Teelt, snoei en verzorging van fruitbomen, druiven, kleinfruit, noten en bijzondere fruitsoorten. Bijzondere tomaten. Volgtip: www.fruitabc.be

dinsdag 27 december 2016

Pitfruitbomen in de fruittuin planten.


Foto 01: Malus domestica 'Colapuis' - Een zeer goed bewaarbare winterappel, bewaarappel. Weinig vatbaar voor ziekten.

Foto 02: Pyrus communis 'Comtesse de Paris' - een zeer goed bewaarbare bewaarpeer/ winterpeer. Weinig vatbaar voor ziekten.

Foto 03: Cydonia oblonga 'Champion' - Kist met bijzondere kweeperenvruchten.

Foto 04: Mespilus germanica - mispelboom. Zeer decoratieve, eetbare vruchten.

Foto 05: Aronia - Appelbes. Besdragende heester.

Foto 06: Chaenomeles 'Cido' - dwergkwee Cido

Foto 07: Eriobotrya japonica - bloemen van de Japanse wolmispel, loquat

Pitfruit zijn vruchten waarvan het zaad in een klein vliesje zit. Die zaadjes of pitten zitten in een klokhuis.
Appels, peren, kweeperen, mispels, meidoorn, krentenboompje en appelbes behoren tot de grote rozenfamilie (Rosaceae) en tot de onderfamilie pitfruitsoorten (Pomoideae, Maloideae).
Alle pitfruitsoorten hebben een stevige, vlezige vrucht waarbij het zaad, in een klokhuis, in het midden zit.
Het zijn allemaal bladverliezende, houtachtige bomen of struiken die zeer winterhard zijn.

Meestal worden ze als fruitboom aangeplant en doordat ze moeilijk te stekken zijn, zal men ze meestal veredelen (enten, oculeren) op een onderstam.
Door zwakgroeiende onderstammen te gebruiken bekom je kleine bomen (laagstam) die vroeg vruchten dragen. Afhankelijk van de pitfruitsoort en het gekozen ras kan je vruchten of bessen eten vanaf juli tot in het voorjaar.

Als onderstam voor laagstam perenbomen gebruik je meestal kwee - Cydonia oblonga.
Deze kwee kan je vermeerderen door middel van winterstekken. De sterkst groeiende kwee is Kwee A. De zwakst groeiende kwee is Kwee C en Kwee Eline.

[Overzicht in tabelvorm van diverse pitfruitsoorten.] KLIK OP DE TABEL OM DEZE GROTER TE MAKEN!
Zij behoren tot de rozenfamilie (Rosaceae) en zijn soms onderling op elkaar te enten.
In grote tuinen kan je best zoveel mogelijk verschillende pitfruitsoorten planten zodat er gedurende een lange periode bijenlokkende planten aanwezig zijn. Sommige nuttige insecten hebben stuifmeel nodig om te kunnen overleven op de courante fruitsoorten (appel, peer, kleinfruit).

TIP VOOR EEN NIEUWJAARSGESCHENK ---> FRUITBOEKEN voor EEN SUCCESVOLLE FRUITTUIN IN 2017!
Met handig overzicht van de fruitsnoeikalender & plant-, bloei- en oogstkalender.
Meer lezen over "Gemakkelijk fruit. Fruit uit eigen tuin, terras en balkon" (Auteur Guy De Kinder, Kosmos Uitgevers).
Uitvoerige teeltinformatie van zwarte bessen in de Groente en Fruit Encyclopedie (auteurs Luc Dedeene & G. De Kinder), 8ste herwerkte druk. Een moestuinbijbel waar je jarenlang plezier zal aan hebben!
412 blz praktische teeltinformatie op A4-formaat!

NUTTIGE WEBLINKS OVER APPEL- EN PERENBOMEN:
Bestuiving van perenbomen vraagt aandacht!
Hoogstam-, halfstam- of laagstambomen van appel en peren planten?
Optimale plantafstand voor alle fruitbomen en fruitstruiken.
Verklaring van moeilijke woorden i.v.m. tuinieren of tuinbouw.
Bijzondere pitfruitsoorten: krentenboompje, Japanse wolmispel, dwergkwee, ....

Verwantschap en plantenfamilie bij het enten van pitfruitsoorten
planten, bestuiving, snoeien en verzorgen van appelbomen - Malus domestica.
planten, bestuiving, snoeien en verzorgen van perenbomen - Pyrus communis.
Pdf met meer dan 100 rasbeschrijvingen van fruitbomen (Prov. W.Vl.).
Fruitwijzer (Pdf) met meer dan 100 rasbeschrijvingen van fruitbomen (Prov. Antwerpen).

Heb je een perenboom met abnormaal weinig vruchten? Dit kan een gevolg zijn van een slechte standplaats, een beurtjaar of door verkeerde snoei.
Ontbreekt een passende bestuiver bij uw appel- en perenboom? Probeer dan een tweede of derde ras op uw boom te (laten) enten. De maand januari is ideaal om enthout (griffelhout) van een geschikt ras te verzamelen.

Twitter je mee? Volg de dagelijkse berichten en tips ivm fruit op twitter! https://twitter.com/gdekinder
Een keer per maand praktische fruittips ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
labels: appelbomen, perenbomen, pitfruitbomen planten, planten van pitfruit, planten pitfruitbomen, pitfruit, pitvruchten, soorten pitvruchten, soorten pitfruit

vrijdag 23 december 2016

Kleinfruitsoorten voor kleine en grote tuinen!

Kleinfruit past in elke tuin, groot of klein! Indien je meerdere kleinfruitsoorten plant dan kan je oogsten vanaf juni tot oktober.
Foto 01:
Ribes rubrum - Rode trosbes, rode aalbes, rode bes
Foto 02:
Rubus 'Tayberry' - taybes (Kruising van braambes en framboos)
Foto 03:
Vaccinium corymbosum - blauwe bes, Amerikaanse veenbes
Foto 04:
Ribes rubrum (white) - witte trosbes
Foto 05:
Ribes nigrum - Zwarte trosbes

Kleinfruit of zachtfruit is erg lekker en gezond. De meeste kleinfruitsoorten zijn zeer gemakkelijk zelf te kweken. Een te grote oogst kan gemakkelijk ingevroren worden of verwerkt worden tot jam (confituur) of tot sap.
Onder kleinfruit rekent men: trosbessen of aalbessen (rode, witte en zwarte trosbessen), kruisbessen/ stekelbessen, jostabessen, bramen/ braambessen, frambozen en blauwe bessen.
Bramen, frambozen en taybessen hebben lange, slappe stengels en kunnen best geleid worden aan horizontale draden.
De meest geschikte kleinfruitsoorten voor een fruithaag zijn kiwibes 'Issai', frambozen, bramen, taybessen, rode trosbes, witte & roze trosbes en kruisbes.

Trosbessen, kruisbessen, jostabessen en blauwe bessen kan men als struik laten groeien.
Meer lezen over trosbessen, kruisbessen en jostabessen (Ribes-soorten).

Van alle kleinfruitsoorten zijn de blauwe bessen het moeilijkste te kweken en te vermeerderen. Ze vragen immers zure grond met veel organisch materiaal en moeten goed beschermd worden tegen vogelvraat. Meer lezen over blauwe bessen - Vaccinium corymbosum.

