Entelingen uitplanten en beschermen!

Enteling toegebonden met buddytape (mediafilm).

Enteling toegebonden met (blauwe)flexiband.

Oculaties van kersen.

WAT?
Plant in maart-april de losse geënte, niet-uitgelopen onderstammen (= handveredelingen) in volle grond uit.
Onderstammen waarvan de ent al bladeren vertoond, plant je vanaf 10 mei buiten uit.

Laat de wortels niet uitdrogen tijdens het planten, maar leg ze tijdelijk in het water.
Bij droog weer en droge grond kan je best even aangieten met water.
Regenweer tijdens het uitplanten is gunstig, mits de grondstructuur behouden blijft.

NAZORGEN BIJ ALLE GEËNTE BOOMPJES.

Foto 01: Geënte kersonderstammen en één gelukte oculatie in het midden.
Wildopslag die nu zichtbaar is kan je best tijdelijk laten staan als saptrekker zodat het sap sneller bij de enten komt.

Bij de gelukte oculaties kan je de wildopslag uitdunnen zodat de oculatie beter zichtbaar wordt. (Zie middenste boompje op de foto)

Vanaf 15 april tot juli wordt de wildopslag uitgedund en later volledig verwijderd. De entwas en het bindmateriaal wordt ook gecontroleerd.
Vanaf juni kan je steunmateriaal plaatsen om rechte bomen te bekomen.

Door de geënte onderstammen tijdig uit te planten op een voedzame grond krijg je de sterkste groei.
Een ruime plantafstand geeft een vlakke (= horizontale) takkenstand, zodat de bomen sneller productief zijn.
Een te dichte (nauwe) plantafstand geeft steil groeiende vertakkingen die een slechte boomvorm geven.
Meer lezen over het uitplanten van geënte onderstammen.

NUTTIGE WEBLINKS.
Bij goed (droog) weer overdag (+12°C) kan je in openlucht onderstammen terplaatse enten. Voor het omenten van oude fruitbomen of druivenplanten kan je beter wachten tot begin of half april.
Meer lezen over planten vermeerderen door middel van oculeren, enten, griffelen en chip-budding.
Geoculeerde onderstammen afknippen in maart.
Vroeger en meer vruchten met de juiste onderstam.
Voorjaarsenting met de Engelse- of verbeterde plakenting.
Meer (horizontaal groeiende) zijtakken door te kerven.

Maandelijks fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: planten vermeerderen, onderstammen, enteling, enten, uitplanten onderstammen, uitplanten enten, bescherming enten, entelingen uitplanten, uitplanten entelingen

Economische crisis? Kweek zelf gemakkelijke fruitsoorten.

WAAROM?
Plant en pluk gezond (klein)fruit uit je eigen tuin!
Plant gemakkelijke, productieve fruitsoorten in je fruit- of siertuin.
Het is een groene investering die zichzelf snel kan terugverdienen, mits de juiste fruitsoorten en de gepaste plantafstand te kiezen.

WELKE?
Kies gemakkelijke fruitsoorten en fruitrassen die zelfbestuivend zijn en geen gewasbeschermingsproducten nodig hebben.
De uiterlijke kwaliteit is mogelijk wat minder dan winkelfruit, maar de betere smaak zal dat wel goed maken.

HOEVEEL?
Het is aan te raden niet te veel planten van dezelfde soort te planten, zodat je geen overvloed aan fruit moet oogsten, die je toch niet op kan krijgen.
Invriezen en verwerken tot jam, confituur, vruchtensap en vruchtenmoes is dan een oplossing.

WEINIG PLAATS?
Heb je weinig plaats en is je grond niet te nat? Kies dan voor kleinfruit (trosbessen, herfstframbozen, bramen) en eventueel ook steenfruit (pruimenbomen).
In de winkel kost kleinfruit en steenfruit (abrikoos, perzik, pruim) meer dan pitfruit (appel en peer).
Op 1 m² kan je reeds 1 zwarte trosbes ofwel 3 trosbessen (rood en wit/roze) planten.

De meest aanbevolen kleinfruitsoorten voor een kleine tuin zijn rode trosbessen, witte trosbessen, groene kruisbessen, herfstframbozen, taybessen en Japanse wijnbessen. Vogels vinden groene en witte (kruis)bessen minder aantrekkelijk dan de rode bessen.
Geef je toch de voorkeur aan appelbomen en je hebt heel weinig plaats? je kunt dan zgn "minitrees' planten, met als rassen 'Moonlight', 'Red Lane' en 'Sunlight'. Plantafstand 50 tot 80 cm.
Herfstframbozen, herfstbraam 'Reuben', taybessen, vijgen en kiwibessen 'Issai' kan je ook in potten op je terras of balkon kweken!
Ook sommige (zelftoppende) tomatenrassen kan je gemakkelijk in potten en bloembakken kweken: o.a. 42 Days, Balcon Zauber, Cerise Jaune, Pendulina, Tiny Tim, Whipper Snapper en Yellow Taxi.

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM SNELDRAGENDE EN GEMAKKELIJKE FRUITSOORTEN:
Internetadressen waar je plantgoed van fruitbomen en fruitstruiken kan bekomen.
Gemakkelijke en snel producerende fruitsoorten.
Herfstframbozen planten in de tuin.
Kleinfruitsoorten voor kleine tuinen.
Mini-appelbomen of kolombomen.
Boek "Gemakkelijk fruit voor tuin, balkon en terras". (mei 2016)

Zelfbestuivende pruimenbomen planten in kleine tuinen.
Zelftoppende tomaten zaaien tot 31 maart!
Meer praktische teelttips voor fruitsoorten en bijzondere tomaten kan je lezen op onze FB-pagina.

Groente- en Fruit Encyclopedie met zaai, plant- en onderhoudstips voor fruitsoorten en bijzondere tomaten.

TIP!
Breng vandaag (op Paasmaandag) een bezoekje aan de plantenruilbeurs te B-9520 Sint-Lievens-Houtem. Voor een prikje kan je heel wat speciale planten bekomen! De auteur van deze nieuwsbrief zal daar in de namiddag ook zijn....
http://www.plantenruilbeurs.be/.

Volg de dagelijkse berichten voor je fruittuin op twitter! http://twitter.com/gdekinder
Maandelijks fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: economische crisis moestuin, fruitrassen, fruitverwerking, gemakkelijkste fruitsoorten, gemakkelijke fruitsoorten, dummies fruitsoorten, fruit voor dummies

Lentenachtvorstschade voorkomen bij fruitbomen!

Er kan in april opnieuw lentenachtvorst komen. Voor de open fruitbloesems is dat niet zo goed, want bloemen die bevriezen geven geen vruchten meer!





Foto's:
Perzik, amandel, Japanse pruim, abrikoos en sleedoorn.
Sommige vroegbloeiende pruimenrassen bloeien nu en er kan nog lentenachtvorst komen.
Vandaag staan hier de Japanse pruimenbomen in bloei. De eerste bloemknoppen van de perzik- en abrikozenbomen staan hier ook open.

GEVOLGEN VAN LENTENACHTVORST.
Lentenachtvorst kan de geopende fruitbloesems beschadigen! Hierdoor is er een grote kans op een misoogst.

Niet-geopende bloesems verdragen iets meer vorst.

