dinsdag 24 december 2024

Zelfbestuivende kwetsen of kwetspruimen planten geeft meer oogstzekerheid!

 Een late bloei en doordat ze meestal zelfbestuivend zijn, zorgen ervoor dat je jaarlijks lekkere (kwets)pruimen kan oogsten!

Kenmerken van kwetsen.

Kwetsen zijn een ondersoort (Prunus domestica subsp. domestica) van de Europese pruim (Prunus domestica). Ze hebben een aantal typische kenmerken inzake uiterlijk en smaak.

Boomkenmerken bij kwetsen.

Bloei: talrijke witte bloemen in april
Standplaats: halfschaduw of zon; matig vochtige of droge grond; volle grond. Graag een humusrijke grond.

Plantkenmerken: Gezond groeiende, zelfbestuivende boom. De groeihoogte is ongeveer 2 tot 3 meter. Jonge bomen geven snel/vroeg vruchten. Vruchtdunning is wel nodig. 

Vruchtkenmerken van kwetspruimen.

Uiterlijk: Kwetsen zijn meestal kleiner, langwerpig en hebben meestal een blauwachtige kleur. Vruchten: naargelang het ras donkerblauwe ofwel gele, eiervormige (langwerpige) zeer zoete pruimen vooral in augustus of september; matig groot. 

Smaak: Ze zijn minder sappig en zoeter.
De steen (pit) is meestal tweedelig en bestaat uit een grote steen en een veel kleiner aanhangsel.

Gebruik: voor destilleren, gebak (taart) en jam/confituur.

Hoewel ze minder sappig zijn dan andere pruimen, kunnen kwetsen ook gewoon vers gegeten worden.


De oudere kwetspruimen rijpen pas vanaf half augustus en ze kunnen na volledige rijpheid nog blijven hangen zodat ze nog zoeter worden;

Kwetspruimen zijn geschikt voor wijnbereiding en voor verwerking tot confituur/jam zonder suiker. De vruchten zijn zeer zoet, weinig sappig en meestal goed steenlossend.
Zelfbestuivende pruimenbomen (kwetspruimen) hebben geen extra bestuiver nodig! Het zijn ook goede bestuivers voor andere pruimenrassen. Indien er toch een ander pruimenras aanwezig is, dan is de vruchtzetting nog beter.
In vergelijking met de gewone pruimenrassen bloeien ze meestal later, zodat ze ook op lentenachtvorstgevoelige plaatsen kunnen geplant worden.

Boomtype.

Geschikt als laagstam- of halfstamboom.

Rassenkeuze bij kwetsen.

De meeste nieuwe kwetsrassen zijn beschermd ®. en mag je niet vrij vermeerderen!
Zeer vroeg rijpend (begin juli) zijn Ruth Gerstetter,  Juna ® en Katinka®.
Zeer laat rijpend (half/einde september of begin okt.) zijn Presenta ®Haroma ® en Haganda ®.

Blauwe kwetsen: Altesse Double de Liège (= Dubbele Bakpruim), Altesse Simple,  Auerbacher Zwetsche, Betuwse Kwets, Cacaks Beste, Edda, Elena ®, Geisenheimer Top, Habella, Hanita ®Haroma ®Joganta ®, Jojo, Juna ®, Président (syn. Sultan), Prune de Namur, Sainte Cathérine, Stanley, Tipala ®, Valor, Wangenheim Frühzwetsche, ...

Gele of geelgroene kwetsen: 'Tipala' ®, 'Sainte Cathérine' en 'Warwickshire Drooper'

Zuilvormig groeiende kwetspruimen (dwerg laagstamvorm): Aroma Spü®, Fruca ® en Imperial ®. Deze kan je op ca 1 meter van elkaar planten.

Foto van 'Warwickshire Drooper'. Meer info en foto's.

Meer gekende en verspreide zelfbestuivende kwetspruimen zijn o.a. Sanctus Hubertus en Victoria.

De meeste kwetsen zijn zelfbestuivend, maar door verschillende rassen aan te planten is de jaarlijkse productie groter.

Pruimenbomen mogen niet in de winter gesnoeid worden. Uitbuigen van jonge takken is beter dan veel takken weg te snoeien.
Meer lezen over fruit in de maandelijkse fruitnieuwsbrief.

Onderstamkeuze voor kwetsen.

Als onderstam voor laagstam is vooral 'Saint Julien A' en 'WUR S766' ® geschikt en ze worden dan geplant op ca 2,5 m afstand van elkaar. Op de Wur S766 (een type van Prunus spinosa) is de boomgroei ca 1/4 of 1/3 minder dan op Saint Julien A.