Frambozen, braambessen en taybessen kan je ook door wortelstekken of wortelopslag vermeerderen. Heel gemakkelijk zijn herfstframbozen in aanplanten en onderhoud. Gewoon in januari alles tot aan de grond wegsnoeien!
Meer lezen over bramen, frambozen en taybessen (Rubus-soorten).
Meer lezen over bramen, frambozen en taybessen (Rubus-soorten).

[Afbeelding met overzicht pluk- en oogsttijd van kleinfruit.] KLIK OP DE AFBEELDING OM DEZE GROTER TE MAKEN!

De meeste kleinfruitsoorten kan je vermeerderen door zomerstek of door winterstek (houtstek). Winterstekken of houtstekken neem je in de maanden december, januari en februari en vragen weinig onderhoud.
Meer lezen over vermeerderen van houtig kleinfruit door winterstekken of houtstekken.

Een overzicht van het snoeien van alle fruitsoorten en aanbevolen snoeimaand. Zie snoeikalender.

TIP VOOR EEN KERST- EN NIEUWJAARSGESCHENK ---> FRUITBOEKEN voor EEN SUCCESVOLLE FRUITTUIN IN 2017!
Met handig overzicht van de fruitsnoeikalender & plant-, bloei- en oogstkalender.
Meer lezen over "Gemakkelijk fruit. Fruit uit eigen tuin, terras en balkon" (Auteur Guy De Kinder, Kosmos Uitgevers).
Uitvoerige teeltinformatie van zwarte bessen in de Groente en Fruit Encyclopedie (auteurs Luc Dedeene & G. De Kinder), 8ste herwerkte druk. Een moestuinbijbel waar je jarenlang plezier zal aan hebben!
412 blz praktische teeltinformatie op A4-formaat! Met ondersteuning via de sociale media door de auteurs.

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM KLEINFRUIT:
Aanbevolen plantafstanden voor kleinfruit en fruitbomen.
Jostabes, gemakkelijk kleinfruit voor de tuin (Ribes 'Jostaberry').
Rode- en witte trosbessen in fruithagen
Plant een fruithaag ipv een schutting of conferenhaag in uw eetbare tuin! Fruithagen geven snel veel fruit!
Japanse wijnbes snoeien.
Vlierstruiken snoeien, planten en vermeerderen (Sambucus nigra).
Zwarte trosbessen (Ribes nigrum) stekken en planten.

Twitter je mee? Volg de dagelijkse berichten en tips ivm fruit op twitter! https://twitter.com/gdekinder
Een keer per maand praktische fruittips ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: kleinfruit, zachtfruit, kleinfruitsoorten, houtig kleinfruit, bessen, leifruit, bessenstruiken, trosbessen, aalbessen, jeneverbessen, braambes, framboos, taybes, jostabes, jostaberry

woensdag 21 december 2016

Halfstam-, hoogstam of laagstambomen van appels en peren planten?

Foto 01: Enthoogte bij fruitbomen. 1) Hoogstam meestal geënt op 1,80 tot 2,00 m 2) Halfstam wordt meestal geënt op 1,50 tot 1,60 m. 3) Laagstam geënt op 10 tot 30 cm.
Volgens sommige kenners heeft "Hoogstam, halfstam en laagstam" niets te maken met de plek van enten. Het heeft te maken met de hoogte waar de vertakking begint.
Vraag aan uw leverancier na welke onderstam gebruikt is voor jouw bomen! Bij voorkeur staat de naam van de onderstam op het etiket/label!

PLANTTIPS VOOR HOOGSTAM- en HALFSTAMBOMEN (appel, peer).
- Appel- en perenbomen hebben een voorkeur voor een standplaats in de zon of eventueel halfschaduw.
- Plant op een goed doorlatende, gemiddeld vochtige grond. Plant op het natste deel de perenbomen.
- De beste belichting van de bomen bekom je door de rijen noord-zuid te planten.
- De grond is bij voorkeur licht zuur (pH 6,0 tot 6,3)
- Perenbomen bloeien meestal rond 15 april en de bloemen zijn erg vorstgevoelig. Appelbomen bloeien meestal tussen einde april en half mei en de bloemen zijn eveneens vorstgevoelig. Plant niet op plaatsen waar er meer lentenachtvorst voorkomt of kies voor laatbloeiende fruitrassen.
- Bijna alle appel- en perenbomen hebben kruisbestuiving nodig, zodat je meerdere gelijkbloeiende rassen bij elkaar moet planten. Een slechte vruchtdracht komt meestal door het ontbreken van een passende bestuiver! (Ook slecht weer tijdens de bloei geeft een slechte vruchtzetting).
- Voor het planten kan je best voor een zwarte plantstrook of boomspiegel zorgen.

PLANTAFSTANDEN.
- Hoogstam- en halfstambomen worden op ca 8 tot 10 meter van elkaar geplant. De maximale boomgrootte is afhankelijk van de grondsoort, de gebruikte onderstam en het ras. Er is meestal geen verschil in plantafstand tussen hoog- en halfstambomen. Enkel de stamlengte is verschillend, bij halfstam ca 1,5 m en bij hoogstam is dit ca 2 m. (Een uitzondering voor de perenonderstam 'Pyrodwarf' en de appelonderstam 'MM106' die een kleinere boomgroei en vroegere vruchtdracht dan zaailingen geeft)
- Laagstam appel- en perenbomen kunnen op ca 1,5 (2) meter van elkaar geplant worden. Afhankelijk van de onderstam, grondsoort en ras kan de aanbevolen afstand nog verschillen.
In kleine tuinen plant je best laagstambomen, zij geven de vroegste opbrengst en zijn gemakkelijker te snoeien dan half- en hoogstambomen. Er zijn ook kolombomen van een aantal fruitsoorten beschikbaar die je ook als fruithaag kan planten.
Lees meer over kolombomen en dwergbomen van 20 fruitsoorten in het boek "Gemakkelijk fruit"!

WANNNEER OOGSTEN.
- Van halfstam én van hoogstambomen mag je meestal na 6 tot 8 (10) jaar vruchten verwachten. Uitzonderlijk kan dat bij sommige rassen al na 4 jaar iets opleveren. Er is meestal geen verschil tussen halfstam- en hoogstambomen.
Er zijn ook matig sterk groeiende onderstammen die een kleinere halfstamboom en sneller vruchten geven. Als matig sterkgroeiende onderstam gebruik je voor appelbomen de 'MM106' en voor peren de Pyrus 'Pyrodwarf'. Jammer genoeg zijn die onderstammen niet bij elke boomteler te bekomen.
- Van laagstam appel- en perenbomen kan je vruchten verwachten na 2 tot 4 jaar. Afhankelijk van de gebruikte onderstam, boomkwaliteit, grondsoort en verzorging kan dit meer of minder zijn.

MAXIMALE OUDERDOM VAN APPEL- EN PERENBOMEN.
- Hoogstam en halfstambomen van appel en peer kunnen 60 tot 100 (of meer) jaar oud worden, mits ze goed gezond blijven.
- Laagstamappelbomen kunnen mits een goede verzorging en het aanplanten van een weinig ziektegevoelig ras 12 tot 15 jaar oud worden. Meestal zijn ze daarna aan vervanging toe.
- Laagstamperenbomen kunnen mits goede verzorging 50 tot 100 jaar oud worden.