GEVOELIGE FRUITSOORTEN.
Steenfruitbomen (abrikoos, amandel, nectarine, perzik, kers, pruim) bloeien vroeger dan pitfruit (appel, peer) en zijn dan ook gevoeliger voor bevriezen van de bloemen.
Tijdens de bloei zijn diverse fruitsoorten heel gevoelig voor koude. Vroegbloeiende fruitsoorten hebben meer kans op vorstschade dan laatbloeiende fruitsoorten.
Vroegbloeiende fruitsoorten zijn abrikozenbomen, perzikbomen, nectarinebomen, amandelbomen, pruimenbomen, sleedoorn en kersenbomen.
Sommige fruitsoorten bloeien reeds rond half maart en de bloesems lopen dan risico op bevriezen. Gesloten bloemknoppen verdragen een lichte nachtvorst.
Laatbloeiende fruitsoorten zijn meestal niet gevoelig voor lentenachtvorst. Laatbloeiend zijn o.a. kweeperen, mispel, vlierbes, tamme kastanje, braambessen en herfstframbozen.
Kiwibessen (Actinidia arguta) in winterrust (= zonder bladeren) verdragen vorst tot -20°C. Eénmaal uitgelopen (jonge bladeren) zijn ze wel vorstgevoelig en moet je ze beschermen tegen de vorst. Jonge, aangekochte kiwiplanten die bij aankoop reeds uitgelopen zijn moeten goed beschermd worden tegen de vorst. Deze kiwibesplanten kan je beter begin mei in volle grond uitplanten.

PERCELEN OF TUINEN DIE MEER GEVOELIG ZIJN VOOR LENTENACHTVORST.
Op laaggelegen percelen en bij vroegbloeiende fruitsoorten is meer schade van lentenachtvorst mogelijk. Zorg dat er geen zgn "vorstkom" ontstaat en dat de koude lucht weg kan vloeien.
Op een hellend perceel plant je bij voorkeur de vroegst bloeiende fruitsoorten op het hoogste punt.

SCHADE VOORKOMEN VAN LENTENACHTVORST.
Door de zwarte strook onder de bomen zwart, onkruidvrij en gesloten te houden tijdens de bloei is er een warmteuitstraling van de grond waardoor een lagere temperatuur (-2 tot -3°C) verdragen wordt.
Ook bomen op kort gemaaid gras verdragen een iets lagere temperatuur (-0,5 tot -1°C.)

MAATREGELEN OM MINDER OF GEEN SCHADE VAN LENTENACHTVORST TE HEBBEN.
Een zwarte, gesloten en vochtige ondergrond kan veel warmte (2 tot 3°C.) uitstralen 's nachts, zodat schade door lentenachtvorst voorkomen wordt.
Maak de boomspiegel (zwarte strook onder bomen en struiken) vandaag onkruidvrij.
Leg een dunne laag GFT-compost op de boomspiegel.
Indien je een hak of schoffel gebruikt, zorg dan dat de grond opnieuw gesloten komt te liggen.
Is de grond droog en los maak hem dan eens goed nat. Als er regen voorspeld is hoef je geen water te geven.
Gras onder en nabij vroegbloeiende bomen & struiken moet je kort afmaaien en het gras verwijderen.
Voor de bloei mag je GEEN mulch van hakselhout of schors aanbrengen! Wacht hiermee tot NA de bloei.

Meer lezen over het voorkomen van lentenachtvorstschade aan fruitbloesem.

Foto van bloemknoppen van een vroegbloeiende pruimenboom, Prunus domestica 'June Blood' (syn. 'Kaapse pruimen') op 16/3/2013.

KRUISBESTUIVING GEEFT MEER VRUCHTEN.
Een goede kruisbestuiving zorgt bij vroegbloeiende fruitsoorten voor een betere vruchtzetting.
Ook bij zelfbestuivende perzik- en abrikozenbomen geeft bestuiving door een ander ras een betere oogst.
Voor een goede kruisbestuiving zijn er honingbijen, hommels en solitaire bijen nodig. Honingbijen vliegen niet als het regent zodat je op een regendag een bijenhotel kan maken voor solitaire bijen.

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM LENTENACHTVORST:
Bestuiving bij appelbomen is belangrijk.
Bestuiving bij kersenbomen is belangrijk.
Solitaire bijen in je eigen tuin zorgen voor meer vruchten.
Bodembedekking bij vroegbloeiende steenfruitbomen wegnemen.
Schade van vorst aan jonge bloesems voorkomen . (Frank Deboosere)

Woordverklaringen bij de bestuiving (deel 1).
Woordverklaringen bij de bestuiving (deel 2).

Meer lezen over de verzorging van fruitbomen in de Groente & Fruit Encyclopedie (Auteurs: Luc Dedeene & Guy De Kinder)

Maandelijks fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: lentenachtvorst, lentenachtvorst steenfruit, lentevorst, steenfruit vorst, vorstschade kersen, vorstschade voorkomen, fruit lentenachtvorst, LNV, lente nachtvorst

Uitzaaien van gelaagstapelde zaden.

Zaden van pitfruit- en steenfruitbomen heb je in het najaar of winter bewaard in potten opdat ze niet zouden uitdrogen ofwel om remstoffen af te breken.

Foto 1: pot met gelaagstapelde zaden. Door een aantal maanden koude (vorst) worden de remstoffen afgebroken. De koude behandeling kan je ook geven door de zaden een aantal weken in te vriezen.

Foto 2: perzikstenen uitleggen in zaaivoortje. Om de grond luchtiger te maken kan je wit zand in de grond mengen.

Foto 3: jonge perzikzaailingen.

Zaden van fruitbomen die je voor de winter verzameld en bewaard hebt kan je nu in volle grond op een zaaibed uitzaaien. Maak de grond op voorhand zaaiklaar.
De zaailingen zijn meestal sterkgroeiend en kan je gebruiken als onderstam voor halfstam- en hoogstambomen.
Perzikzaailingen zijn te gebruiken als onderstam voor andere perzik- en nectarinerassen. Sommige rassen behouden hun typische eigenschappen na het zaaien en kan je ook zonder te enten laten uitgroeien.

HET VOORKOMEN VAN VOGELSCHADE:
Tegen vogelvraat worden de zaaibedden afgedekt met vliesdoek, flodderplastiek of vogelafweernetten.

AANBEVOLEN ZAAIAFSTAND:
De zaaiafstand is afhankelijk van de hoeveelheid zaad per m2 en het kiemingspercentage. De rijafstand is 50 tot 70 cm. (Afstand in de rij 5 tot 10 cm)
Onder invloed van de weersomstandigheden kan het aantal zaailingen per bed sterk uiteenlopen.
Als de zaden onvoldoende koude kregen of te droog bewaard werden dan kiemen de meeste zaden het 2de jaar.

ZAAIWIJZE:
Opdat de kiemwortel recht omlaag zou groeien, leg je kastanjes steeds op dezelfde manier neer. De dofgekleurde plek ("de plaat"), komt naar beneden.
Gewone walnoten/okkernoten leg je met de naad verticaal. Legt je deze zaden anders, dan groeit de wortel met een kromming naar beneden. Bij het rooien geeft dit meer kans op wortelbreuk.
Perzikstenen worden ca 5 cm diep gezaaid en de stenen kan je voor het zaaien eerst een nacht in water laten weken. (Sommige kenners breken de stenen net voor het zaaien)
Later wordt op de rechte wortelhals van de zaailingonderstammen een ander ras geënt.
Kleinere zaden worden met zand uitgezaaid (bosbomen of sierbomen)
Afhankelijk van de plantensoort kan je breedwerpig ofwel op lijnen zaaien. Elke methode heeft zijn voor- en nadelen.

BIJZONDERE FRUITSOORTEN ZAAIEN?
Bijzondere fruitsoorten zoals aardbeien, kiwi, pawpaw, gojibes en kaki kan je best op een warme plaats zaaien in een pot of zaaikistje.
Ananaskers (Physalis pubescens) kan je tussen 16 en 31 maart op een warme plaats uitzaaien. (Zelfde werkwijze als tomaten zaaien. Kieming na 7-10 dagen.)
De optimale kiemtemperatuur is voor deze planten 20 tot 24°C.
Gebruik speciale zaai- & stekgrond en dek de zaaikist af met glas zodat de zaaigrond gepast vochtig blijft.

AFDEKKEN VAN DE ZADEN MET GROND:
Na het uitzaaien bedek je de zaden met grond (1,5 tot 2 x de zaaddikte). Zaden van 1 mm dikte bedek je met 2 mm zaaigrond.

