Vraatschade van bastaardrupsen van de kruisbessenbladwesp!

Op 25 april 2019 werden de eerste bastaardrupsen van de bessenbladwesp opgemerkt. Het zijn vraatzuchtige larven die op korte tijd alle kruisbessenbladeren opeten.

Foto 01: Opvallende bastaardrupsen van de bessenbladwesp (Nematus ribesii). Deze kan in april en mei voorkomen op kruisbessen, witte trosbessen en rode trosbessen. (Komt niet voor op zwarte trosbessen)
Enkele weken geleden stonden de kruisbessen in bloei.

Foto 02: Groene larven (bastaardrupsen) met donkerbruine kop van de kleine bessenbladwesp (Pristiphora rufipes Lepeletier). Komt voor vanaf half april tot einde juli op kruisbessen en op sier-Ribes. Tweede generatie van bastaardrupsen vanaf half juli tot eind september.

'Invicta' wordt sneller aangetast dan andere rassen.

Foto 3: Gezonde bladeren en kleine besjes op kruisbessen 'Worcesterberry' begin april (2014). De bloei en vruchtzetting is in 2016 ca twee weken later dan vorig jaar.

KENMERKEN.
De bastaardrupsen van de kruisbessenbladwesp (Nematus / Scopolii ribesii) zijn ongeveer 2,5 cm lang en lichtgroen met zwarte vlekjes.
De bastaardrupsen van de kleine bessenbladwesp (Pristiphora rufipes) zijn iets kleiner dan de vorige. Groene larven met donkerbruine kop.

De eitjes zitten langs de bladnerven (bladonderzijde).

Foto 4: Deze bastaardrupsen die vooral einde april of begin mei voorkomen, kunnen op korte tijd alle bladeren van kruisbessen/ stekelbessen opeten. (Ribes uva-crispa). De zwarte trosbessen worden meestal NIET aangetast.

PREVENTIEMAATREGELEN.
Ook kunnen sterk geurende planten in de nabijheid een aantasting sterk verminderen of soms voorkomen.
Bladeren en scheuten (dieven) van tomatenplanten die op of onder de planten gelegd worden kunnen aantastingen van deze bastaardrupsen voorkomen.
Een bespuiting met een knoflookextract kan ook een goed resultaat geven.
Combineer sterkgeurende planten (zwarte trosbes, dille, rozemarijn) met kruisbessen en raak die regelmatig aan zodat ze geuren verspreiden. Zie link "combinatieteelten".
Helpen deze maatregelen niet of zijn ze onvoldoende?
Controleer dan dagelijks uw kruisbessen, verzamel alle rupsen in een emmer en geef ze aan de kippen.
Gewoon de bastaardrupsen platdrukken kan natuurlijk ook. De eitjes zitten langs de bladnerven (bladonderzijde) en door die weg te wrijven komen ze niet meer uit.
Meer lezen over het gezond houden van de fruittuin.
De coccons overwinteren in de grond vanaf oktober tot februari. Laat kippen scharrelen onder de planten.

BESTRIJDING.
Hang mezenkastjes omhoog in de omgeving van uw fruitaanplanting.
Hang potten met stro of geperforeerde zwarte plastiek zakken gevuld met stro aan de steunpaal. Oorwormen komen hierin nestelen en zij eten bladluizen en kleine rupsen & larven op.

Foto 5: Bastaardrupsen van de kleine bessenbladwesp.
Naast vraatschade van de bessenbladwesp kan er ook bladval, bessenglasvlinder en Amerikaanse kruisbessenmeeldauw voorkomen op kruisbessen.
Het is niet altijd eenvoudig om ziekten en plagen op cultuurplanten te determineren.

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM KRUISBESSEN:
Maatregelen om uw fruittuin gezond te houden.
Een overzicht van alle mogelijke problemen op kruisbessen.
Combinatieteelten. Goede en slechte buren bij fruitsoorten.
Een overzicht van nuttige weblinks plantenziekten en plagen: diagnose, voorkoming en biologische bestrijding bij fruit, groenten en sierplanten.
Groente- en Fruit Encyclopedie met plant- en snoeitips voor kruisbessen. Auteurs: Luc Dedeene & Guy De Kinder.

Maandelijks praktische fruittips voor de fruittuin ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: plantenziekten, kruisbessenbladwesp, Nematus ribesii, rupsen kruisbessen, rupsen stekelbessen, stekelbessenbladwesp, kruisbessen rupsen, Ribes uva-crispa

Snoeien van perzikbomen en krulziekte

De perzikbomen stonden op in maart en begin april in bloei. De overtollige takken zonder bloemen of vruchtjes kan je nu verwijderen.
Perzikbomen bloeien zeer vroeg en zijn hierdoor erg gevoelig voor lentenachtvorst.

WAAROM SNOEIEN?
Het jaarlijks snoeien van perzik- en nectarinebomen is nuttig om de bomen gezond, groeikrachtig en in een mooie vorm te houden.
Door perzikbomen te snoeien worden ze verjongd en blijven ze langer leven.
Door te snoeien komt er meer licht onderin de boom, zodat daar ook bloemen en vruchten komen.
Perziken, nectarines en amandelbomen zijn nauw verwant aan elkaar en worden op dezelfde manier en op dezelfde manier en hetzelfde tijdstip gesnoeid. De beste periode om perziken en ander steenfruit te snoeien is tussen half april en begin (half) september. Probeer op een warme, droge dag te snoeien.

PERZIKBOMEN GEPLANT DIE SLECHT HERGROEIEN?
De hergroei van geplante perzikbomen valt soms tegen en afsterven komt af en toe voor.
Jonge pas geplante perzikbomen worden goed teruggesnoeid om een optimale hergroei te bekomen. Je kan alle zijtakken tot ca 8 cm van de stam wegsnoeien.
Laat bij deze bomen zo weinig mogelijk (of geen) vruchten staan.
In een droge periode geef je deze bomen 1 x per week water. De dag nadien maak je de grondoppervlakte heel oppervlakkig los door te hakken of te schoffelen.