SNOEIEN VAN LAAGSTAM, HALFSTAM EN HOOGSTAMBOMEN.
Hoogstam en halfstambomen moeten zeker de eerste 5-8 jaar jaarlijks gesnoeid worden om mooi gevormde bomen te krijgen. Het snoeien van hoogstam en halfstam is specialistenwerk.
Laagstambomen van appel en peren worden bij voorkeur ook jaarlijks gesnoeid, maar deze snoei is gemakkelijker aan te leren en toe te passen. Zomersnoei is een goede aanvulling van de wintersnoei.

ENKELE INTERESSANTE APPELRASSEN
- Plant bij voorkeur vooral streekeigen, ziektetolerante rassen.
- Vroegbloeiende rassen zijn o.a. Discovery, Joseph Musch, Transparente Blanche (oogstappel), Rode Boskoop (*) en Schone van Boskoop (*).
- Middentijds bloeiend zijn o.a. Dubbele Bellefleur, Elstar, Jacques Lebel (*), James Grieve, Karmijn de Sonnaville (*) en Winterbanana.
- Laatbloeiende rassen zijn o.a. Court-Pendu Rosat, Eisdener Klumpken, Reinette de France (*) en Sterappel.
- Sommige rassen hebben slecht stuifmeel en kunnen geen ander ras bestuiven (*).
- Er zijn nog vele andere geschikte (ziektetolerante) rassen.

Ook sommige steden en gemeenten zorgen voor meer diversiteit in aanplantingen Nuttige brochure "Fruitbomen veroveren de openbare ruimte" (pdf).

ENKELE INTERESSANTE PERENRASSEN
- Dubbele Philip, Durondeau, Doyenné du Comice en Saint Rémy (*).
- Er zijn nog vele andere geschikte (ziektetolerante) rassen.

COMBINATIETEELTEN VAN HOOGSTAM EN LAAGSTAM.
- Hoogstambomen die op een ruime afstand geplant werden (10 m) kunnen ook gecombineerd worden met zwakgroeiende laagstammen van appel en peer.
Als de hoogstambomen teveel licht wegnemen dan worden de laagstammen verwijderd of verplant.
Dit werd vroeger een "blijver en wijker-systeem" genoemd. De hoogstambomen blijven ter plaatse maar de laagstammen moesten wijken en werden verplant of opgeruimd.
- Ook kan er tussen de rijen aardappels, houtig kleinfruit en groenten geplant of gezaaid worden.
- Zwakgroeiende appelbomen zijn geënt op de onderstam 'M9'. Zwakgroeiende perenbomen zijn geënt op de onderstam 'Kwee C' en 'Kwee Eline'. (Deze laatste is minder vorstgevoelig).

BELANGRIJKSTE SCHIMMELZIEKTEN (Sommige rassen zijn hiervoor tolerant en worden weinig of niet aangetast).
- Appelbomen: schurft, meeldauw, vruchtboomkanker
- Perenbomen: schurft, perenroest

TIP VOOR EEN KERST- EN NIEUWJAARSGESCHENK ---> FRUITBOEKEN voor EEN SUCCESVOLLE FRUITTUIN IN 2017!
Met handig overzicht van de fruitsnoeikalender & plant-, bloei- en oogstkalender.
Meer lezen over "Gemakkelijk fruit. Fruit uit eigen tuin, terras en balkon" (Auteur Guy De Kinder, Kosmos Uitgevers).

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM APPEL EN PERENBOMEN:
Hoogstambomen combineren met landbouwgewassen.
Onderstamsoorten voor alle fruitbomen.
Kruisbestuiving van perenbomen.
Plantafstanden voor fruitbomen.

Goede en slechte buren bij fruitsoorten en sierplanten. Goede en slechte combinaties van plantensoorten.
Snoeikalender per maand voor fruitsoorten (fruitstruiken, fruitbomen, druiven en kleinfruit).
Nuttige brochure ivm aanbevolen fruitrassen "Fruitbomen veroveren de openbare ruimte" (pdf).
Adressen waar je bijzondere perenrassen en fruitsoorten kan bekomen. (Opent in nieuwe venster)

Pdf met meer dan 100 rasbeschrijvingen van fruitbomen (Prov. W.Vl.).
Fruitwijzer (Pdf) met meer dan 100 rasbeschrijvingen van fruitbomen (Prov. Antwerpen).
Op zoek naar een passend eindejaarsgeschenk? Met de groente- en fruitencyclopedie (8ste herwerkte druk) ben je jarenlang verzekerd van een succesvolle groente- en fruittuin!
Groente- en fruit encyclopedie met info over rassenkeuze, teelt en verzorging van fruitsoorten.

Twitter je mee? Volg de dagelijkse berichten en tips ivm fruit op twitter! https://twitter.com/gdekinder
Een keer per maand praktische fruittips ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: hoogstamfruit, halfstamfruit, fruit hoogstam, fruit halfstam, fruit laagstam, laagstamfruitbomen, laagstam fruitbomen, appelbomen laagstam, perenbomen laagstam.

maandag 19 december 2016

Zwarte trosbes of cassis stekken, planten en snoeien (Ribes nigrum).


Zwarte trosbessen zijn rijk aan vitamine-C, anti-oxydanten en aan pectine.
Ook de bladeren zijn bruikbaar voor thee. In het voorjaar worden de zwellende knoppen gebruikt in de gemmotherapie.
De teelt van zwarte aalbessen gebeurt meestal aan vrijstaande struiken.

SNOEIEN VAN ZWARTE BESSENSTRUIKEN.
Na het planten kan je 4 - 5 gesteltakken aanhouden en insnoeien op 10 - 15 cm. In de zomer moet je de grondscheuten uitdunnen.
Doordat vanaf het 2 de jaar een sterke vervangingssnoei nodig is, moet je de takken niet aanbinden.
Zwarte trosbessen dragen het best op goed ontwikkeld eenjarig hout. Op het oudere hout zijn de trossen korter, de bessen kleiner en moeilijker te plukken.

STEKKEN VAN ZWARTE BESSEN.
Zoek je een nuttig binnenwerkje? Neem dan winterstekken van uw zwarte trosbessen.
Het eenjarig stevig snoeihout is heel geschikt om winterstekken of houtstekken uit te knippen.
Winterstekken van zwarte bessen in december, januari of februari genomen wortelen zeer gemakkelijk!
Op een voedselrijke en onkruidvrije grond kan je ook een 5-tal stekken rechtstreeks in de grond steken. Laat tussen elke groep stekken 1,5 meter afstand.

PLANTTIPS VOOR ZWARTE BESSEN.
- Bij voorkeur op te kweken als struik op een zonnige standplaats. Boompjes op stam hebben meestal een kortere levensduur dan struikvormen.
- Voedzame, goed doorlatende grond met een gemiddelde vochtigheid.
- De plantafstand is 1 tot 1,5 m van elkaar. Volwassen struiken zijn ca 1,2 m hoog.
- Plant bij voorkeur nieuwe rassen die tolerant zijn aan Amerikaanse meeldauw. De oude rassen zijn meestal erg vatbaar voor deze schimmelziekte.
- Ook te planten met naakte wortels.