BESCHERMEN TEGEN DICHTSLAAN, UITDROGEN EN VORST:
Dit is vooral van belang bij het uitzaaien van houtige gewassen.
Je moet voorkomen dat de grond dichtslaat bij zware regenval. De in het najaar gezaaide percelen kan je afdekken met takken, strooisel, gaatjesplastic of met groeidoek (vliesdoek).
Tegen felle zon en scherpe (uitdrogende) oostenwind kan je eveneens afschermen. O.a. belangrijk bij Acer en Amelanchier.
In het voorjaar moet je soms beschermen tegen lentenachtvorst
Zaaibedden kan je ook onder plastic kappen aanleggen.
Het afschermen van kweekbakken doe je met met rietmatten, glas, gaatjesplastic en vliesdoek.

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM ZAAIEN:
Weblinks planten vermeerderen (stekken, afleggen en zaaien).
Houtige fruitplanten vermeerderen door zaaien, stekken en afleggen.
Zaaien van diverse fruitsoorten.
Betekenis van moeilijke woorden opzoeken (vaktaal, tuintaal).

Meer lezen over het planten en verzorgen van fruitsoorten in de Groente & Fruit Encyclopedie

Raising trees and shrubs from seed: http://www.forestry.gov.uk/pdf/fcpg018.pdf/$FILE/fcpg018.pdf

Maandelijks fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: zaaien fruit, laagstapelen zaden, zaden stratificeren, fruit zaaien, onderstammen zaaien, pitten zaaien

Zelftoppende tomaten zaaien?

De meeste tomatenrassen die je in de handel kan vinden groeien stamvormig (= indeterminate) op tot een hoogte van 1,5 of 2 meter.

Zelftoppende of determinate tomaten zijn bijzonder geschikt om in potten, hangpottten, kuipen en bloembakken te kweken. Ook eenvoudig te telen op de vensterbank gericht naar het oosten. Ze dragen talrijke kerstomaten in een rode, roze of gele kleur.

KENMERKEN.
Afhankelijk van het ras worden zelftoppende tomatenplanten slechts 20 tot 80 cm hoog.
De okselscheuten (dieven) zal je NIET verwijderen.
Zelftoppende tomatenrassen toppen zichzelf zodat de zijscheuten plots uitlopen en eindigen op een bloemtros. Men noemt deze zelftoppende/determinate of struikvormige tomatenrassen.
Deze groep van tomaten mag je niet dieven, want dan heb je maar weinig vruchten.

DIVERSE KLEUREN EN SMAKEN BIJ DE ZELFTOPPENDE TOMATENRASSEN.
Zelftoppende tomatenrassen zijn bijzonder geschikt voor potteelt of teelt in kuipen en hangpotten:
42 Days, Bali, Balkonzauber, Budai Torpe, Buissonante, Cerise Jaune, Fuzzy Wuzzy, Grushovka, Ida Gold, Napoli VF, Olomic, Orange,
Pendulina, Red Alert, San Marzanon Nano, Siberian Early, Sugar Baby, Thai Pink Egg, Thai Pink Egg, Tiny Tim, Tom Red,
Ventura, Washington Cherry, Whipper Snapper, White Bush, Yellow Taxi, ...

Voor 2016 werden hier de volgende zelftoppende tomatenrassen gezaaid en opgepot: 42 Days, Balcon Zauber, Cerise Jaune, Pendulina, Thai Pink Egg, Tiny Tim, Whipper Snapper en Yellow Taxi.
Behalve deze zelftoppende werden er in maart 2016 ook 24 stamvormige oude tomatenrassen gezaaid.
Mits wat zoeken kan je vanaf april in sommige tuincentra ook plantgoed van enkele zelftoppende tomatenrassen vinden.

ZAAIEN.
Indien je zelf tomatenplanten wil kweken in je tuin dan kan je die best binnenshuis tussen 10 en 20 (25) maart op een warme plaats (20-24°C) voorzaaien!
Vanaf zaaien tot inpotten zijn er ongeveer 17 dagen. (Tomaten die je op 21 maart zaait kan je op 7 april oppotten)
Tomaten die je nu zaait kun je rond begin (half) mei buiten plaatsen.
Op zoek naar een degelijk en praktisch tuinboek als handleiding voor een geslaagde moestuin?
Uitvoerige informatie over de rassenkeuze, teelt en verzorging van tomaten (en talrijke andere groenten) kan je vinden in de "Groente & Fruit Encyclopedie". Zie weblinks!
Probeer ook eens een voordracht/lezing ivm tomaten bij te wonen! Zie in de agenda van onze nieuwsbrief voor meer data en plaatsen...

TIPS VOOR HET VERSPENEN EN/OF OPPOTTEN.

- Wacht met verspenen tot er twee echte bladeren zichtbaar zijn.
- Maak de tere plantjes voorzichtig los met een stokje.
- Neem de plantjes vast met één van de zaadlobben (klein blaadje onderaan)
- Gebruik aangekochte (nieuwe) potgrond.
- Plaats de jonge plantjes zo diep mogelijk, maar de twee zaadlobben moeten net boven de grondoppervlakte blijven.
- Druk voorzichtig aan en giet even aan met water op kamertemperatuur.
- Bescherm de plantjes twee dagen tegen felle zon met vliesdoek (of krantenpapier).
- Ingepotte plantjes kan je best enkele dagen op 15 tot 18°C houden, daarna mag de temperatuur dalen naar 10-15°. Let op voor te koude nachten (lager dan 10°C), want dan krijg je een groeistilstand.

Nuttige Tips!
Verspenen van tomaten voor dummies. (Nieuwe venster)
Voor de teelt in openlucht kan je best vroegrijpende tomatenrassen zoals 42 Days, Pendulina, Siberian Early, Whipper Snapper en Yellow Taxi zaaien! (Of plantgoed aanschaffen)

Pendulina

Whipper Snapper

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM BIJZONDERE TOMATEN:
Overzicht van bijzondere tomatenrassen (zwarte, bruine, witte, gele, oranje, rode en groene tomaten. Stamtomaten, struiktomaten, roma en kerstomaten).
Tomaten zaaien van 10 tot 25 maart!

Groente- en Fruit Encyclopedie met zaai- en verzorgingstips voor tomaten en andere groenten.

Maandelijks fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
labels: determinate tomaten, zelftoppende tomaten, struiktomaten, struikvormige tomaten, tomaten niet dieven, determinate tomatoes, struik tomaten

Geoculeerde onderstammen afknippen.

Uitleg bij afbeelding: 01. gesneden oculatie; 02. T-snede in de onderstam; 03. Oculatie op de onderstam; 04. Oculatie toegebonden 05. Losgesneden bindmateriaal 06. Het afknippen van de onderstam doet de oculatie uitlopen

Foto: afknippen onderstam boven de gelukte (kers)oculatie.
KLIK OP DE AFBEELDING OM DEZE GROTER TE MAKEN!

WAAROM ENTEN OP EEN ONDERSTAM.
De meeste fruitbomen vermeerder je door enten of oculeren.
Door te enten op een zwakgroeiende onderstam bekom je een kleine boom die snel vruchten geeft.
Bij het enten hebben alle nakomelingen dezelfde eigenschappen als de moederplant.

VERZORGING OCULATIES.
Oculaties en entingen vragen een gepaste verzorging om goed te kunnen uitgroeien.
Verwijder eerst het bindmateriaal zodat dit het zwellende knopje niet kan verstikken.
Controleer of onder de oculatieknop het schildje nog mooi fris en groen is. (Bij een mislukte oculatie is de schors bruin of zit het schildje los op de onderstam)
Geoculeerde onderstammen knip je in het maart af zodat de oculaties kunnen uitlopen. (Zie nr 6 op de afbeelding). Een gelukte oculatie kan je herkennen doordat de knop opvallend groot en gezwollen is. Ook is de schors van het schildje mooi groen.

