Vorstscheuren bij bomen NU voorkomen!

We krijgen reeds enkele dagen wintervorst en je kan nu maatregelen nemen om barsten van de stam te voorkomen.




Door een sterke zonnestraling overdag en lage nachttemperaturen (vorst) die erop volgen, kunnen in de stam en dikke boomtakken sterke spanningen voorkomen waardoor ze scheuren (= vorstspleten).

Vorstscheuren kunnen bij sommige (fruit)boomsoorten ontstaan. Vooral jonge appelbomen, perenbomen, steenfruitsoorten (kersen & pruimen) en walnoten/okkernoten zijn erg gevoelig.
Fruitbomen op zwakgroeiende onderstammen zijn meer gevoelig.

OORZAKEN.
- Door een plotse en snelle temperatuurdaling, krimpt het spinthout veel sneller dan de binnenste houtdelen.
- Door te grote temperatuurverschillen kan de stam over een bepaalde lengte, vaak met een hevige knal openbarsten. Vorstscheuren kunnen optreden bij zware nachtvorst en zonnig weer overdag.

PREVENTIE.
De stam en de harttak worden preventief (op voorhand) hiertegen gewit of gekalkt. De witte kleur weerkaatst de winterzon, zodat de temperatuur overal gelijk blijft.
Een eerste behandeling kan in (oktober of) november gedaan worden. Een herhaling (2de x) kan in februari gedaan worden, omdat er dan veel zon kan zijn overdag.

PRODUCTEN.
- Stamafwitmiddel (= handelsproduct)
- Een ander zelf te maken afwitmiddel bestaat uit gedroogde koemest (125 g) of verse koemest (750 g), leem of klei (250 g), zeewierenkalk (1,25 kg) en water.

Het is raadzaam, voor het aanbrengen van het afwitmiddel, de schors af te schuren met een harde (stalen) borstel. Zo worden de schuilplaatsen voor schadelijke insecten en mijten ook opgeruimd.
Het stamafwitmiddel versterkt de schors en geeft een bescherming tegen zonnebrand & vorstscheuren.
In februari kan je dit product nog eens aanbrengen.
Sommige handelsproducten hebben ook wildafwerende eigenschappen, zodat vraatschade voorkomen wordt.

Tip! Maak na het afwitten van de stam een lijmband tegen de wintervlinder vast aan de boomstam.

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM WINTERBESCHERMING:
Vorstscheuren bij bomen kan je nu voorkomen.
Fruitbomen beschermen tegen wildvraat.
Lijmbanden of rupsenlijm aanbrengen tegen de wintervlinder.

Eén keer per maand praktische fruittips ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
labels: vorstscheuren, vorstspleten, vorschade fruitbomen, bastscheuren, zonnebrand, afwitmiddel vorstscheuren, afwitmiddel zonnebrand, stamafwitmiddel, stam afwitmiddel, Weissanstrich

Ziektetolerante druiven planten.

Foto 01: laatrijpend druivenras 'Katharina' in een "netzakje".

Foto 02: Oogstspreiding door het aanplanten van verschillende druivenrassen.


Foto 03: Eenjarige druivelaar.

Dit jaar (2016) was de druivenoogst later en kleiner dan vorige jaren. Ook was de ziektedruk van valse meeldauw (juni) groot.
Toch waren er enkele rassen die in openlucht toch redelijk goed productief waren: 'Birstaler Muscat', 'Boskoops Glory', 'Eugeen' en 'Hecker'.
De belangrijkste oorzaak van de misoogst was de langdurige regen en bewolkt weer tijdens de maanden mei en juni (2016).

De druivenrassen die dit jaar niet of weinig productief waren kunnen volgend jaar wel een topoogst geven.

De volledige informatie (productie, gebruik, ziektegevoeligheid, ...) van deze druivenrassen kan je vinden in de Groente- en fruitencyclopedie. De 8ste, geactualiseerde (her)druk is verschenen in november 2015.
De meest aanbevolen druivenrassen staan vetgedrukt. Aanbevolen rassen zijn interessant omwille van hun goede productie ofwel omwille van een goede weerstand tegen sommige schimmelziekten (*).
(*)De belangrijkste schimmelziekten zijn echte meeldauw (witziekte) en valse meeldauw. De meeste oudere druivenrassen zijn vatbaar voor echte- en valse meeldauw.

Valse meeldauw komt vooral in openlucht voor bij regenachtig weer. Echte meeldauw komt zowel in kas (serre) als in openlucht voor, bij eerder droog weer.
Meer lezen over het planten van bijzondere, ziektetolerante druiven (Vitis vinifera cv's).

Meestal begint de oogst van vroege druiven in openlucht vanaf 15 augustus en eindigt met de late rassen einde oktober (half november). Druiven die eetrijp worden aan de plant, zijn erg lekker en gezond!

PLANTTIPS VOOR DRUIVEN.
Druivenplanten zonder bladeren en met blote wortel kan je nu planten. Bescherm de wortels tegen uitdrogen!
Planten in pot (met of zonder bladeren) kan je ook in het voorjaar nog planten.
Kies een zonnige, warme standplaats uit. Een muur of tuinafsluiting gericht naar het zuiden, zuidoosten en oosten zijn ideaal.
Je kan ook een raamwerk maken met palen en horizontale draden, waarlangs de druivenranken geleid worden.
Zorg voor een luchtige standplaats zodat ze snel kunnen opdrogen na regen.
Druiven houden van een beetje extra kalk in de grond.
Doe geen mest, meststoffen of grove (jonge) compost in de plantput! Eventueel kan je wel een beetje goed verteerde compost of bodemverbeteraar doorheen de aanvulgrond mengen.
Een iets vochthoudende, doorlatende grond is ideaal, maar druivenplanten verdragen geen natte grond.
Geënte druiven (met onderstam) zijn duurder in aankoop, maar zijn productiever dan wortelechte (gestekte) druivelaars.
Plant bij voorkeur druivenplanten die weinig of niet vatbaar zijn voor echte- en valse meeldauw. Er zijn in de handel ook nog oude, ziektegevoelige druivenrassen te bekomen die veel zorgen vragen.

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM DRUIVEN - VITIS VINIFERA:
Bijzondere druivenrassen.
Tafeldruiven- & wijndruivenrassen en verzorging (Vitis vinifera).
Teeltwerkzaamheden bij druiven.
Valse meeldauw (Peronospora) op druiven (nieuw venster).
Ziekten en plagen (overzichtstabel).
Groente- en fruit encyclopedie met info over rassenkeuze, teelt en verzorging van druiven. De 8ste, herziene druk van de Groente & Fruit Encyclopedie, ISBN 978-90 2156 0809 is vanaf 24 november 2015 beschikbaar!

BOEKENTIP voor EEN SUCCESVOLLE FRUITTUIN

Meer lezen over "Gemakkelijk fruit. Fruit uit eigen tuin, terras en balkon" (Auteur Guy De Kinder, Kosmos Uitgevers).

Volg dagelijkse berichten en tips ivm druiven, fruit en bijzondere tomaten op twitter! https://twitter.com/gdekinder

Eén keer per maand praktische fruittips ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
labels: druiven planten, druivenrassen, openlucht druiven, ziektetolerante druiven, tafeldruiven planten, ziektetolerante tafeldruiven, ziektetolerante druivenrassen, openlucht druivenrassen.

Roodvlezige appels zijn gezond en erg mooi!

Roodvlezige appels bevatten gemiddeld meer gezonde stoffen (anthocyanen & anti-oxidanten) die een zeer goede invloed hebben op onze gezondheid.