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM ZWARTE BESSEN (Ribes nigrum):
Winterstekken van trosbessen.
Zwarte trosbessen snoeien en oogsten.
Snoeien en vermeerdering van zwarte trosbessen of patersbessen - Ribes nigrum.

Zwarte trosbessen zijn goed voor het geheugen!
Fruitsoorten (A-M) in diverse talen (Ned, Engels, Frans).
Fruitsoorten (N-Z) in diverse talen (Ned, Engels, Frans).
Groente- en Fruit Encyclopedie met planttips voor zwarte trosbessen. Auteurs: Luc Dedeene & Guy De Kinder.

In Duitsland worden de zwarte trosbessen "Schwarze Johannisbeeren" genoemd. Geef dit als trefwoord op bij een goede zoekrobot...
EN: European Black currant
FR: Groseille noire, Cassis, Cassisiers, cassis noirs, groseillers noirs
WET.NAAM (LAT): Ribes nigrum

TIP VOOR EEN KERST- EN NIEUWJAARSGESCHENK ---> FRUITBOEKEN voor EEN SUCCESVOLLE FRUITTUIN IN 2017!
Met handig overzicht van de fruitsnoeikalender & plant-, bloei- en oogstkalender.
Meer lezen over "Gemakkelijk fruit. Fruit uit eigen tuin, terras en balkon" (Auteur Guy De Kinder, Kosmos Uitgevers).

Uitvoerige teeltinformatie van zwarte bessen in de Groente en Fruit Encyclopedie (auteurs Luc Dedeene & G. De Kinder), 8ste herwerkte druk.
412 blz praktische teeltinformatie op A4-formaat! Met fruitsnoeikalender en een overzicht van goede combinatieteelten.

Twitter je mee? Volg de dagelijkse berichten en tips ivm fruit op twitter! https://twitter.com/gdekinder

Een keer per maand praktische fruittips ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: stekpoeder, stekken, zwarte bes, zwarte trosbes, zwarte aalbes, Ribes nigrum, patersbessen, zwartebes, winterstekken, houtstekken, planten zwarte bes, cassis, Beerenobst, Schwarze Johannisbeeren, Baumschule Schwarze Johannisbeeren

zaterdag 17 december 2016

Snoeien van druiven in kas/serre.

Vermoedelijk zijn de meeste druivenbladeren afgevallen en dan kan er gesnoeid worden.



WAAROM KASDRUIVEN/SERREDRUIVEN SNOEIEN?
Luchtig gesnoeide druiven worden minder snel aangetast door schimmels.
Door te snoeien ontstaan er minder trossen waardoor de bessen groter worden en beter kleuren.
De grotere bessen kunnen ook vlugger rijp worden.
Teveel druiventrossen aan één plant is nadelig, want dan kan er rui (afvallen bessen), lamsteligheid en een slechte kleuring zijn. Zie artikels over de druivensnoei!
Laat een volwassen druivelaar slechts 20 trossen dragen, zodat de bessen optimaal uitgroeien.

SNOEITIJDSTIP.
Een goede uitdunnende druivensnoei in december (of begin januari) is daarom nodig. Te laat snoeien geeft kans op bloeden (sapverlies). Sommige kenners snoeien hun druiven (in kas/serre) tussen kerst- en nieuwjaar.
Probeer te snoeien bij goed opdrogend weer, zodat de snoeiwonden snel genezen.
Vroeg snoeien stimuleert de groei, terwijl laat snoeien groeiremmend is. Door in december reeds te snoeien is de kans op een sterke groei (volgend jaar) heel groot.

WERKWIJZE BIJ DE SNOEI VAN KASDRUIVEN OF SERREDRUIVEN.
Laat per draagspoor slechts één stevige twijg staan. De overige dunne of minder goed geplaatste twijgen zal je verwijderen.
Indien er op de draagspoor enkel zwakke twijgen staan, dan knip je deze zo laag mogelijk weg en knip daarna één goed geplaatste (zwakke) twijg terug tot op één knop.
Snoei altijd terug tot op een stevige twijg, welke zo laag mogelijk ingeplant staat.
Deze laag ingeplantte twijg zal je tenslotte insnoeien op 3 (4) goede ogen/ knoppen. Snoei altijd ca 2 cm voorbij de knop! Als je direct na een knop snoeit, dan kan die knop uitdrogen en afsterven.
Pitloze druivenrassen kan je best op 5-8 knoppen snoeien. Altijd goed terugsnoeien en regelmatig een lager staande vervanger op 1 knop insnoeien.
Het aantal knoppen waarop je moet terugsnoeien is afhankelijk van het ras. Heel vruchtbare rassen zoals 'Boskoops Glory' kan je zelfs op twee knoppen terugsnoeien. Minder vruchtbare rassen zal je op drie, vier en soms zelfs vijf (acht) knoppen terugsnoeien.
Meestal zijn enkel de zeer dikke eenjarige twijgen (+2 cm) geschikt als vruchthout. Te dunne twijgen kan je best op 1 knop insnoeien. (Snoei ca 2 cm voorbij die knop de twijg af)
Ook nu reeds kan je de draagsporen al enkel zetten door de verschillende takken terug te snoeien tot op één stevige twijg, korter bij de stam. Die overblijvende twijg kan je later op de maand inkorten.

NAZORGEN BIJ DE SNOEI.
Verzamel alle snoeihout, verdroogde bessen en de afgevallen bladeren. Op de afgevallen bladeren kunnen meeldauwschimmels overleven die volgend seizoen opnieuw voor problemen zorgen.
Lucht uw kas of serre zoveel mogelijk zodat de snoeiwonden snel opdrogen.
Uit het dikste snoeihout kan je stekken knippen en deze laten bewortelen. Tip! Neem enkel stekken van rassen die niet vatbaar zijn voor meeldauw.

TIPS.
Meer lezen over het planten, rassenkeuze en snoeien van druiven - Vitis vinifera cv's.
Niet alle druivenrassen worden op dezelfde wijze gesnoeid!
Zeer uitvoerige informatie over het snoeien en verzorgen van druiven kan je vinden in de "Groente & Fruit Encyclopedie". Het snoeien wordt er uitgelegd aan de hand van tekeningen, tekst en foto's.
Meer lezen over de 8ste herwerkte Groente & Fruit Encyclopedie (Auteurs: Luc Dedeene & Guy De Kinder). Verschenen november 2015.
Volg eens een praktische snoeiles voor druiven. Data en plaatsen kan je vinden in onze nieuwsbrief. Een link om in te schrijven vind je ondereaan dit bericht...

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM DRUIVEN - VITIS VINIFERA:
Echte meeldauw (schimmelziekte) - Oidium op druivenbladeren en trossen (bladbovenzijde).
Valse meeldauw (schimmelziekte) - Peronospora viticola op druiven ("natweerschimmel").
Lamsteligheid en verdroogde bessen.

Teeltwerkzaamheden bij druiven.
Ziektetolerante druiven planten in de kas of serre.
Ziekten en plagen (overzichtstabel).

Groente- en Fruit Encyclopedie met teeltinformatie van alle fruitsoorten. De 8ste, herziene druk van de Groente & Fruit Encyclopedie, ISBN 978-90 2156 0809 is vanaf 24 november 2015 beschikbaar!