Foto van een jonge perzikboom die goed terug gesnoeid wordt om de hergroei te verbeteren.

Perzikbomen die in maart geen preventieve behandeling kregen, tegen de krulziekteschimmel, vertonen nu dikwijls misvormde bladeren.
Verwijder zo vlug mogelijk de aangetaste bladeren van zodra je de eerste symptomen ziet. Bij zware aantastingen kunnen alle bladeren aangetast worden en ontstaat een ernstige groeiverzwakking.
Zorg voor een zwarte boomstrook van minstens 60 cm breedte en bedek die boomstrook met ca 2,5 cm compost. Bomen die reeds een jaar geplant werden kunnen nu bijgemest worden met een samengestelde (NPK) meststof.

Wekelijks de grond oppervlakkig schoffelen is gunstig om de groei te bevorderen. (Op foto een U-schoffelhak van Polet waarmee je ook kleine wortelonkruiden kan verwijderen)

SNOEITIJDSTIP VOOR PERZIKBOMEN.
Tijdens de bloei ofwel kort na de vruchtzetting (mei).
Kort na de oogst (einde augustus of begin september) kunnen de perzikbomen nogmaals gesnoeid worden.

BOOMVORM VOOR PERZIKBOMEN
Verschillende mogelijkheden: pyramidale boom (met kop), leivorm en vaasvormige struikvorm (= zonder kop).
De vaasvormige struikvorm heeft als voordelen:
- Langere levensduur
- Betere belichting in het centrum

Hoe een vaasvormige struik bekomen?
Door de boomkop weg te nemen enkele jaren na het planten.
Bij deze vaasvormige struik zal je 4 of 5 takken overhouden die schuin omhoog groeien. (45-65°)
Er is een grotere plantafstand nodig dan bij spilvorm. (3 tot 4 meter)

SNOEITIPS VOOR PERZIKBOMEN.
Zijtwijgen (vruchthout) van de gesteltakken die geen bloemen dragen snoei je terug tot op een jong scheutje kort bij de hoofdtak.
Lang vruchthout dat maar enkele bloemen draagt, mag ingekort worden tot op een jonge scheut voorbij de laatste bloem.
Een te lange gesteltak mag ingekort worden tot een jonge scheut net voorbij de laatste bloem.
Een dikke, lichtverstorende tak bovenin de boom kan u wegsnoeien tot op een kleine stomp (10 cm).
Vruchthout dat bovenop of onder de gesteltakken groeit verwijder je zoveel mogelijk. (Tenzij er vruchtjes aan hangen)

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM PERZIK EN NECTARINE:
Snoeien van leivormen van perzikbomen (Prunus persica).
Krulziektetolerante perzikbomen (Perzikrassen die weinig of niet vatbaar zijn voor krulziekte).
Meer lezen over perzik- en nectarinerassen en verzorging.

Snoeien van perzikbomen - Prunus persica cv's om ze gezond te houden.
Zaaien en oculeren van perzikbomen (Vermeerderen van Prunus persica).
Meer lezen over het voorkomen van krulziekte op perzik- en nectarinebomen.
Meer lezen over de verzorging van fruitbomen in de Groente & Fruit Encyclopedie (Auteurs: Luc Dedeene & Guy De Kinder)

De eerder gezaaide perzikstenen ('Reine de Vergers') beginnen reeds te kiemen. Mits goede groei kunnen deze zaailingenonderstammen in augustus gebruikt worden om andere perzikrassen op te oculeren.

NIEUWSBRIEVEN MET TIPS ONTVANGEN?
Maandelijks praktische fruittips voor de fruittuin ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Volg de dagelijkse berichten en tips op twitter! http://twitter.com/gdekinder

Labels: plantenziekten, snoeien briool, snoeien nectarine, snoeien perzik, snoeien perzikbomen, snoeien perzikboom, Prunus persica, perzikboom snoeien, perzik snoeien, krulziekte

Wollige bloedluis op appelbomen vraagt aandacht!

Wortelopslag of wildopslag van de onderstam regelmatig verwijderen.

Wollige bloedluizen zijn "wollige luizen", doordat ze bedekt zijn met watte-achtige wasafscheidingen, waaronder de kolonies worden gevormd. Bij het platdrukken blijft een bruinrood sap aan uw vingers kleven.

Bij aantasting door appelbloedluis ontstaan woekeringen (appelbloedluiskanker) en barsten in het oude hout. Daardoor ontstaan secundaire aantastingen die kunnen leiden tot het afsterven van het aangetaste gedeelte. Wollige bloedluis kan soms erg storend zijn.

Vorig jaar problemen gehad met deze speciale bladluizen? Zaai of plant begin mei Oost-Indische kers (Tropaeolum) onder uw appelbomen (Malus domestica).
Wollige bloedluis wordt geparasiteerd door Aphelinus mali, een kleine wesp.

Oorwormen kunnen verschillende soorten luizen opruimen. Maak nu schuilplaatsen voor oorwormen in de bomen. Hang stenen potten gevuld met stro in de bomen, waarin de oorwormen een nest kunnen vormen. Ook bussels bamboestengels zijn geschikt als nestplaats voor oorwormen.

Een mechanische bestrijding kan ook door met een droge schildersborstel wekelijks de wollige bloedluizen weg te borstelen. Knip ook alle wildopslag van de onderstammen diep weg, want hierop gaat de wollige bloedluis overwinteren.
Meer lezen over de wollige bloedluis en de biologische bestrijding.

De meeste sierappelbomen zijn erg vatbaar voor de wollige bloedluis. De appelonderstammen 'MM111' en 'MM106' worden minder of niet aangetast door de wollige bloedluis.
Meer lezen over onderstammensoorten voor fruitbomen.

Het is niet altijd eenvoudig om ziekten en plagen op cultuurplanten te determineren.
Een overzicht van nuttige weblinks plantenziekten en plagen: diagnose, voorkoming en biologische bestrijding bij fruit, groenten en sierplanten.