Foto 01: Roodvlezige appel 'Niedzwetzkyana'

Foto 02: 'Red Devil' appels

Foto 03: 'Redlane' ('Red Lane')

Foto 04: 'Redlane' kolomboom.

Foto 05: 'Redlane' appels

Foto 06: Roodvlezige appel 'Dries' is bijzonder geschikt voor verse consumptie en verwerking. De kleur en stevigheid blijven behouden na het koken.

Roodvlezige appels komen weinig voor. Het rode vruchtvlees is rijk aan de rode kleurstof anthocyaan, een sterke anti-oxiderende stoffen met een mogelijk kankerwerende werking.
Lees ook het artikel over "Rode fruitsoorten zijn gezonder en hun effect op de gezondheid."

Meestal middelgrote appels die zeer geschikt zijn voor vers gebruik en voor verwerking tot sap, cider of appelmoes. Het vruchtsap krijgt een opvallend rode kleur. De appelmoes heeft een aantrekkelijke rode kleur.

Roodvlezig appelrassen zijn o.a. 'Niedzwetzkyana', 'Red Devil', 'Redlane', 'Red Love (R)', 'Rosette (R)', 'Tickled Pink' (= Baya® 'Marisa') en 'Dries'. In Duitsland en Groot-Brittannië zijn nog andere roodvlezige rassen te bekomen.

Een klein deel van het vruchtvlees is roodvlezig bij 'Rode Herfst Calville' en 'Sterappel'.

De meeste roodvlezige appelrassen hebben ook donkerrode of rozerode bloemen, bladeren en twijgen, waardoor ze ook in de eetbare siertuin een plaats mogen krijgen.
Meer lezen over roodvlezige eetappels met een gunstige invloed op de gezondheid: Malus domestica 'Niedwetzkyana', 'Redlane', 'Dries', 'Red Flesh', 'Weirouge' en 'Red Devil'.

Adressen in Nederland en België waar deze roodvlezige appelrassen te bekomen zijn .

PLANTTIPS.
- De maanden november en december zijn ideaal om bijzonder fruit te planten.
- Op gronden met wateroverlast moet je het planten uitstellen.
- Appelbomen verdragen geen te natte grond. Op iets te natte grond kan je beter op verhoogde bedden/ruggen planten.
- Plant verschillende gelijkbloeiende appelrassen, zodat je verzekerd bent van vruchten.
- Op vorstgevoelige plaatsen kan je beter voor laatbloeiende appelrassen kiezen.

- Kies als bestuivers appelrassen uit die weinig vatbaar zijn schurft, meeldauw en vruchtboomkanker.
- De entplaats moet steeds BOVEN de grondoppervlakte blijven.
- Plant niet te diep! De bovenste wortels moeten net onder de grondoppervlakte komen.
- Plaats een steunpaal bij elke boom. Plaats altijd de steunpalen VOOR je de bomen plant!
- Kies de juiste plantafstand tussen uw bomen. Hoogstam- en halfstambomen moeten ruimer geplant worden dan laagstambomen.
- Deze bijzondere roodvlezige appelrassen met hun roodroze bloemen zijn ook geschikt voor de eetbare (sier)tuin.

BOEKENTIP voor EEN SUCCESVOLLE FRUITTUIN Tip voor een geschenkje van de Sint!

Meer lezen over "Gemakkelijk fruit. Fruit uit eigen tuin, terras en balkon" (Auteur Guy De Kinder, Kosmos Uitgevers).

Groente- en Fruit Encyclopedie met verzorgingstips voor fruitbomen en kleinfruit

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM ROODVLEZIGE APPELS:
Koks en verwerkers van fruit zijn tuk op appels met rood vruchtvlees .
Rode fruitsoorten zijn gezonder.
(Volledig artikel opent in een nieuw venster).
Bestuivingstabel appelrassen. (Opent in nieuwe venster)
Aanbevolen plantafstanden voor fruitbomen en kleinfruit.
Snoeikalender voor alle fruitsoorten. (Opent in nieuwe venster)
Adressen waar je bijzondere appelrassen en fruitsoorten kan bekomen. (Opent in nieuwe venster)

Red Love appels in de krant "Het Nieuwsblad". (Opent in nieuwe venster)

Naast roodvlezige appels zijn er ook enkele roodvlezige peren: Bloedpeer Sanguinolle, Karmozijn de Sonnaville, ... Deze roodvlezige peren worden vooral gebruikt als stoofperen (keukenperen).
Ook zijn er enkele roodvlezige perziken 'Peche de Vigne' en bloedperzik 'Sanguine de Savoie'. Bloedperziken kan je gebruiken voor verse consumptie, maar zijn ook bijzonder geschikt voor verwerking tot jam/confituur.
Een roodvlezige (Japanse) pruim is 'June Blood' (syn. 'Kaapse Pruim').

Volg de dagelijkse berichten en tips ivm fruit op twitter! https://twitter.com/gdekinder
Eén keer per maand praktische fruittips ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
labels: appel rood vruchtvlees, Niedzwetzkyana, Red Devil, Red Lane, Redlane, roodvlezig fruit, roodvlezige appel Dries, roodvlezige appelrassen, roodvlezige appels, Red Fleshed Apples, roodvlezige appel, appel rood vlees

Plant en pluk fruit uit uw eigen tuin!

De maanden november en december zijn bijzonder geschikt om bijna alle fruitsoorten te planten! Er is in deze periode ook zeer veel keuze van fruitrassen.
De hergroei is in deze periode meestal beter dan bij het planten in het voorjaar.

Het is nu dé ideale periode om fruitbomen en fruitstruiken te planten mits je tuin niet te nat is! Een optimale hergroei is nu verzekerd!
De meeste fruitsoorten verdragen geen wateroverlast, zodat je beter niet kan planten op een te natte grond. (Op een natte grond kan je beter planten in het voorjaar als de grond droog en warm is).

Niet alle fruit mag op dezelfde afstand van elkaar geplant worden! Zie weblink "aanbevolen plantafstanden".
Kies gemakkelijke en productieve fruitsoorten uit om te starten in uw eigen tuin: herfstframbozen, trosbessen, bramen, kweeperen en zelfbestuivende pruimen.
Meestal heb je het volgende jaar reeds een eerste kleine oogst.

Indien je fruitbomen plant die geënt werden op een zwakgroeiende onderstam dan bekom je meestal na 1 tot 3 jaar reeds vruchten.
Indien je zaailingen (of zaailing onderstammen gebruikt) van de fruitsoorten appel, peer, pruim, walnoot en abrikozen dan moet je op 8 tot 12 jaar rekenen voor er bloemen en vruchten bekomt.

Het einde van goedkoop voedsel?
De prijzen van basisvoedsel (groenten, fruit, aardappels en granen) stijgen en zullen blijven stijgen. De tijden van goedkoop fruit en groenten zijn voorbij.
Doe er zelf iets aan en plant gemakkelijke, productieve fruitsoorten in uw fruit- of siertuin.
Een groene investering die zichzelf snel kan terugverdienen, mits de gepaste fruitsoorten en de juiste plantafstand te kiezen.