Bij de "gelukte" oculaties op een bestaande (lei)fruitboom kan je boven de oculatie een kleine inkeping ("kerf") aanbrengen zodat het uitlopen bevorderd wordt. Het kerven kan dan het afknippen vervangen. Het kerven kan gebeuren met een metaalzaagje.

Bij de onderstammen waar de oculatie niet-gelukt is moet je niet snoeien. Deze onderstammen kan je binnenkort opnieuw enten.

TIP.
Onderstammen waar de oculatie mislukt is ent je dit voorjaar opnieuw.
Vanaf einde maart of begin april tot einde mei kan je bij goed weer de voorjaarsentingen in openlucht doen.

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM OCULEREN, CHIPBUDDEN EN ENTEN OP ONDERSTAMMEN:
Engelse griffel of verbeterde plakgriffel.
Oculeren, oogenten, chipbudding, enten en onderstamsoorten.
Oculeren en chip-budding op onderstammen.
Oogenten of chipbudden op onderstammen.

Onderstamkeuze voor de verschillende fruitsoorten.
Overzicht van de diverse entmethoden.
Tips voor het oculeren.
Vroeger en meer vruchten met de juiste onderstam.

Maandelijks fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden via email ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: planten vermeerderen, afknippen geoculeerde onderstammen, afknippen oculaties, oculeren, schildgriffelen, verzorgen oculaties, oculaties afknippen, oculaties onderstammen

Kleinfruit voor kleine tuinen. Eenvoudige snoei en snelle oogst!

Plant dan nu nog enkele fruitsoorten. Wacht niet te lang, wil je in deze zomer de eerste bessen of vruchten oogsten!
Sommige rassen zijn (erg) vatbaar voor schimmelziekten. Kies bij het aanplanten voor ziektetolerante rassen, waarbij elke plant voorzien is van een etiket met de rasnaam (cv).

Tip! Geef na het planten direct water! Foto van rode trosbes (Ribes rubrum)
Ook in maart zijn in diverse tuincentra kleinfruitsoorten in pot te bekomen. Maak voor het planten de potkluit goed nat door de planten in een emmer water te zetten.

KLEINFRUITSTRUIKEN VOOR KLEINE TUINEN.
Vijgen (Ficus carica), blauwbessen (Vaccinium corymbosum),
Ribes-soorten: kruisbessen, rode-, witte en zwarte trosbessen en jostabessen.

TE LEIDEN KLEINFRUIT VOOR KLEINE TUINEN (leifruit).
Kiwibessen (Actinidia arguta 'Issai'), bramen (Rubus fruticosus), Japanse wijnbes, taybes en druiven (Vitis vinifera). Plant bij voorkeur druiven die niet vatbaar zijn voor meeldauw!
Herfstframbozen (Rubus idaeus), trosbessen (Ribes rubrum) en kruisbessen (Ribes uva-crispa) zijn ook geschikt voor kleine tuinen.
Rode-, witte en zwarte trosbessen bevatten net zoals kruisbessen (stekelbessen) veel gezonde pectine. Ze zijn eenvoudig te kweken en te verzorgen, ook in heel kleine tuinen.
Rode frambozen, bramen, jostabessen en blauwe bessen zijn zeer rijk aan antioxidanten.
Rode herfstframbozen geven vanaf augustus tot einde oktober talrijke lekkere en gezonde vruchten!
Frambozen groeien op de meeste gronden, mits die niet te nat is.
Vijgen en herfstframbozen kweek je ook in potten of kuipen.
Sommige kleinfruitsoorten geven dit jaar reeds lekkere bessen.

Foto kleinfruitoogstkalender. KLIK OP DE AFBEELDING OM DEZE GROTER TE MAKEN.

KLEINFRUITSOORTEN VOOR POTTEELT.
Doordragende aardbeien (= dagneutrale aardbeien), herfstbraam Reuben, herfstframbozen en vijgen.

SMALLE FRUITHAGEN
Druiven, rode trosbessen, witte trosbessen, kruisbessen, kiwibes 'Issai', herfstframbozen, diverse bramen, taybessen en braambozen.
Kolomappelbomen, kolomperen, kolomkersen en kolompruimen.

BREDE LOSGROEIENDE FRUITHAGEN.
Blauwe bessen, blauwe honingbessen (Lonicera kamtschatica), jostabessen, zwarte trosbessen en vijgen.

VRUCHTBOMEN VOOR KLEINE TUINEN.
Zelfbestuivende pruimenbomen zoals o.a. 'Opal', 'Victoria' en 'Sanctus Hubertus' geven snel vruchten. Een zwakgroeiende pruimonderstam is 'Saint Julien A'. Neem geen sterkgroeiende zaailingen als onderstam!

NUTTIGE WEBLINKS IVM KLEINFRUIT VOOR KLEINE TUINEN:
Fruitsoorten voor kleine tuinen.
Bijenvriendelijke fruit-plantenkalender. De meeste fruitsoorten bevatten veel nectar en stuifmeelpollen.
Gemakkelijk te telen kleinfruit. Kleinfruit voor dummies!
Herfstframbozen planten in de tuin
Jostabessen zijn gemakkelijk kleinfruit en eenvoudig te snoeien in de fruittuin.

Leifruit van bramen en frambozen
Rode- en witte trosbessen in een fruithaag planten
Ziektetolerante kruisbessen planten
Snoeikalender fruitsoorten
Aanbevolen plantafstanden voor fruitbomen, druiven en kleinfruit
Adressen waar je plantgoed van fruitbomen en fruitstruiken kan bekomen.

Volg de dagelijkse berichten en tips ivm bijzondere tomaten en fruit op twitter! http://twitter.com/gdekinder
Maandelijks fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: fruitsoort kleine tuin, kleine fruittuin, kleine tuin, kleinfruit planten, planten kleinfruit, kleine moestuin, fruit voor kleine tuin, kleinfruit tuin, zachtfruit moestuin, kleinfruit moestuin

Jostabessen, gezond en eenvoudig te snoeien kleinfruit!

Foto 01: aanplanting van jostabessen. (Ribes nidigrolaria)

Foto 02: bloemen van de jostabes bevatten tamelijk veel nectar (N3) en weinig pollen (P1).

Foto 03: rijpe bessen van de Jostaberry (einde juni - half juli).
Jostabessen zijn in Duitsland ontstaan uit een complexe kruising van zwarte trosbes en kruisbes (stekelbes).

Foto 04: jonge jostabes 'Jogranda'. In de maanden maart en april kan je best de plantstrook rond de struik onkruid vrij houden.

De jostabes is een bijzonder gezonde grote fruitstruik die in elke tuin past.
Jostabessen zijn ook voor kleine tuinen geschikt. De maximale groeihoogte en breedte is 1,5 m.

KENMERKEN:
De planten bloeien in april met groenachtige kleine bloempjes. De bloempjes zijn aantrekkelijk voor honingbijen en solitaire bijen doordat ze tamelijk veel nectar bevatten (N3, P1). De planten zijn zelfbestuivend.
De Jostaberry is meestal een matig grote struik of heester (tot 2 meter), die je ook als boom (boompje) kan opkweken.
De zwarte jostabessen zijn erg aromatisch als je ze vers kan afplukken. Deze ongestekelde kleinfruitsoort is weinig vatbaar voor schimmelziekten.
De planten zijn meestal wortelecht te koop.
Jostabessen zijn zeer tolerant (= niet of slechts weinig vatbaar) aan de Amerikaanse meeldauwschimmelziekte.