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM ZIEKTEN EN PLAGEN OP APPELBOMEN:
Preventie van ziekten en plagen op fruitbomen.
Weblinks plantenziekten en plagen: diagnose, voorkoming en biologische bestrijding bij fruit, groenten en sierplanten.
Wollige bloedluis op appelbomen kan overwinteren (november).

Groente- en Fruit Encyclopedie met verzorgingstips voor fruitbomen en kleinfruit (10de druk, 2019).
Ontbreekt een passende bestuiver bij uw appelboom? Probeer dan een tweede of derde appelras op uw appelboom te enten. De maand april is ideaal om dit "omenten" toe te passen. Ook sommige sierappels zijn geschikt als bestuiver.
Let op de bloemen van appelbomen zijn erg gevoelig voor nachtvorst! Indien de bloemen bevriezen dan hebt u ook geen vruchten! Neem tijdig beschermende maatregelen...

Volg de dagelijkse berichten en praktische tips op twitter! http://twitter.com/gdekinder
Maandelijks praktische fruittips voor de fruittuin ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: appelbomen bloedluis, wollige bloedluis, wollige luis, wolluis, bloedluis, wollige luis, wolluizen appelboom, plantenziekten, plantenziekten en plagen, plantenziekten appelbomen, Malus domestica

Druiventakken horizontaal buigen (Guyot-systeem)

De Guyot-snoei is een soort lange snoei voor pitloze druiven en voor verschillende nieuwe rassen die de planten goed productief en groeikrachtig houdt.
In januari werd er per plant één tak op 8 knoppen afgeknipt en een tweede tak op 2 knoppen ingesnoeid.

De tak met 8 knoppen (ca 1 meter lengte) wordt NU horizontaal uitgebogen en vastgemaakt aan de onderste horizontale steundraad. (Zie tekening 3)
Doe dit uitbuigen bij een warme dag zodat er minder gevaar is op breken!

Bij jonge planten die je later volgens deze werkwijze wil snoeien kan je best de onderste knoppen verwijderen. Duw met de vingers de knoppen die lager dan 50 cm staan weg.

Druivenrassen die gevoelig zijn voor echte meeldauw (witziekte) kan je nu behandelen met spuitzwavel. Zelf zou ik liever een ziektegevoelige druivenras verwijderen (of omenten) en vervangen door een druivenras dat tolerant is voor echte meeldauw en geen extra behandelingen nodig heeft.
Er zijn meerdere witte, blauwe en rode eetdruiven verkrijgbaar voor openluchtteelt die geen of nauwelijks gewasbescherming nodig hebben. (Op foto 2: witte tafeldruif 'Evita')

Geef de voorkeur aan druivenrassen die op een onderstam geënt zijn. Ze geven een veel sterkere groei en dragen sneller trossen.
De maand april is heel geschikt om nog druiven uit te planten.

Druiven telen volgens het Guyot-systeem (enkele of dubbele Guyot) geeft grotere trossen en dikkere bessen. De trossen hangen allemaal op dezelfde hoogte.
Ook zijn de druiventrossen gemakkelijker te beschermen met vogelnetten. De meeste pitloze druiven geven meer trossen als je ze teelt vlg het Guyot-systeem.
Meer lezen over druivenrassen, teelt en mogelijke ziekteproblemen.

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM SNOEIEN VAN DRUIVEN - VITIS VINIFERA:
Adressen waar u pitloze druiven kan bekomen (kopen).
Planten en verzorgen van druiven (Lijst van druivenrassen).
Snoeikalender voor druiven en andere fruitsoorten.
Teeltwerkzaamheden bij druiven.
Wintersnoei van tafel- en wijndruiven.

Groente- en fruit encyclopedie met info over rassenkeuze, teelt en verzorging van druiven.
Gemakkelijk fruit uit eigen tuin, van balkon en terras.

Door vanaf het uitlopen van de (druiven)knoppen regelmatig te behandelen met spuitzwavel wordt uitbreiding van de druivenbladgalmijt voorkomen. Spuitzwavel is een natuurlijk product en is toegelaten in de biologische fruitteelt.
Ook perenbomen kan je bij het uitlopen driemaal behandelen met spuitzwavel om schade van de perenbladgalmijt te voorkomen. (Op dit moment is het al te laat om perenbomen te behandelen)

Foto van jonge scheut bij de vroegrijpende druif 'Esther' (2014)

Maandelijks praktische fruittips voor de fruittuin ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: druiven Guyot, druiven uitbuigen, Enkele Guyot snoei, Guyot druivensnoei, Guyot systeem, Vitis Guyot, Vitis vinifera Guyot, enkele Guyot, dubbele guyot, Guyot druiven

Combinatieteelten: goede en slechte buren bij fruitsoorten.

In een koude- en warme kas of binnenshuis kan je nu diverse nuttige eenjarige bloemen zaaien welke je later kan combineren met diverse fruit- en groentensoorten.
Interessant om nu te zaaien zijn enkelbloemige afrikaantjes (Tagetes tenuifolia), Oost-Indische kers (Tropaeolum) en bieslook (Allium schoenoprasum). De laatste tomaten kunnen ook gezaaid worden.

Geurende kruiden en groenten kunnen bepaalde vliegen en muggen verjagen. Snoeisel van rozemarijn of bladeren van tomaten kunnen de bessenbladwesp verwarren zodat ze geen eitjes legt op de kruisbessenbladeren.
Oost-Indische Kers (Tropaeolum) onder appelbomen zorgt ervoor dat aantastingen door bladluizen en wollige bloedluis meestal beperkt blijven. Oost-Indische kers kan nu in potjes op een warme plaats gezaaid worden. Vanaf half mei kan deze ook terplaatse gezaaid worden.
Enkelbloemige afrikaantjes (Tagetes) in de omgeving van tomatenplanten zorgen ervoor dat sommige wortelaaltjes bestreden worden.
Tagetes kunnen NU binnen op een warme plaats voorgezaaid worden ofwel kan er rond half mei terplaatse (in openlucht) gezaaid worden.
Afrikaantjes zijn ook signaalplanten voor de aanwezigheid van slakken.
Bodemmoeheid (vooral wortelaaltjes) bij fruitbomen en houtig kleinfruit kan bestreden worden door gedurende de zomer de enkelbloemige afrikaantjes (Tagetes tenuifolia) te laten groeien op de volledige oppervlakte (De groeihoogte is ca 50 cm). Terplaatse zaaien vanaf mei ofwel binnen voorzaaien en uitplanten begin mei. (10-15 mei).