De verschillende houtig kleinfruitsoorten zoals trosbessen, kruisbessen, bramen, taybessen en frambozen zijn het snelste productief. Ze zijn ook op een beperkte plaats te kweken (kleine tuin en soms ook in potten)

EETBARE SIERTUIN
Je kan een mooie fruithaag maken met houtig kleinfruit (trosbessen, kruisbessen, herfstframbozen, bramen), kiwibessen en druiven.
Een compact groeiende fruithaag van zuilvormig groeiende appelbomen (ballerina's, minitrees) is ook mogelijk.
In grote tuinen kan je een grote, losgroeiende haag maken met grootvruchtige hazelaars, witte moerbei en gele kornoelje.
Als solitaire (alleenstaande) sierlijke fruitbomen kan je abrikozen, perzik, kwee en mispelbomen planten. Deze zijn allemaal zelfbestuivend. In het voorjaar geven ze een prachtige bloesem, later sierlijke bladeren en in de zomer of najaar kan je de lekkere vruchten eten.
Sierlijke én eetbare bodembedekkers zijn Oost-Indische kers (eenjarig en vorstgevoelig) en Japanse sierkwee (houtig laagblijvende struik met eetbare bloemen).
Een bloemenrand nabij fruitbomen kan mooi én nuttig zijn. (Nuttige insecten hebben dagelijks stuifmeel nodig)
Vergeten fruitsoorten zoals gele kornoelje, mispel en kweepeer zijn altijd mooi en groeien erg gezond op.
In de herfst hebben blauwe bessen, krentenboompje en sommige druivenrassen een opvallende rode bladkleur.

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM STARTEN MET FRUIT:
Gemakkelijke fruitsoorten voor dummies. (Nieuwe venster)
Herfstframbozen planten in de tuin.
Japanse wijnbes snoeien en leiden in de fruit- of siertuin.
Lekkere openluchtdruiven (Vitis vinifera).

Japanse sierkwee - Chaenomeles planten.
Aanbevolen plantafstanden voor fruitbomen en kleinfruit.
Vijgen planten op een zonnige en warme standplaats.

Ziektetolerante kruisbessen planten.
Zelfbestuivende mirabelpruimen (Prunus domestica insititia) planten.
Snoeikalender voor alle fruitsoorten. (Nieuwe venster)

BOEKENTIP voor EEN SUCCESVOLLE FRUITTUIN Tip voor een geschenkje van de Sint!

Meer lezen over "Gemakkelijk fruit. Fruit uit eigen tuin, terras en balkon" (Auteur Guy De Kinder, Kosmos Uitgevers).

Groente- en Fruit Encyclopedie met verzorgingstips voor fruitbomen en kleinfruit

Eén keer per maand praktische fruittips ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
labels: fruit eigen tuin, fruit in eigen tuin, fruit tuin, gemakkelijkste fruit, moestuin fruit

Gewone groene en gele kiwi's plukken (Actinidia deliciosa cv's).

Foto 01: zelfbestuivende kiwi 'Jenny' geeft talrijke kleine vruchten. Dit ras is meestal vroeger pluk- en eetrijp.

Foto 02: pluk bij voorkeur de vruchten zonder steel. De lange harde steel kan andere vruchten beschadigen.

Foto 03: leg enkele kiwi's bij rijpe appels om de rijping te versnellen.

Op sommige plaatsen heeft het reeds licht gevroren en dat kan je zien aan de bruine kiwibladeren. Het wordt dan tijd om uw kiwi's te plukken.
PLUKTIJD.
Probeer zo laat mogelijk te plukken zodat je een hoog suikergehalte bekomt in de kiwivruchten.
Pluk net voor of na de eerste lichte vorst, afhankelijk van het ras.
Meestal kan je plukken rond half november, maar begin december plukken kan ook als er geen vorst is geweest.
Zowel de groene als de gele kiwi's kunnen nu geplukt worden. Vroege rassen die reeds zacht aanvoelen moet je direct afplukken.

PLUKTIPS.
Pluk de kiwi's zonder vruchtsteel en laat die stelen hangen aan de plant. Zo is het bij de snoei in januari gemakkelijk om te weten waar je moet snoeien.
Sommige rassen zijn vroeger rijp en voelen nu reeds zacht (mals) aan. Vroegrijpende kiwirassen kan je best direct plukken en gebruiken voor consumptie.
Zachte of eetrijpe vruchten zijn aantrekkelijk voor vogels en kan je best direct plukken.
Voorkom beurtjaren door de vruchten te laat te plukken.

BEWARING.
Na de pluk moeten de vruchten nog enkele weken of maanden narijpen, vooraleer ze eetrijp worden. (Uitgezonderd de vroege rassen, die zal je direct gebruiken voor consumptie).
De kiwivruchten zijn erg gevoelig voor het rijpingsgas ethyleen. TIP! Leg enkele onrijpe (harde) kiwi's bij rijpe appels zodat de kiwi's sneller zacht (en eetrijp) worden.
Bewaar geen rijpe (zachte) kiwivruchten samen met onrijpe (harde) kiwi's! Door het rijpingsgas gaan de onrijpe vruchten versneld rijp worden, wat meestal niet gewenst is. (De onrijpe kiwi's kan je 2 tot 4 maand bewaren als er geen rijpe vruchten in de omgeving liggen)

Meer lezen over het plukken van gewone (groene) behaarde kiwi's - Actinidia delicosa. Zie weblinks!

ZAAIEN VAN KIWI.
Goed rijpe kiwivruchten kan je een koudebehandeling geven om later te kunnen uitzaaien. Een koudebehandeling kan je geven door overrijpe vruchten enkele weken in de diepvries te steken.
Kiwizaailingen (en planten bekomen door wortelstekken) geven meestal na 8 tot 12 jaar bloemen en mits goede bestuiving ook vruchten.
Geënte kiwizaailingen geven na 2 of 3 jaar bloemen.

PLANTTIPS.
Kiwiplanten zijn bladverliezende klimheesters die meestal geleid worden langs horizontale draden.
Goed afgerijpte planten in pot kan je in november reeds planten.
Plantgoed van groene kiwi's en van gele kiwi's is op sommige plaatsen reeds beschikbaar.

SNOEIEN.
De wintersnoei van oudere kiwiplanten kan in december en januari gebeuren.
Meer lezen over de snoei en verzorging van kiwiplanten. Zie weblinks.

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM KIWI - ACTINIDIA DELICIOSA:
Oudere kiwiplanten snoeien bij vorstvrij weer (december).
Plukken van gewone (groene) kiwi's - Actinidia deliciosa (volledig artikel).
Meer lezen over de vermeerdering en snoei van kiwi's.
Zaden laagstapelen geeft een betere kieming.
Groente- en Fruit Encyclopedie met uitvoerige teeltinformatie van kiwi's en kiwibessen.

Eén keer per maand praktische fruittips ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
labels: Actinidia deliciosa, kiwi, chinese kruisbes, plukken van kiwi's, Chinese kruisbes plukken, kiwi plukken, kiwi's plukken, oogsten kiwi, kiwi oogsten, wanneer kiwi plukken

Wortelstekken nemen van bramen, kiwi’s en pruimonderstammen.

Wortelstekken zijn kleine wortelstukjes die van een grote moederplant gesneden worden en opgepot of geplant worden. De wortelstukjes maken nieuwe worteltjes, stengels en bladeren aan.

Foto 01: pot met wortelstek. 1. Pot met drainage opening. 2. Potscherven 3. Schuin aangesneden wortelstek 4. Luchtige stekgrond 5. Zand of perlite.

Foto 02: knip met een scherpe snoeischaar de wortels in stukken. Zie overzicht van plantensoorten verder!

Foto 03: wortelstek van kersonderstam (Op de bekomen onderstam kan je volgend jaar zoete- of zure kersen enten)

Foto 04: stekkalender fruitsoorten. Raadpleeg de online stekkalender voor de volledige kalender.

Planten vermeerderen door wortelstekken is eenvoudig. Sommige planten hebben op hun wortels slapende knoppen. Als je een stuk wortel afsnijdt, dan kunnen hierop scheuten ontstaan.
Wortelstekken afkomstig van jonge moederplanten geven de sterkste groei.
TIJDSTIP.
- In de herfst (november - december) voor planten die weinig schimmelgevoelig zijn.
- In het voorjaar (februari - maart) voor planten die wel schimmelgevoelig zijn.

