Inheems- en uitheems fruit: Zaadwinning van tomaten (Zaadvaste tomatenrassen).

woensdag 9 augustus 2017

Zaadwinning van tomaten (Zaadvaste tomatenrassen).

Foto 1: Tomaat 'Herman's Yellow', een grote gele ossenhartvormge vleestomaat met weinig zaden.

Foto 2: Werkwijze bij de zaadbehandeling.
(KLIK OP DE AFBEELDING OM DEZE GROTER TE MAKEN)
Er is een zeer grote variatie in tomatenvormen, kleuren en smaken.
Tomatenrassen die gemakkelijk verbasteren worden zoveel mogelijk afzonderlijk opgekweekt (o.a. de bestomaten en aardappelbladige rassen).

WELKE VRUCHTEN GEBRUIKEN?

Foto 3: Valencia, een grote oranje vleestomaat met fijne abrikozensmaak.
De vroegst rijpe en mooiste tomaten zijn meest aan te raden om zaden van te winnen. Bij de vroegst rijpende vruchten is de kans op verbastering (ongewenste kruisingen) het kleinste.
Het heeft weinig zin zaden van tomatenhybriden te winnen, deze zijn immers NIET zaadvast.
Enkel van oude, zaadvaste tomatenrassen (heirloom tomaten) is het nuttig van zelf zaden te winnen. Van hybriden kan je beter geen zaden gebruiken.
Van zieke tomaten kun je beter GEEN zaden winnen!

WAAROM ZADEN BEHANDELEN?
- Voor een betere en snellere kieming.
- Sommige oude rassen kiemen slecht als ze geen speciale zaadbehandeling kregen.
- Om propere en losse zaden te bekomen.
- Behandelde (losse) zaden zijn gemakkelijker te bewaren en uit te wisselen met anderen.
- Goed behandelde (en gegiste) tomatenzaden blijven ca 8 jaar hun kiemkracht behouden. Afhankelijk van het ras kan dat minder of meer jaren zijn.

WERKWIJZE.
Doe de zaden in een glas, voeg er een beetje water bij en klop alles even los met een vork. (Het water kan je eventueel vervangen door fruitsap om een snellere gisting te bekomen)
Laat de zaden 2-4 dagen gisten (schimmelen) op een warme plaats. Laat de zaden niet te lang gisten want sommige rassen kunnen reeds kiemen!
Neem een fijne (bloem)zeef en giet daar de beschimmelde brei in.
Spoel de zaden proper met veel (regen)water.
Duw met een lepeltje het meeste water uit de zaden en giet de zaden op een schaaltje met wat krantenpapier.
Laat de zaden gedurende een week drogen op een droge, luchtige en warme plaats.
Doe de gedroogde tomatenzaden in zakjes en noteer op dit zakje de juiste naam van het tomatenras.

Nota:
Sommige tomatenliefhebbers vinden het laten gisten (schimmelen) vervelend en mengen de verse tomatenzaden met fijn droog wit zand.
Na enkele dagen is het vliesje rond de zaden verdwenen.
Daarna het mengsel zaden & zand in een fijne zeef doen en je bekomt mooie schone zaden.

PROBLEMEN BIJ DE RIJPING?

Foto 4: Kerstomaat 'Dancing with Smurfs'
Tomatenrassen zijn er in diverse kleuren (rood, oranje, geel, wit, gestreept, zwart, bruin), diverse vormen en verrassende smaken.
Rijpen uw tomaten dit jaar erg traag? Of barsten uw tomaten aan de plant? Pluk ze dan af als ze (onderaan) iets rood beginnen kleuren en laat ze binnenshuis (uit de zon) narijpen.