BOEKENTIP voor EEN SUCCESVOLLE FRUITTUIN
Meer lezen over "Gemakkelijk fruit. Fruit uit eigen tuin, terras en balkon" (Auteur Guy De Kinder, Kosmos Uitgevers).

Groente- en Fruit Encyclopedie met verzorgingstips voor fruitbomen en kleinfruit

Volg de dagelijkse berichten en praktische tips voor de fruittuin op twitter! http://twitter.com/gdekinder
Een keer per maand fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: fruit snoeien, snoeien kasdruiven, snoeien serredruiven, druiven snoeien, wijndruiven snoeien, Vitis vinifera, snoeien Vitis, tafeldruiven, wijndruiven, kasdruiven, serredruiven, kasdruiven snoeien, serredruiven snoeien

vrijdag 16 december 2016

Zure kersen of kriekenbomen planten (Prunus cerasus).


Zure kersen of kriekenbomen (Prunus cerasus) behoren tot de groep steenfruit in de Rosaceae en passen ook goed in kleine tuinen.
Zure kersen/ kriekenbomen kan je alleen planten, ze zijn immers zelfbestuivend!
Zure kersen/ morellen/ kriekenbomen zijn bij biologische fruittelers en fruit-liefhebbers gemakkelijk te kweken op een beperkte plaats.
Zure kersenbomen (kriekenbomen) blijven relatief klein.
Het beste planttijdstip is van oktober tot maart, maar planten in november-december geeft de beste hergroei.

PLANTTIPS VOOR ZURE KERSEN OF KRIEKENBOMEN - Prunus cerasus
Geschikt voor volle zon, halfschaduw en schaduw. Deze bomen kan je ook aan de noordzijde van een muur planten!
Bij voorkeur planten op een winderig en open perceel, zodat de bloemen snel opdrogen.
Voorkeur voor een eerder droge, goed doorlatende grond en een bodem pH van 6,0 tot 6,5 (licht zuur). Op natte gronden zijn er meer schimmelaantastingen.
De beste boomgroei krijg je door te planten tussen oktober en december. Indien het na een vorstperiode opnieuw zachter weer is dan kan je terug bomen planten.
Kies bij voorkeur bomen die weinig vastbaar zijn voor bloesemmonilia of taksterfte en zorg dat de boom na regen snel kan opdrogen door op een winderige plaats te planten. De rassen 'Gerema', 'Karneol', 'Morina' en "Rexelle' zijn tolerant (= weinig of niet vatbaar) aan monilia.
'Boas' geeft een compacte, zuilvormig groeiende boom (kolomboom). 'Griotella' en 'Kobold' zijn dwergkrieken die je ook in kleine tuinen of in een grote pot kan planten.

Zure kersenbomen verdragen geen onkruidverdelgers (herbiciden). Gronden waar onkruidverdelgers gebruikt werden, geven een slechte boomgroei.
Indien je meerdere laagstambomen wil planten dan is de aanbevolen plantafstand 3 tot 4,5 m. Kolombomen en dwergvormen kan je dichter bij elkaar planten.
Kruisbestuiving is niet nodig, zodat één enkele fruitboom reeds zeer productief kan zijn.
Ook te planten als alleenstaande boom (solitair) in de eetbare tuin.

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM ZURE KERSEN:
Bacterieziekte op steenfruit (gomvorming).
Hagelschotziekte op steenfruitbomen met talrijke gaatjes in de bladeren.
Bloei en bestuiving bij het planten van zure kersenbomen of kriekenbomen (www.houtwal.be).
Zure kersen of kriekenbomen planten.

Bloesem- en taksterfte (Monilia) bij zure kersen - Prunus cerasus.
Plantafstanden voor fruitbomen en fruitstruiken.
Snoeien van zure kersenbomen vanaf april tot augustus.
Teeltfiche van zure kersen - Prunus cerasus met teeltinformatie.

Sommige (ziektetolerante) rassen kan je gemakkelijker in Duitsland aanschaffen. In Duitsland worden de zure kersen/krieken/morellen "Sauerkirschen" genoemd. Geef dit als trefwoord op bij een goede zoekrobot... ("Baumschule Sauerkirschen")

BOEKENTIP voor EEN SUCCESVOLLE FRUITTUIN
Meer lezen over "Gemakkelijk fruit. Fruit uit eigen tuin, terras en balkon" (Auteur Guy De Kinder, Kosmos Uitgevers). Kolomkrieken en dwergkrieken worden in dit boek besproken.

Groente- en Fruit Encyclopedie met complete teeltinformatie voor kersen en alle andere fruitsoorten. De 8ste, herziene druk van de Groente & Fruit Encyclopedie, ISBN 978-90 2156 0809 is vanaf november 2015 beschikbaar!

Een keer per maand praktische fruittips ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: zure kersen, kriekenbomen, morel, steenfruit, zelfbestuivend fruit, zelfbestuiver fruit, Prunus cerasus, kriekeboom, zure kers, noordkriek, fruit kleine tuin, morel planten, kriekenboom planten, Sauerkirschen

woensdag 14 december 2016

Jostabes, gemakkelijk kleinfruit voor de fruittuin!



PLANTKENMERKEN.
Jostabes, een gezond groeiende kleinfruitstruik, verdient een plaatsje in de eetbare tuin!
De Jostaberry is meestal een matig grote struik (tot 1,5 meter), die je ook als boom (boompje) kan kweken.
Deze hybride is ontstaan uit een kruising van kruisbessen (Ribes uva-crispa) met zwarte bessen (Ribes nigrum).
Deze ongestekelde kleinfruitsoort is weinig vatbaar voor schimmelziekten. Jostabessen zijn zeer tolerant (= niet of slechts weinig vatbaar) aan de Amerikaanse meeldauwschimmelziekte.
Geeft vooral veel bessen op kort vruchthout. De beste vruchttakjes zijn korte twijgen van 5 tot 20 cm lengte.
Deze volledig winterharde planten zijn enkel wortelecht te koop.
De jostaberry is erg gemakkelijk te vermeerderen door winterstekken.
De josta kan ook gebruikt worden als onderstam voor trosbessen en kruisbessen (Stamboompjes). Ook de Ribes aureum (gele alpenbes) is een goede onderstam voor andere Ribes-soorten.

BESKENMERKEN.
De zwarte bessen zijn erg aromatisch als je ze vers kan afplukken. De smaak is het midden tussen kruis- en zwarte bes.
De rijpe (zwarte) jostabessen zijn bijzonder geschikt voor verse consumptie, maar een teveel aan jostabessen kan je ook invriezen, verwerken tot jam en jostabescake.

PLANTTIPS.
Ribes x josta 'Jogranda' pas geplant
Jostabes groeit het best op een zonnige plaats, maar verdraagt ook halfschaduw.
Jostaberry kan groeien op een droge of iets natte grond. De pH (zuurheid van de grond) mag lichtzuur tot licht alkalisch zijn.
Voorkeur voor een goed doorlatende grond. Op natte grond kan je afwateringsgreppels maken. (Zie foto 3)
Van oktober tot april te planten.
Plantafstand: Op 1,5-2 meter. De maximale groeihoogte is 1,5 m en de groeibreedte is 1,5 m.
Plant op dezelfde diepte als de plant voorheen groeide. De bovenste wortels komen net onder de grondoppervlakte.
Ook planten met naakte wortel (zonder potkluit) zijn bruikbaar om te planten. Planten met uitgedroogde wortels leg je voor het planten een uur in het water.
Planten in pot zet je eerst een tijdje in water zodat de potkluit goed vochtig is.
Ribes 'Josta' (JOSTABERRY) of jostabes is heel geschikt als vrijgroeiende struikvorm {solitair}.

