Teelt, snoei en verzorging van fruitbomen, druiven, kleinfruit, noten en bijzondere fruitsoorten. Bijzondere tomaten. Volgtip: www.fruitabc.be

woensdag 19 december 2012

Halfstam-, hoogstam of laagstambomen van appels en peren planten?

Foto 01: Enthoogte bij fruitbomen. 1) Hoogstam geënt op 1,80 tot 2,00 m 2) Halfstam geënt op 1,50 tot 1,60 m. 3) Laagstam geënt op 10 tot 30 cm.

PLANTTIPS VOOR HOOGSTAM- en HALFSTAMBOMEN (appel, peer).
- Appel- en perenbomen hebben een voorkeur voor een standplaats in de zon of eventueel halfschaduw.
- Plant op een goed doorlatende, gemiddeld vochtige grond. Plant op het natste deel de perenbomen.
- De beste belichting van de bomen bekomt u door de rijen noord-zuid te planten.
- De grond is bij voorkeur licht zuur (pH 6,0 tot 6,3)
- Perenbomen bloeien meestal rond 15 april en de bloemen zijn erg vorstgevoelig. Appelbomen bloeien meestal tussen einde april en half mei en de bloemen zijn eveneens vorstgevoelig. Plant niet op plaatsen waar er meer lentenachtvorst voorkomt of kies voor laatbloeiende fruitrassen.
- Bijna alle appel- en perenbomen hebben kruisbestuiving nodig, zodat u meerdere gelijkbloeiende rassen bij elkaar moet planten.

PLANTAFSTANDEN.
- Hoogstam- en halfstambomen worden op ca 8 tot 10 meter van elkaar geplant. De maximale boomgrootte is afhankelijk van de grondsoort, de gebruikte onderstam en het ras. Er is geen verschil in plantafstand tussen hoog- en halfstambomen. Enkel de stamlengte is verschillend, bij halfstam ca 1,5 m en bij hoogstam is dit ca 2 m.
- Laagstam appel- en perenbomen kunnen op ca 1,5 (2) meter van elkaar geplant worden. Afhankelijk van de onderstam, grondsoort en ras kan de aanbevolen afstand nog verschillen.

WANNNEER OOGSTEN.
- Van halfstam én van hoogstambomen mag je meestal na 6 tot 8 (10) jaar vruchten verwachten. Uitzonderlijk kan dat bij sommige rassen al na 4 jaar iets opleveren. Er geen verschil tussen halfstam- en hoogstambomen.
- Van laagstam appel- en perenbomen kan je vruchten verwachten na 2 tot 4 jaar. Afhankelijk van de gebruikte onderstam, boomkwaliteit, grondsoort en verzorging kan dit meer of minder zijn.

MAXIMALE OUDERDOM VAN APPEL- EN PERENBOMEN.
- Hoogstam en halfstambomen van appel en peer kunnen 60 tot 100 (of meer) jaar oud worden, mits ze goed gezond blijven.
- Laagstamappelbomen kunnen mits een goede verzorging en het aanplanten van een weinig ziektegevoelig ras 12 tot 15 jaar oud worden. Meestal zijn ze daarna aan vervanging toe.
- Laagstamperenbomen kunnen mits goede verzorging 50 tot 100 jaar oud worden.

SNOEIEN VAN LAAGSTAM, HALFSTAM EN HOOGSTAMBOMEN.
Hoogstam en halfstambomen moeten zeker de eerste 8 jaar jaarlijks gesnoeid worden om mooi gevormde bomen te krijgen. Het snoeien van hoogstam en halfstam is specialistenwerk.
Laagstambomen van appel en peren worden bij voorkeur ook jaarlijks gesnoeid, maar deze snoei is gemakkelijker aan te leren en toe te passen. Zomersnoei is een goede aanvulling van de wintersnoei.

ENKELE INTERESSANTE APPELRASSEN
- Plant bij voorkeur vooral streekeigen, ziektetolerante rassen.
- Vroegbloeiende rassen zijn o.a. Transparente Blanche (oogstappel), Rode Boskoop (*) en Schone van Boskoop (*).
- Laatbloeiende rassen zijn o.a. Reinette de France en Sterappel.
- Middentijds bloeiend zijn o.a. Dubbele Bellefleur, Jacques Lebel (*), James Grieve en Winterbanana.
- Sommige rassen hebben slecht stuifmeel en kunnen geen ander ras bestuiven (*).
- Er zijn nog vele andere geschikte (ziektetolerante) rassen.

