit! Er zijn verschillende snoeicursussen & fruitlessen in Nederland en Vlaanderen. Data en plaatsen staan in onze TuinAgenda.

                                                                    November:




KLIK OP DE AFBEELDING OM DEZE GROTER TE MAKEN (Knipsel uit de agenda)


BOEKENTIP voor EEN SUCCESVOLLE FRUITTUIN



Meer lezen over "Gemakkelijk fruit. Fruit uit eigen tuin, terras en balkon" (Auteur Guy De Kinder, Kosmos Uitgevers). 

Meer lezen over de Groente- en Fruit Encyclopedie (auteurs Luc Dedeene en Guy De Kinder)

De FruitABC-nieuwsbrief verschijnt één keer per maand. 

Maandelijks tips voor de fruittuin in uw mailbox? Schrijf je hier in om één keer per maand de GRATIS Fruit-ABC nieuwsbrief te ontvangen. 

In de nieuwsbrief van november vind je teelttips, snoeitips en vermeerderingstips voor alle fruitsoorten.

TIP! Je kan de nieuwsbrief ook ONLINE lezen! Tijdelijk kan je deze nieuwsbrief bij fruitabc downloaden

Onderaan kan je inschrijven (of uitschrijven). 

Maandelijks via email tips voor uw fruittuin ontvangen? Schrijf hier in

Volg de dagelijkse berichten en praktische tips op twitter http://twitter.com/gdekinder en/of op Facebook FB Liefhebbers van fruit & fruitteelt
--
Je kan me ook volgen op Mastodon