De geur van tomatenbladeren en van rozemarijn naast kruisbessen (Ribes uva-crispa) zorgt ervoor dat de schade door de bastaardrupsen van de kruisbessenbladwesp beperkt blijft (Nematus ribesii).

De laatste tuinbonen (Vicia faba) kan je nu uitzaaien of planten tussen productieve pruimenbomen. Tuinbonen wortelen diep en het zijn stikstofbindende planten. De grondstructuur zal verbeteren door een teelt van tuinbonen. De bloemen zijn nuttig voor solitaire bijen en voor de nuttige insecten.
Zelf gekweekt fruit smaakt het best! Het is belangrijk dat, bij de aanleg van de fruittuin, gelet wordt op de keuze van de verschillende fruitsoorten, want de grond wordt door het intensief telen gemakkelijk uitgeput.

Plant verschillende fruitrassen & fruitsoorten door elkaar om ziekten en plagen te vermijden en om een grotere opbrengst te garanderen. Een natuurlijke moestuin laat planten, dieren en insecten in harmonie met elkaar leven. Vervelende onkruidgroei is beter te beheersen.
Er zijn ook enkele fruitsoorten zoals kiwibessen waar je beter geen bodembedekkende planten kan zaaien of planten.
Meer lezen over goede en slechte buren voor fruitsoorten (Combinatieteelten & tussenteelten).

Uitvoerige informatie over combinatieteelten kan u vinden in de "Groente & Fruit Encyclopedie".
Meer lezen over de Groente & Fruit Encyclopedie (Auteurs: Luc Dedeene & Guy De Kinder)
Meer lezen over de betekenis van wetenschappelijke plantennamen in het plantenboek "ABC van het plantenlatijn. Betekenis van botanische namen".
Bijna dagelijks wordt er hier een berichtje over fruit gepost. Volg nu deze bijzondere FruitABC-blog mee op.

Maandelijks praktische fruittips voor de fruittuin ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: plantenziekten, preventie van ziekten, combinatie teelten, combinatiefruit, combinatieteelten, goede en slechte buren, tussenteelten, goede buren bij planten, combinatieteelt

Perenroest met oranjerode, grote bladvlekken met opvallende bruine vergroeiingen.

Foto 01: Bladeren aangetast door de perenroestschimmel.

Foto 02: Gezonde perenbladeren en perenbloemen van 'Concorde'
Nu de perenknoppen uitlopen gaat de roestschimmel op jeneverbes zijn sporen verspreiden. Later ontstaan er oranje vlekken / puistjes op de perenbladeren. pic.twitter.com/UWdLKVv6tu
Verwarring is mogelijk met de aantasting van de perenbladgalmijt (syn. perenpokkenziekte) op bladeren en vruchten, welke veroorzaakt wordt door een mijt. Zie: Perenbladgalmijt of pokkenziekte op bladeren en vruchten.
Roest wordt veroorzaakt door een schimmel en als waardplant moet de horizontaal groeiende Jeneverbes (conifeer) in de buurt groeien.
Een vroege behandeling geeft dikwijls betere resultaten.

KENMERKEN VAN PERENROEST.
Oranjerode grote bladvlekken op de bladeren van de perenboom.
Later verschijnen opvallende bruine vergroeiingen en uiteindelijk vallen de aangetaste bladeren vroegtijdig af.
Juniperus - jeneverbes (= coniferensoort) in de omgeving is de winterwaardplant, vanwaar de infectie komt.

OORZAKEN:
Wordt veroorzaakt door de perenroestschimmel (Gymnosporangium fuscum, syn. Gymnosporangium sabinae).
De levenscyclus van de perenroestschimmel vindt deels plaats op de jeneverbes (Juniperus pfitzeriana), een gekende conifeer. Vooral de horizontaal groeiende Juniperus is meest gevoelig voor roest.
In de lente ontstaan op de besmette Juniperus sporen die tot 500 m ver naburige perenbomen kunnen infecteren.
Zieke perenbladeren dragen in mei-juni ronde tot ovale roodbruine vlekken met oranje rand. Van hieruit ontstaan zomersporen die opnieuw Juniperus besmetten. Sterk zieke bladeren vallen af.
Zwaar aangetaste jeneverbessen en perenbomen kunnen zelfs afsterven.
Perenroest kan NIET overwinteren op perenbomen, er zijn coniferen nodig (= winterwaardplant). Deze schimmel overwintert op Juniperus coniferen en volgend jaar worden de perenbomen in de omgeving opnieuw aangetast.

PREVENTIEMAATREGELEN:
- Besmette jeneverbes-coniferen (tot 500 m ver) opruimen.
- Behandel uw perenbomen en de Juniperus regelmatig behandelen met gewasbeschermingsproducten (vb. spuitzwavel. Spuitzwavel is een schimmelwerend middel.)
- Aantastingen in een vroeg stadium en REGELMATIG wegnemen en vernietigen.
- Het nieuwe perenras 'Uta' zou tolerant (= weinig of niet vatbaar) zijn voor deze schimmel.
- Probeer een gezondere boomgroei te bekomen door wat organische meststoffen en compost (bodemverbeteraar) toe te dienen.

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM PERENBOMEN:
Meer lezen over perenroest op perenbomen.
Optimale plantafstand voor perenbomen en andere fruitsoorten.
Groente- en Fruit Encyclopedie met uitvoerige snoeiinformatie voor perenbomen.