SNOEITIPS.
De meeste bessen bekom je op kort vruchthout en daarom worden jostabessen zo weinig mogelijk gesnoeid in de winter. Zomersnoei geeft meer kort vruchthout.
Meer snoeitips zie weblink "Eenvoudige snoei van jostabessen".

TALEN.
EN: Jostaberry, FR: Groseiller Jostabes, DE: Jostabeere

NUTTIGE WEBLINKS IVM JOSTABESSEN:
Kleinfruitbladeren herkennen .
Fruitsoorten vermeerderen.
Meer lezen over jostabes - Ribes 'Jostaberry' .
Snoeikalender fruitsoorten
Stekkalender fruitsoorten
Vermeerderen van jostabessen en trosbessen door winterstekken.
Weblinks plantenvermeerdering
Adressen waar je plantgoed van fruitbomen en fruitstruiken kan bekomen.


BOEKENTIP voor EEN SUCCESVOLLE FRUITTUIN
Meer lezen over "Gemakkelijk fruit. Fruit uit eigen tuin, terras en balkon" (Auteur Guy De Kinder, Kosmos Uitgevers).

Groente- en Fruit Encyclopedie met teeltinformatie van fruitsoorten voor kleine en grote tuinen. De 8ste, herziene druk van de Groente & Fruit Encyclopedie, ISBN 978-90 2156 0809 is vanaf november 2015 beschikbaar!

Een keer per maand praktische fruittips ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: josta, josta bes, jostaberry, jostabes, kruising zwarte bes en kruisbes, Ribes Josta, zwarte kruisbes, josta berry, snoeien jostabessen, snoei jostaberry, planten van jostabes, jostaberry planten

dinsdag 13 december 2016

Zelfbestuivende pruimen planten in een kleine tuin.



Pruimen (Prunus domestica) behoren tot de groep steenfruit (Prunoideae) en tot de Rozenfamilie (Rosaceae).
De meeste pruimenrassen hebben kruisbestuiving nodig om veel en regelmatig vruchten te geven.
Toch zijn er ook enkele pruimenrassen die zichzelf kunnen bestuiven en die als alleenstaande vruchtboom ook veel vruchten geven. Voor een goede vruchtzetting moeten de bloemen bestoven worden door hommels of bijen.
Steenfruitbomen (kersen, pruimen, perzik en abrikozen) kan je beter NIET snoeien in de winter! Zie weblink snoeikalender.

ZELFBESTUIVENDE PRUIMENRASSEN.
Heb je plaats voor maar één fruitboom in uw tuin, dan is een zelfbestuivend pruimenras de oplossing!
- Gele zelfbestuivende pruimenrassen:
'Victoria', 'Warwickshire Drooper', 'Saint Catharine', 'Mirabelle de Metz' en 'Mirabelle de Nancy'.

- Blauwe zelfbestuivende pruimenrassen:
'Altesse Simple'-typen (kwetspruimen), 'Anna Spath', 'Opal', 'Sanctus Hubertus' en 'Monarch'.

Goede zelfbestuivende rassen zijn meestal heel productief en de jonge vruchtjes moeten jaarlijks uitgedund worden.

Deels zelfbestuivend, sterk groeiend en laat productief is 'Reine Claude d'Oullins'. Omwille van de sterke groei, de late en wisselvallige productie (beurtjaren) is de 'Reine Claude d'Oullins' geen aanrader. (Ondanks de grote en lekkere vruchten)

Indien je geen zelfbestuiver kan planten, dan moet je rekening houden met de bestuiving en minstens twee verschillende pruimenbomen planten.

De maand december is bijzonder geschikt voor het planten van pruimenbomen, mits de grond niet bevroren of te nat is. Planten in de maanden januari, februari en maart kan ook, maar vraagt extra nazorgen.
Snoeien van pruimenbomen kan je nu beter NIET doen, want de bomen zijn erg vatbaar voor loodglans en Pseudomonas. Vanaf half april tot half september mogen pruimenbomen wél gesnoeid worden.

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM PRUIMENBOMEN:
Bestuiving bij pruimenbomen.
Snoeien en uitbuigen van pruimenbomen (volledig artikel)!
Snoeien van pruimen en andere fruitsoorten in de snoeikalender
Veel kleuren en smaken bij de vroege pruimen.

BOEKENTIP voor EEN SUCCESVOLLE FRUITTUIN
Meer lezen over "Gemakkelijk fruit. Fruit uit eigen tuin, terras en balkon" (Auteur Guy De Kinder, Kosmos Uitgevers).

Groente- en fruit encyclopedie met info over rassenkeuze, teelt en verzorging van pruimenbomen

Een keer per maand praktische fruittips ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Label: zelfbestuivend, zelfbestuivers pruimen, Prunus domestica, zelffertiel, pruimenbomen zelfbestuivend, beste pruimenrassen, pruimen zelfbestuivers, gemakkelijk fruit

maandag 12 december 2016

Oudere kiwiplanten (vrouwelijke kiwi's) snoeien



SNOEITIJDSTIP.
Snoei niet als het overdag vriest!
De vrouwelijke en tweeslachtige kiwiplanten worden voornamelijk in december en januari gesnoeid.
Te laat snoeien (februari - maart) heeft sapverlies/bloeden tot gevolg.
De bestuivers (mannelijke planten) worden steeds NA de bloei gesnoeid.
Indien je niet kan snoeien in december (januari), dan kan je beter wachten tot er voldoende bladeren op de planten staan (mei).
Snoeien in de wintermaanden (december-januari) zal de groei bevorderen en de grootste vruchten geven, terwijl het snoeien in het voorjaar/ zomer (mei - september) de groei zal verminderen.

WAAROM SNOEIEN?
Door te snoeien bekom je minder vruchten, maar de vruchten worden groter en zoeter.
Het plukken van kiwi's is gemakkelijker uit te voeren als de planten regelmatig gesnoeid worden.
Het uitzicht van mooi gesnoeide kiwiplanten is mooier dan bij ongesnoeide planten.

SNOEITIPS.
De vruchten komen slechts op zwakke twijgen die het jaar tevoren zijn gevormd. De bloemen komen dus op het kort eenjarig hout.
De kiwivruchten ontstaan meestal uit de eerste 3 tot 6 knoppen van een zich ontwikkelende jonge scheut.
Probeer de vruchttakken die ouder dan drie jaar zijn te vervangen door jonge twijgen.
Vruchthout dat te lang is, kan je terugsnoeien tot op een zwakke twijg korter bij de hoofdtak.
Dun de vruchttakken voldoende uit zodat het zonlicht alle twijgen kan bereiken.
Tip! Uitvoerige snoeiinformatie van kiwibessen kan je ook raadplegen in de hieronder vermelde fruitboeken!
Tip! Probeer eens een praktische snoeiles te volgen. Data en plaatsen van snoeilessen in de Agenda van onze maandelijkse fruit-nieuwsbrief!