WAT NODIG?
- Wortels afkomstig van jonge planten. De aanbevolen worteldikte is 0,5 tot 1,8 cm.
- Scherp mes of snoeischaar.
- Propere potten of stekkist.
- Nieuwe luchtige zaai- of stekgrond. Het steksubstraat (stekgrond) moet zeer luchtig zijn, omdat de wortelstek veel lucht (zuurstof) nodig heeft.
- Zand of perlite.
- Koude (vorstvrije) kas/serre ofwel een zaaibed in volle grond.

WERKWIJZE
- Verwijder alle aarde van de wortels. Eventueel kan je de wortels proper maken met water.
- Knip de wortels in stukken (stekken), op een lengte van 5 tot 10 (15) cm. Gebruik bij voorkeur de uiteinden van de wortels, deze groeien het sterkste. Knip de stekken bovenaan recht af en onderaan schuin. (De bovenkant van de stek is het worteldeel dat het dichtste bij de plantbasis stond)
- Leg onderin de pot enkele potscherven en vul de pot op met matig vochtige, luchtige stekgrond.
Steek de wortelstekken verticaal in potten gevuld met luchtige stekgrond. Probeer ca 2,5 cm gietrand te behouden.
- Plaats de wortelstekken op een onderlinge afstand van 2,5 tot 5 cm van elkaar in de grond.
De schuine zijde van de stek zit beneden in de potten. De rechte kant van de stekken komt ca 0,5 cm boven de grondoppervlakte.
Dek de grondoppervlakte af met 0,5 tot 1 cm zand of perlite, zodat de wortelstekken niet meer zichtbaar zijn.
Plaats de pot met wortelstekken op een plaats waar het minstens 10°C is.
- Bij schimmelgevoelige wortelstekken kan je de snijwonde (snoeiwonde) enkele uren laten opdrogen voor je ze in de grond steekt.
- Eventueel kan je ook de wortelstekken in maart in een fijn gelegde tuingrond (zaaibed) op een diepte van ca 2 cm leggen. De grond moet tot op een diepte van 15 cm goed doorlaatbaar zijn.

NAZORGEN.
- Probeer bij de opgepotte wortelstekken die in de kas/serre staan de bodemtemperatuur niet lager dan 10°C te laten dalen.
- Planten die in de herfst gestekt werden kan je in mei oppotten.
- Voorkom dat de stekgrond te nat wordt, want dan kunnen de stekken schimmelen.
- Gewortelde stekken van fruitboomonderstammen kunnen in het voorjaar geënt worden.

PLANTENSOORTEN TE VERMEERDEREN DOOR WORTELSTEKKEN
- Fruitsoorten:
Chaenomeles (sierkwee), Ficus carica (vijg), Hippophae (duindoorn), Passiflora incarnata (passievrucht, passiebloem), Prunus spinosa (sleedoorn), Rubus idaeus (frambozen), Rubus (braam, taybes, wijnbes), Sambucus nigra (zwarte vlier),
- Onderstammen:
Actinidia deliciosa (gewone kiwi), Prunus avium (zoete kersonderstam), Prunus insititia 'St Julien A' (pruimonderstam),
- Vaste planten en sierheesters:
Sommige vaste planten (Oosterse papaper, phlox, anemoon, mierikswortel, ...) en sierheesters kan je ook vermeerderen door wortelstekken.
Bij de yacon/ appelwortel (= bijzondere wortelgroente) kan je in maart de broedknollen scheuren en na opdrogen afzonderlijk oppotten. Bewaar tot maart de broedknollen bij ± 4-6 °C, afgedekt met turf, zand of aarde om uitdroging tegen te gaan. Zie weblink naar facebookpagina!

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM WORTELSTEKKEN:
Wortelstekken van bramen en frambozen.
Wortelstekken maken van kiwiplanten en pruimonderstammen.
Index vermeerderen van planten door stekken.
Planten vermeerderen door wortelstekken (www.houtwal.be). (Opent in nieuwe venster)
Stekkalender voor alle fruitsoorten. (Opent in nieuwe venster)
Fotoverslag van het rooien van yacon (Facebook).
Groente- en Fruit Encyclopedie met teeltinformatie van alle fruitsoorten.

Volg de dagelijkse berichten en tips ivm fruit op twitter! https://twitter.com/gdekinder
Eén keer per maand praktische fruittips ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
labels: wortelstek, wortelstekken, stekken wortels, wortels stekken, wortelstekken fruit, wortelstekken kiwi, wortelstekken onderstammen, wortelstekken bramen, wortelstekken frambozen, bouture de racine, root cutting, Wurzelschnittling

Starten met fruit in uw tuin?

Foto 01: Chaenomeles 'Cido' - Grootvruchtige sierkwee

Foto 02: Ficus carica - vijg 'Brown Turkey'

Foto 03: Ribes uva-crispa - kruisbes, stekelbes (Ziektetolerant ras)

Foto 04: Vaccinium corymbosum - blauwe bes.

Het planten van fruitbomen en fruitstruiken is een belegging op korte en middellange termijn die snel een goed rendement geeft.
Het is NU de beste periode fruitboompjes, druiven en fruitstruikjes aan te planten. De hergroei is optimaal en er is zeer veel keuze in de tuincentra of in de kwekerijen. Enkel als de grond te nat is moet je het planten nog wat uitstellen!

Houtig kleinfruit zoals herfstframbozen, trosbessen, taybessen en bramen geven in de zomer reeds een eerste oogst. Vanaf het tweede jaar neemt de productie toe.
Rode herfstframbozen groeien het gezondste, zijn eenvoudig te snoeien en geven van augustus tot november rijpe bessen.
Fruit uit uw eigen fruittuin geeft erg lekkere en gezonde vruchten.
Zongerijpt fruit bevat meer vitaminen en gezonde bestanddelen.
Proeven van vers, in de zon gerijpt fruit uit de eigen fruittuin is een genot voor de smaakpapillen.

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM STARTEN MET FRUIT:
Herfstframbozen planten in de tuin.
Japanse wijnbes/Japanse braam kan je ook planten in de siertuin.
Leifruit van taybessen of tayberry geven erg lekkere reuzeframbozen .
Japanse sierkwee of dwergkwee (Chaenomeles) planten .
Lekkere openluchtdruiven (Vitis vinifera).
Optimale plantafstanden voor fruitbomen.
Starten met fruit in de tuin als belegging.
Ziektetolerante kruisbessen planten.

BOEKENTIP voor EEN SUCCESVOLLE FRUITTUIN
De volgende vragen worden beantwoord: benodigde plaats, interessante fruitsoorten voor een beginneling, inheemse fruitsoorten, fruitsoorten voor heel kleine tuinen of voor potteelt, fruitsoorten voor grote tuinen, fruitsoorten voor de kas/ serre en snoeikalender.

Meer lezen over "Gemakkelijk fruit. Fruit uit eigen tuin, terras en balkon" (Auteur Guy De Kinder, Kosmos Uitgevers).

Groente- en Fruit Encyclopedie met verzorgingstips voor fruitbomen en kleinfruit

Ga eens naar een voordracht/lezing ivm houtig kleinfruit. je gaat er beslist meerdere nuttige tips horen voor een succesvolle fruittuin. Voor data en plaatsen zie agenda van onze nieuwsbrief.