Zwakgroeiend: 'VVA-1' (Krymsk 1), 'Pixie'.

Middelsterk groeiend: Prunus spinosa  'Wur S766' (R) Tip!

Middelsterk groeiend: 'St Julien A' 

Sterk groeiend: 'Myrobolaan' (Prunus cerasifera 'Myrobolaan') Soms is er een tussenstam nodig ivm onverenigbaarheid.

Zeer sterk groeiend: 'Brompton' en zaailingen.

De kleinste bomen en de vroegste productie bekomt u op zwakgroeiende onderstammen. De vruchten moeten hier tijdig uitgedund worden.

De grootste bomen en het laatste in productie (na 5 tot 10 jaar) zijn (oudere) kwetsen geënt op sterk groeiende onderstammen ('Brompton' en pruimenzaailingen). Deze bomen moeten op 8 m van elkaar geplant worden. 

Voor de nieuwe (beschermde) kwetsrassen  zijn laagstam en halfstam meer geschikt omdat de vruchtdunning daar mogelijk is.

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM PRUIMENBOMEN:

Fruitabc, rubriek pruimen ---> Zie sub-rubriek kwetspruimen 


Eén keer per maand fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je NU in voor de GRATIS Fruit-ABC nieuwsbrief.

Labels: Altesse Simple, kwets, kwetspruim, pruimenboom, zelfbestuivende pruim, kwets pruim, kwetsen, kwets pruim, altesse pruim, zelfbestuiver, Prunus domestica, zelfbestuiver pruimen

zondag 1 december 2024

Fruitnieuwsbrief van 1 december 2024

   

 Praktische fruittips voor december



KLIK OP DE AFBEELDING OM DEZE GROTER TE MAKEN!

Er is opnieuw een GRATIS Fruit-ABC-Nieuwsbrief van 4 bladzijden met praktische fruitinformatie beschikbaar. Deze nieuwsbrief (pdf) is ook op smartphone en tablet pc te lezen.

Onderwerpen die in de nieuwsbrief van december:

SNOEIEN.

Fruitsoorten die je kan snoeien in december.

Zelfbestuivende kiwibessen (Actinidia arguta) snoeien en leiden.

Zwarte vlier (Sambucus nigra) snoeien.

VERMEERDERING.

Fruitsoorten die je nu kan stekken.

Fruitboomonderstammen stekken.

Foto: stekken van vijgen (Ficus carica)

PLANTEN.

Fruitbomen en houtig kleinfruit met kale (blote) wortels nu planten!

Foto: Ongestekelde prairiebes (Ribes oxyacanthoides) 'Jahn's Prairie'


Foto: Ongestekelde of stekelarme kruisbes (Ribes uva-crispa) 'Captivator'.

ONDERHOUD.

Fruitige tuintips voor december.

Vorstscheuren aan fruitbomen voorkomen.

ALLERLEI.

Onderwerpen in volgende nieuwsbrief.

Boekentips.

AGENDA.

Snoeilessen, plantlessen, workshops snoeien fruitbomen, praktische lessen snoeien van fruit, voordrachten ivm fruit telen, entlessen, tuinbeurzen, …


Volg eens een praktische snoeiles, workshop, entles of voordracht ivm fruit! Er zijn verschillende snoeicursussen, workshops stekken & fruitlessen in Nederland en Vlaanderen. Data en plaatsen staan in de TuinAgenda.


KLIK OP DE AFBEELDING OM DEZE GROTER TE MAKEN (Knipsel uit de agenda van december en januari)


BOEKENTIP voor EEN SUCCESVOLLE FRUITTUIN



Meer lezen over de  "Groente en Fruit Encyclopedie" (Auteurs Luc Dedeene & Guy De Kinder, Kosmos Uitgevers).


De FruitABC-nieuwsbrief verschijnt één keer per maand. 

In de nieuwsbrief van december vind je teelttips, snoeitips en vermeerderingstips voor alle fruitsoorten. Nieuwsbrief NU lezen

TIP! Tijdelijk kan je de fruitnieuwsbrief op fruitabc downloaden.

Schrijf je NU in voor de nieuwsbrief in! (Uitschrijven kan ook...).
Maandelijks tips voor de fruittuin in uw mailbox?  Schrijf je hier in om één keer per maand de GRATIS Fruit-ABC nieuwsbrief te ontvangen. 

Volg de dagelijkse berichten en praktische tips op twitter 

en/of op Facebook:   FB Liefhebbers van fruit & fruitteelt

labels: druiven snoei, onderstammen stekken, vorstscheuren voorkomen, winterwerk fruitbomen, kleinfruit planten, fruit nieuwsbrief