PLANTEN:
Jostabes groeit het best op een zonnige plaats, maar verdraagt ook halfschaduw.
Voorkeur voor een licht vochtige grond. De jostaberry kan groeien op een droge of iets natte grond. De pH (zuurheid van de grond) mag lichtzuur tot licht alkalisch zijn.
Van oktober tot april te planten.
Te planten op een afstand van 1,5-2 meter.
Plant op dezelfde diepte als de planten vroeger stonden. De bovenste wortels komen net onder de grondoppervlakte.
Te planten in een losse, breed groeiende fruithaag in combinatie met zwarte trosbessen. Voor smalle en hoge fruithagen is de josta minder geschikt. (Voor smalle, hoge fruithagen kan je beter trosbessen, kruisbessen, bramen en frambozen gebruiken)

SNOEIEN NA HET PLANTEN:
Te laag hangende en kruisende twijgen wegknippen.
Snoei zo weinig mogelijk!

ONDERHOUDSSNOEI:
Om de 2-3 jaar een beetje snoeien. Jostabessen geven bessen op kort vruchthout. Hoe minder je snoeit in de winter hoe beter!
De takken kan je iets uitdunnen. Te laag hangend zijhout en dode takken wegknippen. Veel snoeien stimuleert de groei en dit is nadelig voor de vruchtenproductie.
Luchtig gesnoeide planten zijn gemakkelijker te plukken en te beschermen tegen vogelvraat.

SNOEITIJDSTIP:
Wintersnoei vanaf december tot april.
Zomersnoei in juli en augustus.

VERMEERDERING:
Jostabessen vermeerder je door winterstekken. Het uitplanten van winterstekken doe je in maart.
Ook nu kan je nog winterstekken nemen van stevige eenjarige scheuten.

NUTTIGE WEBLINKS IVM JOSTABESSEN:
Kleinfruitbladeren herkennen .
Fruitsoorten vermeerderen.
Planten en verzorgen van een jostabes - Ribes 'Jostaberry' .
Snoeikalender fruitsoorten
Weblinks plantenvermeerdering
Adressen waar je plantgoed van fruitbomen en fruitstruiken kan bekomen.

Groente- en Fruit Encyclopedie met snoeiinformatie van jostabessen en kleinfruit. In de 8ste (herwerkte) druk werden alle snoeiadviezen aangevuld. Ook kan je een handige snoeikalender raadplegen.

Volg de dagelijkse berichten en tips ivm bijzondere tomaten en fruit op twitter! http://twitter.com/gdekinder
Maandelijks fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: josta, josta bes, jostaberry, jostabes, kruising zwarte bes en kruisbes, Ribes Josta, zwarte kruisbes, josta berry, snoeien jostabessen, snoei jostaberry, planten van jostabes, jostaberry planten

Vijgen en hazelaars vermeerderen door afleggen (marcotteren).

Afleggen is een methode van vegetatieve vermeerdering, waarbij je een tak zo in de grond buigt, dat de top weer boven de grond uitkomt.

PLANTENSOORTEN TE VERMEERDEREN DOOR AFLEGGEN OF MARCOTTEREN.
Het afleggen doe je bij vijgen (Ficus carica), zwarte moerbei (Morus nigra), hazelaar (Corylus avellana), druiven (Vitis vinifera), kiwibessen (Actinidia arguta), bramen en diverse klimplanten.
Blauwe bessen kan je ook eenvoudig vermeerderen door jonge twijgen in de grond te buigen.
Kleinfruitsoorten zoals kruisbessen en trosbessen wortelen spontaan als er een tak tegen de grond hangt.

VOORDELEN VAN PLANTEN AF TE LEGGEN.
Het afleggen geeft meestal een goede beworteling.
Er is weinig risico op mislukking.
De planten teel je op eigen wortel, waardoor er geen hinderlijke wildopslag is.
Onderstammen die je aflegt groeien meestal zwakker dan zaailingen. Gezaaide onderstammen groeien meestal veel sterker en zijn dan pas laat vruchtbaar.
Onderstammen vermeerder je door stekken of afleggen omdat ze dan zwak blijven groeien.

TIPS VOOR MARCOTTEREN EN AFLEGGEN.
Het marcotteren door aanaarden gelijkt erg op het afleggen, maar alles gaat sneller en is eenvoudiger.
De scheutbasis van een laag vertakte plant bedek je met grond. Aan de scheutbasis van elke scheut vormen zich wortels. Deze methode gebruik je voor het vermeerderen van fruitboomonderstammen.
Het gedeelte in de grond mag eerst gekwetst worden, zodat er gemakkelijker wortels ontstaan. Je kan op die plaats wat schors wegnemen ofwel een beetje wringen.
Niet alle fruitsoorten vermeerder je op dezelfde manier.

VIJGENPLANTEN VERMEERDEREN DOOR STEKKEN.
Wintervorst is erg nadelig voor de beworteling van vijgen.
Na een zachte winter met bijna geen vorst kan je toch met goed resultaat snoeihout van vijgen gebruiken om te stekken! Vijgen kan je ook begin maart nog snoeien. Zie snoeikalender!
Uitzonderlijk kan je dit voorjaar (2016) ook nog winterstekken nemen van vijgen. Zie weblink "Vijgen vermeerderen door stekken".

NUTTIGE WEBLINKS IVM AFLEGGEN OF MARCOTTEREN:
Bramen vermeerderen door topafleggen.
Fruitboom-onderstammen vermeerderen.
Fruitsoorten vermeerderen.
Hazelaars vermeerderen door afleggen.
Planten vermeerderen door afleggen en marcotteren.
Soorten onderstammen en hun vermeerdering.
Snoeikalender per maand voor fruitsoorten (fruitstruiken, fruitbomen, druiven en kleinfruit).
Vroeger en meer vruchten met de juiste onderstam.
Weblinks plantenvermeerdering

Volg de dagelijkse berichten en tips ivm bijzondere tomaten en fruit op twitter! http://twitter.com/gdekinder
Maandelijks fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: aanaarden, afleggen, marcoteren, marcotteren, onderstammen vermeerderen, planten vermeerderen, planten vermeerdering, onderstammen afleggen

Lange snoei bij sterkgroeiende appelbomen (laagstam).

Meestal sterkgroeiend zijn de appelrassen 'Schone van Boskoop' en 'Rode Boskoop'.
Door sterkgroeiende bomen te snoeien tussen 15 en 31 maart zijn de bloemknoppen beter zichtbaar en maak je minder snoeifouten.

AANBEVOLEN ONDERSTAMMEN.
Sterkgroeiende appelrassen ent je op de zwakst groeiende onderstammen 'M9' en 'B9'.
Controleer dat de entplaats (= knobbelachtige verdikking op de stam) niet in de grond zit. Eventueel moet je die entplaats opnieuw vrijmaken van grond.
Indien er wortels ontstaan aan of boven de entplaats dan krijgt de appelboom een (ongewenste) groeiversterking.

KENMERKEN VAN STERKGROEIENDE LAAGSTAMAPPELBOMEN.
Sterkgroeiende appelbomen zijn soms weinig vruchtbaar of ze zijn beurtjaargevoelig.
Sterkgroeiende appelrassen die "lang" gesnoeid worden zijn o.a. 'Schone van Boskoop', 'Rode Boskoop', 'Bramley's Seedling' en 'Jacques Lebel'. Deze 4 rassen hebben slecht stuifmeel en kunnen geen ander appelras bestuiven.
De verschillende 'Boskoop'-typen bloeien heel vroeg en zijn gevoeliger voor lentenachtvorst.
Voor een goede vruchtzetting moet er een ander vroegbloeiend appelras in de nabijheid staan.

Kort bij de wintersnoei geen gesteltakken en vruchttakken in. Ook de verlengenis (saptrekker) mag niet ingekort worden, want dit geeft een groeistimulans en vermindert de kans op vruchten.

SNOEI WEG.
Te dikke vruchttakken boven in de boom. (De takken moeten onderaan het dikste zijn en naar boven toe dunner zijn).
Van de takken die je verwijderd laat je aan de middentak een kleine stomp van 5-8 cm staan. (Stomp is bovenaan smal en onderaan breed)
Laat tussen de verschillende vruchttakken 15-20 cm afstand.
Lange eenjarige twijgen aan de uitgebogen vruchttakken. (+30 cm)
De meeste twijgen die boven op de vruchttakken staan (= rugtwijgen).