Volg de dagelijkse berichten en tips ivm fruit op twitter! https://twitter.com/gdekinder
Eén keer per maand praktische fruittips ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
labels: aanleg fruittuin, fruitsoorten, fruittuin, planten encyclopedie, plantengids bomen, starten met fruittuin, starten met fruit

Japanse wijnbes snoeien (Rubus phoenicolasius).

Om mooi te blijven moet deze sierlijk groeiende braam jaarlijks gesnoeid worden!
De overtollige weggesnoeide takken zijn mooi rood en lenen zich goed voor kerstwerk --> Bijvoorbeeld in een kerstkrans.

Foto 01: erg sierlijke, gesloten bloemknoppen van de Japanse wijnbes (Bron: Hilde DeG)


Foto 02: bloemknoppen en bessen

Foto 03: rijpe, iets kleverige bessen die erg lekker zijn.

Foto 04: stekelige, mooi behaarde stengel. Een jaarlijkse vervangingssnoei geeft de mooiste stengels.

Foto 05: stekelig samengesteld blad van de Japanse wijnbes

KENMERKEN VAN DE JAPANSE WIJNBES (Rubus phoenicolasius).
De Japanse wijnbes is een zeer mooie bladverliezende, kleinfruitsoort die bijzonder geschikt is als leiplant in fruit- en siertuinen.
De witroze bloemen verschijnen in juni-juli en zijn niet gevoelig voor de lentenachtvorst.
Mits een goede standplaats (vochthoudende grond en veel zon) kan deze bijzondere kleinfruitsoort in de vroege zomer bloeien en enkele maanden later reeds eetbare vruchten geven.
De Japanse wijnbes verdraagt ook halfschaduw in de tuin.
Oorspronkelijk is de stekelige leiplant afkomstig uit Noord-China en Japan.
De Japanse wijnbes heeft aantrekkelijke zoetzure vruchten welke we in de maand augustus aantreffen en deze zijn meestal niet te bekomen in de winkels.
Bramen (Rubus fruticosus) en taybessen (Rubus 'Tayberry') worden op dezelfde wijze als Japanse wijnbessen gesnoeid.

SNOEIEN VAN JAPANSE WIJNBES.
Jaarlijks snoeien voorkomt de uitbreiding van ziekten.
Snoeien kan in het najaar (oktober/november) of in het voorjaar (maart) gebeuren. De sterkste groei en mooiste scheuten bekom je door te snoeien in november.
Japanse wijnbessen, bramen en taybessen geven vooral bessen op jonge stengels die het vorige jaar gevormd zijn (= eenjarige twijgen).
Bij de jaarlijkse snoei worden alle oude takken die bessen hebben gedragen volledig verwijderd. Ze zijn te herkennen aan de zijtakken met verdroogde vruchten.
Gebruik, om de oude takken weg te snoeien, een goede takkenschaar, want de oude takken zijn soms 4 cm dik!
Het uitdunnen moet je doen om een luchtig gewas te bekomen dat minder ziektegevoelig is.
Bij de Japanse wijnbessen en de gestekelde bramen moeten er na het uitdunnen 4-5 jonge (eenjarige) twijgen per lopende meter overblijven.
Na de snoei worden de overige (jonge) takken waaiervormig omhoog geleid en losjes vastgemaakt.
Eventuele zijtakken worden op 2-3 knoppen ingekort (= ca 10 cm). De aangebonden takken worden ongeveer 10 (15) cm boven de bovenste draad afgesnoeid.
Aan een goed gesnoeide plant worden de vruchten groter, zoeter en zijn minder vatbaar voor vruchtrot. De planten groeien veel sierlijker als ze jaarlijks goed gesnoeid worden.

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM JAPANSE WIJNBES - RUBUS PHOENICOLASIUS:
Japanse wijnbes - Rubus phoenicolasius planten en snoeien.
Groente- en fruit encyclopedie met info over rassenkeuze, teelt en verzorging van Japanse wijnbes (Rubus phoenicolasius).
Niet alle fruitsoorten worden op dezelfde wijze gesnoeid, raadpleeg hiervoor vorige groene weblinks!
Probeer eens een voordracht/lezing ivm kleinfruit bij te wonen! Ook in november en december zijn er praktische snoeilessvan van kleinfruit en fruitbomen die je kan volgen. Meer info, data en plaatsen in de agenda van onze FruitABC Nieuwsbrief!

BOEKENTIP voor EEN SUCCESVOLLE FRUITTUIN

Meer lezen over "Gemakkelijk fruit. Fruit uit eigen tuin, terras en balkon" (Auteur Guy De Kinder, Kosmos Uitgevers).

Eén keer per maand praktische fruittips ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
labels: japanse wijnbes, Japans wijnbes, Japanse braam, japanse braambes, wijnbes japans, chinese wijnbes, chinese braam, Rubus phoenicolasius, Rubus wijnbes, Rubus japanse wijnbes, snoeien japanse wijnbes

Zaden laagstapelen geeft een betere kieming.

Regenweer of te koud buiten? Ideaal om binnen zaden gepast te bewaren zodat de kieming optimaal verloopt.
Bij het stratificeren of laagstapelen kan je zaden tussen lagen zand bewaren, om de kiemkracht te behouden of om remstoffen af te breken.
Zaadbehandeling is het behandelen van zaden om problemen bij de kieming of bij het zaaien te voorkomen.
Door een koudebehandeling gaan sommige plantenzaden beter en sneller kiemen. Ook blauwe bessenstruiken, rode bessenstruiken en fruitbomen moeten voldoende koude gekregen hebben om te kunnen bloemen.

Foto 01: Walnoten/okkernoten (Juglans regia) Verwijder de bolster en laat de noten niet teveel uitdrogen voor je ze laagstapelt!

Foto 02: Tamme kastanje (Castanea sativa). Verwijder de stekelige bolster en bewaar direct de kastanjes in lagen vochtig zand.

Foto 03: Stenen pot met een gelaagstapelde zaden: 1. Pot met drainageopening onderaan 2. Potscherven 3. Zand, perlite ofwel zand & turf 4. Zaden (vb. appelpitten) 5. Bovenaan zand of perlite 6. Beschermgaas

WAAROM ZADEN BEHANDELEN (stratificeren)?
- De zaden van sommige plantensoorten hebben een koudeperiode nodig om de kiemrust (remstoffen) op te heffen zodat ze kunnen kiemen. Door de zaden iets onrijp te oogsten kan je voorkomen dat er remstoffen gevormd worden.
Je kan een koudeperiode geven door de zaden enkele dagen (of weken) in een koelkast of koelcel te bewaren. O.a. voor zaden van Actinidia deliciosa en Asimina triloba (pawpaw).
- Sommige zaden drogen snel uit en worden daarom vochtig bewaard: o.a. Malus (appel), Pyrus (peer), Corylus (hazelaar) en Chaenomelis (sierkwee).
- Voor het verbreken van de harde zaadhuid (schaal) zoals o.a. bij walnoten, sleedoorn en Taxus. Tijdens het laagstapelen gaan schimmels en bacteriën met warmte (± 10°C.) en vocht de zaadhuid of vruchtwand aantasten. (Zomer)- (Stratificatieduur: 1,5 jaar!)

WELKE PLANTENSOORTEN?
- Koudekiemers zijn o.a. Amelanchier (krentenboom), Chaenomeles (sierkwee), Cornus (kornoelje), Corylus (hazelaar), Crataegus (meidoorn), Cydonia oblonga (kwee), Juglans (walnoot), Lonicera, Malus (appel), Pyrus (peer), Ribes, Rosa, Rubus (braam & framboos), Sambucus (vlier), Sorbus (lijsterbes).
- Warmte- en koudebehandeling: o.a. Elaeagnus (olijfwilg), Prunus (kers, pruim en sleedoorn).
- In het algemeen moeten die zaden in vochtig zand bewaard worden, welke in de natuur door vruchtvlees omgeven zijn. Dit zijn zaden in bottels, bessen, appels, ....
- Zaden die in de natuur droog voorkomen in kegels, doosvruchten en hauwtjes worden meestal droog bewaard. Alle groentezaden (o.a. tomaten- en paprikazaden) worden droog bewaard.