Volg de dagelijkse berichten en praktische tips op twitter! http://twitter.com/gdekinder
Maandelijks praktische fruittips voor de fruittuin ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
labels: perenroest, pereroest, roest perenbladeren, roest peren, peren roest, Jeneverbes perenroest, Gymnosporangium

Voorkom schade door lentenachtvorst aan fruitbloesems!

In Vlaanderen zijn de abrikozen-, amandel-, perzik- en pruimenbomen meestal al uitgebloeid. De kersen-, peren en appelbomen staan in volle bloei. Ook de trosbessen, zwarte bessen, kruisbessen en blauwe bessen staan in bloei.
Alle openstaande bloemen zijn bijzonder vorstgevoelig!

De komende nachten wordt er opnieuw nachtvorst voorspeld. Tijd dus om maatregelen te nemen om schade aan uw planten en fruitbloesems te voorkomen.

Lentenachtvorst kan de geopende fruitbloesems beschadigen! Hierdoor is er een grote kans op een misoogst. Niet-geopende bloesems (en uitgebloeide bloemen) verdragen iets meer vorst.

Steenfruitbomen (abrikoos, amandel, nectarine, perzik, kers, pruim) bloeien vroeger dan pitfruit (appel, peer) en zijn dan ook gevoeliger voor bevriezen van de bloemen.
Tijdens de bloei zijn diverse fruitsoorten heel gevoelig voor koude.
Vroegbloeiende fruitsoorten hebben meer kans op vorstschade dan laatbloeiende fruitsoorten. Vroegbloeiende fruitsoorten zijn abrikozenbomen, perzikbomen, nectarinebomen, amandelbomen, pruimenbomen, sleedoorn en kersenbomen. Sommige fruitsoorten bloeien reeds rond half maart en de bloesems lopen dan meer risico op bevriezen. Gesloten bloemknoppen verdragen een lichte nachtvorst.
Perenbomen bloeien vroeger dan appelbomen en zijn dan ook gevoeliger voor bevriezen van de bloemen.

Kiwibessen (Actinidia arguta) in winterrust (= zonder bladeren) verdragen vorst tot -20°C. Eénmaal uitgelopen (jonge bladeren) worden ze wel vorstgevoelig en moeten ze beschermd worden tegen de vorst. Bescherm 's nachts de uitgelopen scheuten met 2 lagen wintervliesdoek of gaatjesplastiek & vliesdoek of noppenfolie! Overdag moet je beschermmateriaal terug verwijderen!

Ook druivelaars, kiwibessen en walnoten/okkernoten die reeds scheuten vertonen zijn vorstgevoelig!! De jonge scheuten van vroeg uitlopende druivenrassen zoals 'Esther' en 'Solaris' zijn erg vorstgevoelig!

Jonge, aangekochte kiwiplanten die reeds uitgelopen zijn moeten goed beschermd worden tegen de vorst. Deze kiwibesplanten kan u beter begin mei in volle grond uitplanten.

MAATREGELEN OM SCHADE VAN LENTENACHTVORST TE VOORKOMEN.
Maak de boomspiegel (zwarte strook onder bomen en struiken) vandaag onkruidvrij.
Leg een dunne laag GFT-compost op de boomspiegel.
Indien je een hak of schoffel gebruikt, zorg dan dat de grond opnieuw gesloten komt te liggen.
Is de grond droog en los maak hem dan in de voormiddag goed vochtig.
Een zwarte, gesloten en vochtige ondergrond kan veel warmte (2 tot 3°C.) uitstralen 's nachts, zodat schade door lentenachtvorst voorkomen wordt.
Gras onder en nabij vroegbloeiende bomen & struiken wordt zo kort mogelijk afgemaaid en het gras wordt verwijderd.
Voor de bloei mag je GEEN mulch van hakselhout of schors aanbrengen! Wacht hiermee tot NA de bloei.
's Nachts kan je een zgn vuurkorf (of paraffinekaarsen) aansteken zodra het 0°C wordt. Eén vuurkorf is meestal goed voor ca 250 m² en kan de temperatuur met 2° doen stijgen.
Vorstgevoelige planten in potten en kuipen kan je best 's nachts binnen plaatsen ofwel 's avonds en 's nachts beschermen met twee lagen vliesdoek.
Bloeiende aardbeien kan je 's avonds en 's nachts beschermen met 1 of 2 lagen vliesdoek. Je kan ook een combinatie van gaatjesplastiek en vliesdoek gebruiken. (Wintervliesdoek geeft de beste bescherming). Heb je geen vliesdoek gebruik dan twee lagen flodderplastiek (gaatjesplastic) om over de planten te leggen. LET OP! Verwijder overdag de vliesdoek en de plasticfolie zodat bestuivende insecten de bloemen kunnen bereiken!
Bij fruitplanten in volle grond kan je aan de oostzijde een goed windschut voorzien.
Plant geen vroegbloeiende fruitsoorten (en kiwibessen) in een laag gelegen perceel.

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM LENTENACHTVORST:
Onkruid bestrijden is lentenachtvorstschade voorkomen.

Voorkomen van lentenachtvorstschade aan fruitbloesems.

Meer lezen over de verzorging van fruitbomen in de Groente & Fruit Encyclopedie (Auteurs: Luc Dedeene & Guy De Kinder)

Elke dag teelttips in de Facebookgroep Liefhebbers van Fruit en Fruitteelt

Maandelijks praktische fruittips voor de fruittuin ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruitnieuwsbrief.

labels: lentenachtvorst, lentevorst, LNV, bevriezen bloemen, bloesemschade, vorstschade bloemen, lentenachtvorst appel, lentenachtvorst peren, lentenachtvorst steenfruit

Schade van de pruimenmot beperken met een feromoonval.

Bij de vroegst bloeiende pruimenrassen is er nu reeds een eerste aantasting mogelijk van de pruimenmade/pruimenmot (Cydia funebrana)!