TIJDSTIP VAN SNOEI.
Probeer de wintersnoei zo laat mogelijk toe te passen (rond de bloei), zodat de groei wordt geremd.

GROEIREGELING DOOR UITBUIGEN.
Buig op een warme dag alle takken parapluvormig omlaag.
Omdat de takken niet ingekort worden, maar lang moeten blijven wordt deze snoeimethode ook "lange snoei" genoemd.

Foto van het uitbuigen tijdens de vorige zomer.

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM APPELBOMEN - MALUS DOMESTICA:
Appelbomen eenvoudig leren snoeien.
Onderdelen van een laagstam-appelboom en eenvoudige snoei (www.houtwal.be).
Snoeien en opkweken van appelbomen (index).
Snoeikalender voor alle fruitsoorten.
Snoeien van sterkgroeiende appelbomen (lange snoei) en het uitbuigen van takken.
Snoeien van Boskoop-appelbomen.

Ook deze week zijn er op verschillende plaatsen praktische snoeilessen die je kan volgen. Data en plaatsen kan je vinden in onze nieuwsbrief.

Maandelijks fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: lange snoei, boskoopsnoei, appelbomen lange snoei, lange snoei appelbomen, Rode boskoop snoei, appelbomen snoeien, sterkgroeiende appelbomen snoeien, snoeien van boskoop appel

Vroeger vruchten met de juiste onderstam.

VOORDELEN VAN ONDERSTAMMEN.
Fruitbomen op een (zwakgroeiende) onderstam blijven meestal kleiner en geven vroeger vruchten. (Na 3 jaar vruchten i.p.v. soms 10-12 jaar te moeten wachten).
Zaailingonderstammen groeien sterker en zijn meestal laat vruchtbaar. Nakomelingen (zaailingonderstammen) zijn meestal erg variabel in groeisterkte. Verwijder de zwakste en bewaar enkel de sterkste en gezondste zaailingen.

VERMEERDEREN VAN ONDERSTAMMEN EN VRUCHTBOMEN.
Onderstammen vermeerder je door afleggen, marcotteren en soms door middel van winterstek.
Het vermeerderen van onderstammen is niet altijd gemakkelijk, zodat aankopen soms eenvoudiger is.
Door afleggen en stekken blijven de typische eigenschappen van de (zwakgroeiende) onderstammen beter behouden.
Onderstammen worden later geoculeerd of geënt door middel van bijvoorbeeld de Engelse (verbeterde) plakgriffel. In volle grond kan dit enten vanaf einde maart reeds gebeuren.

ZWAKGROEIENDE EN STERKGROEIENDE ONDERSTAMMEN.
Met sterkgroeiende onderstammen heeft men een grotere plantafstand nodig dan op zwakgroeiende onderstammen. Eenmaal in productie kunnen fruitbomen op sterkgroeiende onderstammen wel meer vruchten produceren dan de zwakgroeiende onderstammen.
Onderstammen zijn te vermeerderen door zaaien, stekken of afleggen (marcotteren).
Niet alle planten vermeerder je op dezelfde manier. Sommige planten kan je stekken of afgeleggen.

EEN TUSSENSTAM IS SOMS NODIG.

Sommige rassen vergroeien niet goed met de gekozen onderstam en daarom gebruik je soms een tussenstam.
Gebruik als stamvormer een ras dat mooi verticaal groeit en minder vatbaar is voor bepaalde schimmels.
Bij peren gebruik je een tussenstam van Beurré Hardy, Le Curé en Doyenné du Comice.
Voor de pruimenonderstam Zwarte myrobolaan gebruik je de tussenstammen Falso en Altesse Simple.
Bij kersen kan je op de onderstam Colt, die gemakkelijk te stekken is, de groeiverzwakkende Gisella 5 als tussenstam gebruiken.
Bij sommige appelrassen gebruik je de tussenstam Zoete Aagt of Golden Delicious om stambasisrot te voorkomen.

HOEVEEL KUNNEN FRUITBOMEN PRODUCEREN?
De productie hangt af van de fruitsoort, het fruitras en de gekozen onderstam.

De onderstammen die vorig jaar geoculeerd werden kunnen deze maand boven de oculatie afgeknipt worden om de oculatie te verplichten tot uitlopen. (Bij de niet-vast gegroeide oculaties worden de onderstammen niet afgeknipt). Afhankelijk van de fruitsoort en onderstam kan je 2 tot 8 jaar na het enten de eerste vruchten oogsten.

ZWAK GROEIENDE ONDERSTAMMEN GEVEN DE KLEINSTE BOMEN EN VROEGSTE PRODUCTIE!
(Indien er meerdere onderstammen vernoemd worden dan staat de zwakste onderstam links)
Appelonderstammen 'M27', 'M9', 'RN29',
Peeronderstam 'Kwee MC', 'Kwee Eline' (iets sterker dan Kwee C). [Zwakgroeiende perenrassen zoals Olivier des Serres en Seigneur d'Esperen kan je enten op de matig sterk groeiende 'Kwee MA' en Pyrus 'Pyrodwarf']
Pruimonderstam 'VVA-1' (= 'Krymsk 1'), 'Pixie': geschikt voor pruimen-, kwetsen-, perzik-, nectarine- en abrikozenbomen.
Kersonderstam 'VSL-2' (= 'Krymsk 5'), 'Colt': geschikt voor zoete- en zure kersenbomen. De groeikracht is vergelijkbaar met de onderstam Gisela 5. De Krymsk 5 zou tijdelijk te natte grond beter verdragen dan Gisela 5.
Kersonderstam 'GiSelA 5' en 'GiSelA 3': geschikt voor grote laagstambomen van zoete kersen op goed ontwaterde gronden.
In kleine tuinen kan je best vroeg productieve bomen aanplanten.

NUTTIGE WEBLINKS IVM ONDERSTAMMEN.
Aanbevolen plantafstanden voor fruitsoorten.
Gebruik van onderstammen bij vruchtbomen.
Vermeerderen van planten.
Onderstamsoorten voor fruitbomen.
Opbrengst van fruitsoorten en FAQ.
Weblinks over plantenvermeerdering.
Winterentingen van onderstammen.
Groente- en Fruit Encyclopedie met plant- en verzorgingstips voor alle geënte fruitsoorten.
Op verschillende plaatsen in Nederland en Vlaanderen kan je dit voorjaar entlessen volgen. Data en adressen van ent- en snoeilessen in de maandelijkse fruitnieuwsbrief!

Volg de dagelijkse berichten en tips ivm bijzondere tomaten en fruit op twitter! http://twitter.com/gdekinder
Maandelijks fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: fruitboomonderstammen, onderstam, onderstammen vermeerderen, planten vermeerderen, plantenvermeerdering, vroeger vruchten, onderstamkeuze

Fruit voor dummies. (Gemakkelijkste fruitsoorten)

Niet alle fruitsoorten zijn even gemakkelijk te kweken en te snoeien. Sommige fruitsoorten vragen heel wat onderhoud.

AANBEVOLEN PLANTTIJD.
Fruitsoorten met naakte wortel worden bij voorkeur in november -december geplant om een optimale hergroei te krijgen. Mits goede verzorging is later planten ook nog mogelijk.
Fruitsoorten (kleinfruit) in pot kunnen vanaf september tot april worden geplant. De gemakkelijkste kleinfruitsoorten zijn rode trosbessen, witte trosbessen, kruisbessen, zwarte trosbessen en herfstframbozen. Je kan deze als struik laten groeien ofwel waaiervormig leiden aan draden.
Voor leifruit kan je best op voorhand de draden reeds spannen. Fruitsoorten die aan draden moeten geleid worden zijn druiven, braambessen, taybessen en frambozen. Andere fruitsoorten zijn ook soms te leiden.
Voor het planten in maart en april kan je beter fruitsoorten in pot gebruiken, waarvan de hergroei veel beter is.