VOORBEREIDING.
Haal de zaden uit de vruchten en verwijder zoveel mogelijk het vruchtvlees. Het vruchtvlees bevat stoffen die de kieming afremmen.
Bij sommige droge zaden (o.a. Acer) verwijder je de vleugels zodat ze later gemakkelijk kunnen gezaaid worden.
Zaden die beschadigd zijn door insecten of schimmels kan je beter verwijderen, anders gaan ze verder uitbreiden tijdens het laagstapelen (= stratificeren).

WERKWIJZE BIJ HET LAAGSTAPELEN OF STRATIFICEREN.
Je kan 1 deel plantenzaden met 2 delen zand mengen ofwel gebruik je een mengsel van zand en turf.
Kleine hoeveelheden zaad worden in bloempotten gelaagstapeld, grote hoeveelheden in plastic kisten of in een gedraineerde bak.
Bloempotten en kisten worden buiten op een beschutte, frisse plaats (noordenmuur) ± 10 cm onder de grondoppervlakte ingegraven. Voorzie elke pot van een etiket waarop je de naam van de plantensoort noteert.
Plaats een stokje met etiket bij de ingegraven potten of kisten zodat je ze in maart of april gemakkelijk kan terugvinden.
Afschermen met (kuiken)gaas tegen vogels en muizen.

SPECIALE BEHANDELINGEN.
Overrijpe kiwivruchten (Actinidia deliciosa, Actinidia chinensis) kan je enkele weken in de diepvries bij ca -5°C bewaren om de kiemremmende stoffen af te breken. Daarna de zaden uitzaaien in zaaigrond bij ca 22°C.
Zaden van de pawpaw (Asimina triloba) worden 2 tot 3 maanden in de koelkast bij ca 3°C (+2 tot +4°C) bewaard in vochtig gehouden keukenpapier. Daarna uitzaaien in diepe potten gevuld met zaaigrond bij 26°C.
Zaden van de kaki (Diospyros kaki) kan je een beetje ruw maken met schuurpapier en vervolgens 24 uur weken in lauwwarm water. Daarna uitzaaien in zaai- en stekgrond bij ca 25°C.
Zaden van de overrijpe bessen van de gojiberry (Lycium barbarum, L. chinense) worden na het reinigen bij 21°C uitgezaaid. Gedroogde zaden worden eerst 3 u geweekt in lauwwarm water. De aanbevolen zaaiperiode is maart.
Zaden van de Poncirus (wilde citroen) hebben GEEN koudebehandeling nodig. Laat de pitten niet uitdrogen en zaai ze uit bij een temperatuur van ca 20°C.
Groentezaden zoals o.a. tomaten en paprikazaden worden NIET gelaagstapeld, maar moeten droog bewaard worden.

NAZORGEN.
Controleer regelmatig de zaden op gepaste vochtigheid en kieming.
Gelaagstapelde zaden moeten regelmatig omgezet (= gemengd) worden, zodat de vochtigheid en temperatuur gelijk blijft. Enkele weken na het ingraven moet je de eerste maal omzetten.
Gelaagstapelde zaden dienen in het voorjaar regelmatig te worden gecontroleerd. Zijn de meeste zaden gebarsten en is het kiempuntje zichtbaar, dan moet onmiddellijk met zaaien begonnen worden.

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM ZAAIEN:
Zaaien en oculeren van perzikbomen - Prunus persica.
Zaaien van pawpaw (Asimina triloba) en exotische fruitsoorten.
Kiwi's kan je zelf ook zaaien.
Zaadwinning bij zaadvaste tomatenrassen.
Driebladige citroen (Poncirus) zaaien.

Weblinks planten vermeerderen (stekken, afleggen en zaaien).
Houtige fruitplanten vermeerderen door zaaien, stekken en afleggen.
Zaaien van diverse fruitsoorten.
Betekenis van moeilijke woorden opzoeken (vaktaal, tuintaal).
Groente- en Fruit Encyclopedie met plant- en snoeitips voor alle fruitsoorten.

Volg de dagelijkse berichten, fruitvragen en tips ivm fruit op twitter! https://twitter.com/gdekinder
Eén keer per maand praktische fruittips ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: koudebehandeling, stratificeren, laagstapelen, koudebehandeling zaden, zaadbehandeling, zaadbehandelingen plantenzaden, stratificeren zaden, laagstapelen van zaden

Topafleggen van bramen & taybessen.

Braambessen- Rubus fruticosus en taybessen - Rubus 'Tayberry', Rubus Hybriden, zijn gemakkelijke kleinfruitsoorten.
VERMEERDERINGSMETHODEN.
Bramen, taybessen en japanse wijnbes kan je eenvoudig vermeerderen met wortelstekken, zomerstekken en (top)afleggen.

De gemakkelijkste vermeerderingswijze is door middel van topafleggen.
Je kan hierbij helpen door zelf een aantal scheuttoppen in de grond te steken.
Graaf potten met stekgrond in en leg hierin de scheuttoppen af. Dit maakt het verplanten gemakkelijker.
Het afleggen van scheuttoppen is toe te passen bij o.a. braambessen, taybessen/ tayberry, braam-frambooshybriden en de Japanse wijnbes (Rubus-soorten).

Indien je een vorstvrije kas (serre) of veranda hebt dan kan je nu ook nog zomerstekken nemen van uw bramenplanten. Binnenshuis stekken kan natuurlijk ook.
De minimumtemperatuur voor een goede beworteling is 10°C. Zie weblink "zomerstekken van bramen"

PLANT- EN VERZORGINGSTIPS.
Aanbevolen goede bramenrassen zijn 'Chester Thornless', 'Jumbo', 'Kotata', 'Loch Ness' (NESSY), 'Silvan'en 'Triple Crown'. De bessen worden groter en ze smaken sneller zoet dan sommige oude bramenrassen. Ook blijven ze ongestekeld, zelfs als je de wortels beschadigd hebt.
Bramen, taybessen en japanse wijnbes zijn bladverliezende heesters die meestal schuin omhoog geleid worden aan horizontale draden.
Bramen verdragen goed een tijdelijk te natte grond.
Een zonnige standplaats en luchtig gesnoeide (en aangebonden) planten zorgen ervoor dat de bessen goed rijp worden.
Kies een standplaats uit waar de planten na regen snel opdrogen. Op planten die langdurig te nat blijven of die niet gesnoeid werden is er meer vruchtrot.

De wintersnoei kan vanaf oktober tot maart gebeuren. Jonge en vorstgevoelige braambessenplanten worden rond half maart gesnoeid.

Meer lezen over de snoei en verzorging van braambessen? Zie bij nuttige weblinks.

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM BRAMEN EN TAYBESSEN:
Bramen en braamhybriden vermeerderen (volledig artikel).
Rubus index: bramen, frambozen, taybessen en Japanse wijnbessen.
BOEKENTIP voor EEN SUCCESVOLLE FRUITTUIN

Meer lezen over "Gemakkelijk fruit. Fruit uit eigen tuin, terras en balkon" (Auteur Guy De Kinder, Kosmos Uitgevers).