ENKELE INTERESSANTE PERENRASSEN
- Dubbele Philip, Durondeau, Doyenné du Comice en Saint Rémy (*).
- Er zijn nog vele andere geschikte (ziektetolerante) rassen.

COMBINATIETEELTEN VAN HOOGSTAM EN LAAGSTAM.
- Hoogstambomen die op een ruime afstand geplant werden (10 m) kunnen ook gecombineerd worden met zwakgroeiende laagstammen van appel en peer.
Als de hoogstambomen teveel licht wegnemen dan worden de laagstammen verwijderd of verplant.
Dit werd vroeger een "blijver en wijker-systeem" genoemd. De hoogstambomen blijven ter plaatse maar de laagstammen moesten wijken en werden verplant of opgeruimd.
- Ook kan er tussen de rijen aardappels, houtig kleinfruit en groenten geplant of gezaaid worden.
- Zwakgroeiende appelbomen zijn geënt op de onderstam 'M9'. Zwakgroeiende perenbomen zijn geënt op de onderstam 'Kwee C' en 'Kwee Eline'. (Deze laatste is minder vorstgevoelig).

BELANGRIJKSTE SCHIMMELZIEKTEN (Sommige rassen zijn hiervoor tolerant en worden weinig of niet aangetast).
- Appelbomen: schurft, meeldauw, vruchtboomkanker
- Perenbomen: schurft

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM APPEL EN PERENBOMEN:
Bladval en bruine bladranden voorkomen door bij te mesten met kalium.
Hoogstambomen combineren met landbouwgewassen.
Hoogstam-, halfstam- of laagstambomen van appel en peren planten?
Plantafstanden voor fruitbomen.
Geef uw fruitbomen een goede start bij het planten.
Pitfruitsoorten (appel, peer, mispel, kwee) in de fruittuin of moestuin planten.
Plantenziekten en plagen op appelbomen, perenbomen, kweeperen en mispelbomen.
Vruchtboomkanker bij appelbomen opsporen en verwijderen.
Kruisbestuiving van perenbomen.
Rooien van oude of zieke fruitbomen en de grond plantklaar maken.
Wormstekigheid van de fruitmot (appel- en perenmade).
Schurftgevaar bij gevoelige appel- en perenrassen.
Vroeger vruchten met de juiste (zwakke) onderstam.

Op zoek naar een passend eindejaarsgeschenk? Met de groente- en fruitencyclopedie bent u jarenlang verzekerd van een succesvolle groente- en fruittuin!
Groente- en fruit encyclopedie met info over rassenkeuze, teelt en verzorging van fruitsoorten.
Twee keer per maand fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: hoogstamfruit, halfstamfruit, fruit hoogstam, fruit halfstam, fruit laagstam, laagstamfruitbomen, laagstam fruitbomen, appelbomen laagstam, perenbomen laagstam.

2 opmerkingen:

  1. Beste,

    Uitleg is niet helemaal correct. Hoogstam, halfstam en laagstam heeft niks te maken met de plek van enten.
    Het heeft te maken met de hoogte waar de vertakking begint. 99% van de fruitbomen wordt geocculeerd op een onderstam van 20-30cm waarvan het meeste in de grond zit met wortels eraan. Deze spil wordt bij een hoogstam op 1,80m afgeknipt waardoor een vertakking ontstaat.
    In enkele uitzonderingen wordt er geënt. Bijvoorbeeld een lange prunus boom waar van boven een abrikoos op geënt wordt omdat de sap stroom in de stam van een abrikoos niet snel genoeg is.

    Met vriendelijke groet,
    Fruitboom.nl

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Beste,

    Uitleg is niet helemaal correct. Hoogstam, halfstam en laagstam heeft niks te maken met de plek van enten.
    Het heeft te maken met de hoogte waar de vertakking begint. 99% van de fruitbomen wordt geocculeerd op een onderstam van 20-30cm waarvan het meeste in de grond zit met wortels eraan. Deze spil wordt bij een hoogstam op 1,80m afgeknipt waardoor een vertakking ontstaat.
    In enkele uitzonderingen wordt er geënt. Bijvoorbeeld een lange prunus boom waar van boven een abrikoos op geënt wordt omdat de sap stroom in de stam van een abrikoos niet snel genoeg is.

    Met vriendelijke groet,
    Fruitboom.nl

    BeantwoordenVerwijderen