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM KIWI - ACTINIDIA DELICIOSA:
Kiwi's en kiwibessen snoeien (januari).
Vrouwelijke kiwibessen snoeien in december/januari.
Plukken van gewone (groene) kiwi's - Actinidia deliciosa (volledig artikel).
Wintersnoei bij kiwiplanten in december. (Nieuwe venster)
Meer lezen over de vermeerdering van kiwi's.
Zaden laagstapelen geeft een betere kieming.

BOEKENTIP voor EEN SUCCESVOLLE FRUITTUIN
Meer lezen over "Gemakkelijk fruit. Fruit uit eigen tuin, terras en balkon" (Auteur Guy De Kinder, Kosmos Uitgevers).
Als je maar 1 kiwibes (Actinidia arguta) kan planten dan kan je best kiezen voor tweeslachtige (zelfbestuivende) kiwibessen (Issai, Vitikiwi en Kokuwa)!
Zelfbestuivende kiwi's (Actinidia deliciosa) zijn 'Jenny' en SOLISSIMO® 'Renact'. Een jaarlijkse uitdunningssnoei en vruchtdunning is nodig om de vruchten voldoende groot te krijgen!
Groente- en Fruit Encyclopedie met verzorgingstips voor fruitbomen en kleinfruit

Een keer per maand praktische fruittips ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
labels: kiwi snoeien, Actinidia deliciosa, kiwi, kiwi's snoeien, snoeien van kiwi, kiwisnoei, snoeien Actinidia, kiwiplanten snoeien

zaterdag 10 december 2016

Vlierbessen planten, snoeien en vermeerderen.

Foto 01: Winterstekken van zwarte vlier - Sambucus nigra

In september en oktober rijpen de zwarte, vitaminerijke bessen en de planten hebben nu al hun bladeren verloren.
Het kan interessant zijn van zelf vlierstruiken aan te planten in een grote tuin, zodat de bessen (beschermd met een vogelnet) volledig rijp kunnen geplukt worden.
Van de vlierbloesem kan je lekkere limonade maken.
Heel wat nuttige insecten overleven beter door de aanwezigheid van vlierstruiken in de omgeving van fruitbomen & kleinfruit. Zwarte vlier is een goede bankerplant voor nuttige insecten zoals lieveheersbeestjes en gaasvliegen.
Stevige en rechte vliertakken kan je gebruiken om in de zomer gesteltakken van jonge perenbomen uit te buigen.
Als het overdag vriest kan je beter niet planten of snoeien! In bevroren of besneeuwde grond kan je beter ook niet planten.

GROND.
De Sambucus nigra (zwarte vlier, inheemse vlier, Europese vlier) heeft een voorkeur voor een lichtvochtige, humusrijke en stikstofrijke gronden.
De grond mag neutraal ofwel kalkrijk zijn (pH 6 tot 7,5).
De beste groei bekom je op een goed gedraineerde, humusrijke leemgrond.

GRONDVOORBEREIDING.
Breng voor het planten voldoende organisch materiaal (compost, half verteerde stalmest) op de plantplaats.
Te natte grond kan je best ontwateren (draineren).
Indien drainage niet mogelijk is, dan kan je op verhoogde bedden planten.

BESTUIVING.
De meeste rassen zijn deels zelfbestuivend.
Door twee of meer verschillende vlierrassen kort bij elkaar aan te planten is er een betere (kruis)bestuiving en zal de bessenproductie toenemen.

PLANTEN.
Een hoog kleurstofgehalte hebben 'Skondol', 'Samye', 'Sampo', 'Mammut', 'Haidegg 25' (met hoog suikergehalte) en 'Haschberg'.
De teelt is mogelijk als struik, maar ook als stamvorm (boom).
De plantafstand van vlierplanten in de rij is 3 tot 4 (5) meter.

Je kan ook winterstekken uitplanten op de definitieve plantplaats. Later dun je de planten uit zodat ze voldoende ruim uit elkaar staan.
In de natuur staan er op vele plaatsen vlierstruiken, maar die geven meestal vlierbessen met minder goede eigenschappen. (Groene besstelen, kleine bessen, ongelijke rijpheid, ...)

BLOEI.
In juni of juli. Met geurende, witte (eetbare) bloemen.

OOGST.
September-oktober.
Probeer rassen te gebruiken met donkerrode vruchtstelen bij rijpheid.
De groene delen bevatten toxische stoffen. Een ongelijke rijping is een probleem. Probeer enkel gekookt sap gebruiken.
Vlierbessenstruiken of bomen zijn ongeveer 15 jaar in productie.
De rijpe bessen zijn rijk aan vitaminen, sporenelementen en bio-actieve stoffen. Ze verhogen de lichaamsweerstand en werken bloedzuiverend.
Vliersap is zeer goed tegen griep en verkoudheden. Hoofdzakelijk gebruikt voor verwerking tot siroop, sap, confituur, soep, thee (bloesem), limonade en als natuurlijk kleurmiddel.
Vlierbessenextract ondersteunt het immuunsysteem en de afweer van het lichaam.

SNOEIEN.
Zie weblinks voor meer snoeitips.

Stevige en rechte vliertakken kan je gebruiken om gesteltakken van jonge perenbomen uit te buigen. Jehoeft dan geen hinderlijke touw te gebruiken bij het afbuigen. Zie bij uitbuigen perenbomen.
Een bundel of bussel vliertakken kan je in uw fruitbomen hangen als nestplaats voor oorwormen en/of gaasvliegen. Vooral in april en mei is dit erg nuttig!

VERMEERDERING.
Vlier is te vermeerderen door zaaien, winterstekken/houtstekken, zomerstekken, wortelstekken en afleggen of marcotteren.
Bij het zaaien gaan de typische kenmerken (besgrootte, bessenkleur, rijptijd, ...) verloren.
1) Houtstekken.
Herfststekken van sterke eenjarige twijgen die tijdens de maanden november-december gemaakt werden kunnen direct uitgeplant worden in volle grond.
De houtige herfststekken kunnen ook in plastiekfolie gewikkeld worden en in een koelcel (of een andere koele, donkere plaats) bewaard worden tot het voorjaar.
Winterstekken of houtstekken in rusttoestand met twee of meer internodiën kunnen genomen worden van sterkgroeiende, eenjarige twijgen.
De winterstekken kunnen ook in de vroege lente (maart) gemaakt worden en direct uitgeplant worden in volle grond.
De houtstekken worden zodanig in de grond geplaatst dat enkel de bovenste paar knoppen boven de grondoppervlakte komen.
2) Zomerstekken. (Zie bij juli "Zomerstekken van zwarte vlier")
3) Wortelstekken.

ZIEKTEN EN PLAGEN.
Bladluizen, vogelvraat en woelratten.
Tomatenringspotvirus (verspreid door aaltjes, paardenbloemen en in het wild groeiende vlierstruiken), diverse houtrupsen, stam- en twijgkankers, verwelkingsziekte en bladvlekkenziekte.