Foto 01: driehoekige (delta)val met onderaan lijmplaten en bovenaan de feromoondop.
De pruimenmot (Cydia funebrana) kan ernstige schade toebrengen aan jonge vruchten van late pruimen, kersen, abrikozen en perziken.
In de vruchten worden boorgangen gemaakt en zitten er crémekleurige of rozerode rupsen. Vooral in warme zomers kan de schade opvallend zijn.
De pruimenmot legt kleine doorzichtige eitjes op de vruchten en de bladeren van pruimenbomen. De larve maakt een gang doorheen het vruchtvlees, waardoor de vruchten waardeloos worden. De pruimenmot heeft één tot twee generaties per jaar.

De schade van de pruimenmot (pruimenmade) lijkt erg op deze van de pruimenzaagwesp. ) De meeste "aangestoken" vruchtjes die nu te vinden zijn werden aangetast door de pruimenzaagwesp.
Ook met kruisvallen en feromoondoppen is de schade van de pruimenmot te beperken, mits direct in te grijpen.

Foto 02: aantasting van pruimenmot (pruimenmade, wormstekigheid)

Preventie door middel van milieuvriendelijke pruimenmot-feromonen!
Feromonen zijn geurstoffen van de mannelijke motten. Hang de feromoonvallen kort na de bloei in uw pruimenbomen. Voor 20m² pruimenbomen of abrikozenbomen te beschermen is meestal 1 feromoonval voldoende.
De voortplanting van de pruimenmotten wordt hierdoor verhinderd. Er is geen (of minder) eileg en dus veel minder schade van de pruimenmot (= pruimenmade).
Wat hebt u nodig? Een trechtervormige val ofwel een driehoekige (delta)lijmval met twee pruimenmot-feromoondoppen.
Bij het omhoog hangen kort na de bloei (begin april) wordt de eerste feromoondop in de val gelegd. Rond 1/2 (einde) juni moet deze dop vervangen worden door de tweede feromoondop. (Er zijn ook "long-life" feromooncapsules die mogelijk een volledig teeltseizoen werkzaam zijn).

PREVENTIE.
De rupsen van de pruimenmot (Grapholita funebrana) overwinteren in een cocon achter de schors of soms in de grond
Laat kippen scharrelen onder de pruimenbomen
Smeer in september of oktober de boomstammen in met een boompap.
Laat aangetaste valvruchten niet liggen onder de bomen maar verzamel ze zeer regelmatig en voer ze af of geef ze aan de kippen.
Probeer vanaf april een feromonenval omhoog te hangen en in juni/juli vervang je de feromonendop.
Meer lezen over de pruimenmot/ pruimenmade.
De meeste "wormstekige vruchtjes" die je nu in een pruimenboom kan vinden zijn veroorzaakt door de pruimenzaagwesp. De eileg door de pruimenmade zal vermoedelijk rond 15 april gebeuren.
Het is niet altijd eenvoudig om ziekten en plagen op cultuurplanten te determineren.
Een overzicht van nuttige weblinks plantenziekten en plagen: diagnose, voorkoming en biologische bestrijding bij fruit, groenten en sierplanten.
Ook de voortplanting van de fruitmot op appel en peer (Cydia pomonella) kan door middel van feromonen belemmerd worden zodat de schade beperkt blijft. De fruitmot-feromonen (en lijmvallen of trechtervallen) moeten begin mei omhoog gehangen worden in de appelbomen. Bestel tijdig uw fruitmot-feromonen!

NUTTIGE WEBLINKS IVM PRUIMENBOMEN (Prunus domestica):
Snoeien en uitbuigen van pruimenbomen (volledig artikel)!
Een dagelijkse teelttip in de Facebookgroep Liefhebbers van Fruit en Fruitteelt

Feromoonvallen zijn te bekomen bij verschillende tuincentra en online webshops (biogroei, pcfruit, fruitconsult, ...)
Maandelijks praktische fruittips voor de fruittuin ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
labels: Cydia funebrana, Grapholita funebranakan, pruimen made, pruimen mot, pruimenmade, pruimenmot, wormpjes pruimen, wormstekigheid pruimen, wormpjes pruimen, carpocapse de la prune

Fruitsoorten stekken in april.

Het vermeerderen van fruitsoorten of onderstammen door stekken doe je in de juiste maand en je kan dit opzoeken in de "Fruit ABC-Stekkalender".
Houtig kleinfruit en druiven kun je vermeerderen door stekken. Ook sommige sierstruiken kan je nu stekken. Houtig kleinfruit zijn trosbessen, kruisbessen, bramen en frambozen.
Zeer gemakkelijk wortelen de rode trosbessen, witte trosbessen, zwarte trosbessen en jostabessen. Je kan deze vandaag ook nog vermeerderen door stekken!

TIPS BIJ HET STEKKEN.
Stekken van vijgen en druiven steek je in speciale stekgrond. (Meestal minimum 15°C.). Als je stekken wil nemen van snoeihout dat enkele maanden geleden is afgeknipt, dan kan je dit best enkele uren in het water leggen om water op te zuigen.
Als er teveel zonlicht is dan moet je afschermen om verwelking en verbranding te voorkomen. Schermen kan je met vliesdoek en krantenpapier doen.
Om de stekken te snijden gebruikt je een scherp mes of een scherpe snoeischaar.
Winterstekken of houtstekken worden in de rustperiode, zonder bladeren genomen. Je kan de vroeger gemaakte winterstekken nu uitplanten. (Zie foto)

STEKPLAATS.
Sommige fruitsoorten kan je best in potten onder glas (kas) stekken, maar de meeste soorten kunnen ook als winterstek in openlucht ingekuild worden.

Buiten ingekuilde/ ingelegerde stekken worden deze maand afzonderlijk uitgeplant in volle grond.