Groente- en Fruit Encyclopedie met verzorgingstips voor fruitbomen en kleinfruit

Volg de dagelijkse berichten, fruitvragen en tips op twitter! https://twitter.com/gdekinder
Eén keer per maand praktische fruittips ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
labels: bramen topafleggen, Rubus fruticosus, snoeien taybes, taybessen topafleggen, topafleggen, vermeerderen bramen, vermeerderen taybessen, bramen vermeerderen, topafleggen braam

Onderstammen eenvoudig vermeerderen met marcotteren door aanaarden.

Fruitbomen worden niet vermeerderd door stekken of zaaien! Alle fruitbomen zijn geënt op een onderstam. De onderstam is meestal zwakgroeiend en hierdoor dragen de bomen vroeg vruchten.
De maanden november en december zijn ideaal om onderstammen uit te planten om later te vermeerderen.
Opgelet! Niet alle onderstammen mag je zelf vermeerderen! Sommige onderstammen zijn beschermd en mogen enkel door erkende boomtelers vermeerderd worden!

WAAROM MARCOTTEREN?
Aanaarden gelijkt op het afleggen, maar alles gaat sneller en is eenvoudiger in onderhoud.
Sommige plantensoorten kan je ook vermeerderen door stekken, maar het marcotteren door aanaarden geeft een groter aantal bewortelde planten.
Plantensoorten die gemakkelijk wortels vormen bij het stekken hoef je niet met marcotteren te vermeerderen.

WERKWIJZE

Foto 01: Afbeelding van marcotteren door aanaarden.

Het aanleggen of planten van de onderstammen kan je in november of december reeds doen.
De plantafstand van de moerbedden is ongeveer 0,25 m op de rij en 1,25 (1,5) m tussen de rijen.
De scheutbasis van een laag vertakte plant wordt met grond bedekt.
Aan de scheutbasis van elke scheut worden wortels gevormd.
De moerplanten worden soms schuin geplant (1) en hierop ontwikkelen zich sterke eenjarige scheuten (2). In het volgende voorjaar word de moederplant kort boven de grond afgeknipt. (3)
In mei en juni, als de scheuten 15-20 cm lang zijn, wordt er 2 tot 3 maal humusrijke grond (turf, potgrond, ...) tegen de scheutbasis gebracht (a, b). De laatste keer wordt er begin juli aangeaard. (4)
Begin december wordt de berm grond verwijderd. (5)
De jonge, ingewortelde twijgen worden afgeknipt en ingelegerd of opgekuild (6)

DIVERSE WERKJES BIJ HET MARCOTTEREN DOOR AANAARDEN.
- November of december 2016: onderstammen uitplanten. De onderstammen worden na het planten ingekort op ca 20 - 25 cm lengte. (1 en 2)
- Maart of april 2017: onderstammen terugsnoeien tot 5-10 cm boven de grond. (3)
- Mei en juni 2017: humusrijke grond aanbrengen en meerdere keren aanaarden van de jonge scheuten. (3 a, b, c)
- Juli (begin) 2017: laatste keer aanaarden (4)
- Juli, augustus en september 2017: marcotteerperceel vrij van onkruiden houden.
- December 2017 (begin/half): afaarden aangekuilde onderstammen en afknippen van de jonge (gewortelde) planten (nr 5 en 6). Na het afoogsten worden de moederplanten opnieuw bedekt met een beetje grond.
- april 2018: afborstelen van de moederplanten zodat de slapende knoppen kunnen uitlopen.
- mei en juni 2018: humusrijke grond aanbrengen en aanaarden.

Opmerking! Meestal wordt aangeraden het eerste jaar de planten niet in te korten, maar vrij te laten groeien. (nr 1 en 2)
Indien je pas in het voorjaar van 2017 kan planten dan kan je beter wachten tot 2018 om aan te aarden.

TIPS.
Er is lichte, vochthoudende grond nodig die een goede structuur heeft. Zware grond (klei) en te natte grond is ongeschikt.
Gronden die onderhevig zijn aan wateroverlast zijn ongeschikt voor het aanleggen van een moerperceel.

PLANTENSOORTEN.
Deze methode wordt voornamelijk toegepast voor het vermeerderen van fruitboomonderstammen.
Plantensoorten te vermeerderen door aanaarden (marcotteren door aanaarden): appelonderstammen, kruisbessen, kwee (peeronderstam), tamme kastanje, sierkwee (dwergkwee), pruim- en kersonderstammen.

Ook fruitsoorten die niet geënt worden kunnen op deze manier vermeerderd worden: blauwe bessen, hazelaar, vijg, zwarte moerbei, ...
Bij blauwe bessen kan het twee jaar duren voor er wortels gevormd worden!

WEBLINKS IVM PLANTEN VERMEERDEREN.
Fruitboomonderstammen vermeerderen door stekken.
Meer lezen over winterstekken/ houtstekken van onderstammen..
Afleggen en marcotteren van planten.
Diverse stekmethoden (wortelstekken, oogstekken, winterstekken, ...).
Fruit vermeerderen met verschillende methoden..
Vaktaal: verklaring van moeilijke woorden ivm planten vermeerderen..
Stekken van planten in de fruitstekkalender.
Weblinks i.v.m. het vermeerderen van planten.

Volg de dagelijkse berichten en tips ivm fruit op twitter en FB. Fruitvragen kan je ook via die weg stellen. https://twitter.com/gdekinder
Facebook FB Liefhebbers van fruit & fruitteelt
Eén keer per maand praktische fruittips ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
labels: planten vermeerderen, onderstammen vermeerderen, vermeerderen van onderstammen, afleggen planten, marcotteren, marcotteren door aanaarden

Fruitonderstammen vermeerderen door stekken.

Heb je plannnen om later zelf fruitboompjes te maken d.m.v. enten of oculeren? Dan kan je best NU onderstammen vermeerderen door stekken ofwel bestellen (kopen) bij sommige boomtelers.



Deze herfstperiode is meest geschikt voor het vermeerderen van onderstammen door middel van winterstekken/ houtstekken.

STEKTIJD.
Tijdens de maanden november en december.
Sommige kenners nemen in september of oktober stekken van onderstammen omdat de beworteling dan beter zou verlopen. (Snoeihout dat verwijderd wordt bij het oculeren kan als stekhout gebruikt worden)
Bij voorkeur VOOR er strenge (winter)vorst is geweest. Strenge vorst heeft een nadelige invloed op het vormen van wortels.

Stek van de laagstampeer-onderstam (Kwee) gemaakt van snoeihout dat bij het oculeren (augustus) verwijderd werd. (Foto oktober 2015)

PLANTENSOORTEN.
Fruitboomonderstammen van peer, kers en pruim. De onderstam is het onderste deel van een (geënte) fruitboom dat de wortels draagt. De entplaats wordt bij het planten altijd boven de grond gehouden.
Onderstammen van peer zijn Kwee A, Kwee Adams, Kwee C en Kwee Eline.
Een te stekken onderstam voor kersen is Prunus avium 'Colt'.
Een te stekken onderstam voor laagstam pruimenbomen is 'Saint Julien A'
Zwakgroeiende appelonderstammen voor laagstam M9, M27. (Meestal gebruikt men hier de vermeerderingsmethode "afleggen" of men neemt stekken tijdens de zomerperiode.)
Onderstammen voor stamboompjes van trosbessen en kruisbessen: gele alpenbes (Ribes aureum).
Druifonderstammen (o.a. '5BB' en 'SO4') zijn moeilijk of niet te bekomen in Nederland en België. In Duitsland zijn de verschillende druifonderstammen wel te bekomen.