GEMAKKELIJKSTE FRUITSOORTEN.
Probeer met houtig kleinfruit zoals trosbessen, kruisbessen, frambozen, bramen en taybessen te starten. De snoei is eenvoudig uit te voeren en de bessenproductie start zeer vroeg.
Ook minitrees zijn gemakkelijk in onderhoud, maar ze zijn wel duurder in aanschaf dan kleinfruit.

Zwarte trosbes 'Titania'

WAAROM ZIJN SOMMIGE FRUITSOORTEN INTERESSANTER DAN ANDERE?
Sommige fruitsoorten vragen weinig of geen onderhoud.
De snoei is eenvoudig uit te voeren.
Bij de meeste fruitsoorten zijn er enkele rassen die ziektetolerant zijn, zodat behandelingen overbodig worden.
Sommige fruitsoorten geven weinig kans op mislukking en geven snel vruchten.
Zelfbestuivende fruitsoorten kunnen alleen aangeplant worden en geven meestal snel vruchten.

PLANTTIPS.
Plant niet als het overdag vriest. Aangekochte planten kan je dan best tijdelijk inkuilen. Nachtvorst is geen probleem om overdag te planten.
Maak voor het planten de potkluit goed nat. (U kan de potten ook een uur in het water plaatsen).
Maak de plantput ca 2 x zo groot als de potkluit is.
De bodem van de plantput maak je ook los.
Eventueel kan je de plantput opvullen met tuingrond gemengd met bodemverbeteraar ofwel met een mengsel van potgrond en tuingrond.
Plant op dezelfde diepte als de plant stond in de kwekerij.
Druk de grond rond de potkluit goed aan en geef eventueel wat water.
Maak de stam of stengels vast aan een steunstok of aan horizontale draden.
Dek na het planten de grondoppervlakte rond de boom of struik af met ca 3 cm compost of bladeren.

BOEKENTIP voor EEN SUCCESVOLLE FRUITTUIN

Meer lezen over "Gemakkelijk fruit. Fruit uit eigen tuin, terras en balkon" (Auteur Guy De Kinder, Kosmos Uitgevers).

Groente- en Fruit Encyclopedie met verzorgingstips voor fruitbomen en kleinfruit

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM DE GEMAKKELIJKSTE FRUITSOORTEN:
Ribes soorten: trosbessen, kruisbessen en josta.
Rubus soorten: frambozen, bramen, taybessen, braambozen.
Gemakkelijkste fruitsoorten voor de tuin.
Adressen waar plantgoed van bramen, braambozen en taybessen bekomen kan worden.
Snoeikalender per maand voor fruitsoorten (fruitstruiken, fruitbomen, druiven en kleinfruit).


Volg de dagelijkse berichten en tips ivm bijzondere tomaten en fruit op twitter! http://twitter.com/gdekinder
Maandelijks fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.

Meer zijtakken aan fruitbomen door te kerven.

WAT?
Het maken van kleine insnijdingen in stam, harttak of gesteltakken om meer twijgen ofwel meer bloemen te bekomen.

VERSCHILLENDE METHODEN VAN KERVEN en TIJDSTIP.
1) Kerven boven knoppen (Ringen)
Het beschadigen van de boomschors boven een bladknop om het uitlopen tot twijgen te bevorderen. Dit werkje doe je voor het uitlopen (begin maart) ofwel direct na de bloei (half/einde april).

2) Kerven onder twijgen.
Door juist onder knoppen of twijgen te kerven ontstaan er meer bloemknoppen.

3) Verticaal kerven van stammen.
Door met een snoeimest verticale sneden te maken in de stam gaat deze sneller verdikken. Dit type van kerven gebeurt best in mei.

KERVEN OM MEER VERTAKKINGEN TE KRIJGEN.

De toevoersnede of het bovenkerven wordt het meeste toegepast en gebeurt juist boven het oog. Je stimuleert het oog door een grotere toevoer van water met mineralen.
Onvoldoende vertakkingen bij leivormen van appel, peer, pruim of kersen? Ook toe te passen bij jonge kersenbomen.

Je kan dan begin/half maart, bij het uitlopen van de knoppen, boven de knoppen inkervingen maken. Sommige kenners doen dit kerven direct na de bloei.

Indien er vruchthout ontbreekt dan kan je NU (in maart) met een scherp mes of metaalzaagje BOVEN de slapende knoppen een kleine inkeping maken (= "kerven").
Plaatsen waar er vruchthout ontbreekt kan je ook opvullen door in april enten en oculaties te plaatsen. (= "stekelvarkensgriffel" of "steekgriffel" )

Bij jonge kersenbomen met weinig vertakkingen kan je "kerven" op de harttak om nieuw vruchthout te doen ontstaan. Maak met een scherp mes of metaalzaagje een snede boven een aantal knoppen. Doe dit op een droge lentedag, zodat de wonde snel kan genezen.

Een jaar na het inkerven boven een knop ontstaat dikwijls een nieuwe twijg. (Foto van zoete kersenboom - Prunus avium)

KERVEN OM KNOPPEN MEER BLOEMEN TE DOEN VORMEN.
Bij de remsnede of het onderkerven kerf je onder de knop. De bladknop loopt dan trager en verzwakt uit.
Je kan juist onder een knop (of onder een jonge twijgen) kerven om meer assimilaten (suikers) in de knoppen op te slaan. Deze zorgen dan voor bloemknoppen op die plaats.
Bij voorkeur uitvoeren rond eind april.

KERVEN OM DUNNE STAMMEN TE DOEN VERDIKKEN.
Je kan verticale sneden maken in de stam om deze sneller te laten verdikken.
Het kerven gebeurt best in mei.
Het kerven gebeurt met een mes bij de bladknoppen. Je doorkerft een- tot tweemaal de schors, tot op het hout. Het resultaat is steeds plaatselijk beperkt.
Bij voorkeur enkel op pitfruitsoorten (appel en peer) toepassen. Steenfruitbomen (kersen, pruimen, .. ) zijn meer vatbaar voor schimmelaantastingen.

TIJDSTIP OM TE KERVEN?
Over het ideale tijdstip bestaat er discussie. Meestal maakt men inkervingen juist voor het uitlopen, maar er zijn ook andere ervaringen (Bijv. na de bloei).

HOE KERVEN MAKEN?
Je kan tot 5 mm diep snijden. De kerven zijn 2 tot 4 mm breed.
Dit werkje kan je doen met een metaalzaagje of met een snoeimes. Je kan met een mes een rechte ofwel een halvemaan-vormige snede in de bast maken.

ANDERE TALEN.
ENGELS: cincture fruit trees, girdling, ringing, ring-barking
FRANS: incision annulaire, écorçage circulaire

NUTTIGE WEBLINKS IVM KERVEN.
Leivormen van peren snoeien.
Zoete kersen snoeien en uitbuigen.
Snoeien van zoete kersenbomen.

Groente- en Fruit Encyclopedie met snoeiinformatie van fruitbomen en kleinfruit.

Maandelijks fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
labels: kerven, kerven fruitbomen, bovenkerven, toevoersnede, onderkerven

Onkruidbestrijding bij fruitbomen en houtig kleinfruit.

De amandelbomen staan in bloei en sommige abrikozen- en pruimenbomen staan ook bijna in bloei. De open bloemen zijn erg vorstgevoelig!
Verwijder alle ongewenste plantengroei de fruitbomen en fruitstruiken. Het gras onder of naast de fruitbomen kan je best ook kort afmaaien!

Foto 01: Eenjarig onkruid "vogelmuur" groeit op stikstofrijke grond.

VOORDELEN VAN EEN ZWARTE BOOMSTROOK.
- Minder vorstschade aan de bloesems.
- Minder luchtwortels.
- Minder schade van de appelglasvlinder en vruchtboomkanker.