Foto 1: Winterstekken van kwee (Cydonia oblonga) uitgeplant. Om de grond luchtiger te maken werd er zand toegevoegd. Op deze winterstekken kan je later peren oculeren of enten. (In april kan je in openlucht op vaststaande onderstammen enten)

In een te droge periode moet je de winterstekken regelmatig (wekelijks) water geven. De dag na het geven van water kan je best de grondoppervlakte oppervlakkig hakken of schoffelen.
Een bescherming tegen te felle zon met vliesdoek is gunstig voor een betere beworteling te bekomen.

Gewortelde stekken die in een kas/serre stonden om te wortelen mogen pas rond half mei buiten gezet worden.

PLANTENSOORTEN TE STEKKEN IN APRIL.
- Houtig kleinfruit:
Blauwe bessen (Vaccinium c.), rode en witte trosbessen (Ribes nigrum) en zwarte trosbessen (Ribes rubrum).
- Warmteminnende fruitsoorten:
Druiven (Vitis vinifera), passiebloem/passievrucht (Passieflora), vijg (Ficus carica) en wolmispel of loquat (Eriobotrya).
Ingekuild snoeihout van druiven en vijgen kan je ook nog gebruiken om te stekken mits het snoeihout eerst een nacht in water te dompelen.
Sommige fruitsoorten kan je in de kas/serre stekken, maar de meeste soorten plant je als winterstek in openlucht uit.

WORTELSTEKKEN NEMEN IN APRIL.
Je kan nu wortelstekken van bramen (Rubus fruticosus) en van frambozen (Rubus idaeus) nemen.
Ben je op zoek naar jonge plantjes?Breng dan een bezoek aan een plantenruilbeurs (o.a. te Putte en te Hombeek). Data en adressen vind je in onze nieuwsbrief in de rubriek "Agenda".

BOEKENTIP voor EEN SUCCESVOLLE FRUITTUIN

Meer lezen over "Gemakkelijk fruit. Fruit uit eigen tuin, terras en balkon" (Auteur Guy De Kinder, Kosmos Uitgevers).

Groente- en Fruit Encyclopedie met verzorgingstips voor fruitbomen en kleinfruit

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM STEKKEN VAN PLANTEN:
Tips voor het uitplanten van winterstekken.
Stekkalender voor alle fruitsoorten.
Weblinks i.v.m. het vermeerderen van planten.
Winterstekken van trosbessen of aalbessen.
Planten vermeerderen d.m.v. zomerstekken (basisinformatie).
Stekken van blauwe bessen (Vaccinium corymbosum).
Werkwijze bij het stekken van diverse fruitsoorten (index-pagina).

Volg de dagelijkse berichten en praktische tips op twitter! http://twitter.com/gdekinder
Maandelijks praktische fruittips voor de fruittuin ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: plantenvermeerdering, stekkalender, planten vermeerderen, stekken in maart, fruit stekkalender, fruit stekken maart, stekken in maart, vermeerderen planten, winterstek, vermeerderen, planten stekken

Fruitbomen en fruitstruiken snoeien in april.

De bloei van de meeste fruitbomen is ca 2-3 weken vroeger dan normaal. Voor een goede kruisbestuiving moeten er tijdens de bloei voldoende honingbijen, hommels en solitaire bijen aanwezig zijn.
Indien nodig kan de snoei van fruitbomen nog steeds gebeuren. Ook een correctie van de wintersnoei is nu mogelijk. Lichte nachtvorst en stormweer is geen probleem om overdag te snoeien.

Een deskundige fruitsnoei doe je zoveel mogelijk in de juiste maand. Bekijk nu de handige fruit-snoeikalender; een handig overzicht wanneer wat te snoeien. Eenvoudig op te zoeken in deze "Fruit ABC-Snoeikalender".
Een onderhouds- en vormsnoei kun je in april doen bij appelbomen, kweeperenbomen, perenbomen, appelperen, mispelbomen, trosbessen, bramen, frambozen, blauwbessen, hazelaars en zwarte vlier.
Snoeien in april is meer groeiremmend dan snoeien in de winter. De bloemknoppen zijn nu goed te herkennen. Bloemknoppen breken in april gemakkelijk af, als je snoeihout verwijderd.
Ook in april kan je in Nederland en België lessen en lezingen ivm snoeien van fruitbomen (en leifruitbomen) volgen. Zie agenda in de FruitABC-Nieuwsbrief van april! (Weblink "maandelijkse nieuwsbrief")

SNOEIEN VAN PITFRUITBOMEN IN APRIL.

Snoeien van fruitbomen: kweeperenbomen/ kweeperenstruiken (Cydonia oblonga), gewone perenbomen (Pyrus communis) en appelperen (Pyrus pyrifolia).
Zowel oude als jonge fruitbomen kunnen in april gesnoeid worden!
Fruitbomen (en fruitstruiken) die onlangs geplant werden kan je best goed terugsnoeien zodat ze beter hergroeien.
Hebt je laagstam appel- en perenbomen die geen bloemknoppen hebben, dan kan je hier ook een correctie van de wintersnoei doen. Snoei te lang vruchthout terug tot op enkele knoppen kort bij de gesteltak. Te dikke takken boven in de boom kan je nu ook wegnemen.

SNOEIEN VAN STEENFRUITBOMEN IN APRIL.
Met het snoeien van de meeste steenfruitbomen (pruimen, abrikozen en perzik) kan je beter wachten tot ca 1/2 april. Kersen behoren ook tot de groep steenfruit, maar die mogen tijdens de bloei ook reeds gesnoeid worden.
Probeer alle verdroogde vruchten (mummies) in de bomen goed te verwijderen. Mummies zijn een besmettingsbron voor het nieuwe groeiseizoen.
Bij perzikbomen kan je de meeste zwakke eenjarige twijgen zonder bloemen inknippen op 1 of 2 bladknoppen. Hiermee stimuleer je de groei van stevige eenjarige twijgen die, mits goede belichting, volgend jaar wel bloemen kunnen dragen.