WEBLINKS IVM VLIER - SAMBUCUS NIGRA.
Aanbevolen plantafstanden voor ALLE fruitsoorten.
Goede en slechte buren voor fruitsoorten. Combinatieteelten van fruitbomen en kleinfruit.
Vlierstruiken planten, snoeien en vermeerderen.
Houtig kleinfruit en fruitstruiken te stekken in december.

Fruitsoorten vermeerderen door stekken (index-pagina).
Stekkalender voor alle fruitsoorten.
Weblinks i.v.m. het vermeerderen van planten.
Groente- en fruit encyclopedie met info over rassenkeuze, teelt en verzorging van zwarte vlier.

Een keer per maand praktische fruittips ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
labels: vlier planten, planten Sambucus nigra, Sambucus nigra, elderberry, vlier stekken, stekken van vlier, winterstekken van vlier

vrijdag 9 december 2016

Combinatieteelten: goede en slechte buren.

Fot0 01: Gele kornoelje (Cornus mas) met erg aantrekkelijke bloemen voor de bijen én eetbare bessen.

Foto 02: Afrikaantjes gecombineerd met herfstframbozen in pot.
Uitvoerig overzicht van alle combinatieteelten Goede en slechte buren bij fruitsoorten en sierplanten. Goede en slechte combinaties van plantensoorten.
Een volledig geactualiseerd overzicht kan je vinden blz 396 en 397 van de Groente- en Fruit Encyclopedie, 8ste (herziene) druk.

Zelf gekweekt fruit smaakt het best! Het is belangrijk dat, bij de aanleg van de fruittuin, gelet wordt op de keuze van de verschillende fruitsoorten, want de grond wordt door het intensief telen gemakkelijk uitgeput.

WAAROM VERSCHILLENDE PLANTENSOORTEN COMBINEREN?
Een zo groot mogelijke verscheidenheid in de tuin geeft niet alleen aan de tuinier plezier, maar ook aan de vele nuttige insecten en vogels.
Schimmelziekten en plagen krijgen minder kans om zich uit te breiden. Geurende kruiden en groenten kunnen bepaalde vliegen en muggen verjagen.
Maak daarom de juiste keuze uit de verschillende fruitsoorten om zo ziekten en plagen te vermijden en om een grotere opbrengst te garanderen.
Een natuurlijke moestuin laat planten, dieren en insecten in harmonie met elkaar leven. Vervelende onkruidgroei is beter te beheersen.
Door diverse verschillende fruitsoorten te combineren is er meestal minder schade van diverse plagen (insecten, mijten, ...).
Bomenrijen van okkernoten/gewone walnoten op een landbouwperceel verhogen de biodiversiteit en er zijn meer nuttige insecten aanwezig die plagen helpen te bestrijden.
Een houtwal of gemengde haag (met gele kornoelje, haagbeuk, hazelaar, tamme kastanje, zwarte els en zwarte vlier) nabij fruitbomen zorgt voor veel natuurlijke vijanden van plagen.
Bloemenranden in of naast een fruitperceel zorgen voor meer nuttige insecten die door het aanwezige stuifmeel beter kunnen vermeerderen.
Smeerwortel in de omgeving van appelbomen zorgt voor extra kalium en zou woelmuizen afweren. Minstens 4 keer per jaar afmaaien zodat de smeerwortel niet te groot wordt.
Hondsdraf en kattenkruid (Nepeta) kan je onder fruitbomen planten als nuttige bijenplant (solitaire bijen) en als laagblijvende bodembedekker.
Tuinbonen of labbonen (Vicia faba, zie foto) in of naast een fruitperceel zorgen voor een betere grondstructuur en er zijn later meer nuttige insecten aanwezig. (O.a. oorwormen en lieveheersbeestjes komen naar de zwarte bonenluis). Deze koudeverdragende peulgroente is te zaaien in december, februari en maart. (Binnen voorzaaien in potten en later uitplanten is ook mogelijk). Zie teeltbeschrijving blz 195 van de Groente- en Fruit Encyclopedie, 8ste druk.
Zwarte vlier (Sambucus nigra) is aantrekkelijk voor bladluizen en later ook voor nuttige insecten (bankerplant). Rechte vliertakken kan je gebruiken om takken van perenbomen uit te buigen.

ENKELE GOEDE COMBINATIES.
Trosbessen die nabij appelbomen staan zijn signaalplanten om een tekort aan kalium (K) aan te geven. Vooral op lichte grond (zandgrond) is dat nuttig.
De nuttige vijanden kunnen zich beter vermeerderen op trosbessen, zodat een aantasting van de roze appelluis (op de appelbomen) meestal beperkt blijft.
Struikrozen die nabij druiven staan zijn signaalplanten om een eerste aantasting van echte meeldauw aan te geven.
Meer goede combinaties kan je vinden in de 8ste (en 9de) herwerkte druk van de Groente en Fruit Encyclopedie (2015 & 2017).

ENKELE AF TE RADEN COMBINATIES.
De gewone witte meidoorn (Crataegus monogyna) kan je beter NIET bij uw perenbomen aanplanten, want deze meidoorn is een waardplant voor bacterievuur (perenvuur).
Frambozen & bramen en aardbeien kan je beter NIET combineren met elkaar, want zij behoren tot dezelfde plantenfamilie (Rozenfamilie) en de kans op aantasting door de taxuskever wordt dan groter.
Kiwibessen kan je beter NIET combineren met bodembedekkers, want tijdens de zomer is er dan sneller een tekort aan water. Kiwibessen wortelen erg oppervlakkig en in een droge zomer zoals in 2015 kan er schade voorkomen.
Op droogtegevoelige gronden kan je bij pitfruit- en steenfruitbomen beter geen onderbegroeiing toelaten. Een zwart gehouden boomstrook/plantstrook van 0,6 tot 1 m breedte is aan te raden.

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM COMBINATIETEELTEN:
Snoeikalender per maand voor fruitsoorten (fruitstruiken, fruitbomen, druiven en kleinfruit).
Goede en slechte buren bij fruitsoorten en sierplanten. Goede en slechte combinaties van plantensoorten.
Hoogstamfruitbomen combineren met landbouw (boslandbouw of agroforestry).
Beplanten van een houtwal en snoepbos.

Plannen voor het aanplanten van een fruitboomgaard?
Plantafstanden voor fruitbomen en fruitstruiken.
Meer lezen over de betekenis van wetenschappelijke fruitnamen in het nieuwe tuin- en plantenboek "ABC van het plantenlatijn. Betekenis van botanische namen".
Engelstalig filmpje over het combineren van verschillende fruitsoorten en fruitrassen. (Nieuw venster)

BOEKENTIP voor EEN SUCCESVOLLE FRUITTUIN.
Meer lezen over "Gemakkelijk fruit. Fruit uit eigen tuin, terras en balkon" (Auteur Guy De Kinder, Kosmos Uitgevers).
Groente- en Fruit Encyclopedie (Auteurs: Luc Dedeene & Guy De Kinder) met praktische tips voor alle fruitbomen.

Een keer per maand praktische tips voor de fruittuin ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: combinatieteelt, goede en slechte buren, combinatieteelten, tussenteelt, onderteelt, fruitsoorten combineren, ABC plantenlatijn, combinatie teelt, fruit combineren, companion planting, good companions, bad companions