Bij fruitbomen met begroeiing tot tegen de stam is er meer kans op vorstschade aan de bloesems. Ook kunnen er meer luchtwortels en schade door de appelglasvlinder ontstaan. Gevoelige appelrassen zijn meer vatbaar voor vruchtboomkanker als de stam onvoldoende kan opdrogen.

ZWARTE BOOMSTROOK TIJDENS DE BLOEI.
Een zwarte, gesloten en onkruidvrije boomstrook kan tijdens de bloei kan tot 3°C warmte uitstralen.
Mulchen met hakselhout, gras of andere materialen verhindert de warmte-uitstraling.
De boomspiegel van fruitbomen moet tijdens de bloeiperiode vrij blijven van gras en onkruiden.

Foto 02: Bloeikalender fruitsoorten en aantrekkelijkheid voor de bijen
KLIK OP DE AFBEELDING OM DEZE GROTER TE MAKEN

Tijdens de bloeiperiode (maart, april, mei) is het meestal NIET gewenst de boomspiegel te laten begroeien om de schade t.g.v. lentenachtvorst te beperken. Ook met het mulchen onder fruitbomen kan je beter wachten tot na de bloei.

WANNEER DE BOOMSTROKEN VRIJ MAKEN VAN ONDERBEGROEIING?
Bij voorkeur een paar weken voor de bloei.
Droog en zonnig weer zijn ideaal om te hakken en te schoffelen!
Bij vroegbloeiende (steen)fruitbomen kan je nog hakken of schoffelen als er geen lentenachtvorst voorspeld wordt. Doe dit als het onkruid nog klein is of als het onkruid nog moet kiemen. Een losse grond onder bloeiende fruitbomen geeft meer schade door lentenachtvorst! Beschadig de stam niet, want dan kunnen er schimmels infecteren!
Bij de meeste appel- en perenbomen is de bloei meestal rond half april en kan je zonder problemen de grond (van de boomstroken) los maken.
Meer lezen over onkruidbestrijding bij fruitsoorten.

BREEDTE VAN DE BOOMSTROKEN?

- Voor houtig kleinfruit (trosbessen, frambozen, bramen) is een zwart gehouden boomstrook van 60 cm meestal voldoende.
- Voor laagstam-fruitbomen (appel, peer, kers, pruim, perzik) is een zwarte strook van 0,80 tot 1 meter goed.

Tijdens de maand april bloeien er veel soorten van fruitbomen en het gevaar op bevriezen van bloemen is dan groot.
Lees meer over "Lentenachtvorstschade" voorkomen bij fruitbomen.

Na de bloeiperiode kan je de boomstrook laten begroeien met allerlei bodembedekkende planten, zodat er minder voedingsstoffen kunnen uitspoelen en nuttige insecten beter kunnen overleven. In de biologische fruitteelt mag er niet gespoten worden met scheikundige producten tegen onkruid (herbiciden), waardoor onkruidmanagement belangrijk wordt. Let op voor vruchtboomkanker en stambasisrot bij gevoelige appelrassen!
Bodembedekkende eenjarige planten zijn interessant om na de bloei onder fruitbomen te zaaien of te planten.
Lees meer over combinatieteelten, goede en slechte buren.

Het is niet altijd eenvoudig om ziekten en plagen op cultuurplanten te determineren. Ook onkruiden benoemen is niet altijd eenvoudig.
Een overzicht van nuttige weblinks plantenziekten en plagen: diagnose, voorkoming en biologische bestrijding bij fruit, groenten en sierplanten.

Maandelijks fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: onkruidbestrijding fruitbomen, boomspiegel, fruitsoorten, onkruid fruitgewassen, onkruidbestrijding, zwarte strook, bodembedekkers fruit, onkruiden bestrijden, ongewenste planten

Winterstekken in volle grond uitplanten.

Op losgemaakte zwarte grond kan je nu winterstekken uitplanten. Winterstekken die je vroeg (in maart) kan uitplanten groeien sterker dan stekken die je pas in april of mei zou uitplanten.
Door het voorbije zachte winterweer (2016) kan je nu ook nog winterstekken maken en direct uitplanten.

TIJDSTIP OM STEKKEN UIT TE PLANTEN.
In de maanden maart of april, als de grond voldoende opgewarmd is.
Vroeg uitplanten (februari-maart) op zwarte plastiek geeft de beste beworteling en groei.

TIPS BIJ HET UITPLANTEN VAN STEKKEN.
Steek de stekken (met een lengte van 20-25 cm) 1/2 tot 2/3 diep op goed bewerkte en vruchtbare grond. Gebruik goed verteerde mest (of compost) om een optimale groei te bekomen.
Winterstekken van jostabessen en zwarte bessen wortelen goed en kunnen ook op hun definitieve plaats uitgeplant worden. Je kan NU tijdens de snoei winterstekken maken en direct uitplanten.
Winterstekken van onderstammen die later geoculeerd moeten worden, kan je iets ruimer uitplanten zodat ze goed te bereiken zijn. Fruitonderstammen die je kan stekken zijn 'Kwee' (peeronderstam) en 'St Julien A' (Pruimonderstam).
Druk tijdens het uitplanten de stekken onderaan goed aan zodat ze niet uitdrogen.
Indien je verschillende soorten en rassen uitplant dan kan je best alles goed etiketteren.

Foto 01: Uitplanten van winterstekken van kwee - Cydonia oblonga. De stekken zitten ongeveer 10 tot 12 cm in de grond. Druk de grond rond de stekken een beetje aan.
Op te natte grond of grond met een slechte structuur kan je wit zand door de grond mengen, zodat de grond luchtiger wordt.
Op een te natte grond en/of zware grond kan je best op verhoogde bedden van 1,20 m breed maken en de grond eerst ontwateren. Het uitplanten doe je dan in april als de grond droger en warmer is.

Foto 02: Uitplanten van winterstekken van rode trosbes - Ribes rubrum. Op klei- en leemgrond kan je zand door de grond mengen.

Foto 03: Uitplanten van winterstekken van zwarte trosbes/ zwarte aalbes - Ribes nigrum. Van het snoeihout van zwarte bessenstruiken kan je stekken nemen en direct uitplanten.

NAZORGEN BIJ HET UITPLANTEN.
Voorzie de winterstekken van een duidelijk etiket en let op dat dit etiket (label) niet kan insnoeren.
Bij uitdrogend weer (schrale, koude wind) moet je de stekken goed aandrukken en indien nodig zelfs bevochtigen.
Staan de stekken in een kas/serre, dan lopen de knoppen al uit. Ze zijn dan vorstgevoelig geworden en mogen pas vanaf begin (half) mei uitgeplant worden.
Van gemakkelijk wortelende kleinfruitsoorten zoals rode trosbes, witte trosbes, zwarte bes en jostabes kan je nog steeds stekken nemen.
Lees verder over kleinfruit en druiven vermeerderen door stekken.
Niet alle fruitsoorten kunnen nu nog gestekt worden. Wil je toch op een ander tijdstip stekken, plaats dan de stekken in een pot met stekgrond en hou de pot op een temperatuur van 15 tot 22° Celsius.
Lees verder in de stekkalender-fruitsoorten.

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM STEKKEN VAN PLANTEN:
Bessenstruiken en fruitsoorten vermeerderen door stekken (maart).
Tips voor het uitplanten van winterstekken.
Stekkalender voor alle fruitsoorten.
Weblinks i.v.m. het vermeerderen van planten.
Winterstekken van trosbessen of aalbessen.

Volg de dagelijkse berichten en praktische tips op twitter! https://twitter.com/gdekinder
Maandelijks fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: houtstekken, uitplanten houtstekken, Uitplanten stekken, uitplanten winterstekken, winterstekken aalbessen, planten winterstekken, planten houtstekken, uitplanten stekken