HOUTIG KLEINFRUIT SNOEIEN IN APRIL.
Krentenboompje (Amelanchier), Appelbessen (Aronia), bottelrozen (Rosa pendulina), gele kornoelje (Cornus mas), gojibes (Lycium) en zanddoorn/ duindoorn (Hippophae rhamnoides).
Ribes-soorten : jostabessen (Ribes 'Jostaberry'), kruisbessen/stekelbessen (Ribes uva-crispa), rode & witte trosbessen/Sint Jansbessen (Ribes rubrum), zwarte trosbessen (Ribes nigrum), ...
Vaccinium-soorten: blauwe bessen (Vaccinium corymbosum) en andere Vaccinium-soorten.
Verwijder nu de afgestorven takken bij de honingbessen (Lonicera kamtschatica).

WARMTEMINNENDE FRUITSOORTEN SNOEIEN (KUIPPLANTEN).
Citrus-kuipplanten, Japanse wolmispel/ loquat (Eriobotrya) en passievrucht (Passieflora).
Controleer de potgrond van de kuipplanten op de aanwezigheid van larven van de taxuskever! Ook bij de aankoop van plantgoed (aardbeien, kleinfruit, druiven, kiwibes) kunnen er in de potkluit larven aanwezig zijn --> neem dan direct contact op met uw leverancier!!

GELUKTE OCULATIES SNOEIEN.
Geoculeerde onderstammen snoei je boven de oculatie af. Hierdoor is de oculatie (of chipbudding) verplicht tot uitlopen.

Foto 01: Kersonderstam met 2 oculaties. Enkel de bovenste oculatie groeit uit. Knip de onderstam ca 10 cm boven de oculatie af. Wilde scheuten van de onderstam blijven tijdelijk behouden tot de oculatie ca 8 cm gegroeid is.

NIET SNOEIEN!
Kiwi's, kiwibessen, druiven en notenbomen mag je NIET snoeien in april! Een te late snoei bij deze fruitsoorten geeft sapverlies (= "bloeden") en een ernstige groeiremming.
Mannelijke planten van kiwi en kiwibessen worden NA de bloei gesnoeid. (Juni)

BOEKENTIP voor EEN SUCCESVOLLE FRUITTUIN

Meer lezen over "Gemakkelijk fruit. Fruit uit eigen tuin, terras en balkon" (Auteur Guy De Kinder, Kosmos Uitgevers).

Groente- en Fruit Encyclopedie met verzorgingstips voor fruitbomen en kleinfruit

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM SNOEIEN:
Geoculeerde onderstammen insnoeien!
Bramen leiden en snoeien (Rubus fruticosus) .
Snoeikalender per maand voor fruitsoorten (fruitstruiken, fruitbomen, druiven en kleinfruit).
Tweemaaldragende frambozen (Rubus idaeus cv's) snoeien.
Wortelsnoei als groeiregeling en om meer vruchten te bekomen (Volledig artikel).

Volg de dagelijkse berichten en tips ivm bijzondere tomaten en fruit op twitter! http://twitter.com/gdekinder
Maandelijkse Nieuwsbrief met praktische tips ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de maandelijkse Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: snoeien, fruit snoeien, snoeikalender, fruitsnoeikalender, fruit snoeien in april, fruit snoeien april, fruitbomen snoeien april, snoeien april, snoeien tijdstip, snoeien in april, snoeigids

Fruit-ABC-Nieuwsbrief van april

KLIK OP DE AFBEELDING OM DEZE GROTER TE MAKEN!
De Fruit-ABC-Nieuwsbrief met praktische fruitinformatie (6 blz, A4-formaat) werd vandaag verstuurd!
Onderwerpen in de nieuwsbrief van 1 april:


SNOEI.
Fruitsoorten te snoeien in april.
Druiventakken horizontaal buigen (Guyot methode).
Kerven om meer zijhout te krijgen.
Pruimenbomen snoeien en uitbuigen.

VERMEERDERING.
Fruitsoorten te stekken in april.
Meerdere fruitrassen op één boom enten!

PLANTEN.
Kiwibessen passen ook in de kleine tuin. (Zelfbestuivende kiwibes 'Issai')

ONDERHOUD.
Gezaaide tomaten oppotten en op een lichtrijke plaats zetten.
Lentenachtvorst schade voorkomen aan bloesems.
Oorwormen schuilplaatsen maken. Oorwormen ruimen veel schadelijke insecten op!

ALLERLEI.
Fruit kweken op uw terras.
Onderwerpen in volgende nieuwsbrief.

BOEKENTIPS
Groente- en Fruit Encyclopedie, 10de druk.
Gemakkelijk fruit. Uit eigen tuin, van terras of balkon.

AGENDA
Lezingen/voordrachten, lessen en workshops over snoeien, enten, planten, teelt en verzorging van fruit en bijzondere tomaten.
TuinAgenda: tuinbeurzen, planten ruilen, snoeilessen, snoeidemonstraties, workshop snoeien, entlessen, fruitinfo.

KLIK OP DE AFBEELDING OM DEZE GROTER TE MAKEN (Knipsel uit de agenda)

Volg eens een praktische snoeiles of voordracht! Er zijn verschillende snoeicursussen in Nederland en Vlaanderen. Data en plaatsen staan in onze TuinAgenda.

De FruitABC-nieuwsbrief verschijnt één keer per maand.
In de nieuwsbrief van april vind je teelttips, snoeitips en vermeerderingstips voor alle fruitsoorten.

GRATIS NIEUWSBRIEVEN MET TIPS ONTVANGEN?
Eén keer per maand tips voor de fruittuin in je mailbox? Eén keer per maand de fruittips en tuinagenda te ontvangen.
Volg de dagelijkse berichten en praktische tips voor de fruittuin op twitter! http://twitter.com/gdekinder
Een dagelijkse teelttip in de Facebookgroep Liefhebbers van Fruit en Fruitteelt

labels: oppotten tomaten, kroongriffelen, druiventakken horizontaal buigen, zoete kersen, meeldauw appel, lentenachtvorst, taxuskever, wintervorst perenbomen, kersen uitbuigen