STEKTIPS.
Gebruik stevige eenjarige twijgen om er hielstekken of gewone stekken uit te knippen.
De aanbevolen steklengte is 15 tot 25 (30) cm. Knip de stekken bovenaan net boven een knop schuin af. Stekken met een hiel (of voet) wortelen beter dan zonder hiel.
De houtige winterstekken worden in bussels gebonden, geëtiketteerd en tijdelijk ingelegerd op een schaduwrijke plaats in openlucht.
Je kan ook enkele stekken plaatsen in een doorgesneden plastiek fles gevuld met stekgrond om de beworteling te versnellen. Plaats die fles met stekken op een lichtrijke plaats bij een temperatuur van ca 15°C.
In maart worden de houtstekken/winterstekken afzonderlijk op hun definitieve plaats uitgeplant. De winterstekken wortelen beter als ze op zwarte plastiekfolie uitgeplant worden.

VERMEERDERINGSTECHNIEKEN.
Onderstammen van kiwi's (Actinidia deliciosa) en pawpaw (Asimina triloba) zijn meestal niet te vermeerderen door stekken maar wel door zaaien. Onderstammen voor hoogstam appel en peer worden gezaaid.
De meeste appelonderstammen worden vermeerderd door middel van afleggen en/of marcotteren door aanaarden. Hierover kan je meer lezen in een later blogbericht.
Op de bekomen jonge fruitboomonderstammen kan je later diverse rassen van fruit enten.
Bij druiven wordt er op de stekken (of pas gewortelde stek) een ent geplaatst (= stekenten of stenten).

TIP! Bij sommige boomtelers kan je in november enkele onderstammen bestellen om daar later zelf op te enten.

NUTTIGE WEBLINKS IVM HET VERMEERDEREN VAN FRUITBOOM-ONDERSTAMMEN:
Fruitboomonderstammen vermeerderen door stekken.
Fruitboomonderstammen vermeerderen door afleggen (marcotteren). Voor planten die niet wortelen bij het stekken.
Houtig kleinfruit en fruitstruiken te stekken in november.
Meer lezen over winterstekken/ houtstekken van onderstammen.
Fruitsoorten vermeerderen door stekken (index-pagina).
Stekkalender voor alle fruitsoorten.
Verwantschap en familie bij het enten van fruitbomen.
Weblinks i.v.m. het vermeerderen van planten.

BOEKENTIP voor EEN SUCCESVOLLE FRUITTUIN

Meer lezen over "Gemakkelijk fruit. Fruit uit eigen tuin, terras en balkon" (Auteur Guy De Kinder, Kosmos Uitgevers).

Groente- en Fruit Encyclopedie met verzorgingstips voor fruitbomen en kleinfruit

Eén keer per maand praktische fruittips ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
labels: druivelaar stekken, planten vermeerderen, winterstekken kwee, winterstekken onderstammen, winterstekken pruimonderstammen enten, onderstammen stekken, vermeerderen van onderstammen

Fruitplanten stekken in november.

Het is nu de beste periode om vijgen en zwarte moerbei te vermeerderen d.m.v. stekken!

Foto 01: Scheutstekken van kiwibessen/kiwiberry (Actinidia arguta).

Foto 02. Stekkalender voor fruitsoorten.
Het vermeerderen van fruitsoorten of onderstammen door stekken doe je zoveel mogelijk in de juiste maand en kan je op zoeken in de "Fruit ABC-Stekkalender". De aanbevolen steklengte is 15 tot 25 (30) cm.
Houtig kleinfruit, druiven en onderstammen kan je eenvoudig vermeerderen .door stekken. Ook de meeste sierstruiken kunnen nu gestekt worden.
Scheutstekken of zomerstekken neem je tijdens de groeiperiode genomen en steek je in speciale stekgrond bij een hoge luchtvochtigheid en optimale temperatuur. (Meestal is er minimum 15°C. nodig.) Als er teveel zonlicht is dan moet er afgeschermd worden om verwelking en verbranding te voorkomen.

Winterstekken of houtstekken worden in de rustperiode, zonder bladeren genomen.

TE STEKKEN IN NOVEMBER
- Houtig kleinfruit:
kruisbes/ stekelbes (Ribes uva-crispa), frambozen (Rubus idaeus), blauwe bessen (Vaccinium corymbosum), jostabes (Ribes 'Jostaberry'), trosbessen (Ribes nigrum, Ribes rubrum), zwarte vlier (Sambucus nigra).
- Warmte minnende fruitsoorten:
vijg (Ficus carica), witte- en zwarte moerbei (Morus alba & Morus nigra). Bij voorkeur stekken van meerjarige takken rechtstreeks in potten stekken. (De aanbevolen potgrootte is 1 tot 2 liter)
Voor vijgen en moerbeien geeft het stekken in de maand november het beste resultaat. Nadat het gevroren heeft is beworteling moeilijker.

- Onderstammen:
kwee - Cydonia oblonga (peeronderstam voor laagstambomen), kersonderstam 'Colt' (Prunus avium 'Colt'), pruimonderstammen (Prunus domestica), gele alpenbes (Ribes aureum), mirabelpruimen, ...
Probeer van de onderstammen stekken te nemen voor er strenge nachtvorst is geweest.
- Klim- en leiplanten:
Kiwibessen/ kiwiberry (Actinidia arguta), gewone of groene kiwi (Actinidia deliciosa), passiebloem (passievrucht), ...
- Fruitsoorten voor de eetbare siertuin: aardbeiboom (Arbutus unedo), Japanse sierkwee/dwergkwee (Chaenomeles japonica), Japanse rozijnenboom (Hovenia dulcis), kweeperen - Cydonia oblonga (fruitsoort), ...

STEKTIPS.
Sommige fruitsoorten kan je best onder glas (kas) stekken, maar de meeste soorten kunnen ook gewoon als winterstek in openlucht ingekuild worden.
Indien je geen kas (serre) hebt dan kan je ook binnenshuis de stekken laten wortelen.
Vorstgevoelige kuipplanten zoals Passiflora (passievrucht) worden bij het binnenbrengen gesnoeid en het snoeihout is te gebruiken als zomerstek.
Meer lezen over het stektijdstip in de stekkalender voor alle fruitsoorten.

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM STEKKEN VAN PLANTEN:
Snoeien van fruitplanten in november.
Bramen - Rubus fruticosus vermeerderen met topafleggen en stekken.
Stekken van bramen (Rubus fruticosus).
Stekken van gewone, zwarte vlier (Sambucus nigra).
Planten vermeerderen d.m.v. zomerstekken (basisinformatie).

Stekken van blauwe bessen (Vaccinium corymbosum).
Stekken van fruitonderstammen. Vermeerderen van peer- en pruimonderstammen.
Stekken van kiwibessen - kiwiberry (Actinidia arguta).
Stekken van kruisbessen - stekelbessen (Ribes uva-crispa).
Wortelstekken nemen van fruitsoorten.

Stekken van vijgen (Ficus carica).
Stekken van blauwe bessen (Vaccinium corymbosum).
Stekken van zwarte vlier (Sambucus nigra).
Stekken van planten in de fruitstekkalender.
Weblinks i.v.m. het vermeerderen van planten.
Werkwijze bij het stekken van diverse fruitsoorten.

Het is niet altijd eenvoudig om cultuurplanten te vermeerderen door stekken. Soms zijn er andere vermeerderingsmethoden nodig zoals oculeren, enten of afleggen.
Hazelaars, bramen, taybessen, kruisbessen en Japanse wijnbes zijn eenvoudig te vermeerderen door middel van afleggen.

Eén keer per maand fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: fruit stekkalender, kiwibes stekken, kleinfruit stekken, november stekken, scheutstekken, stekken fruitstruiken, stekken van kiwibes, stekken van kleinfruit, zomerstekken fruit, onderstammen stekken