Inheems- en uitheems fruit: Tomatenplanten vermeerderen door stekken?

Tomatenplanten zijn snel te vermeerderen door stekken.
Gebruik hiervoor de grootste dieven (luizen) of okselscheuten. Ook een uitgebroken, stevige kop is bruikbaar als stek. Een dief of okselscheut uit de kop is sneller groot dan andere dieven en is daarom beter geschikt. Grote dieven kunnen best weggesneden worden met een scherp en proper mes.

WAAROM TOMATENPLANTEN VERMEERDEREN DOOR STEKKEN?
- Kostenbesparing als je stekken neemt van dure (plaagtolerante) hybriden. Lees verder voor de namen van de plaagtolerante tomaten die ik in 2020 heb staan. Plaagtolerante tomaten zijn ideaal voor buitenteelt en voor najaarsteelt in een minder droge serre/kas.
- Geen verwarming nodig, aangezien het nu voldoende warm is.
- Meer gedrongen planten.
- Kortere teeltduur.
- Soms is er in juli geen plantgoed meer te bekomen. Gemakkelijk als nateelt in juni, juli, augustus en september.

KENMERKEN VAN EEN GOEDE TOMATENSTEK

- Minstens 15 cm lang en redelijk dik.
- Bij voorkeur geen (geopende) bloemtros zichtbaar.
- De onderste bladeren worden verwijderd (ca 1/3 tot 1/2 van de steklengte)
- Onderaan mooi recht afgesneden met een scherp en proper mes.

VOORWAARDEN VOOR EEN GOEDE WORTELVORMING.

- Stekpot of stekbak gevuld met zaai- en stekgrond ofwel goedkope (universele) potgrond. Gebruik bij voorkeur ZWARTE plastiekpotten, deze zijn warmer dan andere potten.
- Plaats de stekken ca 7 cm in de grond en druk de stekgrond iets vast aan de basis van de stek
- Er mogen geen bladeren in de grond zitten of de grond raken.
- De stekgrond is licht vochtig (Bij het uitknijpen met de hand komen er enkele druppels water uit)
- Stektemperatuur 15 tot 20°C

- Hoge luchtvochtigheid om verwelking te voorkomen --> Plaats een afgesneden plastiek fles of plastiek zakje met perforaties over de tomatenstek.

- Geen te felle zon (Eventueel afschermen met krantenpapier, schermdoek of groeidoek/vliesdoek)
- Stekpoeder of bewortelingspoeder is NIET nodig.

BEWORTELINGSDUUR EN UITPLANTEN.
Als de omstandigheden ideaal zijn dan kunnen de stekken op 7 tot 10 dagen geworteld zijn.
Gewortelde stekken kunnen meteen op hun vaste plaats uitgeplant worden. Je kan ze na beworteling ook oppotten in voedselrijke potgrond.
Stevig aanvoelende stekken wortelen beter (en sneller) dan kruidachtige (slap) aanvoelende stekken.

STEKKEN IN PLASTIEK FLESSEN.
Een ideale stekplaats is een doorgesneden plastieken fles welke je opvult met 10 cm stekgrond/zaaigrond. De beworteling is hier goed te volgen, zodat het oppotten in voedselrijke potgrond op tijd kan gebeuren.

Foto van een gewortelde tomatenstek in een plastiek fles.

KIJK UIT WAAR U DIEVEN WEGNEEMT!
- Sommige tomatenrassen (o.a. Roma's) zijn halfzelftoppend en daar mag je niet te vlug de dieven wegnemen, want dan kan je de stam niet verder in de hoogte laten groeien.
- Bij de zelftoppende plaagtolerante (struik)tomaten zoals Defiant, Mount Merit en Plum Regal laat je de meeste dieven staan.
- Bij de plaagtolerante stamtomaten zoals Cocktail Crush, Crimson Crush, Damsel, Honeymoon, Jasper, Mount Magic, Primabella, Red Pearl en Vesper kan je tijdig enkele dieven laten staan om te stekken.
Nota: Zaden van plaagtolerante tomatenrassen (meestal F1 hybriden) zijn te bekomen bij Fruitlent (NL) en Bobbyseeds (DE).

Bloeien uw tomatenplanten in de kas/serre reeds? Vergeet ze niet minstens om de twee dagen te trillen. Bij voorkeur de bloemen trillen tussen 10 en 12 uur. Dit jaar zijn er opvallend veel solitaire bijen die spontaan helpen bij de bestuiving.

VERLATE KASTEELT MET GESTEKTE TOMATEN.
Een late serre/kas-teelt met gestekte tomaten is goed mogelijk. Okselscheuten (= dieven, luizen) die je stekt op 10 juni zijn geworteld rond 20 juni en bloeien op 25 juni.
Vroegrijpende kerstomaten geven de eerste rijpe vruchten rond 15 augustus. Laatrijpende (tros- en vlees)tomaten geven in de kas (mits een zonnige nazomer) hun eerste vruchten rond 1 september.
Probeer de gewortelde tomatenstekken op te potten (met voedselrijke potgrond) in een pot of emmer van 8 tot 10 liter. Bij droog weer kan je deze tomatenpotten op een zonnige plaats in openlucht laten staan. Zodra er meer ruimte is in uw kas/serre dan worden de potten binnengebracht en eventueel voorzien van een onderschaal.
Bij de tros- en vleestomaten kan je nog één tot drie trossen laten uitgroeien. Bij de vroegrijpende kerstomaten kunnen er nog ca 6 trossen uitgroeien.
Voor een goed resultaat (goede opbrengst) kan je best vanaf 10 juni tot 5 juli stekken nemen.

Als potgrond wordt hier een zgn "bloemenpotgrond met voeding voor 100 dagen" gebruikt.