donderdag 21 november 2019

Sleedoorn, laatrijpende steenfruitsoort.


Binnenkort wordt er nachtvorst voorspeld en dit is ideaal om sleedoorn zacht te laten worden.

KENMERKEN VAN SLEEDOORN.
Sleedoorn (Prunus spinosa) is een doornige heester met zwarte takken en sneeuwwitte bloemen in maart-april. De bloemen openen zich voor de bladeren zichtbaar zijn.
De planten zijn erg waardevol voor bijen, vlinders en vogels.
Deze plant lijkt op een pruimenboom die talrijke doornen draagt.
Sleedoorn is een steenvrucht met blauwzwarte, berijpte, wrange vruchtjes. Na een vorstperiode worden ze zacht en eetbaar.
De vruchten zijn bijzonder geschikt voor verwerking en in bloemsierkunst. Ook de vogels eten de rijpe vruchten graag.
Jaarlijks is er veel wortelopslag zodat de plant zal woekeren. Woekeren is te voorkomen door sleedoorn te enten op een pruimonderstam. Je kan bij het stekken van sleedoorn alle knoppen onderaan verwijderen.

VERMEERDEREN VAN ZWARTE DOORN.
In juli kan je de sleedoorn vermeerderen door middel van zomerstekken. Zie weblinks!
Sleedoorn is ook eenvoudig te vermeerderen door zaaien, wortelstekken en door wortelopslag.
Enten van grootvruchtige sleedoorn op pruimonderstammen is ook mogelijk. Indien je gewone sleedoornzaailingen gebruikt dan komt er later veel wildopslag (woekeren) vanuit de onderstam. Gebruik bij voorkeur de pruimonderstam 'St Julien A' om grootvruchtige sleedoorn te enten als stamboompje.

GEBRUIK VAN SLEEDOORN.
Als vrij groeiende, ondoordringbare doornige haag, houtwal of windsingel.
Goede bijenplant.
Sleedoorn is ook bruikbaar als zwakgroeiende onderstam voor sterkgroeiende pruimenrassen. Zelf heb ik enkele pruimenbomen die ca 15 jaar op een sleedoornonderstam staan.

PLANTTIPS VOOR SLEEDOORNBESSEN OF ZWARTE DOORN.
- Te planten als windhaag, in heggen, als veekering en in houtwallen.
- Sleedoorn heeft een voorkeur voor kalkrijke grond (pH 6 tot 8).
- Plant bij voorkeur op een zonnige, warme en droge standplaats. (Verdraagt ook halfschaduw).
- Een overstroomde grond of een hoge grondwaterstand in de winter wordt niet verdragen.
- De grond mag voedselarm zijn.
- De plantafstand van geënte rassen is in de rij is ca 1,20 m en tussen de rijen 3 meter.
- Gebruik voor hagen wortelechte sleedoorn (= niet-geënt). Van kleine planten gebruik je 4 tot 5 stuks per lopende meter en van grote planten gebruik je 3 tot 4 stuks per meter.
- In een houtwal, voedselbos of in plantvakken kan je sleedoorn in groepen van 5 tot 8 planten te planten. Van kleine planten kan je 3 planten per m² gebruiken. Grote planten kan je planten op 1 x 1,5m afstand.
- Let op voor woekeren, want deze plant geeft veel wortelopslag! In een gewone, kleine tuin kan je beter geen gewone sleedoorn planten. Kies dan voor een sleedoorn die geënt is op de pruimonderstam 'Sint Julien A'.

OOGSTEN VAN SLEEDOORNVRUCHTEN.
De bessen van sleedoorn kunnen na de eerste vorst afgeplukt worden en zijn bijzonder geschikt voor verwerking tot likeur en jam.
De maand november is zeer geschikt om deze zwartblauwe vruchten te verzamelen. Ook vogels eten graag van de achtergebleven vruchtjes!
In streken waar vossen voorkomen moet je uitkijken met laaghangende vruchten, want deze kunnen besmet zijn met eitjes van de vossenlintworm. Voor verwerking (na koken of op alcohol) en wijnbereiding is dat geen probleem.

VATBAARHEID VOOR ZIEKTEN EN PLAGEN.
- Spinselmotten kunnen in het voorjaar alle bladeren afvreten.
- Op natte en overstroomde grond sterven de planten af. Tijdelijke wateroverlast wordt niet verdragen.
- Door te snoeien in de herfst of winter kunnen schimmelziekten via de snoeiwonden infecteren. Beperk het snoeien en als snoeien toch nodig is, dan moet je dat na de bloei (april, mei) of in de zomer doen.

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM SLEEDOORN - ZWARTE DOORN:
Beplanten van een houtwal of snoepbos.
Fruitsoorten te stekken in november.
Eenvoudig planten vermeerderen met wortelstekken.
Zaden laagstapelen geeft een betere kieming.
Plantafstanden voor fruitsoorten zijn verschillend! Overzichtslijst van fruitsoorten en aanbevolen plantafstand.

Snoeikalender voor alle fruitsoorten.
Teeltinformatie van de sleedoorn, zwarte doorn (Prunus spinosa).
Zomerstekken van sleedoorn - Prunus spinosa.
Groente- en Fruit Encyclopedie met teeltinformatie van alle fruitsoorten.
Planttips en gebruik van de sleedoorn, zwarte doorn (Prunus spinosa).

Sleedoorn en duindoorn zijn in deze periode eenvoudig te vermeerderen door middel van wortelstekken. (Zie weblinks)

Eén keer per maand praktische fruittips ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
labels: Prunus spinosa, sleedoorn, sloe bes, spinosa pruim, zwarte doorn, Blackthorn, sloe berry, prunellier, epine noire; prunelle, prunier épineux, Schwarzdorn; Schlehbeeren, Eschendorn, Heckendorn

Geen opmerkingen:

Een reactie posten